Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Феадосія (укр.: Феодосія, Теодосія, крымскатат.: Kefe, ад грэч. Θεοδοσία — «Богам дадзеная») — партовы і курортны горад поўдня Украіны ля Чорнага мора на паўднёва-ўсходнім узбярэжжы Крыма. Феадасійскі рэгіён Крыма — тэрыторыя, падпарадкаваная Феадасійскага гарсавету, уключае ў сябе акрамя ўласна Феадосіі шэраг пасёлкаў.
Феадосія на карце Украіны   | ||||||||||||||||||||||||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Дзень горада Феадосіі — апошняя субота ліпеня.
Геаграфія
Знаходзіцца на паўднёва-ўсходнім узбярэжжы Крымскага паўвострава (абмываецца на ўсходзе водамі Чорнага мора), на мяжы Крымскіх гор і Керчанскай узгорыстай раўніны, сярод адгор’яў, што заканчваюцца мысам Святога Ільі.
Клімат пераходны ад субтрапічнага міжземнаморскага тыпу да ўмерана кантынентальнага. Лета цёплае (24 °C у жніўні). Феадасійскі порт адкрыты круглы год для заходу суднаў.
Гісторыя
Горад Феадосія (грэч. Θεοδοσία) быў заснаваны выхадцамі з Мілета да сярэдзіны VI ст. да н. э. Існаваў як старажытнагрэчаская калонія, пазней — грэчаскі поліс. З 355 да н.э. ў складзе Баспорскай дзяржавы. У 107 да н.э. адзін з цэнтраў паўстання Саўмака.
У IV ст. н.э. разбурана гунамі. У V—VI ст. паселішча аланаў. У канцы VI ст. пад уладай хазараў.
Пасля захопу ў 1239 годзе Крыма войскамі Батыя ўвашла ў склад Залатой Арды. У 1270—80-я гады на яе тэрыторыі генуэзцы заснавалі гандлёвую факторыю Кафэ (назва захоўвалася да 1783). У пач. XIV ст. тут узнікла армянская калонія.
У 1475 годзе Кафу захапіла Турцыя, і горад атрымаў назву Кефе (другая назва Малы Стамбул). У XVI—XVII ст. горад — галоўны нявольніцкі рынак у Крыме. У 1616, 1628 і 1667 Кефе займалі запарожскія казакі.
У руска-турэцкую вайну Кафу ўзялі рускія войскі (1771). З 1783 года ў складзе Расіі (зноў названа Феадосіяй), з 1802 павятовы горад Таўрычаскай губерні, у 1892 злучаны з чыгункай Севастопаль—Данбас.
У грамадзянскую вайну Феадосію захоплівалі аўстра-германскія, англа-французскі войскі. У 1920 годзе занята Чырвонай Арміяй.
З 1921 у складзе Крымскай АССР. У 1941—44 акупіравана германскімі войскамі, вызвалена ў выніку Крымскай аперацыі 1944 года. З 1945 пасля скасавання крымскай аўтаноміі ў складзе Крымскай вобласці РСФСР, з 1954 — Украінскай ССР. У 1953—1995 гады горад з’яўляўся адным з цэнтраў Керчанска-Феадасійскай ваенна-марской базы Чарнаморскага флоту, у связі з чым да пачатку 1970-х гадоў меў статус закрытага горада.
З 1991 года ў назалежнай Украіне, у складзе Рэспублікі Крым (1992—1998) і Аўтаномнайй Рэспублікі Крым (з 1998).
З 2014 года кантралюецца Расіяй. 26 снежня 2023 года Узброеныя сілы Украіны нанеслі ракетны ўдар па Феадосіі, атакаваны ў пункце базавання вялікі дэсантны карабель «Новачаркаск».
Вядомыя асобы
- Гаўрыіл Канстанцінавіч Айвазоўскі (1812—1880) — армянскі святар, навуковы гісторык, лінгвіст і паліглот.
- Іван Канстанцінавіч Айвазоўскі (1817—1900) — рускі мастак-марыніст, калекцыянер, мецэнат.
- Андрэ Барсак (1909—1973) — французскі рэжысёр, тэатральны мастак, драматург.
- Таццяна Казырэнка (нар. 1996) — украінская футбалістка.
Зноскі
- https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx
- Гэты аб’ект размешчаны на тэрыторыі паўвострава Крым і кантралюецца Расіяй. Міжнародная супольнасць не прызнае ўключэнне Крыма ў склад Расіі і лічыць яго анексіяй часткі тэрыторыі Украіны (гл. Рэзалюцыю (68/262) Генеральнай Асамблеі ААН).
