Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Апора
www.wp1.be-by.nina.az

А ка іўр עכו араб عكا А кра Сен Жан д Акр еўрапейскія мовы Acre St Jean d Acre горад у Заходняй Галілеі Ізраіль размешча

Ака (горад)

Ака (горад)

А́ка (іўр.: עכו, араб. عكا‎‎), А́кра, Сен-Жан д’Акр (еўрапейскія мовы: Acre, St. Jean d’Acre) — горад у Заходняй Галілеі (Ізраіль), размешчаны прыкладна за 23 км на поўнач ад горада Хайфа, на беразе Міжземнага мора. Стары горад унесены ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

Ака
עַכּוֹ
عكّا
image
Герб
image
Краіна
Каардынаты
32°55′34″ пн. ш. 35°05′02″ у. д.HGЯO
Заснаваны
каля 1500 да н.э.
Населены пункт з
Плошча
10,3 км²
Вышыня цэнтра
-0.9 — 29.4 м
Насельніцтва
  • ▲48 900 чал. (31 снежня 2018)
Нацыянальны склад
Яўрэі (66,4%), арабы (28,1%), друзы (0,2%), астатнія (5,3%)
Канфесійны склад
Іўдзеі, мусульмане, хрысціяне, бахаі
Тэлефонны код
+972 4
Афіцыйны сайт
akko.muni.il (іўрыт)
Ака на карце Ізраіля
image
image
image
image
Медыяфайлы на Вікісховішчы
У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Ака, значэнні.

Гісторыя

Старажытная гісторыя

image
Від на Стары Ака
image
Вадаправод Ака
image
Руіны старажытнага порта

Ака — адзін з найстаражытных у рэгіёне з моманту заснавання.

Паводле розных звестак людзі сяліліся тут яшчэ ў познім медным ці , 6000 ці 5500 гадоў таму — аднак тыя паселішчы былі нясталымі і неўрбанізаванымі. Іх матэрыяльныя сляды губляюцца 5000 гадоў таму прыкладна на тысячагоддзе, хоць можна знайсці ўскосныя сведчанні прысутнасці тут людзей. На тэрыторыі непадалёк ад Ака знойдзены таксама рэшткі паселішчаў часоў (7000 — 8500 гадоў назад).

Каля 2350 гады да н.э. праз даліну Ака, верагодна, праходзіць армія фараона пад камандваннем яго палкаводца . Аўтабіяграфія апошняга згадвае за «носам антылопы» — гэта значыць, магчыма, за гарой Кармель — з мэтай здушэння паўстання. Лічыцца, аднак, што ўласна бітва адбылася ў .

Першым дакументам, у якім, магчыма, непасрэдна згадваецца Ака, з’яўляецца (англ.: Ebla tablets), (каля 2400—2250 гг. да н.э.). Нароўні з прыбярэжнымі Бібласам, , , Ашдодам і Газай Ака апынуўся ўключаны ў гандлёвы маршрут купца з Эблы. Аднак, адсутнасць знаходак, якія адносяцца да гэтай эпохі, выклікае сумненні ў ідэнтыфікацыі згаданага ў архіве горада. Хоць значна больш старажытныя знаходкі існуюць.

Каля 2000 гады да н.э. у даліне Ака сталі масава з’яўляцца гарады — да гэтага часу адносяцца і першыя артэфакты, якія сведчаць пра Ака як пра горад. Тады ён быў размешчаны на паўночны ўсход ад сучаснага горада, за паўтары-да кіламетры ад : яго рэшткі вядомыя цяпер як (іўр.: תל עכו). Магчыма, у тыя часы берагавая лінія выглядала інакш, і вада ўшчыльную падступала да горада.

Ака быў размешчаны на скрыжаванні міжнародных гандлёвых шляхоў і таму заўсёды з’яўляўся цэнтрам гісторыі. Горад быў цэнтрам сустрэч мноства разнастайных культур і стратэгічным месцам для ваенных кампаній.

image Сярод усіх гарадоў на Сірыйскім узбярэжжы, ад Антыёхіі і да Газы, няма яшчэ такога горада, як Ака, чый летапіс быў бы так насычаны падзеямі, і няма іншага такога горада, чый уплыў на лёс усёй краіны быў бы настолькі вялікім. (, 1882) image

Дзесьці да 1800 годзе да нашай эры ў даліне было размешчана парадку 25 гарадоў, многія (і Ака сярод іх) абнесеныя сценамі. Агламерацыя, якая склалася вакол Ака, з’яўлялася першай па насельніцтве і другой па значнасці пасля Хацора на тэрыторыі сучаснага Ізраіля. Знойдзеныя археолагамі шматлікія прадметы імпарту даказваюць развітыя гандлёвыя сувязі з , Егіптам, , , узбярэжжам і . Сярод знаходак — скарабей з імем фараона (1971—1926 гг. да н.э.).

Ака відавочна згадваецца ў егіпецкіх (англ.: Execration texts), якія датуюцца часам не пазней за 1800—1725 гады да н.э. Гэтыя тэксты пісаліся на гліняных рэчах, якія разбівалі, каб праклёны пачалі дзейнічаць. Назва Ака, як і многіх іншых гарадоў (у тым ліку, яшчэ трох з даліны Ака), была напісаная на глінянай фігурцы палоннага. Побач было напісана і імя цара Ака: Тыр’ам.

Наступнай згадкай Ака з’яўляецца назва ''Аак'', выяўленае ў выбітым на сцяне Карнакскага храма Амона ў Фівах спісе гарадоў, заваяваных у час першага ваеннага паходу Тутмоса III (прыкладна 1456 г. да н.э., паводле іншых звестак 1468 г. да н.э.). У лістах з Амарны XIV стагоддзя да н.э. (у раёне 1400 гады да н.э.), знойдзеных пры раскопках у Эль-Амарне старажытнаегіпецкіх клінапісных архівах перапіскі ханаанскіх цароў, таксама згадваецца месца, названае Ака; роўна як і ў ранейшых па часе «тэкстах праклёнаў». У далейшым горад перайшоў пад валадарства хетаў і быў ізноў адваяваны у XIII стагоддзі да н.э., разам з іншымі паўднёвымі фінікійскімі гарадамі.

У кнізе Ісуса Навіна, а таксама ў іншых крыніцах горад згадваўся пад імёнамі «Ахшаф» і «Ума». У эпоху ізраільскага царства быў пад уладай фінікійцаў, і быў афіляваны з Фінікіяй палітычна і культурна. У Танаху () згадваецца пад назвай Ака ў сувязі з рассяленнем калена , у надзел якога ўвайшоў горад, але з якога ён так і не змог выгнаць мясцовых ханаанскіх жыхароў. «Асір не выгнаў жыхароў Ака, і жыхароў Сідона, і , і , і , і , і .»  (Суд. 1:31). Паводле Іосіфа Флавія, які называе яго Акрай, горад кіраваўся адным з губернатараў правінцый Саламона.

