Вялікая негроідная раса — адна з чатырох вялікіх чалавечых рас. Да эпохі Вялікіх геаграфічных адкрыццяў прадстаўнікі негроіднай расы насялялі пераважна Афрыку на поўдзень ад Сахары, хаця ў розныя эпохі былі вядомы і ў іншых частках свету, у тым ліку ў Еўропе. У выніку гандлю рабамі і працэсу міграцый шырока прадстаўлены ў Амерыцы, некаторых краінах Паўднёвай Азіі і Блізкага Усходу. У наш час жывуць ва ўсіх частках свету. Складаюць не меней за 8% усёй чалавечай папуляцыі.
Этымалогія
Назва негроіднай расы паходзіць ад лац.: niger ("чорны"). У еўрапейскіх краінах чарнаскурых выхадцаў з Афрыкі здаўна называлі "неграмі". Упершыню паняцце "негроід" было ўведзена ў 1859 г. У канцы XIX ст. замацавалася ў антрапалогіі.
Паходжанне
Той факт, што людзі сучаснага тыпу паходзяць з Афрыкі, можа сведчыць пра тое, што ўсё чалавецтва да перасялення ў Азію і іншыя мацерыкі было протанегроідным. Архаічнасць негроіднай расы падкрэсліваецца яе прыстасаванасцю да ўмоў трапічнага пояса. Аднак прамых доказаў таго, што першыя людзі сучаснага тыпу былі протанегроіднымі пакуль няма.
Генетыкі не выявілі ў прадстаўнікоў негроіднай расы сведчанняў аб метысацыі з неандэртальцамі, якая адбывалася ў Еўропе і Азіі. Аднак згодна даследаванням групы генетыкаў, якія праводзіліся ў Афрыцы на працягу 1999 - 2009 гг., ДНК некаторых груп негроідаў утрымоўвае сведчанні аб змяшэнні іх прамых продкаў з іншымі архаічнымі відамі чалавека 20 тысяч — 80 тысяч гадоў таму.
Характэрныя рысы
Негроідная раса адрозніваецца разнастайнасцю прыкмет, фактычна падзяляецца на некалькі малых рас. Згодна класіфікацыі , негроіды разам з аўстралоідамі складаюць адзіную экватарыяльную расу, для якой характэрны цёмны колер скуры, хвалістыя або кудлатыя валасы, шырокі нос, прагнатызм (высунутыя наперад сківіцы) і г. д. Аднак дадзеная класіфікацыя аспрэчваецца некаторымі сучаснымі антраполагамі. Яны абапіраюцца на сцверджанні генетыкаў аб найбольшай генетычнай аддаленнасці паміж прадстаўнікамі аўстралоіднай і негроіднай рас.
Класічнымі характэрнымі рысамі негроідаў з'яўляюцца:
- Цёмны або вельмі цёмны колер скуры
- Цёмны колер вачэй
- Шырокія вочы з высунутымі вочнымі яблыкамі
- Кудлатыя або спіральна завітыя валасы
- Малая колькасць валасоў на твары і
- Шырокі ў крылах нос з нізкім пляскатым пераноссем
- Тоўстыя вусны з нібы вывернутай слізістай абалонкай
- Моцны альвеалярны прагнатызм
- Кароткі корпус цела з доўгімі канечнасцямі
- Вузкі таз з прыкметным паяснічным лардозам
Эфіопская малая раса
Прадстаўнікі эфіопскай малой расы насяляюць пераважна паўночны ўсход Афрыкі, жывуць уздоўж узбярэжжа Чырвонага мора і Індыйскага акіяна, у гарах Эрытрэі і Эфіопіі, у памежных раёнах Судана і Кеніі. Для іх характэрны высокі рост, хударлявы целасклад, вузкі высокі твар, нізкія арбіты вока, высокае пераноссе, значна меней поўныя, чым у астатніх негроідаў, вусны, хвалістыя валасы. Знешнее падабенства з паўднёвымі еўрапеоідамі спарадзіла заявы некаторых антраполагаў пра значнае ўздзеянне на прадстаўнікоў эфіопскай малой расы перасяленцаў з Аравійскага паўвострава і Паўночнай Афрыкі. Аднак параўнальныя генетычныя даследаванні жыхароў Эфіопіі, Эрытрэі і Емена абвяргаюць гэтую думку. Яны паказалі, што генафонд насельнікаў афрыкансканскага ўзбярэжжа Чырвонага мора вельмі адрозніваецца ад аравійскага, ён фарміраваўся на мясцовай глебе. Расавыя адрозненні жыхароў Эфіопіі выяўляюцца ўжо ў глыбокай старажытнасці.
