Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Узровень мора — палажэнне вольнай паверхні Сусветнага акіяна, якое вымяраецца па стромай лініі адносна некаторага ўмоўнага пачатку адліку. Гэтае палажэнне вызначаецца законам прыцягнення, момантам інерцыі Зямлі, тэмпературай, прылівамі і іншымі фактарамі. Адрозніваюць «імгненны», прыліўны, сярэднясутачны, сярэднямесячны, сэрэднегадавы і сярэднешматгадовы ўзроўні мора.
Пад уздзеяннем ветравага хвалявання, прыліваў, награвання і ахалоджвання паверхні мора, ваганняў атмасфернага ціску, ападкаў і выпарвання, рачнога і ледніковага сцёку ўзровень мора няспынна змяняецца. Сярэднешматгадовы ўзровень мора не залежыць ад гэтых ваганняў паверхні мора. Палажэнне сярэднешматгадовага ўзроўню мора вызначаецца размеркаваннем сілы цяжару і прасторавай нераўнамернасцю гідраметэаралагічных характарыстык (шчыльнасць вады, атмасферны ціск і інш.).
Пастаянны ў кожным месцы сярэднешматгадовы ўзровень мора прымаецца за зыходны ўзровень, ад якога адлічваюцца вышыні на сушы. Для адліку глыбінь мораў з малымі прылівамі гэты ўзровень прымаецца за нуль глыбінь — пазнаку ўзроўню вады, ад якой адлічваюцца глыбіні ў адпаведнасці з патрабаваннямі суднаходства. У Расіі і большасці іншых краін былога СССР, а таксама ў Польшчы, абсалютныя вышыні пунктаў зямной паверхні адлічваюць ад сярэднешматгадовага ўзроўню Балтыйскага мора, вызначанага ад нуля . Глыбіні і вышыні ў заходнееўрапейскіх краінах вылічаюцца па Амстэрдамскаму футштоку (замер узроўню Міжземнага мора робіцца па Марсельскаму футштоку).
Для вымярэння і рэгістрацыі ваганняў узроўню мора выкарыстоўваюць .
З-за таго, што існуе мноства фактараў, якія ўплываюць на глабальныя змены надвор'я, (напрыклад, Глабальнае пацяпленне), прадказанні і ацэнкі змяненняў узроўню акіяна ў бліжэйшай будучыні не вызначаюцца вялікай дакладнасцю.
Вышыня марской паверхні
Вышыня марской паверхні (ВМП) — гэта вышыня (ці тапаграфія, ці рэльеф) паверхні акіяна. На працягу сутак яна, найбольш схільная ўплыву прыліўных сіл Месяца і Сонца, дзеючых на Зямлю. На вялікіх маштабах часу на ВМП уплывае цыркуляцыя акіяна. Звычайна цыркуляцыя акіяна выклікае адхіленні тапаграфіі ад сярэдняга ўзроўню максімум на ± 1 м. Самыя марудныя змены ВМП адбываюцца за кошт змяненняў у гравітацыйным полі Зямлі (геоід) у выніку пераразмеркавання кантынентаў, стварэння падводных гор і таму падобнага.
Паколькі гравітацыйнае поле Зямлі адносна стабільнае ў маштабах дзесяцігоддзяў і стагоддзяў, цыркуляцыя акіяна мае больш значную ролю ў назіраемай зменлівасці ВМП. Сезонныя змены ў размеркаванні цяпла і ветравага ўздзеяння ўплываюць на цыркуляцыю акіяна, а тыя, у сваю чаргу, на ВМП. Варыяцыі ВМП могуць быць вымераны з дапамогай спадарожнікавай (напрыклад, спадарожнікі , ) і ўжывацца для вызначэння, напрыклад, павышэння ўзроўню мора, разліку ўтрымання цяпла і , выяўлення і вывучэння .
Гл. таксама
Зноскі
- Так званая «Балтыйская сістэма вышынь».
- Кранштацкі футшток Архівавана 18 чэрвеня 2013.
- Роберт Стюарт. Введение в физическую океанографию. — 2005.