Каля 725 г. да н.э. Ака далучыўся да Сідона і Тыра ў паўстанні супраць . У Ака быў заваяваны асірыйскім царом . Насельніцтва горада паўстала супраць яго ўнука Асархадона (Ашурахідына), які, аднак, ізноў авалодаў Ака прыблізна ў У перыяд персідскага валадарства Ака стаў ваенна-марской базай, якая адыгрывала важную ролю ў вайне супраць Егіпта. Страбон апісвае горад, як быў пэўны час месцам збору для персаў у іх экспедыцыях супраць Егіпта.

Грэчаскі, іўдзейскі і рымскі перыяды

image
Сцены Ака, краявід з мора

Пасля вяртання яўрэяў з Ака не быў імі заваяваны і заставаўся пад уладай Тыра.

Грэчаскія гісторыкі называюць горад Аке, што перакладаецца як «вылячэнне». Паводле грэчаскага міфа, Геракл знайшоў тут гаючыя травы, якія вылечылі яго раны. У 333 годзе да н.э. горад быў хутка заваяваны Аляксандрам Македонскім і ператварыўся ў грэчаскую калонію. Неўзабаве пасля заваявання яго назва была змененая на Антыёхія Пталемаіда (стар.-грэч. Αντιόχεια Πτολεμαίς).

У 330 годзе да н.э. Ака перабіраецца з Тэль-Ака на бераг мора. Ака стаў самым важным партовым горадам у краіне, і адным з найбуйнейшых гарадоў эліністычнага свету. Горад распаўсюдзіўся на плошчы ў 1000 .

Пасля смерці Аляксандра Вялікага і падзелу царства горадам пачалі кіраваць егіпецкія Пталамеі, якія (верагодна, ) далі яму назву Пталемаіда. Пад гэтай назвай Ака згадваецца ў Бібліі, у пасланнях апостала Паўла, які правёў дзень у Пталемаідзе ( 21:7). Захоплены у 219 годзе да н.э. Ака ўвайшоў у склад імперыі Селеўкідаў і быў названы Антыёхіяй. Знаходзячыся пад уладай Селеўкідаў, Ака неаднаразова служыў базай для ваенных дзеянняў супраць Іўдзеі. Каля 165 г. да н.э. Іуда Макавей нанёс паражэнне Селеўкідам у некалькіх бітвах у Галілеі і пераследваў іх да Пталемаіды. Каля 153 г. да н.э. сын Аляксандр Балас, які змагаўся за карону Селеўкідаў з Дэметрыем, захапіў горад, які адкрыў яму свае вароты. Дэметрый прапанаваў мноства хабараў з мэтай заручыцца падтрымкай яўрэяў супраць свайго саперніка, — у тым ліку перадачу даходаў Пталемаіды на карысць Іерусалімскага Храма, але ўсё дарма. паставіў на Аляксандра, і ў 150 г. да н.э. быў з вялікімі ўшанаваннямі прыняты ім у Пталемаідзе. Некалькімі гадамі пазней, аднак, Трыфан, афіцэр Селеўкідаў, які пачаў падазраваць Макавеяў, завабіў Янатана ў Пталемаіду, дзе паланіў яго.

Пасля смерці Антыёха VII Сідэта Ака пераходзіў ад аднаго эліністычнага кіраўніка да іншага і стаў фактычна незалежным горадам. У часы Ака быў абложаны войскамі Аляксандра Яная. У той момант Ака меў статус свабоднага грэчаскага горада, на чале з гарадскім дзяржаўным саветам (). Буле Ака звярнулася па дапамогу да Пталамея Латура. Пталамей прыбыў на дапамогу да абложанага Ака з трыццацітысячнай арміяй і высадзіўся ў раёне сучаснай Хайфы. Пад ціскам гэтага Александру Янаю прыйшлося зняць аблогу з Ака, хоць ён і прасунуўся да самых подступаў горада.

Пры Пампеі ў 52—54 гг. да н.э. ён быў далучаны да Рымскай імперыі. У 48—47 гг. да н.э. у Ака высадзіўся Юлій Цэзар. Горад заваёўвалі Клеапатра VII Егіпецкая і . У 39 годзе да н.э. Ірад I выкарыстоўваў Ака як апорны пункт у сваіх ваенных дзеяннях супраць . Ён пабудаваў тут гімнасій; значэнне гавані Ака паменшылася пасля таго, як Ірад I пабудаваў порт у Кесарыі. Калі пачалася , у Ака пачалося паўстанне яўрэяў. У 67 годзе н.э. з Ака Веспасіян распачаў паход супраць паўсталай Галілеі.

У горадзе была заснавана Клаўдзіі Кесарыс. У рымскі перыяд Ака значна перарос межы Старога горада. На працягу гэтага перыяду яўрэі працягвалі жыць у горадзе, але ніколі не складалі ў ім большасці. Называлі яўрэі горад па-ранейшаму — Ака. Пасля канчатковага падзелу Рымскай імперыі ў 395 г. н.э., Ака патрапіў пад кіраванне Усходняй (пазней Візантыйскай) Імперыі.

Ранні ісламскі перыяд

Услед за паражэннем, нанесеным Іраклія мусульманскай арміяй ў і капітуляцыяй хрысціянскага Іерусаліма перад халіфам , Ака пачынаючы з 638 г. перайшоў пад уладу . Паводле раннемусульманскага гісторыка , фактычнае заваяванне Ака ўзначальвалася Шархабілам ібн Хасанам і, хутчэй за ўсё, горад здаўся без супраціўлення. Арабскае заваяванне прынесла Ака адраджэнне, і горад служыў галоўным портам Палесціны ў перыяд Амеядскага і наступнага Абасідскага халіфатаў, а таксама на працягу кіравання крыжакоў аж да XIII стагоддзя.

Першы амеядскі халіф (гады кіравання 661—680) лічыў прыбярэжныя гарады Леванта стратэгічна значнымі. Таму ён узмацніў умацаванні Ака і перасяліў з іншых частак мусульманскай Сірыі персаў, каб засяліць імі горад. З Ака, які стаў, нароўні з Тырам, адной з найважнейшых верфяў рэгіёна, Муавія выступіў у напад супраць падуладнага Візантыі Кіпра. У 669 г. візантыйцы напалі на прыбярэжныя гарады, выпусіўшы Муавію сабраць караблебудаўнікоў і цясляроў і адправіць іх у Ака. Горад будзе працягваць служыць асноўнай ваенна-марской базай «ваеннай акругі Іардана» аж да перыяду кіравання халіфа (723—743), які перанёс большую частку верфяў на поўнач, у Тыр. Тым не менш Ака заставаўся значным у ваенным плане горадам на працягу перыяду ранніх Абасідаў; у 861 г. халіф выдаў указ ператварыць Ака ў буйную ваенна-марскую базу, абсталяваўшы горад ваеннымі караблямі і баявымі часцямі.

