Мала́йцы (малайск.: Melayu, ملايو) — этнічная група, прадстаўнікі якой размаўляюць на малайскай мове. Насяляе пераважна краіны Паўднёва-Усходняй Азіі (Малайзія, Інданезія, Сінгапур, Бруней, Какосавыя астравы, востраў Калядаў і інш.). Агульная колькасць (2015 г.) - 10 452 000 чал. У больш шырокім сэнсе малайцамі таксама называюць усе народы, якія размаўляюць на малайскіх мовах малайска-палінезійскай галіны аўстранезійскіх моў (усяго 28 034 000 чал.), а таксама прадстаўнікоў малой малайскай расы, што адносіцца да вялікай мангалоіднай расы.
Малайцы (Melayu, ملايو) | |
Малайскае вяселле ў Сінгапуры | |
Агульная колькасць | 10 452 000 (2015 г.) |
---|---|
Рэгіёны пражывання | Малайзія — 5835000. Інданезія — 3083000. |
Мова | малайская |
Рэлігія | іслам |
Блізкія этнічныя групы | мадурцы, малагасійцы, бетаві, балійцы, яванцы, бугі, Аранг-Лаўт, ібан, банджарцы |
Гісторыя
Продкі малайцаў мігрыравалі ў Паўднёва-Усходнюю Азію з поўдня сучаснага Кітая ў сярэдзіне 4 тысячагоддзя да н. э. Маршрут міграцыі з'яўляецца спрэчным. Некаторыя даследчыкі мяркуюць, што ён адбываўся праз Індакітай. У такім разе паўвостраў Малака і востраў Суматра былі аднымі з першых, населеных малайскімі народамі. Аднак у апошнія гады пад уплывам археалогаў і генетыкаў вучоныя схіляюцца да думкі, што існаваў іншы шлях міграцыі праз Філіпіны і ўсходнія Зондскія астравы.
У сярэдзіне VII ст. н. э. на поўдні Суматры ўзнікла дзяржава Шрывіджая (Мелаю), дзе карысталіся пісьмовай мовай, якая лічыцца прамым продкам сучаснай малайскай мовы. Больш позняя гістарычная літаратура малайцаў паведамляла, што назва Мелаю паходзіць са старажытнай яванскай мовы і значыць імклівую раку на Суматры. Выказваецца таксама думка, што Мелаю паходзіць са старажытнай тамільскай мовы і значыць "жыхары гор" або "жыхары гарадоў". У індыйскай сярэднявечнай літаратуры рэгіён Мелая Двіпа атаясамліваўся з тэрыторыямі вакол Малакскага праліва. У якасці этноніма тэрмін "малайцы" пачаў ужывацца не раней за XV ст. у дачыненні да нашчадкаў перасяленцаў з Суматры і вострава Бангка на паўвостраў Малака, каб адрозніць іх як ад карэннага насельніцтва аслі, так і ад іншых іншаземцаў. У XVI - сярэдзіне XX стст. еўрапейцы выкарыстоўвалі тэрмін "малайцы" у дачыненні да розных аўстранезійскіх народаў Паўднёва-Усходняй Азіі.
Паміж XII ст. і XV ст. адбывалася ісламізацыя малайскага насельніцтва. Пасля заняпаду дзяржавы Шрывіджая ў XIV ст. пануючую ролю ў рэгіёне адыгрываў Малакскі султанат. Ён з'яўляўся адным з галоўных цэнтраў распаўсюджвання іслама. Малайцы актыўна займаліся гандлем, перасяляліся на іншыя тэрыторыі. У XIV ст. імі была заснавана дзяржава Бруней на востраве Калімантан. Пасля захопу Малакі ў 1511 г. партугальцамі Бруней імкліва пашыраўся. У яго склад увайшлі многія астравы сучасных Малайзіі, Інданезіі і Філіпінаў. У 1578 г. у выніку вайны з Іспаніяй Бруней страціў Філіпіны. На паўвостраве Малака і астравах Бангка–Белітунг узнікла 7 асобных малайскіх дзяржаў.
