Іванаўскі раён

Іванаўскі раён — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Брэсцкай вобласці. Адміністрацыйны цэнтр — горад Іванава. Мяжуе з Драгічынскім, Бярозаўскім, Івацэвіцкім і Пінскім раёнамі Брэсцкай вобласці, а таксама Валынскай вобласцю Украіны.

Іванаўскі раён
Герб Сцяг
Краіна	Беларусь
Уваходзіць у	Брэсцкая вобласць
Адміністрацыйны цэнтр	Іванава
Дата ўтварэння	15 студзеня 1940
Кіраўнік	Анатоль Уладзіміравіч Ткачук
Афіцыйныя мовы	Родная мова: беларуская 80,9 %, руская 17,01 % Размаўляюць дома: беларуская 57,56 %, руская 40,93 %
Насельніцтва (2009)	43 586 чал. (8-е месца)
Шчыльнасць	28,08 чал./км² (4-е месца)
Нацыянальны склад	беларусы — 95,52 %, украінцы — 2,18 %, рускія — 1,8 %, іншыя — 0,5 %
Плошча	1 551,41 (11-е месца)
Вышыня над узроўнем мора	155 м
Афіцыйны сайт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іванаўскі раён адміністрацыйна падзелены на 10 сельсаветаў.

Геаграфія

Плошча — 1547 км² (6 % ад усёй тэрыторыі вобласці). Працягласць раёна з захаду на ўсход складае 26 км, з поўначы на поўдзень — 60 км. 29 % тэрыторыі займаюць лясы (хваёвыя і бярозавыя). Працякаюць рэкі Ясельда, Няслуха, Самароўка, Піна, Піліпаўка і інш. Па тэрыторыі раёна праходзіць Дняпроўска-Бугскі канал. 11 азёр — Акуніна, , , Пясчанае, Мотальскае і інш. Балота Аброўскае. На тэрыторыі Бродніцкага сельсавета знаходзіцца заказнік Завышанскі.

Гісторыя

Раён утвораны 15 студзеня 1940 года ў складзе Пінскай вобласці БССР. Цэнтр — гарадскі пасёлак Іванава. 12 кастрычніка 1940 года падзелены на 19 сельсаветаў: Адрыжынскі, Варацэвіцкі, Гарбахскі, Глінненскі, Дзедавіцкі, Дружылавіцкі, Застружскі, Крытышынскі, Ляскавіцкі, Ляхавіцкі, Магільнаўскі, Махроўскі, Моладаўскі, Опальскі, Псышчаўскі, Рудскі, Сачэўскі, Стрэльненскі, Тышкавіцкі, утвораны гарадскі пасёлак Моталь. З 8 студзеня 1954 года ў складзе Брэсцкай вобласці. 16 ліпеня 1954 года скасаваны Варацэвіцкі, Ляхавіцкі, Сачэўскі сельсаветы і гарадскі пасёлак Моталь, тэрыторыя якога перададзена ў склад Дзедавіцкага сельсавета, цэнтр сельсавета перанесены ў Моталь, сельсавет перайменаваны ў Мотальскі. 14 кастрычніка 1957 года да раёна далучаны Бродніцкі і Кротаўскі сельсаветы скасаванага Жабчыцкага раёна. 26 лютага 1958 года Застружскі сельсавет перайменаваны ў Дастоеўскі. 9 сакавіка 1959 года скасаваны Кротаўскі і Тышкавіцкі сельсаветы. 25 снежня 1962 года Іванаўскі раён скасаваны, Адрыжынскі, Гарбахскі, Глінненскі, Дастоеўскі (за выключэннем шэрагу населеных пунктаў), Дружылавіцкі, Крытышынскі, Ляскавіцкі, Магільнаўскі, Махроўскі, Моладавіцкі, Мотальскі, Опальскі, Псышчаўскі, Рудскі, Стрэльненскі сельсаветы і гарадскі пасёлак Іванава перададзены ў склад Драгічынскага раёна, Бродніцкі сельсавет і вёскі Атолчыцы, Вілы, Закуцце, Каралін, Кротава, Навасёлкі, Палкоцічы, Скароцічы Дастоеўскага сельсавета перададзены Пінскаму раёну. 6 студзеня 1965 года Іванаўскі раён адноўлены ў ранейшых межах, уключаў гарадскі пасёлак Іванава, Адрыжынскі, Гарбахскі, Глінненскі, Дастоеўскі, Дружылавіцкі, Крытышынскі, Ляскавіцкі, Магільнаўскі, Махроўскі, Моладавіцкі, Мотальскі, Опальскі, Псышчаўскі, Рудскі, Стрэльненскі сельсаветы Драгічынскага раёна, Бродніцкі сельсавет і шэраг населеных пунктаў Ахоўскага сельсавета Пінскага раёна. 16 лістапада 1970 года Магільнаўскі сельсавет перайменаваны ў Снітаўскі. 11 сакавіка 1971 года гарадскі пасёлак Іванава набыў статус горада раённага падпарадкавання. 4 кастрычніка 1982 года Глінненскі сельсавет перайменаваны ў Залядынскі. 17 лютага 1986 года Залядынскі сельсавет скасаваны. 20 кастрычніка 1995 года горад Іванава і Іванаўскі раён аб’яднаны ў адну адміністрацыйную адзінку. 6 верасня 2000 года Стрэльненскі сельсавет перайменаваны ў Сачыўкаўскі. 26 чэрвеня 2013 года скасаваны Дастоеўскі, Дружылавіцкі, Крытышынскі, Псышчаўскі, Снітаўскі сельсаветы.