На працягу 10 ст. Ака па-ранейшаму быў часткай ваеннай акругі Іардана. Мясцовы арабскі географ наведаў Ака ў 985 г., у перыяд эры ранніх Фацімідаў і апісаў яго, як умацаваны прыбярэжны горад з вялікай мячэццю, у якім маецца вялікі гай. Умацаванні былі пабудаваны раней аўтаномным эмірам Егіпецкім, які анексаваў горад у 870-х гг., і забяспечвалі адносную бяспеку гандлёвым суднам, якія прыбывалі ў гарадскі порт. Калі ў 1047 г. горад наведаў персідскі падарожнік , ён адзначыў, што вялікая Пятніцкая мячэць была пабудавана з мармуру, размяшчалася ў цэнтры горада, а адразу на поўдзень ад яе знаходзілася «магіла Прарока ». Хасроў даў апісанне памераў горада, якое можна прыкладна прыраўнаваць да 1.24 км у даўжыню і 300 м у шырыню. Гэтыя лічбы паказваюць на тое, што Ака таго часу быў большы за цяперашнюю плошчу яго Старога горада, большая частка якога была пабудавана паміж XVIII і XIX стагоддзямі.

Часы хрысціянскага кіравання

Сапраўдную вядомасць Ака прынесла эпоха крыжовых паходаў.

У 1104 годзе пасля Першага крыжовага паходу горад быў заваяваны . У 1187 годзе Саладзін узяў горад амаль без бою, але ўжо ў 1191 годзе падчас 3-га крыжовага паходу пасля двухгадовай быў адваяваны войскамі крыжакоў пад камандаваннем французскага караля Філіпа Аўгуста і англійскага караля Рычарда Львінае Сэрца.

image
Рычард Львінае Сэрца і Леапольд V атрымліваюць ключы ад горада Ака

Горад стаў сталіцай Іерусалімскага каралеўства крыжакоў у Палесціне і быў акружаны магутнымі абарончымі збудаваннямі. Горад атрымаў новую назву — Сен-Жан д’Акр.

Ваенныя рыцарскія ордэны гаспітальераў, тампліераў, а пазней і Тэўтонскі ордэн здабылі ў Ака ўласныя кварталы. Яны будавалі тут жылыя дамы, склады, бальніцы, цэрквы і адміністрацыйныя будынкі. У розных канцах горада вырасла больш за 40 цэркваў і 23 манастыры. Ніводны горад крыжакоў не дайшоў да нашых дзён у такім добра захаваным стане, як Ака.

У 1260 годзе ў Ака пераязджае парыжскі ешыбот рабі разам з 300 вучнямі. Ешыбот зрабіў горад адным з важных цэнтраў яўрэйскай вучонасці.

Гаспітальеры, тампліеры, Тэўтонскі ордэн, купцы Генуі, Венецыі і Пізы, якія пражывалі ў горадзе-крэпасці, увесь час спрачаліся за сферы ўплыву. У 1256 годзе паміж венецыянцамі і генуэзцамі ўспыхнуў узброены канфлікт, вядомы як , у які пазней былі ўцягнуты і рыцары абодвух ордэнаў. І ў 1291 годзе горад крыжакоў, які раздзіралі міжусобіцы, спыніў сваё існаванне войскамі пад правадырствам султана . Мамлюкі разбурылі Ака і выразалі большую частку яго хрысціянскага і яўрэйскага насельніцтва. Пры аблозе горада былі разбураны царква і манастыр, загінулі 14 абатаў і больш за 60 паслушнікаў.

Турэцкае кіраванне

image
Маяк

На працягу доўгіх гадоў Ака ўяўляў сабой невялікую рыбацкую вёску. У 1517 годзе яго заваявалі туркі-асманы пад камандаваннем Селіма I. У канцы XVI і пачатку XVII стагоддзя горадам кіраваў друз , які пачаў адбудоўваць горад.

У 1721 годзе кіраўніком Галілеі стаў . Разумеючы стратэгічнае размяшчэнне горада, ён зрабіў яго сваёй сталіцай і пачаткаў нанова адбудоўваць. У першую чаргу ён аднавіў сцены, памер якіх быў меншы ў параўнанні з перыядам крыжакоў, затым ён запрасіў яўрэяў, мусульман і французаў ізноў асесці ў горадзе і стварыў для іх адпаведныя ўмовы. У 1752 годзе пабудаваў крэпасць.

У 1775 годзе да ўлады ў горадзе прыйшоў баснійскі афіцэр Ахмед, празваны (на арабскай мове «джазараў» — мяснік) за сваё стаўленне да праціўнікаў. Аль-Джазар працягнуў аднаўленне горада, пабудаваў новыя мячэці на месцы цэркваў, , умацаваў сцены, пабудаваў свой палац, кірмаш. У 1799 годзе дзякуючы свайму яўрэйскаму саветніку і англійскаму адміралу змог супрацьстаяць , прадпрынятай генералам Банапартам на чале 13-тысячнай арміі. Таму ўрэшце прыйшлося і адмовіцца ад планаў прасоўвання ў Індыю.

Спадчынікам Аль-Джазара стаў яго сын Сулейман, а яго спадчыннікам — брат Абдала. Асцерагаючыся занадта вялікага ўплыву Хаіма Фархі, Абдала вырашыў з ім расправіцца і пакараў смерцю яго ў 1810 годзе. Браты Фархі спрабавалі пакараць няўдзячнага кіраўніка, але Абдала змог утрымацца за сценамі горада, які браты так і не змаглі ўзяць.

У 1831 годзе Ака быў заваяваны егіпецкай арміяй , сына Мухамеда Алі. 4 лістапада 1840 года пасля абстрэлу горада брытана-франка-аўстрыйскай флатыліяй ён быў вернуты Асманскай імперыі.

У 1868 годзе да пажыццёвага зняволення ў горадзе Ака быў прысуджаны (Хусейн-Алі-і-Нуры), заснавальнік рэлігіі бахаі.

У 1896 годзе была пракладзена чыгунка Дамаск — Бейрут, у 1906 годзе — Хайфа — Дамаск, Ака страціў былое стратэгічнае значэнне з-за бурнага развіцця Хайфы, найбуйнейшага горада і порта Галілеі.

image
Гарматы з часоў туркаў

Брытанскі мандат

У 1918 годзе англійскія войскі генерала Аленбі змагаліся супраць туркаў і неўзабаве занялі горад. У далейшым брытанцы кіравалі горадам у рамках мандата на Палесціну. Горад быў пераўтвораны ў адміністрацыйны ­цэнтр паўночнай акругі. Англічане стварылі ў турэцкай крэпасці турму, дзе трымалі яўрэйскіх палітвязняў, у тым ліку ў 1920 годзе.

У 1947 годзе аб’яднаныя сілы і напалі на турму і вызвалілі 27 зняволеных. 9 чалавек загінулі, 5 трапілі ў палон да англічан. Паводле Ака мусіў адысці да арабскай дзяржавы, аднак 14 мая 1948 года ў перыяд Ака заняла , і прыблізна 8 з 12 тысяч арабаў, што жылі там, .

Сучаснасць

Неўзабаве пасля вайны Ака пачынае імкліва развівацца за сценамі. У горадзе пасяляюцца шматлікія . У сярэдзіне 1960-х гадоў яўрэі пакідаюць Стары горад з-за цяжкіх умоў жыцця там і перасяляюцца ў новы. Стары горад неўзабаве ператвараецца ў цэнтр турызма.