У XVII - XIX стст. усе малайскія дзяржавы апынуліся ў каланіяльнай залежнасці ад Нідэрландаў і Вялікабрытаніі. У XIX ст. галандскія і брытанскія ўлады заключылі дагавор аб сферах уплыву, які прадвызначыў падзел малайскага народа на малайцаў Інданезіі і малайцаў Малайзіі. У 1888 г. Вялікабрытанія ўсталявала пратэктарат над Брунеям. У 1895 г. стварыла пратэктарат Федэратыўныя Малайскія Штаты. Акрамя таго, у склад яе валоданняў трапіла некалькі "нефедэраваных" зямель на паўвостраве Малака і Кра. Як галандскія, так і брытанскія каланіяльныя ўлады не знішчылі традыцыйныя формы кіравання. Малайская мова шырока выкарыстоўвалася імі ў адміністрацыі і адукацыі. Многія выхадцы з малайскіх сем'яў займалі пасады дробных каланіяльных чыноўнікаў і атрымоўвалі адукацыю па еўрапейскаму ўзору. З XIX ст. выдаваліся сродкі масавай інфармацыі на малайскай мове. Малайцы, што траплялі ў каланіяльную службу або наймаліся ў якасці салдат і рабочых, часцяком перасяляліся за межы свайго рэгіёна. Так узніклі малайскія абшчыны на Шры-Ланцы, поўдні Афрыкі, Емене, Какосавых астравах і г. д. Разам з гэтым, брытанскія плантатары прыцягвалі для працы рабочых з іншых краін, галоўным чынам з Кітая і Індыі, што прывяло да з'яўлення буйных іншаземных абшчын. Да сярэдзіны XX ст. колькасць кітайцаў у Сінгапуры і на поўначы Калімантана перавышала колькасць малайцаў.
З канца XIX - пачатку XX ст. сярод малайцаў шырыўся нацыянальны рух. У галандскіх калоніях ён быў звязаны з агульнаінданезійскім рухам за незалежнасць. У брытанскіх калоніях малайскі нацыяналізм меў ярка акрэсленыя этнічныя рысы і быў накіраваны як супраць каланіяльных уладаў, так і рабочых-мігрантаў. Важную ролю адыграла акупацыя малайскіх зямель японцамі падчас II Сусветнай вайны. Яна паказала слабасць каланізатараў і падштурхнула да самастойнай барацьбы супраць акупацыі. Асабліва пацярпела малайскае насельніцтва паўночнага Калімантана, дзе японскія акупанты знішчылі мясцовую інтэлектуальную эліту, а малайцы-сяляне пакутавалі ад нападаў кітайскіх партызан. Пасля II Сусветнай вайны канфлікт паміж кітайцамі і малайцамі Калімантана працягваўся некалькі дзесяцігоддзяў.
У 1945 г. была абвешчана незалежнасць Інданезіі. У выніку палітычных рэформ малайскія манархіі на тэрыторыі гэтай краіны былі ліквідаваны, а малайцы ператварыліся ў этнічную меншасць. У 1957 г. была абвешчана незалежнасць Малайзіі. З-за непаразумення паміж радыкальнымі нацыяналістамі і ісламістамі ўлада ў Малайзіі апынулася ў руках кансерватараў, якія захавалі федэратыўны характар дзяржавы і мясцовыя манархіі. У наш час Малайзія пазіцыянуе сябе як малайская дзяржава. Асаблівы статус малайскай мовы і культуры таксама вызначаны ў Брунеі. З 1948 г. існуе малайскі нацыянальны рух на поўдні Тайланда.
Культура
Гаспадарчыя заняткі
Асноўнымі заняткамі малайцаў здаўна з'яўляюцца сельская гаспадарка і рыбалоўства. Малайскія сяляне вырошчваюць рыс, кукурузу, клубянёвыя культуры, цукровы трыснёг, перац, какосы, садавіну і гародніну. Асноўнай спажывецкай культурай з'яўляецца рыс. У мінулым былі распаўсюджаны як апрацоўка заліўных палеткаў з дапамогай , запрэжаных у адналемешны плуг, так і ручная апрацоўка зямлі матыкай. З XIX ст. на землях, населеных малайцамі, ствараліся буйныя плантацыйныя гаспадаркі, дзе вырошчвалі каўчукавыя дрэвы, алейную пальму, каву, чай і г. д. Аднак на плантацыі ў якасці рабочых часцей прыцягвалі іншаземцаў. Малайцы працавалі на іх часова. У нашы дні земляробства дастаткова інтэнсіфікавана, а плантацыйныя культуры вырошчваюць і ў дробных сялянскіх гаспадарках. Распаўсюджаныя свойскія жывёлы — буйвалы, козы, авечкі, куры, качкі.
Рыбалоўства — важны занятак для жыхароў марскога і рачных ўзбярэжжаў. Існуюць розныя спосабы лову, у тым ліку з дапамогай сетак, пастак, вудаў.
Традыцыйныя рамёствы — выраб керамікі, апрацоўка металаў і драўніны, ткацтва, пляценне. Асаблівым попытам карысталася прадукцыя малайскіх ювеліраў і збройнікаў. Малайскія крысы высока цаніліся на астравах Інданезіі, Філіпінах, Індакітаі і на поўдні Кітая. Жыхары Малакі лічыліся слыннымі ткачамі, выраблялі шаўковыя і папяровыя тканіны. Ткацтва з'яўлялася мужчынскім заняткам. Пляценнем займаліся жанчыны.
Мараплаўства
Падобна да многіх іншых аўстранезійскіх народаў, малайцы здаўна займаліся мараплаўствам.
