Эне́ргія ве́тру — натуральная, узнаўляльная крыніца энергіі. Энергія ветру вельмі вялікая. Яе запасы ў свеце складаюць 170 трлн кВт·г у год. Гэту энергію можна атрымліваць не забруджваючы навакольнае асяроддзе. Але ў ветру ёсць два істотных недахопы: яго энергія рассеяна ў прасторы і вецер часта змяняе напрамак.
Узнаўляльныя энергарэсурсы |
---|
Энергія Сонца Энергія ветру Энергія вады Цяпло Зямлі Біямаса Энергія прыліваў Энергія хваль |
Чалавек выкарыстоўваў энергію ветру тысячагоддзямі. Старажытныя парусныя караблі, млыны, выкарыстоўвалі энергію ветру для руху, пампавання вады, памолу зерня. Яшчэ ў Персіі згадваецца ўжыванне ветравых млыноў у II ст. да н.э.
Зараз вецер выкарыстоўваецца для выпрацоўкі электрычнасці (першы ветраэлектрагенератар быў сканструяваны ў Даніі ў 1890 годзе). Гэта можа быць генератар, які забяспечвае электрычнасцю ферму ці складаныя сістэмы, якія забяспечваюць энергіяй электрасістэму. Маленькія турбіны выпрацоўваюць толькі 500 ват, чаго хапае толькі для тэлевізара, а магутнасць самых вялікіх складае некалькі мегават, што можа забяспечыць невялікі горад. У складаных сістэмах (так званыя ветравыя фермы) звычайна выкарыстоўваюць турбіны магутнасцю каля 300 кВт, усталяваныя на вышыні да 50 метраў, а дыяметр лопасцяў можа скласці да 30 метраў.
Ветравая турбіна
Сучасныя турбіны — складаныя структуры, якія павінны вытрымліваць цяжкія абставіны штормаў і вятроў, заставацца лёгкімі і прыдатнымі да работы пры невялікім ветры. Ротар разлічаны для работы на сталай хуткасці (звычайна 34 абароты за мінуту), а вугал лопасцей аўтаматычна рэгулюецца для дасягнення гэтай хуткасці. Верхавіна турбіны таксама паварочваецца па ветры. Лопасці турбіны, даўжыня якіх можа дасягаць 15 метраў, збіраюць уручную з кампазітнага шклавалаконнага матэрыялу, арміраванага дрэвам або алюмініем. Тэхніка зборкі развілася з метадаў вытворчасці сучасных ветразевых яхта. Лопасці могуць вырабляць са сталі.
Канструктыўна ветравая турбіна складаецца з ветракола з лопасцямі, павышальнага рэдуктара, ветрагенератара, усталяванага на мачце, , акумулятарнай батарэі. Часта, для надзейнасці ў склад такой аўтаномнай сістэмы электразабеспячэння дадаюць блокі сонечных батарэй і бензінавы (дызельны) электрарухавік. Прынцып дзеяння ветрагенератара: моц ветру круціць ветракола з лопасцямі, перадаючы рух праз рэдуктар на стрыжань генератара. Такім чынам, рэалізуецца прынцып пераўтварэння механічнай энергіі ў электрычную. Магутнасць ветрагенератара залежыць ад памераў ветракола, хуткасці ветру, вышыні мачты. Інвертар уяўляе сабой вузел, які выконвае задачу пераўтварэння электрычнага тока ў сінусаідальны і дадатковую стабілізацыю напружання. У буферы з інвертарам працуе акумулятар, які перадае напружанне ў сетку нагрузкі пры адсутнасці ветру.
Самым малым з ветрагенератараў з’яўляецца тып G-60. Пры дыяметры пяцілопаснага ротара 0,75 метра і хуткасці ветру 3 — 10 м/c ён выпрацоўвае магутнасць 60 ват напругай 12/24 вольта, пры гэтым важыць 9 кг.