Сёння Ака з’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Заходняй Галілеі, у ім дзейнічаюць філіялы і аддзяленні міністэрстваў, грамадскіх устаноў і суды.

image
Порт Ака і стары горад. Справа бачная вежа з гадзінамі заезнага двара Аль-Умдана, на гарызонце — гара Кармель.

Насельніцтва

Насельніцтва на 2016 год складала 47 675 чалавек.

З іх:

Культурнае жыццё

Штогод у час святкавання Сукота ў Ака праходзіць міжнародны фестываль альтэрнатыўнага тэатра. У горадзе 15 пачатковых школ і 3 сярэднія, 63 дзіцячых садкоў і 10 ясляў з падоўжаным днём. У горадзе знаходзіцца каледж Заходняй Галілеі — філіял універсітэта Бар-Ілан, музычная школа і марское вучылішча.

Славутасці

Крыніцы

  1. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 70. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  2. Andrew Petersen (February 6, 2002). A Gazetteer of Buildings in Muslim Palestine: Volume I (British Academy Monographs in Archaeology) (Pt.1) (Hardcover). British Academy. p. 68.
  3. David Kaniewski, Elise Van Campo, Christophe Morhange, Joel Guiot, Dov Zviely, Idan Shaked, Thierry Otto & Michal Artzy Early urban impact on Mediterranean coastal environments(англ.) // Nature Scientific Reports : сайт. — 2013. — December — DOI:10.1038/srep03540
  4. Avraham Negev and Shimon Gibson. Archaeological Encyclopedia of the Holy Land. — New York and London: Continuum, 2001. — С. 27. — ISBN 0-8264-1316-1.
  5. Яков Школьник. Прогулка по Тель-Акко (іўрыт)(недаступная спасылка). Прогулки с Еврейским национальным фондом (23 ліпеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 19 кастрычніка 2016. Праверана 3 кастрычніка 2017.
  6. Німрод Гецоў Эпоха керамічнага неаліту ў даліне Ака(іўрыт) // Ізраільскае кіраўніцтва старажытнасцей : сайт.
  7. Eric H. Cline. The Battles of Armageddon: Megiddo and the Jezreel Valley from the Bronze Age to the Nuclear Age. — Ann Arbor, Mich: University of Michigan Press, 2002. — С. 29-31. — ISBN 9780472067398.
  8. Christophe Morhange, Matthieu Giaime, Nick Marriner, Amani abu Hamid, Hélène Bruneton, Anasthasie Honnorat, David Kaniewski, Frédéric Magnin, Alexeï V. Porotov, Jérôme Wante, Dov Zviely, Michal Artzy Geoarchaeological evolution of Tel Akko's ancient harbour (Israel)(англ.) // Journal of Archaeological Science: Reports. — 2016. — June — Т. 7. — С. 71-81.
  9. Michal Artzy What is in a Name? ‘Akko - Ptolemais - ‘Akka - Acre(англ.) // Complutum. — 2015. — Т. 26. — № 1. — С. 205-212. — ISSN 1131-6993.
  10. Рон Бары Урбанізацыя ў даліне Ака ў першай палове другога тысячагоддзя да нашай эры(іўрыт) // Ізраільскае кіраванне старажытнасцяў : сайт.
  11. Moshe Dothan & Avner Raban The Sea gate of ancient Akko(англ.) // The Biblical Archeologist. — 1980. — Т. 43. — № 1. — С. 35-39. — DOI:10.2307/3209751
  12. Ariel Hadari. The History of Old Akko » The Bronze and Iron Ages (англ.)(недаступная спасылка). Akkopedia. Архівавана з першакрыніцы 25 жніўня 2018. Праверана 3 кастрычніка 2017.
  13. Amnon Ben-Tor Do the Execration Texts Reflect an Accurate Picture of the Contemporary Settlement Map of Palestine?(англ.) // Essays on Ancient Israel in its Near Eastern Context. — 2006. — С. 63-87.
  14. Yohanan Aharoni. The Canaanite Period: The Execration Texts // The Land of the Bible, Revised and Enlarged Edition. A Historical Geography. — Westminster John Knox Press, 1962. — С. 144-146. — 496 с. — ISBN 9780664242664.
  15. Тутмос III(недаступная спасылка)
  16. Burraburias II to , letter No. 2
  17. Эпоха Эль-Амарна Архівавана 10 сакавіка 2012.
  18. (1979). The land of the Bible: a historical geography. Westminster John Knox Press. pp. 144–147. ISBN 978-0-664-24266-4. Праверана October 18, 2010.
  19. Крызіс егіпецкай улады ў Фінікіі
  20. Артыкул «Сидон» у Электроннай яўрэйскай энцыклапедыі
  21. Ахлав
  22. Артыкул «Ахзив» у Электроннай яўрэйскай энцыклапедыі
  23. Афек
  24. Артыкул «Рехов» у Электроннай яўрэйскай энцыклапедыі
  25. Becking Bob (1992) The Fall of Samaria: An Historical and Archaeological Study BRILL, ISBN 90-04-09633-7 pp 31-35
  26. The Guide to Israel, , Ahiever, Jerusalem, 1972, p. 396
  27. Acco, Ptolemais, Acre. BiblePlaces.com. Архівавана з першакрыніцы 20 November 2008. Праверана October 20, 2008.
  28. Гісторыя яўрэйскага народа ў эпоху Другога Храма
  29. Sharon, 1997, p. 23.
  30. Sharon, 1997, p. 24.
  31. le Strange 1890, p. 30.
  32. le Strange 1890, pp. 328–329.
  33. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 14. — С. 30. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  34. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 16. — С. 34. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  35. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 25. — С. 38. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  36. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 19. — С. 30. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  37. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 21. — С. 40. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  38. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 23. — С. 38. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  39. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 27. — С. 36. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  40. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 29. — С. 48. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  41. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 31. — С. 48. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  42. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 34. — С. 50. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  43. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 36. — С. 52. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  44. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 38. — С. 58. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  45. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 40. — С. 68. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  46. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 43. — С. 74. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  47. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 46. — С. 77. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  48. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 49. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  49. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 50. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  50. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 52. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  51. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 53. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  52. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 55. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  53. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 57. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  54. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 59. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  55. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 61. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  56. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 63. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  57. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 65. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  58. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 67. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  59. Šnatôn statîstî le-Yisra'el — (untranslated). — вып. 69. — ISSN 0081-4679 Праверана 3 мая 2020.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1043319"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q93255746"></a>
  60. Online Directory: Florida, USA Праверана 18 мая 2019.
  61. ערים תאומות — עכו. Праверана 18 мая 2019.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126084"></a>
  62. Israël - Akko
  63. http://jafi.fr/2011/jumelage-saint-mande-acco/
  64. http://www.trakai.lt/index.php?813797980

Літаратура

  • Strange, le, Guy. Palestine Under the Moslems: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500. — Committee of the Palestine Exploration Fund, 1890.