Негрыльская малая раса
Прадстаўнікі негрыльскай малой расы — пігмеі, што насяляюць зону трапічных лясоў Афрыкі. Яны адрозніваюцца малым ростам, кароткімі нагамі, доўгімі рукамі, яшчэ больш шырокім, але выцягнутым носам, развітым валасяным покрывам цела. Нізкі рост пігмеяў, як і іншых асобных невысокіх груп людзей, звычана тлумачаць экалагічнымі ўмовамі жыцця ў трапічным лесе. Гэта спалучаецца з прыстасаванасцю імунітэта да спецыфічных для дадзенай зоны хвароб. Генетыкі выявілі, што продкі пігмеяў адасобіліся ад астатніх негроідаў ужо 70 — 60 тысяч гадоў таму, але 5 — 4 тысячы гадоў таму ўзнавілі кантакты. Цікава, што жанчыны-пігмеі часцяком нараджаюць агульных дзяцей з суседзямі-банту, аднак жанчыны-банту рэдка нараджаюць ад мужчын-пігмеяў, што таксама тлумачыцца генетычнымі асаблівасцямі.
Бушменская малая раса
Бушменская малая раса або капоідная малая раса прадстаўлена і некаторымі іншымі народамі кайсанскай групы. Бушмены жывуць пераважна ў раёне пустыні Калахары. Яны маюць невысокі рост, жаўтлява-бурую скуру, пляскаты твар, вузкія вочы (часам з эпікантусам), малую ніжнюю сківіцу. Лардоз спалучаецца са значным тлушчаадкладаннем на ягадзіцах, асабліва ў жанчын. У дарослых рана развіваецца маршчыністасць скуры. Такія спецыфічныя адрозненні ад астатніх негроідаў вымушаюць некаторых антраполагаў вылучаць бушменскую малую расу ў асобную вялікую расу.
Археалагічныя раскопкі і этналагічныя даследаванні паказваюць, што ў старажытнасці капоіды былі значна больш распаўсюджаны ў Афрыцы, у тым ліку жылі на поўнач ад экватара. Генетыкі выявілі, што блізкімі па паходжанню да бушменаў з'яўляюцца некалькі груп афрыканскага насельніцтва ў раёне Чырвонага мора і Заходняй Афрыкі. Вялікая генетычная разнастайнасць бушментаў можа сведчыць пра тое, што яны — найбольш старажытны пласт насельніцтва Афрыкі, які развіваўся бесперапынна.
- Заходняя Афрыка: Жанчыны фулані
- Усходняя Афрыка: Качэўнік з Самалі
- Цэнтральная Афрыка: Пігмеі
- Паўднёвая Афрыка: Бушмен
- Паўднёвая Азія: Дзяўчынка сіддзі з Індыі
- Амерыка: Хлопчыкі з Гаіці
Зноскі
- THE ORIGIN OF HUMAN “RACES” AND BLOOD GROUPS Архівавана 4 сакавіка 2016.
- etymonline.com
- Neanderthals, Humans Interbred, DNA Proves Архівавана 7 сакавіка 2016.
- NICHOLAS WADE, Genetic Data and Fossil Evidence Tell Differing Tales of Human Origins
- Хомутов А. Е., Антропология. — Ростов н/Д: «Феникс», изд. 3-е, 2004. С. 282—283
- Станислав Дробышевский, Родственны ли австралийцы негроидам?
- The Genetic Origins of the Andaman Islanders
- Geographic Variation in Human Mitochondrial DNA from Papua New Guinea
- Апісанне даецца згодна з: Хрисанфова Е. Н. Антропология: учебник / Е. Н. Хрисанфова, И. В. Перевозчиков. — 4-е изд. — М.: Изд-во Моск. ун-та: Наука, 2005. — С. 282
- The Mediterranean race in East Africa
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1182106/
- Jennifer Welsh, Why Pygmies of Africa Are So Short
- Хрисанфова Е. Н. Антропология: учебник / Е. Н. Хрисанфова, И. В. Перевозчиков. — 4-е изд. — М.: Изд-во Моск. ун-та: Наука, 2005. — С. 283
- World's most ancient race traced in DNA study
Спасылкі
- У. А. Лобач, ЭТНАЛОГІЯ Архівавана 4 сакавіка 2016.