Традыцыі суднабудавання не губляюцца і ў нашы дні, а наогул бяруць пачатак у глыбокай старажытнасці. Традыцыйныя марскія судны падзяляюцца на шмат відаў. Нароўні з малымі рыбацкімі суднамі, малайцы будуюць вялікія ветразнікі пініс або пераху, што выкарыстоўваюцца для перавозкі грузаў. Традыцыйныя караблі робяць з некалькіх відаў каштоўнай драўніны. Суднабудаўнікі аб'яднаны ў вытворчыя групы на чале са старэйшым майстрам. Ён непасрэдна адказвае за працу, вызначае, каго з рабочых уключаць у групу. Драўляныя судны робяць па замове. Канчатковая аплата даецца замоўцам толькі за гатовае судна.
Галоўнай мэтай малайскіх мараплаўцаў быў гандаль, аднак яны таксама засноўвалі новыя пасяленні, займаліся пірацтвам. Асноўнымі месцамі наведвання з'яўляліся шматлікія астравы Малайскага архіпелага, на поўначы — Чампа і паўднёвы Кітай, на захадзе малайскія караблі дасягалі Індыі і Персіі. Плаванні залежалі ад сезонных вятроў — мусонаў. Вяршыні гарыстых астравоў служылі надзейнымі арыентырамі. Малайцы карысталіся компасам, чыталі карту зорнага неба.
Караблі рэдка плавалі паасобку. Звычайна малайскія гандляры арганізоўвалі флатыліі. Гандаль з Кітаем, Індыяй і Малукскімі астравамі даваў вялізарныя прыбыткі, але таксама патрабаваў значных капіталаўкладанняў. Часцяком арганізатарамі гандлёвых флатылій выступалі манархі і буйныя дзяржаўныя дзеячы. Гандляры, капітаны суднаў, марскія рабочыя і грабцы лічыліся прадстаўнікамі розных сацыяльных катэгорый, таму па-рознаму апраналіся, мелі асобныя месцы на судне. У той жа час марскія вандроўкі давалі магчымасць падвысіць свой сацыяльны статус. Так, многія капітаны пачыналі сваю кар'еру з матросаў, ператвараліся ў гандляроў і нават прыдворных дарадцаў.
Жытло
Найбольш распаўсюджаны тып сельскага паселішча — кампунг, які складаецца з некалькіх дворагаспадарак, акружаных садамі або какосавымі гаямі, пабудаваных на ўзвышшах уздоўж дарог, рэк, на берагах мора. Традыцыйныя каркасныя хаціны ставяцца на па́лі. Паселішчы рыбакоў часцяком будуюць адразу на вадзе. Хаціны ў іх злучаны масткамі на палях. Акрамя таго, з перыяду сярэднявечча малайцы будуюць гарады. У мінулым яны засноўваліся ў вусці буйных рэк куа́ла. У перыяд Шрывіджаі і Малакскага султаната на адным беразе засноўваўся палац і паселішча рамеснікаў, на другім — порт і ваеннае ўмацаванне. З распаўсюджаннем іслама цэнтрамі гарадоў сталі галоўная мячэць і навакольныя рэлігійныя і свецкія будынкі. У XIX - XX ст. з'явіліся так званыя новыя вёскі — рабочыя паселішчы пры руднях і плантацыях, што мелі рэгулярную планіроўку.
Традыцыйная сельская і гарадская жылая пабудова — румах. Яна ставіцца на па́лі. Да жыллёвай часткі вядзе лесвіца. Паверх на па́лях каркасны, падзяляецца на некалькі пакояў. Дах мае чатыры нахілы. Галоўны будаўнічы матэрыял — драўніна. Румах узводзіцца без цвікоў, пры жаданні хутка разбіраецца і перавозіцца ў іншае месца.
- Стары тып малайскага румах
- Сучасны малайскі румах
- Палацавая пабудова XIX ст.
- Мячэць у традыцыйным стылі
Вопратка
Асноўная народная вопратка малайцаў — саронг, які ў жанчын і мужчын адрозніваецца толькі колерам. Жанчыны аддаюць перавагу яркім пярэстым тканінам, а мужчыны — клецістым або паласатым. Жанчыны таксама апранаюць па-над саронгам доўгую кофту кебая. Яна можа дасягаць каленаў. Галаву і плечы па мусульманскаму звычаю пакрываюць . Мужчыны носяць кашулю прамога крою баджа, на галаве — аксамітавы капялюшык сангкок або хустку.
Кухня
Народныя кулінарныя традыцыі малайцаў фарміраваліся як на мясцовай глебе, так і пад уплывам кітайскай, індыйскай, у меншай ступені — еўрапейскай кухняў. Малайцы ядуць, седзячы на цыноўках. Асноўнай ежай з'яўляецца рыс, які вараць у вадзе наступным чынам: даводзяць да хуткага кіпення, а потым стамляюць на павольным агні. Звараныя такім чынам рысавыя зярняты не склейваюцца. Гатовы рыс перакладаюць у бамбукавы ці парцалянавы посуд і ставяць на цыноўкі. Вакол посуду з рысам раскладаюць талеркі або какосавыя шкарлупіны з падлівамі і іншымі стравамі. Усе стравы падаюць адразу. Ядуць рукамі, пры гэтым талерку з падлівай трымаюць у правай руцэ.