Ветравыя турбіны ставяць толькі ў месцах дзе дастаткова ветравых рэсурсаў — сярэднегадавая хуткасцю ветру 6—25 м/с. Такія месцы звычайна знаходзяцца на ўзгорыстай, часта ўзбярэжнай мясцовасці. У краінах Еўропы ветраэнергетычныя магутнасці маюць некалькі варыянтаў базіравання: унутрыкантынентальнае (ВЭС і адзінкавыя ВЭУ унутры кантынента); узбярэжнае (ВЭС размяшчаюцца паблізу або ўздоўж марскога берага); марское (ВЭС размяшчаюцца ў адкрытым моры паблізу ўзбярэжжа). Для ацэнкі прыдатнасці пляцовак пад будаўніцтва ВЭУ праводзяцца назіранні і даследаванні, складаюцца , пляцоўкі пашпартызуюцца што палягчае выбар мадыфікацыі ВЭУ для кожнай пляцоўкі. Значным крытэрыем у вызначэнні пляцовак з’яўляецца блізкае знаходжанне існуючых сістэм размеркавання электрычнасці, а таксама цэнтраў яе попыту.
Ветравыя турбіны маюць нязвыклы выгляд а іх размяшчэнне ў месцах з добрай бачнасцю прывяло да ўзнікнення ў грамадстве занепакоенасцю парушэннем традыцыйных відаў прыроды. Праблемай з’яўляецца і шум. Аднак з развіццём тэхналогій павялічваецца рэнтабельнасць усталявання турбін у моры на невялікай адлегласці ад берага. Такая шэльфавая ветравая ферма ёсць каля ўзбярэжжа Даніі.
Развіццё
Нягледзячы на тое, што ў пачатку 1980-х гадоў, кошт кВт·гадзіны складаў 40 цэнтаў, у канцы 1990-х гадоў ён знізіўся да 5 цэнтаў, і энергія ветру стала танней за электраэнергію атрыманай на цеплавых электрастанцыях, паводле даных Міністэрства энергетыкі ЗША, ветравая электраэнергія складае менш за 1 % усёй энергіі, вырабленай у ЗША, а на долю вугалю прыпадае 52 %. У гэтай вобласці ЗША адстаюць ад Еўрапейскага Саюза, дзе ў 2002 годзе вытворчасць ветравой электраэнергіі ўзрасла на 33 % і дасягнула адзнакі 23.056 МВт, у параўнанні з 4.685 МВт у ЗША. Больш за 70 % ветравой электраэнергіі, вырабленай у свеце, выпрацоўваецца ў Еўропе.
Тэмпы павелічэння сумарнай вызначанай магутнасці ВЭУ ў свеце маюць тэндэнцыю да хуткага росту. Калі ў 2001 вызначаная магутнасць ВЭУ планеты склала 24,35 ГВт, то да канца 2006 — ужо больш за 74 ГВт, а да канца 2007 — больш за 94 ГВт. У сувязі з гэтым у 2006 годзе Еўрапейская асацыяцыя ветраэнергетыкі (EWEA) пераглядзела планы росту ветраэнергетыкі ў ЕС да 2010 — папярэдні планавы паказчык у 40 ГВт зменены на 60 ГВт, у 2007 годзе на Еўропу прыпадае каля 70 % вызначанай магутнасці ВЭУ ў свеце, найбольшая іх частка размешчана ў Германіі, Іспаніі і Даніі.
Зноскі
- Лаврентьев Н. А. (Международный гуманитарно-экономический институт, г. Минск), Пекелис В. Г. (РУП «Белэнергосетьпроект»), Камлюк Г. Г. (Госкомгидромет РБ) Ветроэнергетика Беларуси: (доклад) // Международный семинар «Проблемы и перспективы развития возобновляемой энергетики в Республике Беларусь» на 7-ой международной научной конференции «Сахаровские чтения 2007 года: экологические проблемы XXI века» на базе Международного государственного экологического университета им. А. Д. Сахарова (Минск, 17-18 мая 2007 г.)
- Continuing boom in wind energy — 20 GW of new capacity in 2007 // Global Wind Energy Council: Latest News 18.1.2008 09:50 — Эл. рэсурс gwec.net (англ.)