Спасылкі

image Ака (горад) на Вікісховішчы
  • Артыкул «Акко» у Электроннай яўрэйскай энцыклапедыі
  • Афіцыйны сайт старога Ака

Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар

A ka iyr עכו arab عكا A kra Sen Zhan d Akr eyrapejskiya movy Acre St Jean d Acre gorad u Zahodnyaj Galilei Izrail razmeshchany prykladna za 23 km na poynach ad gorada Hajfa na beraze Mizhzemnaga mora Stary gorad uneseny y spis susvetnaj spadchyny YuNESKA Aka ע כ ו عك ا Gerb Kraina IzrailKaardynaty 32 55 34 pn sh 35 05 02 u d H G Ya OZasnavany kalya 1500 da n e Naseleny punkt z 1877Ploshcha 10 3 km Vyshynya centra 0 9 29 4 mNaselnictva 48 900 chal 31 snezhnya 2018 Nacyyanalny sklad Yayrei 66 4 araby 28 1 druzy 0 2 astatniya 5 3 Kanfesijny sklad Iydzei musulmane hrysciyane bahaiTelefonny kod 972 4Aficyjny sajt akko muni il iyryt Aka na karce IzrailyaMedyyafajly na VikishovishchyU panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Aka znachenni GistoryyaStarazhytnaya gistoryya Vid na Stary AkaVadapravod AkaRuiny starazhytnaga porta Aka adzin z najstarazhytnyh u regiyone z momantu zasnavannya Pavodle roznyh zvestak lyudzi syalilisya tut yashche y poznim mednym ci 6000 ci 5500 gadoy tamu adnak tyya paselishchy byli nyastalymi i neyrbanizavanymi Ih materyyalnyya slyady gublyayucca 5000 gadoy tamu prykladna na tysyachagoddze hoc mozhna znajsci yskosnyya svedchanni prysutnasci tut lyudzej Na terytoryi nepadalyok ad Aka znojdzeny taksama reshtki paselishchay chasoy 7000 8500 gadoy nazad Kalya 2350 gady da n e praz dalinu Aka veragodna prahodzic armiya faraona pad kamandvannem yago palkavodca Aytabiyagrafiya aposhnyaga zgadvae za nosam antylopy geta znachyc magchyma za garoj Karmel z metaj zdushennya paystannya Lichycca adnak shto ylasna bitva adbylasya y Pershym dakumentam u yakim magchyma nepasredna zgadvaecca Aka z yaylyaecca angl Ebla tablets kalya 2400 2250 gg da n e Naroyni z prybyarezhnymi Biblasam Ashdodam i Gazaj Aka apynuysya yklyuchany y gandlyovy marshrut kupca z Ebly Adnak adsutnasc znahodak yakiya adnosyacca da getaj epohi vyklikae sumnenni y identyfikacyi zgadanaga y arhive gorada Hoc znachna bolsh starazhytnyya znahodki isnuyuc Kalya 2000 gady da n e u daline Aka stali masava z yaylyacca garady da getaga chasu adnosyacca i pershyya artefakty yakiya svedchac pra Aka yak pra gorad Tady yon byy razmeshchany na paynochny yshod ad suchasnaga gorada za paytary da kilametry ad yago reshtki vyadomyya cyaper yak iyr תל עכו Magchyma u tyya chasy beragavaya liniya vyglyadala inaksh i vada yshchylnuyu padstupala da gorada Aka byy razmeshchany na skryzhavanni mizhnarodnyh gandlyovyh shlyahoy i tamu zaysyody z yaylyaysya centram gistoryi Gorad byy centram sustrech mnostva raznastajnyh kultur i strategichnym mescam dlya vaennyh kampanij Syarod usih garadoy na Siryjskim uzbyarezhzhy ad Antyyohii i da Gazy nyama yashche takoga gorada yak Aka chyj letapis byy by tak nasychany padzeyami i nyama inshaga takoga gorada chyj uplyy na lyos usyoj krainy byy by nastolki vyalikim 1882 Dzesci da 1800 godze da nashaj ery y daline bylo razmeshchana paradku 25 garadoy mnogiya i Aka syarod ih abnesenyya scenami Aglameracyya yakaya sklalasya vakol Aka z yaylyalasya pershaj pa naselnictve i drugoj pa znachnasci paslya Hacora na terytoryi suchasnaga Izrailya Znojdzenyya arheolagami shmatlikiya pradmety impartu dakazvayuc razvityya gandlyovyya suvyazi z Egiptam uzbyarezhzham i Syarod znahodak skarabej z imem faraona 1971 1926 gg da n e Aka vidavochna zgadvaecca y egipeckih angl Execration texts yakiya datuyucca chasam ne paznej za 1800 1725 gady da n e Getyya teksty pisalisya na glinyanyh rechah yakiya razbivali kab praklyony pachali dzejnichac Nazva Aka yak i mnogih inshyh garadoy u tym liku yashche troh z daliny Aka byla napisanaya na glinyanaj figurcy palonnaga Pobach bylo napisana i imya cara Aka Tyr am Nastupnaj zgadkaj Aka z yaylyaecca nazva Aak vyyaylenae y vybitym na scyane Karnakskaga hrama Amona y Fivah spise garadoy zavayavanyh u chas pershaga vaennaga pahodu Tutmosa III prykladna 1456 g da n e pavodle inshyh zvestak 1468 g da n e U listah z Amarny XIV stagoddzya da n e u rayone 1400 gady da n e znojdzenyh pry raskopkah u El Amarne starazhytnaegipeckih klinapisnyh arhivah perapiski hanaanskih caroy taksama zgadvaecca mesca nazvanae Aka royna yak i y ranejshyh pa chase tekstah praklyonay U dalejshym gorad perajshoy pad valadarstva hetay i byy iznoy advayavany u XIII stagoddzi da n e razam z inshymi paydnyovymi finikijskimi garadami U knize Isusa Navina a taksama y inshyh krynicah gorad zgadvaysya pad imyonami Ahshaf i Uma U epohu izrailskaga carstva byy pad uladaj finikijcay i byy afilyavany z Finikiyaj palitychna i kulturna U Tanahu zgadvaecca pad nazvaj Aka y suvyazi z rassyalennem kalena u nadzel yakoga yvajshoy gorad ale z yakoga yon tak i ne zmog vygnac myascovyh hanaanskih zhyharoy Asir ne vygnay zhyharoy Aka i zhyharoy Sidona i i i i i Sud 1 31 Pavodle Iosifa Flaviya yaki nazyvae yago Akraj gorad kiravaysya adnym z gubernataray pravincyj Salamona Kalya 725 g da n e Aka daluchyysya da Sidona i Tyra y paystanni suprac U Aka byy zavayavany asiryjskim carom Naselnictva gorada paystala suprac yago ynuka Asarhadona Ashurahidyna yaki adnak iznoy avaloday Aka pryblizna y U peryyad persidskaga valadarstva Aka stay vaenna marskoj bazaj yakaya adygryvala vazhnuyu rolyu y vajne suprac Egipta Strabon apisvae gorad yak byy peyny chas mescam zboru dlya persay u ih ekspedycyyah suprac Egipta Grechaski iydzejski i rymski peryyady Sceny Aka krayavid z mora Paslya vyartannya yayreyay z Aka ne byy imi zavayavany i zastavaysya pad uladaj Tyra Grechaskiya gistoryki nazyvayuc gorad Ake shto perakladaecca yak vylyachenne Pavodle grechaskaga mifa Gerakl znajshoy tut gayuchyya travy yakiya vylechyli yago rany U 333 godze da