- Насельніцтва Эфіопіі. Эфіопская малая раса
- Спіс чалавечых рас
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Vyalikaya negroidnaya rasa adna z chatyroh vyalikih chalavechyh ras Da epohi Vyalikih geagrafichnyh adkryccyay pradstayniki negroidnaj rasy nasyalyali peravazhna Afryku na poydzen ad Sahary hacya y roznyya epohi byli vyadomy i y inshyh chastkah svetu u tym liku y Eyrope U vyniku gandlyu rabami i pracesu migracyj shyroka pradstayleny y Amerycy nekatoryh krainah Paydnyovaj Azii i Blizkaga Ushodu U nash chas zhyvuc va ysih chastkah svetu Skladayuc ne menej za 8 usyoj chalavechaj papulyacyi Afraamerykanskaya syam ya Afrykanskiya nacyi cemnaskuryya afrykancy sfatagrafavanyya nyameckaj encyklapedyyaj 1885 1890 EtymalogiyaNazva negroidnaj rasy pahodzic ad lac niger chorny U eyrapejskih krainah charnaskuryh vyhadcay z Afryki zdayna nazyvali negrami Upershynyu panyacce negroid bylo yvedzena y 1859 g U kancy XIX st zamacavalasya y antrapalogii PahodzhanneToj fakt shto lyudzi suchasnaga typu pahodzyac z Afryki mozha svedchyc pra toe shto ysyo chalavectva da perasyalennya y Aziyu i inshyya maceryki bylo protanegroidnym Arhaichnasc negroidnaj rasy padkreslivaecca yae prystasavanascyu da ymoy trapichnaga poyasa Adnak pramyh dokazay tago shto pershyya lyudzi suchasnaga typu byli protanegroidnymi pakul nyama Genetyki ne vyyavili y pradstaynikoy negroidnaj rasy svedchannyay ab metysacyi z neandertalcami yakaya adbyvalasya y Eyrope i Azii Adnak zgodna dasledavannyam grupy genetykay yakiya pravodzilisya y Afrycy na pracyagu 1999 2009 gg DNK nekatoryh grup negroiday utrymoyvae svedchanni ab zmyashenni ih pramyh prodkay z inshymi arhaichnymi vidami chalaveka 20 tysyach 80 tysyach gadoy tamu Harakternyya rysyNegroidnaya rasa adroznivaecca raznastajnascyu prykmet faktychna padzyalyaecca na nekalki malyh ras Zgodna klasifikacyi negroidy razam z aystraloidami skladayuc adzinuyu ekvataryyalnuyu rasu dlya yakoj harakterny cyomny koler skury hvalistyya abo kudlatyya valasy shyroki nos pragnatyzm vysunutyya naperad skivicy i g d Adnak dadzenaya klasifikacyya asprechvaecca nekatorymi suchasnymi antrapolagami Yany abapirayucca na scverdzhanni genetykay ab najbolshaj genetychnaj addalennasci pamizh pradstaynikami aystraloidnaj i negroidnaj ras Klasichnymi harakternymi rysami negroiday z yaylyayucca Cyomny abo velmi cyomny koler skury Cyomny koler vachej Shyrokiya vochy z vysunutymi vochnymi yablykami Kudlatyya abo spiralna zavityya valasy Malaya kolkasc valasoy na tvary i Shyroki y krylah nos z nizkim plyaskatym peranossem Toystyya vusny z niby vyvernutaj slizistaj abalonkaj Mocny alvealyarny pragnatyzm Karotki korpus cela z doygimi kanechnascyami Vuzki taz z prykmetnym payasnichnym lardozamEfiopskaya malaya rasa Pradstayniki efiopskaj maloj rasy nasyalyayuc peravazhna paynochny yshod Afryki zhyvuc uzdoyzh uzbyarezhzha Chyrvonaga mora i Indyjskaga akiyana u garah Erytrei i Efiopii u pamezhnyh rayonah Sudana i Kenii Dlya ih harakterny vysoki rost hudarlyavy celasklad vuzki vysoki tvar nizkiya arbity voka vysokae peranosse znachna menej poynyya chym u astatnih negroiday vusny hvalistyya valasy Zneshnee padabenstva z paydnyovymi eyrapeoidami sparadzila zayavy nekatoryh antrapolagay pra znachnae yzdzeyanne na pradstaynikoy efiopskaj maloj rasy perasyalencay z Aravijskaga payvostrava i Paynochnaj Afryki Adnak paraynalnyya genetychnyya dasledavanni zhyharoy Efiopii Erytrei i Emena