Вострыя падлівы самбал — важны элемент народнай кухні. Іх гатуюць з гародніны з дабаўленнем чырвонага перца. У самбал можа класціся вараная рыба, кавалкі мяса. Вельмі папулярны розныя гатункі квашанай рыбы пекасам. Рыбу таксама ядуць смажанай, запечанай на агні, вяленай. З мяса гатуюць супы кары і сота. Малайцы ўжываюць пшанічны або рысавы хлеб році і кукурузны хлеб апам, пальмавы і какосавы алей, лапшу, салаты, салодкія прысмакі кіюх-міюх і г. д. Распаўсюджаныя алкагольныя напоі — какосавы арак і лёгкае пальмавае віно. Малайцы жуюць .
Грамадства
Асновай традыцыйнага грамадства з'яўляецца малая нуклеарная сям'я, адносіны ў якой рэгулююцца шарыятам, звычаёвым і дзяржаўным правам. У большасці выпадкаў сем'і манагамныя, хаця іслам дазваляе палігінію. У мінулым дзяўчыны выходзілі замуж у 12 - 14 гадоў. Хлопцы жаніліся пасля 16, часцяком у сталым узросце. Жаніх быў абавязаны выплаціць грошы бацькам нявесты на арганізацыю вяселля, выкуп за нявесту і пасаг самой нявесце. Маёмасць мужа і жонкі разглядалася як адрозная. Разводы не лічыліся парушэннем традыцый. Разведзеныя жанчыны зноў маглі ўступаць у шлюб, хаця ў гэтым разе вяселле не арганізоўвалася, паміж мужам і жонкай складаўся шлюбны кантракт. Пасля нараджэння дзіцяці жанчына 40 дзён лічылася нячыстай, пасля чаго павінна была прайсці абрад ачышчэння. Бацька шаптаў нованароджанаму імя святога, каб гэта быў першы гук, пачуты ў жыцці.
Да канца XIX ст. большасць малайцаў належала да асабіста свабодных абшчыннікаў. Абшчына была суседскай і аб'ядноўвала жыхароў аднаго кампунга. Кампунг не быў вялікім, у ім жыло каля 20 сем'яў. На чале стаяў стараста. Сельская абшчына арандавала ворыўную зямлю ў султана і размяркоўвала яе паміж чальцамі. Гарадскія абшчыны аб'ядноўваліся па прафесійнай прыкмеце і таксама выплочвалі супольныя падаткі.
Найлепей традыцыйная форма малайскага грамадства захавалася ў Брунеі.
Фальклор
Малайскі вусны фальклор адрозніваецца значным багаццем пабытовых і чарадзейных казак. Героямі пабытовых казак звычайна выступаюць жывёлы. Вылучаюцца цыклы казачных апавяданняў пра духаў серыта ханту. З XIV ст. вядуцца запісы фальклора хікаят. Музычная традыцыя шчыльна пераплецена з вуснай, паколькі традыцыйныя музыканты акампануюць спевакам. Распаўсюджаныя народныя музычныя інструменты — барабаны, уд, флейта, скрыпка і інш. Песні звычайна рыфмаваныя. Вылучаецца некалькі тэматычных відаў песень, кожны з якіх адрозніваецца асаблівасцямі выканання, у тым ліку песні, прысвечаныя прыдворным цырымоніям, каханню, марскім вандроўкам і расстанням.
Рэлігія
Большасць вернікаў — мусульмане-суніты. Захоўваюцца некаторыя анімістычныя вераванні ў злых і добрых духаў.
Зноскі
- Malay
- People Cluster: Malay
- Zul Azri bin Abdul Aziz, THE ISLAMIC MALAYTRADITIONAL TOWNS, LEARNING THROUGH THEATTRIBUTES: EMPHASIS ON JOHOR BAHRU, MALAYSIA
- The traditional Malay house Архівавана 9 сакавіка 2016.
Гл. таксама
- Малайцы Джакарты
- Малайцы Шры-Ланкі
- Пасемё
Літаратура
- West, B. Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania. - Infobase Publishing, 2009. P. 478—485
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Малайцы
- The Malays
- The Riau Malay of Sumatra
- MALAYSIA CULTURE AND LIFESTYLE
- Review on Delivery Issues in Malaysian Traditional Ship Production Process
- Malay Sea Civilization Архівавана 6 сакавіка 2016.