n e gorad byy hutka zavayavany Alyaksandram Makedonskim i peratvaryysya y grechaskuyu kaloniyu Neyzabave paslya zavayavannya yago nazva byla zmenenaya na Antyyohiya Ptalemaida star grech Antioxeia Ptolemais U 330 godze da n e Aka perabiraecca z Tel Aka na berag mora Aka stay samym vazhnym partovym goradam u kraine i adnym z najbujnejshyh garadoy elinistychnaga svetu Gorad raspaysyudziysya na ploshchy y 1000 Paslya smerci Alyaksandra Vyalikaga i padzelu carstva goradam pachali kiravac egipeckiya Ptalamei yakiya veragodna dali yamu nazvu Ptalemaida Pad getaj nazvaj Aka zgadvaecca y Biblii u paslannyah apostala Payla yaki pravyoy dzen u Ptalemaidze 21 7 Zahopleny u 219 godze da n e Aka yvajshoy u sklad imperyi Seleykiday i byy nazvany Antyyohiyaj Znahodzyachysya pad uladaj Seleykiday Aka neadnarazova sluzhyy bazaj dlya vaennyh dzeyannyay suprac Iydzei Kalya 165 g da n e Iuda Makavej nanyos parazhenne Seleykidam u nekalkih bitvah u Galilei i perasledvay ih da Ptalemaidy Kalya 153 g da n e syn Alyaksandr Balas yaki zmagaysya za karonu Seleykiday z Demetryem zahapiy gorad yaki adkryy yamu svae varoty Demetryj prapanavay mnostva habaray z metaj zaruchycca padtrymkaj yayreyay suprac svajgo sapernika u tym liku peradachu dahoday Ptalemaidy na karysc Ierusalimskaga Hrama ale ysyo darma pastaviy na Alyaksandra i y 150 g da n e byy z vyalikimi yshanavannyami prynyaty im u Ptalemaidze Nekalkimi gadami paznej adnak Tryfan aficer Seleykiday yaki pachay padazravac Makaveyay zavabiy Yanatana y Ptalemaidu dze palaniy yago Paslya smerci Antyyoha VII Sideta Aka perahodziy ad adnago elinistychnaga kiraynika da inshaga i stay faktychna nezalezhnym goradam U chasy Aka byy ablozhany vojskami Alyaksandra Yanaya U toj momant Aka mey status svabodnaga grechaskaga gorada na chale z garadskim dzyarzhaynym savetam Bule Aka zvyarnulasya pa dapamogu da Ptalameya Latura Ptalamej prybyy na dapamogu da ablozhanaga Aka z tryccacitysyachnaj armiyaj i vysadziysya y rayone suchasnaj Hajfy Pad ciskam getaga Aleksandru Yanayu pryjshlosya znyac ablogu z Aka hoc yon i prasunuysya da samyh podstupay gorada Pry Pampei y 52 54 gg da n e yon byy daluchany da Rymskaj imperyi U 48 47 gg da n e u Aka vysadziysya Yulij Cezar Gorad zavayoyvali Kleapatra VII Egipeckaya i U 39 godze da n e Irad I vykarystoyvay Aka yak aporny punkt u svaih vaennyh dzeyannyah suprac Yon pabudavay tut gimnasij znachenne gavani Aka pamenshylasya paslya tago yak Irad I pabudavay port u Kesaryi Kali pachalasya u Aka pachalosya paystanne yayreyay U 67 godze n e z Aka Vespasiyan raspachay pahod suprac paystalaj Galilei U goradze byla zasnavana Klaydzii Kesarys U rymski peryyad Aka znachna peraros mezhy Staroga gorada Na pracyagu getaga peryyadu yayrei pracyagvali zhyc u goradze ale nikoli ne skladali y im bolshasci Nazyvali yayrei gorad pa ranejshamu Aka Paslya kanchatkovaga padzelu Rymskaj imperyi y 395 g n e Aka patrapiy pad kiravanne Ushodnyaj paznej Vizantyjskaj Imperyi Ranni islamski peryyad Usled za parazhennem nanesenym Irakliya musulmanskaj armiyaj y i kapitulyacyyaj hrysciyanskaga Ierusalima perad halifam Aka pachynayuchy z 638 g perajshoy pad uladu Pavodle rannemusulmanskaga gistoryka faktychnae zavayavanne Aka yznachalvalasya Sharhabilam ibn Hasanam i hutchej za ysyo gorad zdaysya bez supraciylennya Arabskae zavayavanne prynesla Aka adradzhenne i gorad sluzhyy galoynym portam Palesciny y peryyad Ameyadskaga i nastupnaga Abasidskaga halifatay a taksama na pracyagu kiravannya kryzhakoy azh da XIII stagoddzya Pershy ameyadski halif gady kiravannya 661 680 lichyy prybyarezhnyya garady Levanta strategichna znachnymi Tamu yon uzmacniy umacavanni Aka i perasyaliy z inshyh chastak musulmanskaj Siryi persay kab zasyalic imi gorad Z Aka yaki stay naroyni z Tyram adnoj z najvazhnejshyh verfyay regiyona Muaviya vystupiy u napad suprac paduladnaga Vizantyi Kipra U 669 g vizantyjcy napali na prybyarezhnyya garady vypusiyshy Muaviyu sabrac karablebudaynikoy i cyaslyaroy i adpravic ih u Aka Gorad budze pracyagvac sluzhyc asnoynaj vaenna marskoj bazaj vaennaj akrugi Iardana azh da peryyadu kiravannya halifa 723 743 yaki peranyos bolshuyu chastku verfyay na poynach u Tyr Tym ne mensh Aka zastavaysya znachnym u vaennym plane goradam na pracyagu peryyadu rannih Abasiday u 861 g halif vyday ukaz peratvaryc Aka y bujnuyu vaenna marskuyu bazu abstalyavayshy gorad vaennymi karablyami i bayavymi chascyami Na pracyagu 10 st Aka pa ranejshamu byy chastkaj vaennaj akrugi Iardana Myascovy arabski geograf naveday Aka y 985 g u peryyad ery rannih Facimiday i apisay yago yak umacavany prybyarezhny gorad z vyalikaj myacheccyu u yakim maecca vyaliki gaj Umacavanni byli pabudavany ranej aytanomnym emiram Egipeckim yaki aneksavay gorad u 870 h gg i zabyaspechvali adnosnuyu byaspeku gandlyovym sudnam yakiya prybyvali y garadski port Kali y 1047 g gorad naveday persidski padarozhnik yon adznachyy shto vyalikaya Pyatnickaya myachec byla pabudavana z marmuru razmyashchalasya y centry gorada a adrazu na poydzen ad yae znahodzilasya magila Praroka Hasroy day apisanne pameray gorada yakoe mozhna prykladna pryraynavac da 1 24 km u dayzhynyu i 300 m u shyrynyu Getyya lichby pakazvayuc na toe shto Aka tago chasu byy bolshy za cyaperashnyuyu ploshchu yago Staroga gorada bolshaya chastka yakoga byla pabudavana pamizh XVIII i XIX stagoddzyami Chasy hrysciyanskaga kiravannya Sapraydnuyu vyadomasc Aka prynesla epoha kryzhovyh pahoday U 1104 godze paslya Pershaga kryzhovaga pahodu gorad byy zavayavany U 1187 godze Saladzin uzyay gorad amal bez boyu ale yzho y 1191 godze padchas 3 ga kryzhovaga pahodu paslya dvuhgadovaj byy advayavany vojskami kryzhakoy pad kamandavannem francuzskaga karalya Filipa Aygusta i anglijskaga karalya Rycharda Lvinae Serca Rychard Lvinae Serca i Leapold V atrymlivayuc