Спасылкі
- Вышыня марской паверхні і марской плыні
- Наступствы змяненняў узроўню мора Архівавана 9 лютага 2010.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Uzroven mora palazhenne volnaj paverhni Susvetnaga akiyana yakoe vymyaraecca pa stromaj linii adnosna nekatoraga ymoynaga pachatku adliku Getae palazhenne vyznachaecca zakonam prycyagnennya momantam inercyi Zyamli temperaturaj prylivami i inshymi faktarami Adroznivayuc imgnenny pryliyny syarednyasutachny syarednyamesyachny serednegadavy i syaredneshmatgadovy yzroyni mora Grafik demanstrue vaganni yzroynyu Susvetnaga akiyana za aposhniya 550 mln gadoy Pad uzdzeyannem vetravaga hvalyavannya prylivay nagravannya i ahalodzhvannya paverhni mora vagannyay atmasfernaga cisku apadkay i vyparvannya rachnoga i lednikovaga scyoku yzroven mora nyaspynna zmyanyaecca Syaredneshmatgadovy yzroven mora ne zalezhyc ad getyh vagannyay paverhni mora Palazhenne syaredneshmatgadovaga yzroynyu mora vyznachaecca razmerkavannem sily cyazharu i prastoravaj neraynamernascyu gidrametearalagichnyh haraktarystyk shchylnasc vady atmasferny cisk i insh Pastayanny y kozhnym mescy syaredneshmatgadovy yzroven mora prymaecca za zyhodny yzroven ad yakoga adlichvayucca vyshyni na sushy Dlya adliku glybin moray z malymi prylivami gety yzroven prymaecca za nul glybin paznaku yzroynyu vady ad yakoj adlichvayucca glybini y adpavednasci z patrabavannyami sudnahodstva U Rasii i bolshasci inshyh krain byloga SSSR a taksama y Polshchy absalyutnyya vyshyni punktay zyamnoj paverhni adlichvayuc ad syaredneshmatgadovaga yzroynyu Baltyjskaga mora vyznachanaga ad nulya Glybini i vyshyni y zahodneeyrapejskih krainah vylichayucca pa Amsterdamskamu futshtoku zamer uzroynyu Mizhzemnaga mora robicca pa Marselskamu futshtoku Dlya vymyarennya i registracyi vagannyay uzroynyu mora vykarystoyvayuc Z za tago shto isnue mnostva faktaray yakiya yplyvayuc na glabalnyya zmeny nadvor ya napryklad Glabalnae pacyaplenne pradkazanni i acenki zmyanennyay uzroynyu akiyana y blizhejshaj buduchyni ne vyznachayucca vyalikaj dakladnascyu Vyshynya marskoj paverhniAbsalyutnaya vyshynya marskoj paverhni u santymetrah u rayone plyni Galfstrym na 10 sakavika 2008 goda atrymanaya pa dadzenym spadarozhnika Strelkami pakazany asacyyavanyya sa zmyanennyami vyshyni marskoj paverhni Vyshynya marskoj paverhni VMP geta vyshynya ci tapagrafiya ci relef paverhni akiyana Na pracyagu sutak yana najbolsh shilnaya yplyvu pryliynyh sil Mesyaca i Sonca dzeyuchyh na Zyamlyu Na vyalikih mashtabah chasu na VMP uplyvae cyrkulyacyya akiyana Zvychajna cyrkulyacyya akiyana vyklikae adhilenni tapagrafii ad syarednyaga yzroynyu maksimum na 1 m Samyya marudnyya zmeny VMP adbyvayucca za kosht zmyanennyay u gravitacyjnym poli Zyamli geoid u vyniku perarazmerkavannya kantynentay stvarennya padvodnyh gor i tamu padobnaga Pakolki gravitacyjnae pole Zyamli adnosna stabilnae y mashtabah dzesyacigoddzyay i stagoddzyay cyrkulyacyya akiyana mae bolsh znachnuyu rolyu y naziraemaj zmenlivasci VMP Sezonnyya zmeny y razmerkavanni cyapla i vetravaga yzdzeyannya yplyvayuc na cyrkulyacyyu akiyana a tyya u svayu chargu na VMP Varyyacyi VMP moguc byc vymerany z dapamogaj spadarozhnikavaj napryklad spadarozhniki i yzhyvacca dlya vyznachennya napryklad pavyshennya yzroynyu mora razliku ytrymannya cyapla i vyyaylennya i vyvuchennya Gl taksamaZnoskiTak zvanaya Baltyjskaya sistema vyshyn Kranshtacki futshtok Arhivavana 18 chervenya 2013 Robert Styuart Vvedenie v fizicheskuyu okeanografiyu 2005 SpasylkiVyshynya marskoj paverhni i marskoj plyni Nastupstvy zmyanennyay uzroynyu mora Arhivavana 9 lyutaga 2010