- Malay Cuisine: Blending Spice And Culture
- The traditional Malay house Архівавана 9 сакавіка 2016.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Mala jcy malajsk Melayu ملايو etnichnaya grupa pradstayniki yakoj razmaylyayuc na malajskaj move Nasyalyae peravazhna krainy Paydnyova Ushodnyaj Azii Malajziya Indaneziya Singapur Brunej Kakosavyya astravy vostray Kalyaday i insh Agulnaya kolkasc 2015 g 10 452 000 chal U bolsh shyrokim sense malajcami taksama nazyvayuc use narody yakiya razmaylyayuc na malajskih movah malajska palinezijskaj galiny aystranezijskih moy usyago 28 034 000 chal a taksama pradstaynikoy maloj malajskaj rasy shto adnosicca da vyalikaj mangaloidnaj rasy Malajcy Melayu ملايو Malajskae vyaselle y SingapuryAgulnaya kolkasc 10 452 000 2015 g Regiyony prazhyvannya Malajziya 5835000 Indaneziya 3083000 Singapur 380000 Tajland 697000 Brunej 261902 Vostray Kalyaday 300 Kakosavyya astravy 588 Shry Lanka 70000 Aystraliya 117000 Emen 56000Mova malajskayaReligiya islamBlizkiya etnichnyya grupy madurcy malagasijcy betavi balijcy yavancy bugi Arang Layt iban bandzharcyGistoryyaProdki malajcay migryravali y Paydnyova Ushodnyuyu Aziyu z poydnya suchasnaga Kitaya y syaredzine 4 tysyachagoddzya da n e Marshrut migracyi z yaylyaecca sprechnym Nekatoryya dasledchyki myarkuyuc shto yon adbyvaysya praz Indakitaj U takim raze payvostray Malaka i vostray Sumatra byli adnymi z pershyh naselenyh malajskimi narodami Adnak u aposhniya gady pad uplyvam arhealogay i genetykay vuchonyya shilyayucca da dumki shto isnavay inshy shlyah migracyi praz Filipiny i yshodniya Zondskiya astravy U syaredzine VII st n e na poydni Sumatry yznikla dzyarzhava Shryvidzhaya Melayu dze karystalisya pismovaj movaj yakaya lichycca pramym prodkam suchasnaj malajskaj movy Bolsh poznyaya gistarychnaya litaratura malajcay pavedamlyala shto nazva Melayu pahodzic sa starazhytnaj yavanskaj movy i znachyc imklivuyu raku na Sumatry Vykazvaecca taksama dumka shto Melayu pahodzic sa starazhytnaj tamilskaj movy i znachyc zhyhary gor abo zhyhary garadoy U indyjskaj syarednyavechnaj litaratury regiyon Melaya Dvipa atayasamlivaysya z terytoryyami vakol Malakskaga praliva U yakasci etnonima termin malajcy pachay uzhyvacca ne ranej za XV st u dachynenni da nashchadkay perasyalencay z Sumatry i vostrava Bangka na payvostray Malaka kab adroznic ih yak ad karennaga naselnictva asli tak i ad inshyh inshazemcay U XVI syaredzine XX stst eyrapejcy vykarystoyvali termin malajcy u dachynenni da roznyh aystranezijskih naroday Paydnyova Ushodnyaj Azii Pamizh XII st i XV st adbyvalasya islamizacyya malajskaga naselnictva Paslya zanyapadu dzyarzhavy Shryvidzhaya y XIV st panuyuchuyu rolyu y regiyone adygryvay Malakski sultanat Yon z yaylyaysya adnym z galoynyh centray raspaysyudzhvannya islama Malajcy aktyyna zajmalisya gandlem perasyalyalisya na inshyya terytoryi U XIV st imi byla zasnavana dzyarzhava Brunej na vostrave Kalimantan Paslya zahopu Malaki y 1511 g partugalcami Brunej imkliva pashyraysya U yago sklad uvajshli mnogiya astravy suchasnyh Malajzii Indanezii i Filipinay U 1578 g u vyniku vajny z Ispaniyaj Brunej straciy Filipiny Na payvostrave Malaka i astravah Bangka Belitung uznikla 7 asobnyh malajskih dzyarzhay U XVII XIX stst use malajskiya dzyarzhavy apynulisya y kalaniyalnaj zalezhnasci ad Niderlanday i Vyalikabrytanii U XIX st galandskiya i brytanskiya ylady zaklyuchyli dagavor ab sferah uplyvu yaki pradvyznachyy padzel malajskaga naroda na malajcay Indanezii i malajcay Malajzii U 1888 g Vyalikabrytaniya ystalyavala pratektarat nad Bruneyam U 1895 g stvaryla pratektarat Federatyynyya Malajskiya Shtaty Akramya tago u sklad yae valodannyay trapila nekalki nefederavanyh zyamel na payvostrave Malaka i Kra Yak galandskiya tak i brytanskiya kalaniyalnyya ylady ne znishchyli tradycyjnyya