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Энергія ветру
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Ene rgiya ve tru naturalnaya uznaylyalnaya krynica energii Energiya vetru velmi vyalikaya Yae zapasy y svece skladayuc 170 trln kVt g u god Getu energiyu mozhna atrymlivac ne zabrudzhvayuchy navakolnae asyaroddze Ale y vetru yosc dva istotnyh nedahopy yago energiya rasseyana y prastory i vecer chasta zmyanyae napramak Uznaylyalnyya energaresursyVetranaya turbina VEU Energiya Sonca Energiya vetru Energiya vady Cyaplo Zyamli Biyamasa Energiya prylivay Energiya hvalVetrageneratar u Belarusi kalya v Grabniki Navagrudski rayon Vetranaya ferma y Kalifornii Chalavek vykarystoyvay energiyu vetru tysyachagoddzyami Starazhytnyya parusnyya karabli mlyny vykarystoyvali energiyu vetru dlya ruhu pampavannya vady pamolu zernya Yashche y Persii zgadvaecca yzhyvanne vetravyh mlynoy u II st da n e Zaraz vecer vykarystoyvaecca dlya vypracoyki elektrychnasci pershy vetraelektrageneratar byy skanstruyavany y Danii y 1890 godze Geta mozha byc generatar yaki zabyaspechvae elektrychnascyu fermu ci skladanyya sistemy yakiya zabyaspechvayuc energiyaj elektrasistemu Malenkiya turbiny vypracoyvayuc tolki 500 vat chago hapae tolki dlya televizara a magutnasc samyh vyalikih skladae nekalki megavat shto mozha zabyaspechyc nevyaliki gorad U skladanyh sistemah tak zvanyya vetravyya fermy zvychajna vykarystoyvayuc turbiny magutnascyu kalya 300 kVt ustalyavanyya na vyshyni da 50 metray a dyyametr lopascyay mozha sklasci da 30 metray Vetravaya turbinaSuchasnyya turbiny skladanyya struktury yakiya pavinny vytrymlivac cyazhkiya abstaviny shtormay i vyatroy zastavacca lyogkimi i prydatnymi da raboty pry nevyalikim vetry Rotar razlichany dlya raboty na stalaj hutkasci zvychajna 34 abaroty za minutu a vugal lopascej aytamatychna regulyuecca dlya dasyagnennya getaj hutkasci Verhavina turbiny taksama pavarochvaecca pa vetry Lopasci turbiny dayzhynya yakih mozha dasyagac 15 metray zbirayuc uruchnuyu z kampazitnaga shklavalakonnaga materyyalu armiravanaga drevam abo alyuminiem Tehnika zborki razvilasya z metaday vytvorchasci suchasnyh vetrazevyh yahta Lopasci moguc vyrablyac sa stali Kanstruktyyna vetravaya turbina skladaecca z vetrakola z lopascyami pavyshalnaga reduktara vetrageneratara ustalyavanaga na machce akumulyatarnaj batarei Chasta dlya nadzejnasci y sklad takoj aytanomnaj sistemy elektrazabespyachennya dadayuc bloki sonechnyh batarej i benzinavy dyzelny elektraruhavik Pryncyp dzeyannya vetrageneratara moc vetru krucic vetrakola z lopascyami peradayuchy ruh praz reduktar na stryzhan generatara Takim chynam realizuecca pryncyp peraytvarennya mehanichnaj energii y elektrychnuyu Magutnasc vetrageneratara zalezhyc ad pameray vetrakola hutkasci vetru vyshyni machty Invertar uyaylyae saboj vuzel yaki vykonvae zadachu peraytvarennya elektrychnaga toka y sinusaidalny i dadatkovuyu stabilizacyyu napruzhannya U bufery z invertaram pracue akumulyatar yaki peradae napruzhanne y setku nagruzki pry adsutnasci vetru Samym malym z vetragenerataray z yaylyaecca typ G 60 Pry dyyametry pyacilopasnaga rotara 0 75 metra i hutkasci vetru 3 10 m c yon vypracoyvae magutnasc 