Адзіны Амерыканскі кантынент умоўна падзелены на дзве часткі — Паўночную і Паўднёвую Амерыкі. Як частку свету іх не падзяляюць і лічаць адзінай часткай свету — Амерыкай. Умоўна вылучаюць Цэнтральную Амерыку і Лацінскую Амерыку.
Назва «Амерыка» прапанавана ў 1507 годзе географам з Латарынгіі Вальдземюлерам.
Агульная плошча Амерыкі — 42 549 000 км², на 4,5 % менш за тэрыторыю Азіі, то-бок Амерыка — другая велічынёй частка свету. Буйнейшыя на яе тэрыторыі дзяржавы — Канада (9 984 670 км²), ЗША (9 147 593 км²) і Бразілія (8 515 767 км²). Агульная колькасць насельніцтва — больш за 953 млн жыхароў, Амерыка трэцяя колькасцю насельніцтва частка свету пасля Азіі і Афрыкі. Буйнейшыя колькасцю насельніцтва дзяржавы — Злучаныя Штаты Амерыкі (333 449 281 чал.) і Бразілія (207 353 391 чал.).
Гісторыя
Амерыка заселена людзьмі з Азіі дзесьці паміж 42-м і 14-м тысячагоддзямі таму. Хваля міграцыі эскімосаў / інуітаў за некалькі тысячагоддзяў да н. э. была апошняй з ліку карэнных амерыканскіх народаў (па традыцыі яны, за выключэннем эскімосаў і алеутаў, мелі атрыманаю ад еўрапейцаў памылковую назву амерыканскіх індзейцаў).
Першымі еўрапейцамі, пра знаходжанне якіх у Амерыцы пэўна вядома, былі мараплаўцы-вікінгі на чале з Лейфам Эрыксанам. Зрэшты, адкрыццё Амерыкі традыцыйна датавалі эпохай Вялікіх геаграфічных адкрыццяў — 1492 годам, калі экспедыцыя Хрыстафора Калумба дасягнула астравоў Вест-Індыі. Еўрапейская каланізацыя Амерыкі прывяла да знішчэння шэрагу дакалумбавых цывілізацый, дэмаграфічнай катастрофы карэнных народаў Амерыкі, масавай эміграцыі са Старога Свету і завозу афрыканскіх рабоў. У выніку адкрыццяў і заваёў тэрыторыя Амерыкі была падзелена паміж еўрапейскімі дзяржавамі — Іспаніяй, Партугаліяй, Англіяй, Францыяй, Нідэрландамі і Расіяй.
Станам на пачатак XXI ст. пераважная большасць амерыканскіх краін ёсць суверэннымі дзяржавамі. Галоўнымі вехамі ў дэкаланізацыі былі вайна за незалежнасць ЗША 1776—1783 гадоў, 1791—1803 гадоў, вайна за незалежнасць іспанскіх калоній у Амерыцы пад кіраўніцтвам Сiмона Балівара 1810—1826 гадоў і .
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Амерыка
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Ameryka znachenni Adziny Amerykanski kantynent umoyna padzeleny na dzve chastki Paynochnuyu i Paydnyovuyu Ameryki Yak chastku svetu ih ne padzyalyayuc i lichac adzinaj chastkaj svetu Amerykaj Umoyna vyluchayuc Centralnuyu Ameryku i Lacinskuyu Ameryku Mescaznahodzhanne Ameryki Nazva Ameryka prapanavana y 1507 godze geografam z Lataryngii Valdzemyuleram Agulnaya ploshcha Ameryki 42 549 000 km na 4 5 mensh za terytoryyu Azii to bok Ameryka drugaya velichynyoj chastka svetu Bujnejshyya na yae terytoryi dzyarzhavy Kanada 9 984 670 km ZShA 9 147 593 km i Braziliya 8 515 767 km Agulnaya kolkasc naselnictva bolsh za 953 mln zhyharoy Ameryka trecyaya kolkascyu naselnictva chastka svetu paslya Azii i Afryki Bujnejshyya kolkascyu naselnictva dzyarzhavy Zluchanyya Shtaty Ameryki 333 449 281 chal i Braziliya 207 353 391 chal GistoryyaAmeryka zaselena lyudzmi z Azii dzesci pamizh 42 m i 14 m tysyachagoddzyami tamu Hvalya migracyi eskimosay inuitay za nekalki tysyachagoddzyay da n e byla aposhnyaj z liku karennyh amerykanskih naroday pa tradycyi yany za vyklyuchennem eskimosay i aleutay meli atrymanayu ad eyrapejcay pamylkovuyu nazvu amerykanskih indzejcay Hrystafor Kalumb uznachalvae ekspedycyyu y Novy Svet 1492 god Pershymi eyrapejcami pra znahodzhanne yakih u Amerycy peyna vyadoma byli maraplaycy vikingi na chale z Lejfam Eryksanam Zreshty adkryccyo Ameryki tradycyjna datavali epohaj Vyalikih geagrafichnyh adkryccyay 1492 godam kali ekspedycyya Hrystafora Kalumba dasyagnula astravoy Vest Indyi Eyrapejskaya kalanizacyya Ameryki pryvyala da znishchennya sheragu dakalumbavyh cyvilizacyj demagrafichnaj katastrofy karennyh naroday Ameryki masavaj emigracyi sa Staroga Svetu i zavozu afrykanskih raboy U vyniku adkryccyay i zavayoy terytoryya Ameryki byla padzelena pamizh eyrapejskimi dzyarzhavami Ispaniyaj Partugaliyaj Angliyaj Francyyaj Niderlandami i Rasiyaj Stanam na pachatak XXI st peravazhnaya bolshasc amerykanskih krain yosc suverennymi dzyarzhavami Galoynymi vehami y dekalanizacyi byli vajna za nezalezhnasc ZShA 1776 1783 gadoy 1791 1803 gadoy vajna za nezalezhnasc ispanskih kalonij u Amerycy pad kiraynictvam Simona Balivara 1810 1826 gadoy i SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Ameryka