formy kiravannya Malajskaya mova shyroka vykarystoyvalasya imi y administracyi i adukacyi Mnogiya vyhadcy z malajskih sem yay zajmali pasady drobnyh kalaniyalnyh chynoynikay i atrymoyvali adukacyyu pa eyrapejskamu yzoru Z XIX st vydavalisya srodki masavaj infarmacyi na malajskaj move Malajcy shto traplyali y kalaniyalnuyu sluzhbu abo najmalisya y yakasci saldat i rabochyh chascyakom perasyalyalisya za mezhy svajgo regiyona Tak uznikli malajskiya abshchyny na Shry Lancy poydni Afryki Emene Kakosavyh astravah i g d Razam z getym brytanskiya plantatary prycyagvali dlya pracy rabochyh z inshyh krain galoynym chynam z Kitaya i Indyi shto pryvyalo da z yaylennya bujnyh inshazemnyh abshchyn Da syaredziny XX st kolkasc kitajcay u Singapury i na poynachy Kalimantana peravyshala kolkasc malajcay Z kanca XIX pachatku XX st syarod malajcay shyryysya nacyyanalny ruh U galandskih kaloniyah yon byy zvyazany z agulnaindanezijskim ruham za nezalezhnasc U brytanskih kaloniyah malajski nacyyanalizm mey yarka akreslenyya etnichnyya rysy i byy nakiravany yak suprac kalaniyalnyh uladay tak i rabochyh migrantay Vazhnuyu rolyu adygrala akupacyya malajskih zyamel yaponcami padchas II Susvetnaj vajny Yana pakazala slabasc kalanizataray i padshturhnula da samastojnaj baracby suprac akupacyi Asabliva pacyarpela malajskae naselnictva paynochnaga Kalimantana dze yaponskiya akupanty znishchyli myascovuyu intelektualnuyu elitu a malajcy syalyane pakutavali ad napaday kitajskih partyzan Paslya II Susvetnaj vajny kanflikt pamizh kitajcami i malajcami Kalimantana pracyagvaysya nekalki dzesyacigoddzyay U 1945 g byla abveshchana nezalezhnasc Indanezii U vyniku palitychnyh reform malajskiya manarhii na terytoryi getaj krainy byli likvidavany a malajcy peratvarylisya y etnichnuyu menshasc U 1957 g byla abveshchana nezalezhnasc Malajzii Z za neparazumennya pamizh radykalnymi nacyyanalistami i islamistami ylada y Malajzii apynulasya y rukah kanservataray yakiya zahavali federatyyny haraktar dzyarzhavy i myascovyya manarhii U nash chas Malajziya pazicyyanue syabe yak malajskaya dzyarzhava Asablivy status malajskaj movy i kultury taksama vyznachany y Brunei Z 1948 g isnue malajski nacyyanalny ruh na poydni Tajlanda KulturaGaspadarchyya zanyatki Praca na rysavyh paletkah Sabah Asnoynymi zanyatkami malajcay zdayna z yaylyayucca selskaya gaspadarka i rybaloystva Malajskiya syalyane vyroshchvayuc rys kukuruzu klubyanyovyya kultury cukrovy trysnyog perac kakosy sadavinu i garodninu Asnoynaj spazhyveckaj kulturaj z yaylyaecca rys U minulym byli raspaysyudzhany yak apracoyka zaliynyh paletkay z dapamogaj zaprezhanyh u adnalemeshny plug tak i ruchnaya apracoyka zyamli matykaj Z XIX st na zemlyah naselenyh malajcami stvaralisya bujnyya plantacyjnyya gaspadarki dze vyroshchvali kaychukavyya drevy alejnuyu palmu kavu chaj i g d Adnak na plantacyi y yakasci rabochyh chascej prycyagvali inshazemcay Malajcy pracavali na ih chasova U nashy dni zemlyarobstva dastatkova intensifikavana a plantacyjnyya kultury vyroshchvayuc i y drobnyh syalyanskih gaspadarkah Raspaysyudzhanyya svojskiya zhyvyoly bujvaly kozy avechki kury kachki Rybaloystva vazhny zanyatak dlya zhyharoy marskoga i rachnyh yzbyarezhzhay Isnuyuc roznyya sposaby lovu u tym liku z dapamogaj setak pastak vuday Tradycyjnyya ramyostvy vyrab keramiki apracoyka metalay i drayniny tkactva plyacenne Asablivym popytam karystalasya pradukcyya malajskih yuveliray i zbrojnikay Malajskiya krysy vysoka canilisya na astravah Indanezii Filipinah Indakitai i na poydni Kitaya Zhyhary Malaki lichylisya slynnymi tkachami vyrablyali shaykovyya i papyarovyya tkaniny Tkactva z yaylyalasya muzhchynskim zanyatkam Plyacennem zajmalisya zhanchyny Maraplaystva Budaynictva karablya Padobna da mnogih inshyh aystranezijskih naroday malajcy zdayna zajmalisya maraplaystvam