60 vat naprugaj 12 24 volta pry getym vazhyc 9 kg Vetravyya turbiny stavyac tolki y mescah dze dastatkova vetravyh resursay syarednegadavaya hutkascyu vetru 6 25 m s Takiya mescy zvychajna znahodzyacca na yzgorystaj chasta yzbyarezhnaj myascovasci U krainah Eyropy vetraenergetychnyya magutnasci mayuc nekalki varyyantay baziravannya unutrykantynentalnae VES i adzinkavyya VEU unutry kantynenta uzbyarezhnae VES razmyashchayucca pablizu abo yzdoyzh marskoga beraga marskoe VES razmyashchayucca y adkrytym mory pablizu yzbyarezhzha Dlya acenki prydatnasci plyacovak pad budaynictva VEU pravodzyacca naziranni i dasledavanni skladayucca plyacoyki pashpartyzuyucca shto palyagchae vybar madyfikacyi VEU dlya kozhnaj plyacoyki Znachnym kryteryem u vyznachenni plyacovak z yaylyaecca blizkae znahodzhanne isnuyuchyh sistem razmerkavannya elektrychnasci a taksama centray yae popytu Vetravyya turbiny mayuc nyazvykly vyglyad a ih razmyashchenne y mescah z dobraj bachnascyu pryvyalo da yzniknennya y gramadstve zanepakoenascyu parushennem tradycyjnyh viday pryrody Prablemaj z yaylyaecca i shum Adnak z razviccyom tehnalogij pavyalichvaecca rentabelnasc ustalyavannya turbin u mory na nevyalikaj adleglasci ad beraga Takaya shelfavaya vetravaya ferma yosc kalya yzbyarezhzha Danii RazviccyoNyagledzyachy na toe shto y pachatku 1980 h gadoy kosht kVt gadziny skladay 40 centay u kancy 1990 h gadoy yon zniziysya da 5 centay i energiya vetru stala tannej za elektraenergiyu atrymanaj na ceplavyh elektrastancyyah pavodle danyh Ministerstva energetyki ZShA vetravaya elektraenergiya skladae mensh za 1 usyoj energii vyrablenaj u ZShA a na dolyu vugalyu prypadae 52 U getaj voblasci ZShA adstayuc ad Eyrapejskaga Sayuza dze y 2002 godze vytvorchasc vetravoj elektraenergii yzrasla na 33 i dasyagnula adznaki 23 056 MVt u paraynanni z 4 685 MVt u ZShA Bolsh za 70 vetravoj elektraenergii vyrablenaj u svece vypracoyvaecca y Eyrope Tempy pavelichennya sumarnaj vyznachanaj magutnasci VEU y svece mayuc tendencyyu da hutkaga rostu Kali y 2001 vyznachanaya magutnasc VEU planety sklala 24 35 GVt to da kanca 2006 uzho bolsh za 74 GVt a da kanca 2007 bolsh za 94 GVt U suvyazi z getym u 2006 godze Eyrapejskaya asacyyacyya vetraenergetyki EWEA peraglyadzela plany rostu vetraenergetyki y ES da 2010 papyaredni planavy pakazchyk u 40 GVt zmeneny na 60 GVt u 2007 godze na Eyropu prypadae kalya 70 vyznachanaj magutnasci VEU y svece najbolshaya ih chastka razmeshchana y Germanii Ispanii i Danii ZnoskiLavrentev N A Mezhdunarodnyj gumanitarno ekonomicheskij institut g Minsk Pekelis V G RUP Belenergosetproekt Kamlyuk G G Goskomgidromet RB Vetroenergetika Belarusi doklad Mezhdunarodnyj seminar Problemy i perspektivy razvitiya vozobnovlyaemoj energetiki v Respublike Belarus na 7 oj mezhdunarodnoj nauchnoj konferencii Saharovskie chteniya 2007 goda ekologicheskie problemy XXI veka na baze Mezhdunarodnogo gosudarstvennogo ekologicheskogo universiteta im A D Saharova Minsk 17 18 maya 2007 g Continuing boom in wind energy 20 GW of new capacity in 2007 Global Wind Energy Council Latest News 18 1 2008 09 50 El resurs gwec net angl SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Energiya vetru