abvyargayuc getuyu dumku Yany pakazali shto genafond naselnikay afrykanskanskaga yzbyarezhzha Chyrvonaga mora velmi adroznivaecca ad aravijskaga yon farmiravaysya na myascovaj glebe Rasavyya adroznenni zhyharoy Efiopii vyyaylyayucca yzho y glybokaj starazhytnasci Negrylskaya malaya rasa Pradstayniki negrylskaj maloj rasy pigmei shto nasyalyayuc zonu trapichnyh lyasoy Afryki Yany adroznivayucca malym rostam karotkimi nagami doygimi rukami yashche bolsh shyrokim ale vycyagnutym nosam razvitym valasyanym pokryvam cela Nizki rost pigmeyay yak i inshyh asobnyh nevysokih grup lyudzej zvychana tlumachac ekalagichnymi ymovami zhyccya y trapichnym lese Geta spaluchaecca z prystasavanascyu imuniteta da specyfichnyh dlya dadzenaj zony hvarob Genetyki vyyavili shto prodki pigmeyay adasobilisya ad astatnih negroiday uzho 70 60 tysyach gadoy tamu ale 5 4 tysyachy gadoy tamu yznavili kantakty Cikava shto zhanchyny pigmei chascyakom naradzhayuc agulnyh dzyacej z susedzyami bantu adnak zhanchyny bantu redka naradzhayuc ad muzhchyn pigmeyay shto taksama tlumachycca genetychnymi asablivascyami Bushmenskaya malaya rasa Bushmenskaya malaya rasa abo kapoidnaya malaya rasa pradstaylena i nekatorymi inshymi narodami kajsanskaj grupy Bushmeny zhyvuc peravazhna y rayone pustyni Kalahary Yany mayuc nevysoki rost zhaytlyava buruyu skuru plyaskaty tvar vuzkiya vochy chasam z epikantusam maluyu nizhnyuyu skivicu Lardoz spaluchaecca sa znachnym tlushchaadkladannem na yagadzicah asabliva y zhanchyn U daroslyh rana razvivaecca marshchynistasc skury Takiya specyfichnyya adroznenni ad astatnih negroiday vymushayuc nekatoryh antrapolagay vyluchac bushmenskuyu maluyu rasu y asobnuyu vyalikuyu rasu Arhealagichnyya raskopki i etnalagichnyya dasledavanni pakazvayuc shto y starazhytnasci kapoidy byli znachna bolsh raspaysyudzhany y Afrycy u tym liku zhyli na poynach ad ekvatara Genetyki vyyavili shto blizkimi pa pahodzhannyu da bushmenay z yaylyayucca nekalki grup afrykanskaga naselnictva y rayone Chyrvonaga mora i Zahodnyaj Afryki Vyalikaya genetychnaya raznastajnasc bushmentay mozha svedchyc pra toe shto yany najbolsh starazhytny plast naselnictva Afryki yaki razvivaysya besperapynna Zahodnyaya Afryka Zhanchyny fulani Ushodnyaya Afryka Kacheynik z Samali Centralnaya Afryka Pigmei Paydnyovaya Afryka Bushmen Paydnyovaya Aziya Dzyaychynka siddzi z Indyi Ameryka Hlopchyki z GaiciZnoskiTHE ORIGIN OF HUMAN RACES AND BLOOD GROUPS Arhivavana 4 sakavika 2016 etymonline com Neanderthals Humans Interbred DNA Proves Arhivavana 7 sakavika 2016 NICHOLAS WADE Genetic Data and Fossil Evidence Tell Differing Tales of Human Origins Homutov A E Antropologiya Rostov n D Feniks izd 3 e 2004 S 282 283 Stanislav Drobyshevskij Rodstvenny li avstralijcy negroidam The Genetic Origins of the Andaman Islanders Geographic Variation in Human Mitochondrial DNA from Papua New Guinea Apisanne daecca zgodna z Hrisanfova E N Antropologiya uchebnik E N Hrisanfova I V Perevozchikov 4 e izd M Izd vo Mosk un ta Nauka 2005 S 282 The Mediterranean race in East Africa http www ncbi nlm nih gov pmc articles PMC1182106 Jennifer Welsh Why Pygmies of Africa Are So Short Hrisanfova E N Antropologiya uchebnik E N Hrisanfova I V Perevozchikov 4 e izd M Izd vo Mosk un ta Nauka 2005 S 283 World s most ancient race traced in DNA studySpasylkiU A Lobach ETNALOGIYa Arhivavana 4 sakavika 2016 Naselnictva Efiopii Efiopskaya malaya rasa Spis chalavechyh ras