Tradycyi sudnabudavannya ne gublyayucca i y nashy dni a naogul byaruc pachatak u glybokaj starazhytnasci Tradycyjnyya marskiya sudny padzyalyayucca na shmat viday Naroyni z malymi rybackimi sudnami malajcy buduyuc vyalikiya vetrazniki pinis abo perahu shto vykarystoyvayucca dlya peravozki gruzay Tradycyjnyya karabli robyac z nekalkih viday kashtoynaj drayniny Sudnabudayniki ab yadnany y vytvorchyya grupy na chale sa starejshym majstram Yon nepasredna adkazvae za pracu vyznachae kago z rabochyh uklyuchac u grupu Draylyanyya sudny robyac pa zamove Kanchatkovaya aplata daecca zamoycam tolki za gatovae sudna Galoynaj metaj malajskih maraplaycay byy gandal adnak yany taksama zasnoyvali novyya pasyalenni zajmalisya piractvam Asnoynymi mescami navedvannya z yaylyalisya shmatlikiya astravy Malajskaga arhipelaga na poynachy Champa i paydnyovy Kitaj na zahadze malajskiya karabli dasyagali Indyi i Persii Plavanni zalezhali ad sezonnyh vyatroy musonay Vyarshyni garystyh astravoy sluzhyli nadzejnymi aryentyrami Malajcy karystalisya kompasam chytali kartu zornaga neba Karabli redka plavali paasobku Zvychajna malajskiya gandlyary arganizoyvali flatylii Gandal z Kitaem Indyyaj i Malukskimi astravami davay vyalizarnyya prybytki ale taksama patrabavay znachnyh kapitalaykladannyay Chascyakom arganizatarami gandlyovyh flatylij vystupali manarhi i bujnyya dzyarzhaynyya dzeyachy Gandlyary kapitany sudnay marskiya rabochyya i grabcy lichylisya pradstaynikami roznyh sacyyalnyh kategoryj tamu pa roznamu apranalisya meli asobnyya mescy na sudne U toj zha chas marskiya vandroyki davali magchymasc padvysic svoj sacyyalny status Tak mnogiya kapitany pachynali svayu kar eru z matrosay peratvaralisya y gandlyaroy i navat prydvornyh daradcay Zhytlo Najbolsh raspaysyudzhany typ selskaga paselishcha kampung yaki skladaecca z nekalkih dvoragaspadarak akruzhanyh sadami abo kakosavymi gayami pabudavanyh na yzvyshshah uzdoyzh darog rek na beragah mora Tradycyjnyya karkasnyya haciny stavyacca na pa li Paselishchy rybakoy chascyakom buduyuc adrazu na vadze Haciny y ih zluchany mastkami na palyah Akramya tago z peryyadu syarednyavechcha malajcy buduyuc garady U minulym yany zasnoyvalisya y vusci bujnyh rek kua la U peryyad Shryvidzhai i Malakskaga sultanata na adnym beraze zasnoyvaysya palac i paselishcha ramesnikay na drugim port i vaennae ymacavanne Z raspaysyudzhannem islama centrami garadoy stali galoynaya myachec i navakolnyya religijnyya i sveckiya budynki U XIX XX st z yavilisya tak zvanyya novyya vyoski rabochyya paselishchy pry rudnyah i plantacyyah shto meli regulyarnuyu planiroyku Tradycyjnaya selskaya i garadskaya zhylaya pabudova rumah Yana stavicca na pa li Da zhyllyovaj chastki vyadze lesvica Paverh na pa lyah karkasny padzyalyaecca na nekalki pakoyay Dah mae chatyry nahily Galoyny budaynichy materyyal draynina Rumah uzvodzicca bez cvikoy pry zhadanni hutka razbiraecca i peravozicca y inshae mesca Stary typ malajskaga rumah Suchasny malajski rumah Palacavaya pabudova XIX st Myachec u tradycyjnym styliVopratka Asnoynaya narodnaya vopratka malajcay sarong yaki y zhanchyn i muzhchyn adroznivaecca tolki koleram Zhanchyny addayuc peravagu yarkim pyarestym tkaninam a muzhchyny klecistym abo palasatym Zhanchyny taksama apranayuc pa nad sarongam doyguyu koftu kebaya Yana mozha dasyagac kalenay Galavu i plechy pa musulmanskamu zvychayu pakryvayuc Muzhchyny nosyac kashulyu pramoga kroyu badzha na galave aksamitavy kapyalyushyk sangkok abo hustku Kuhnya Rys z myasam i garodninaj Narodnyya kulinarnyya tradycyi malajcay farmiravalisya yak na myascovaj glebe tak i pad uplyvam kitajskaj indyjskaj u menshaj stupeni eyrapejskaj kuhnyay Malajcy yaduc sedzyachy na cynoykah Asnoynaj ezhaj z yaylyaecca rys yaki varac u vadze nastupnym chynam davodzyac da hutkaga kipennya a potym