- tass.ru
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Feadosiya ukr Feodosiya Teodosiya krymskatat Kefe ad grech 8eodosia Bogam dadzenaya partovy i kurortny gorad poydnya Ukrainy lya Chornaga mora na paydnyova yshodnim uzbyarezhzhy Kryma Feadasijski regiyon Kryma terytoryya padparadkavanaya Feadasijskaga garsavetu uklyuchae y syabe akramya ylasna Feadosii sherag pasyolkay Feadosiya ukr Feodosiya rusk Feodosiya Gerb d Scyag d Kraina UkrainaKaardynaty 45 02 56 pn sh 35 22 45 u d H G Ya OZasnavany VI stagoddze da n e Pershaya zgadka 355 da n e Ploshcha 35 2 km Vyshynya centra 50 1 mVodnyya ab ekty Chornae moraNaselnictva 66 293 chal 2021 Chasavy poyas UTC 2 i UTC 03 00Telefonny kod 380 6562Pashtovyya indeksy 98100 98175Aficyjny sajt feo rk gov ru rusk kerchrada gov uaFeadosiya na karce UkrainyMedyyafajly na Vikishovishchy Dzen gorada Feadosii aposhnyaya subota lipenya GeagrafiyaZnahodzicca na paydnyova yshodnim uzbyarezhzhy Krymskaga payvostrava abmyvaecca na yshodze vodami Chornaga mora na myazhy Krymskih gor i Kerchanskaj uzgorystaj rayniny syarod adgor yay shto zakanchvayucca mysam Svyatoga Ili Klimat perahodny ad subtrapichnaga mizhzemnamorskaga typu da ymerana kantynentalnaga Leta cyoplae 24 C u zhniyni Feadasijski port adkryty krugly god dlya zahodu sudnay GistoryyaGorad Feadosiya grech 8eodosia byy zasnavany vyhadcami z Mileta da syaredziny VI st da n e Isnavay yak starazhytnagrechaskaya kaloniya paznej grechaski polis Z 355 da n e y skladze Basporskaj dzyarzhavy U 107 da n e adzin z centray paystannya Saymaka U IV st n e razburana gunami U V VI st paselishcha alanay U kancy VI st pad uladaj hazaray Paslya zahopu y 1239 godze Kryma vojskami Batyya yvashla y sklad Zalatoj Ardy U 1270 80 ya gady na yae terytoryi genuezcy zasnavali gandlyovuyu faktoryyu Kafe nazva zahoyvalasya da 1783 U pach XIV st tut uznikla armyanskaya kaloniya U 1475 godze Kafu zahapila Turcyya i gorad atrymay nazvu Kefe drugaya nazva Maly Stambul U XVI XVII st gorad galoyny nyavolnicki rynak u Kryme U 1616 1628 i 1667 Kefe zajmali zaparozhskiya kazaki U ruska tureckuyu vajnu Kafu yzyali ruskiya vojski 1771 Z 1783 goda y skladze Rasii znoy nazvana Feadosiyaj z 1802 pavyatovy gorad Tayrychaskaj guberni u 1892 zluchany z chygunkaj Sevastopal Danbas U gramadzyanskuyu vajnu Feadosiyu zahoplivali aystra germanskiya angla francuzski vojski U 1920 godze zanyata Chyrvonaj Armiyaj Z 1921 u skladze Krymskaj ASSR U 1941 44 akupiravana germanskimi vojskami vyzvalena y vyniku Krymskaj aperacyi 1944 goda Z 1945 paslya skasavannya krymskaj aytanomii y skladze Krymskaj voblasci RSFSR z 1954 Ukrainskaj SSR U 1953 1995 gady gorad z yaylyaysya adnym z centray Kerchanska Feadasijskaj vaenna marskoj bazy Charnamorskaga flotu u svyazi z chym da pachatku 1970 h gadoy mey status zakrytaga gorada Z 1991 goda y nazalezhnaj Ukraine u skladze Respubliki Krym 1992 1998 i Aytanomnajj Respubliki Krym z 1998 Z 2014 goda kantralyuecca Rasiyaj 26 snezhnya 2023 goda Uzbroenyya sily Ukrainy nanesli raketny ydar pa Feadosii atakavany y punkce bazavannya vyaliki desantny karabel Novacharkask Vyadomyya asobyGayryil Kanstancinavich Ajvazoyski 1812 1880 armyanski svyatar navukovy gistoryk lingvist i paliglot Ivan Kanstancinavich Ajvazoyski 1817 1900 ruski mastak marynist kalekcyyaner mecenat Andre Barsak 1909 1973 francuzski rezhysyor teatralny mastak dramaturg Taccyana Kazyrenka nar 1996 ukrainskaya futbalistka Znoskihttps rosstat gov ru storage mediabank tab 5 VPN 2020 xlsx lt a href https wikidata org wiki Track Q126684906 gt lt a gt Gety ab ekt razmeshchany na terytoryi payvostrava Krym i kantralyuecca Rasiyaj Mizhnarodnaya supolnasc ne pryznae yklyuchenne Kryma y sklad Rasii i lichyc yago aneksiyaj chastki terytoryi Ukrainy gl Rezalyucyyu 68 262 Generalnaj Asamblei AAN tass ru