klyuchy ad gorada Aka Gorad stay stalicaj Ierusalimskaga karaleystva kryzhakoy u Palescine i byy akruzhany magutnymi abaronchymi zbudavannyami Gorad atrymay novuyu nazvu Sen Zhan d Akr Vaennyya rycarskiya ordeny gaspitaleray tamplieray a paznej i Teytonski orden zdabyli y Aka ylasnyya kvartaly Yany budavali tut zhylyya damy sklady balnicy cerkvy i administracyjnyya budynki U roznyh kancah gorada vyrasla bolsh za 40 cerkvay i 23 manastyry Nivodny gorad kryzhakoy ne dajshoy da nashyh dzyon u takim dobra zahavanym stane yak Aka U 1260 godze y Aka perayazdzhae paryzhski eshybot rabi razam z 300 vuchnyami Eshybot zrabiy gorad adnym z vazhnyh centray yayrejskaj vuchonasci Gaspitalery tampliery Teytonski orden kupcy Genui Venecyi i Pizy yakiya prazhyvali y goradze krepasci uves chas sprachalisya za sfery yplyvu U 1256 godze pamizh venecyyancami i genuezcami yspyhnuy uzbroeny kanflikt vyadomy yak u yaki paznej byli ycyagnuty i rycary abodvuh ordenay I y 1291 godze gorad kryzhakoy yaki razdzirali mizhusobicy spyniy svayo isnavanne vojskami pad pravadyrstvam sultana Mamlyuki razburyli Aka i vyrazali bolshuyu chastku yago hrysciyanskaga i yayrejskaga naselnictva Pry abloze gorada byli razburany carkva i manastyr zaginuli 14 abatay i bolsh za 60 paslushnikay Tureckae kiravanne Mayak Na pracyagu doygih gadoy Aka yyaylyay saboj nevyalikuyu rybackuyu vyosku U 1517 godze yago zavayavali turki asmany pad kamandavannem Selima I U kancy XVI i pachatku XVII stagoddzya goradam kiravay druz yaki pachay adbudoyvac gorad U 1721 godze kiraynikom Galilei stay Razumeyuchy strategichnae razmyashchenne gorada yon zrabiy yago svayoj stalicaj i pachatkay nanova adbudoyvac U pershuyu chargu yon adnaviy sceny pamer yakih byy menshy y paraynanni z peryyadam kryzhakoy zatym yon zaprasiy yayreyay musulman i francuzay iznoy asesci y goradze i stvaryy dlya ih adpavednyya ymovy U 1752 godze pabudavay krepasc U 1775 godze da ylady y goradze pryjshoy basnijski aficer Ahmed prazvany na arabskaj move dzhazaray myasnik za svayo staylenne da praciynikay Al Dzhazar pracyagnuy adnaylenne gorada pabudavay novyya myacheci na mescy cerkvay umacavay sceny pabudavay svoj palac kirmash U 1799 godze dzyakuyuchy svajmu yayrejskamu savetniku i anglijskamu admiralu zmog supracstayac pradprynyataj generalam Banapartam na chale 13 tysyachnaj armii Tamu yreshce pryjshlosya i admovicca ad planay prasoyvannya y Indyyu Spadchynikam Al Dzhazara stay yago syn Sulejman a yago spadchynnikam brat Abdala Asceragayuchysya zanadta vyalikaga yplyvu Haima Farhi Abdala vyrashyy z im raspravicca i pakaray smercyu yago y 1810 godze Braty Farhi sprabavali pakarac nyaydzyachnaga kiraynika ale Abdala zmog utrymacca za scenami gorada yaki braty tak i ne zmagli yzyac U 1831 godze Aka byy zavayavany egipeckaj armiyaj syna Muhameda Ali 4 listapada 1840 goda paslya abstrelu gorada brytana franka aystryjskaj flatyliyaj yon byy vernuty Asmanskaj imperyi U 1868 godze da pazhyccyovaga znyavolennya y goradze Aka byy prysudzhany Husejn Ali i Nury zasnavalnik religii bahai U 1896 godze byla prakladzena chygunka Damask Bejrut u 1906 godze Hajfa Damask Aka straciy byloe strategichnae znachenne z za burnaga razviccya Hajfy najbujnejshaga gorada i porta Galilei Garmaty z chasoy turkayBrytanski mandat U 1918 godze anglijskiya vojski generala Alenbi zmagalisya suprac turkay i neyzabave zanyali gorad U dalejshym brytancy kiravali goradam u ramkah mandata na Palescinu Gorad byy peraytvorany y administracyjny centr paynochnaj akrugi Anglichane stvaryli y tureckaj krepasci turmu dze trymali yayrejskih palitvyaznyay u tym liku y 1920 godze U 1947 godze ab yadnanyya sily i napali na turmu i vyzvalili 27 znyavolenyh 9 chalavek zaginuli 5 trapili y palon da anglichan Pavodle Aka musiy adysci da arabskaj dzyarzhavy adnak 14 maya 1948 goda y peryyad Aka zanyala i pryblizna 8 z 12 tysyach arabay shto zhyli tam Suchasnasc Neyzabave paslya vajny Aka pachynae imkliva razvivacca za scenami U goradze pasyalyayucca shmatlikiya U syaredzine 1960 h gadoy yayrei pakidayuc Stary gorad z za cyazhkih umoy zhyccya tam i perasyalyayucca y novy Stary gorad neyzabave peratvaraecca y centr turyzma Syonnya Aka z yaylyaecca administracyjnym centram Zahodnyaj Galilei u im dzejnichayuc filiyaly i addzyalenni ministerstvay gramadskih ustanoy i sudy Port Aka i stary gorad Sprava bachnaya vezha z gadzinami zaeznaga dvara Al Umdana na garyzonce gara Karmel NaselnictvaNaselnictva na 2016 god skladala 47 675 chalavek Z ih 62 6 yayrei 28 0 araby musulmane 2 8 0 2 druzy 6 4 inshyya Statystyka kolkasci naselnictva z 1948 pa 2018God Kolkasc1948 4 0161949 9 0001950 12 2001951 15 7001952 16 6001953 16 6001954 17 0001955 19 2001956 21 2001957 22 7001958 23 4001959 24 3001960 24 8001961 25 2221961 26 5501962 28 1001963 29 7001964 31 7001965 32 300 God Kolkasc1966 32 4001967 32 8001968 33 0001969 33 5001970 33 9001971 34 2001972 34 4001973 35 5001974 34 9001975 35 6001976 36 0001977 36 8001978 37 2001979 37 9001980 38 7001981 39 1001982 39 0001983 36 4001984 37 700 God Kolkasc1985 37 4001986 37 2001987 37 2001988 37 2001989 37 4001990 40 3001991 43 6001992 44 2001993 45 1001994 45 3001995 45 0911996 45 3201997 45 0351998 44 7671999 44 9002000 45 7372001 45 9992002 45 8002003 45 600 God Kolkasc2004 45 6002005 45 8002006 46 0002007 46 0002008 46 1002009 46 3002010 46 6002011 46 5002012 47 2002013 47 4002014 47 5002015 47 6752015 47 7002016 47 8002017 48 3002018 48 900Kulturnae zhyccyoShtogod u chas svyatkavannya Sukota y Aka prahodzic mizhnarodny festyval alternatyynaga teatra U goradze 15 pachatkovyh shkol i 3 syaredniya 63 dzicyachyh sadkoy i 10 yaslyay z padoyzhanym dnyom U goradze znahodzicca kaledzh Zahodnyaj Galilei filiyal universiteta Bar Ilan muzychnaya shkola i marskoe vuchylishcha Slavutasci Belska Byala