Насельніцтва

У раёне 10 сельсаветаў, 102 сельскія населеныя пункты. Насельніцтва — 49,5 тыс. чалавек (2003), з іх сельскіх жыхароў — 33,1 тыс., гарадскіх — 16,4 тыс. чалавек. Па шчыльнасці насельніцтва ў вобласці раён займае трэцяе месца — 33 чалавекі. Усяго пенсіянераў — 15,8 тыс. чалавек. На 1 студзеня 1974 года ў складзе раёна было 114 населеных пунктаў.

У раёне пражываюць прадстаўнікі 31 народа: беларусаў — 94,6 %, украінцаў — 2,8 %, рускіх — 2,3 %, іншых — 0,3 %.

Ганаровыя грамадзяне

• Напалеон Орда (1807—1883) — мастак.
• Мікалай Міронавіч Шыкалай
• Аляксей Трафімавіч Каўко
• Пётр Іванавіч Брыгадзін (1949, в. Моладава — 2021) — гісторык, міністр адукацыі Беларусі (2001—2003).
• Марыя Пятроўна Гарупа

Культура і адукацыя

У раёне дзейнічаюць 56 агульнаадукацыйных школ, 2 вучэбна-вытворчыя камбінаты, дом моладзі, дзіцяча-юнацкая спартыўная школа, 23 дзіцячыя дашкольныя ўстановы. Тут ёсць таксама 47 дамоў культуры, 57 бібліятэк, 5 музычных школ.

Старшыні Іванаўскага райвыканкама

• з 16 мая 2019 — Анатоль Уладзіміравіч Ткачук.

Крыніцы

1. http://ivanovo.brest-region.gov.by/index.php?option=com_content&view=article&id=6295&Itemid=348&lang=ru
2. Вынікі перапісу 2009 года
3. «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь» (па стане на 1 студзеня 2011 г.)
4. GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q830106"></a>
5. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 16 июля 1954 г. Об объединении сельских советов Брестской области // Сборник законов Белорусской ССР и указов Президиума Верховного Совета Белорусской ССР: 1938—1955 гг. — Мн.: Изд. Президиума Верхов. Совета БССР, 1956. — 347 с.
6. Рашэнне выканкома Брэсцкага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 9 сакавіка 1959 г. // Зборнік законаў Беларускай ССР і указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР. — 1959, № 4.
7. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 25 декабря 1962 г. Об укрупнении сельских районов БССР Архівавана 11 верасня 2019.
8. Решение Брестского областного Совета депутатов от 26 июня 2013 г. № 287 Об изменениях в административно-территориальном устройстве Ивановского района Брестской области Архівавана 11 красавіка 2021.
9. Белорусская ССР. Административно-территориальное деление. На 1 января 1974 года. (руск.). — Выданне 5-е. — Мн.: Беларусь, 1974. — С. 21. — 248 с. — 10 000 экз.
10. Лукашэнка разгледзеў кадравыя пытанні 16.05.2019

Літаратура

• Административно-территориальное устройство БССР: справочник: в 2 т. / Главное архивное управление при Совете Министров БССР, Институт философии и права Академии наук БССР. — Минск: «Беларусь», 1985―1987.
• Административно-территориальное устройство Республики Беларусь (1981—2010 гг.): справочник. — Минск: БелНИИДАД, 2012. — 172 с.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Іванаўскі раён
• Афіцыйная старонка Іванаўскага раённага выканаўчага камітэта Архівавана 30 лістапада 2020.
• Навіны Іванаўскага раёна на інфармацыйным партале Палесся Pinsk.tv Архівавана 12 сакавіка 2013.