stamlyayuc na pavolnym agni Zvaranyya takim chynam rysavyya zyarnyaty ne sklejvayucca Gatovy rys perakladayuc u bambukavy ci parcalyanavy posud i stavyac na cynoyki Vakol posudu z rysam raskladayuc talerki abo kakosavyya shkarlupiny z padlivami i inshymi stravami Use stravy padayuc adrazu Yaduc rukami pry getym talerku z padlivaj trymayuc u pravaj ruce Vostryya padlivy sambal vazhny element narodnaj kuhni Ih gatuyuc z garodniny z dabaylennem chyrvonaga perca U sambal mozha klascisya varanaya ryba kavalki myasa Velmi papulyarny roznyya gatunki kvashanaj ryby pekasam Rybu taksama yaduc smazhanaj zapechanaj na agni vyalenaj Z myasa gatuyuc supy kary i sota Malajcy yzhyvayuc pshanichny abo rysavy hleb roci i kukuruzny hleb apam palmavy i kakosavy alej lapshu salaty salodkiya prysmaki kiyuh miyuh i g d Raspaysyudzhanyya alkagolnyya napoi kakosavy arak i lyogkae palmavae vino Malajcy zhuyuc Gramadstva Asnovaj tradycyjnaga gramadstva z yaylyaecca malaya nuklearnaya syam ya adnosiny y yakoj regulyuyucca sharyyatam zvychayovym i dzyarzhaynym pravam U bolshasci vypadkay sem i managamnyya hacya islam dazvalyae paliginiyu U minulym dzyaychyny vyhodzili zamuzh u 12 14 gadoy Hlopcy zhanilisya paslya 16 chascyakom u stalym uzrosce Zhanih byy abavyazany vyplacic groshy backam nyavesty na arganizacyyu vyasellya vykup za nyavestu i pasag samoj nyavesce Mayomasc muzha i zhonki razglyadalasya yak adroznaya Razvody ne lichylisya parushennem tradycyj Razvedzenyya zhanchyny znoy magli ystupac u shlyub hacya y getym raze vyaselle ne arganizoyvalasya pamizh muzham i zhonkaj skladaysya shlyubny kantrakt Paslya naradzhennya dzicyaci zhanchyna 40 dzyon lichylasya nyachystaj paslya chago pavinna byla prajsci abrad achyshchennya Backa shaptay novanarodzhanamu imya svyatoga kab geta byy pershy guk pachuty y zhycci Da kanca XIX st bolshasc malajcay nalezhala da asabista svabodnyh abshchynnikay Abshchyna byla susedskaj i ab yadnoyvala zhyharoy adnago kampunga Kampung ne byy vyalikim u im zhylo kalya 20 sem yay Na chale stayay starasta Selskaya abshchyna arandavala voryynuyu zyamlyu y sultana i razmyarkoyvala yae pamizh chalcami Garadskiya abshchyny ab yadnoyvalisya pa prafesijnaj prykmece i taksama vyplochvali supolnyya padatki Najlepej tradycyjnaya forma malajskaga gramadstva zahavalasya y Brunei Falklor Malajski vusny falklor adroznivaecca znachnym bagaccem pabytovyh i charadzejnyh kazak Geroyami pabytovyh kazak zvychajna vystupayuc zhyvyoly Vyluchayucca cykly kazachnyh apavyadannyay pra duhay seryta hantu Z XIV st vyaducca zapisy falklora hikayat Muzychnaya tradycyya shchylna peraplecena z vusnaj pakolki tradycyjnyya muzykanty akampanuyuc spevakam Raspaysyudzhanyya narodnyya muzychnyya instrumenty barabany ud flejta skrypka i insh Pesni zvychajna ryfmavanyya Vyluchaecca nekalki tematychnyh viday pesen kozhny z yakih adroznivaecca asablivascyami vykanannya u tym liku pesni prysvechanyya prydvornym cyrymoniyam kahannyu marskim vandroykam i rasstannyam ReligiyaBolshasc vernikay musulmane sunity Zahoyvayucca nekatoryya animistychnyya veravanni y zlyh i dobryh duhay ZnoskiMalay People Cluster Malay Zul Azri bin Abdul Aziz THE ISLAMIC MALAYTRADITIONAL TOWNS LEARNING THROUGH THEATTRIBUTES EMPHASIS ON JOHOR BAHRU MALAYSIA The traditional Malay house Arhivavana 9 sakavika 2016 Gl taksamaMalajcy Dzhakarty Malajcy Shry Lanki PasemyoLitaraturaWest B Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania Infobase Publishing 2009 P 478 485SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Malajcy The Malays The Riau Malay of Sumatra MALAYSIA CULTURE AND LIFESTYLE Review on Delivery Issues in Malaysian Traditional Ship Production Process Malay Sea Civilization Arhivavana 6 sakavika 2016 Malay Cuisine Blending Spice And Culture The traditional Malay house Arhivavana 9 sakavika 2016