Polshcha Bregenc Aystryya La Rashel Francyya 1972 Nadzkanizha Vengryya Piza Italiya Reklinggayzen Germaniya Sen Mande d Francyya 16 maya 2011 Trakaj Litva 2015 section KrynicySnaton statisti le Yisra el untranslated vyp 70 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Andrew Petersen February 6 2002 A Gazetteer of Buildings in Muslim Palestine Volume I British Academy Monographs in Archaeology Pt 1 Hardcover British Academy p 68 David Kaniewski Elise Van Campo Christophe Morhange Joel Guiot Dov Zviely Idan Shaked Thierry Otto amp Michal Artzy Early urban impact on Mediterranean coastal environments angl Nature Scientific Reports sajt 2013 December DOI 10 1038 srep03540 Avraham Negev and Shimon Gibson Archaeological Encyclopedia of the Holy Land New York and London Continuum 2001 S 27 ISBN 0 8264 1316 1 Yakov Shkolnik Progulka po Tel Akko iyryt nedastupnaya spasylka Progulki s Evrejskim nacionalnym fondom 23 lipenya 2014 Arhivavana z pershakrynicy 19 kastrychnika 2016 Praverana 3 kastrychnika 2017 Nimrod Gecoy Epoha keramichnaga nealitu y daline Aka iyryt Izrailskae kiraynictva starazhytnascej sajt Eric H Cline The Battles of Armageddon Megiddo and the Jezreel Valley from the Bronze Age to the Nuclear Age Ann Arbor Mich University of Michigan Press 2002 S 29 31 ISBN 9780472067398 Christophe Morhange Matthieu Giaime Nick Marriner Amani abu Hamid Helene Bruneton Anasthasie Honnorat David Kaniewski Frederic Magnin Alexei V Porotov Jerome Wante Dov Zviely Michal Artzy Geoarchaeological evolution of Tel Akko s ancient harbour Israel angl Journal of Archaeological Science Reports 2016 June T 7 S 71 81 Michal Artzy What is in a Name Akko Ptolemais Akka Acre angl Complutum 2015 T 26 1 S 205 212 ISSN 1131 6993 Ron Bary Urbanizacyya y daline Aka y pershaj palove drugoga tysyachagoddzya da nashaj ery iyryt Izrailskae kiravanne starazhytnascyay sajt Moshe Dothan amp Avner Raban The Sea gate of ancient Akko angl The Biblical Archeologist 1980 T 43 1 S 35 39 DOI 10 2307 3209751 Ariel Hadari The History of Old Akko The Bronze and Iron Ages angl nedastupnaya spasylka Akkopedia Arhivavana z pershakrynicy 25 zhniynya 2018 Praverana 3 kastrychnika 2017 Amnon Ben Tor Do the Execration Texts Reflect an Accurate Picture of the Contemporary Settlement Map of Palestine angl Essays on Ancient Israel in its Near Eastern Context 2006 S 63 87 Yohanan Aharoni The Canaanite Period The Execration Texts The Land of the Bible Revised and Enlarged Edition A Historical Geography Westminster John Knox Press 1962 S 144 146 496 s ISBN 9780664242664 Tutmos III nedastupnaya spasylka Burraburias II to letter No 2 Epoha El Amarna Arhivavana 10 sakavika 2012 1979 The land of the Bible a historical geography Westminster John Knox Press pp 144 147 ISBN 978 0 664 24266 4 Praverana October 18 2010 Kryzis egipeckaj ulady y Finikii Artykul Sidon u Elektronnaj yayrejskaj encyklapedyi Ahlav Artykul Ahziv u Elektronnaj yayrejskaj encyklapedyi Afek Artykul Rehov u Elektronnaj yayrejskaj encyklapedyi Becking Bob 1992 The Fall of Samaria An Historical and Archaeological Study BRILL ISBN 90 04 09633 7 pp 31 35 The Guide to Israel Ahiever Jerusalem 1972 p 396 Acco Ptolemais Acre nyavyzn BiblePlaces com Arhivavana z pershakrynicy 20 November 2008 Praverana October 20 2008 Gistoryya yayrejskaga naroda y epohu Drugoga Hrama Sharon 1997 p 23 Sharon 1997 p 24 le Strange 1890 p 30 le Strange 1890 pp 328 329 Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 14 S 30 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 16 S 34 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 25 S 38 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 19 S 30 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 21 S 40 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 23 S 38 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 27 S 36 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 29 S 48 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 31 S 48 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 34 S 50 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 36 S 52 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 38 S 58 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 40 S 68 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 43 S 74 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 46 S 77 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 49 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 50 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 52 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 53 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 55 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 57 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 59 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 61 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 63 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 65 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 67 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Snaton statisti le Yisra el untranslated vyp 69 ISSN 0081 4679 Praverana 3 maya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q1043319 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q93255746 gt lt a gt Online Directory Florida USAPraverana 18 maya 2019 ערים תאומות עכו Praverana 18 maya 2019 lt a href https wikidata org wiki Track Q126084 gt lt a gt Israel Akko http jafi fr 2011 jumelage saint mande acco http www trakai lt index php 813797980LitaraturaStrange le Guy Palestine Under the Moslems A Description of Syria and the Holy Land from A D 650 to 1500 Committee of the Palestine Exploration Fund 1890 SpasylkiAka gorad na VikishovishchyArtykul Akko u Elektronnaj yayrejskaj encyklapedyi Aficyjny sajt staroga Aka

Дата публікацыі:
Вяршыня