Скульптура, пластыка (лац.: sculpo — выразаю, высякаю) — від выяўленчага мастацтва, творы якога маюць аб'ёмную форму і выконваюцца з цвёрдых ці пластычных матэрыялаў - у шырокім значэнні слова, мастацтва ствараць з гліны, воску, , металу, дрэва, косці і іншых матэрыялаў высяканнем, выразаннем, лепкай, коўкай, ліццём ці іншым спосабам выявы чалавека, жывёл і іншых прадметаў прыроды ў датыкальных, цялесных іх формах.
Мастацка-выразнымі сродкамі скульптуры з'яўляюцца пабудова аб'ёмнай формы, пластычная мадэліроўка (лепка), распрацоўка сілуэта, фактуры, часам колеру.
Мастак, які прысвяціў сябе мастацтву скульптуры, называецца скульптарам або разьбяром. Галоўную яго задачу складае перадача чалавечай фігуры ў рэальным або ідэалізаваным выглядзе, жывёлы адыгрываюць у яго творчасці другарадную ролю, а іншыя прадметы з'яўляюцца толькі ў значэнні даданых або апрацоўваюцца выключна з арнаментальнай мэтай.
Слова скульптура, акрамя самога віду мастацтва, пазначае таксама кожны асобны яго твор.
Гісторыя
Раннія формы і віды скульптуры існавалі ў многіх народаў свету з часоў першабытнага мастацтва. У асобны від творчай дзейнасці са сваімі спецыфічнымі задачамі скульптура выкрышталізавалася ў перыяд існавання першых цывілізацый свету (Старажытны Егіпет, Месапатамія). У эпоху антычнасці скульптура дасягнула росквіту ў культуры Старажытнай Грэцыі (Лісіп, Міран, Фідый, Паліклет і інш.).
Культавая скульптура эпохі Сярэднявечча ў Еўропе і Азіі аб'ядноўвалася з архітэктурай у складаныя прасторавыя комплексы. Увасабленне ідэалаў гуманізму эпохі Адраджэння ўласціва творчасці Данатэла, Мікеланджэла, К. Слютэра, А. Крафта і інш. У 17-стагоддзях скульптура развівалася ў рэчышчы розных мастацкіх стыляў, кірункаў (маньерызм, барока, класіцызм, рамантызм, мадэрн, імпрэсіянізм, постмадэрнізм і інш.). Сярод найбольш вядомых скульптараў мінулых стагоддзяў Дж. Л. Берніні, А. Канова, Б. Торвальдсен, Ж. А. Гудон, Б. К. Растрэлі , І. Мартас, А. Радэн, Х. Арп, Г. Мур, Ф. Крэмер і інш.
Віды скульптуры
Выдзяляюць наступныя віды скульптуры:
- круглая (статуя, бюст, група)
- плоская (рэльеф)
- манументальная (помнікі, манументы)
- манументальна-дэкаратыўная (архітэктурны дэкор, садова-паркавая)
- станковая (выконваецца на спецыяльным станку).
Гл. таксама
- Адарант
Літаратура
- Культуралогія: Энцыкл. давед./ Э. С. Дубянецкі; Маст. А. А. Глекаў. — Мн.: БелЭн, 2003. —384 с.:іл. — ISBN 985-11-0277-6.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U getaj staronki nyama praveranyh versij hutchej za ysyo yae yakasc ne acenvalasya na adpavednasc standartam Skulptura plastyka lac sculpo vyrazayu vysyakayu vid vyyaylenchaga mastactva tvory yakoga mayuc ab yomnuyu formu i vykonvayucca z cvyordyh ci plastychnyh materyyalay u shyrokim znachenni slova mastactva stvarac z gliny vosku metalu dreva kosci i inshyh materyyalay vysyakannem vyrazannem lepkaj koykaj liccyom ci inshym sposabam vyyavy chalaveka zhyvyol i inshyh pradmetay pryrody y datykalnyh cyalesnyh ih formah Statuya Davyda Mikelandzhela 1500 1504 Mastacka vyraznymi srodkami skulptury z yaylyayucca pabudova ab yomnaj formy plastychnaya madeliroyka lepka raspracoyka silueta faktury chasam koleru Mastak yaki prysvyaciy syabe mastactvu skulptury nazyvaecca skulptaram abo razbyarom Galoynuyu yago zadachu skladae peradacha chalavechaj figury y realnym abo idealizavanym vyglyadze zhyvyoly adygryvayuc u yago tvorchasci drugaradnuyu rolyu a inshyya pradmety z yaylyayucca tolki y znachenni dadanyh abo apracoyvayucca vyklyuchna z arnamentalnaj metaj Slova skulptura akramya samoga vidu mastactva paznachae taksama kozhny asobny yago tvor GistoryyaRanniya formy i vidy skulptury isnavali y mnogih naroday svetu z chasoy pershabytnaga mastactva U asobny vid tvorchaj dzejnasci sa svaimi specyfichnymi zadachami skulptura vykryshtalizavalasya y peryyad isnavannya pershyh cyvilizacyj svetu Starazhytny Egipet Mesapatamiya U epohu antychnasci skulptura dasyagnula roskvitu y kultury Starazhytnaj Grecyi Lisip Miran Fidyj Paliklet i insh Kultavaya skulptura epohi Syarednyavechcha y Eyrope i Azii ab yadnoyvalasya z arhitekturaj u skladanyya prastoravyya kompleksy Uvasablenne idealay gumanizmu epohi Adradzhennya ylasciva tvorchasci Danatela Mikelandzhela K Slyutera A Krafta rusk i insh U 17 stagoddzyah skulptura razvivalasya y rechyshchy roznyh mastackih stylyay kirunkay maneryzm baroka klasicyzm ramantyzm madern impresiyanizm postmadernizm i insh Syarod najbolsh vyadomyh skulptaray minulyh stagoddzyay Dzh L Bernini A Kanova B Torvaldsen Zh A Gudon B K Rastreli rusk I Martas A Raden H Arp G Mur F Kremer rusk i insh Vidy skulpturyVydzyalyayuc nastupnyya vidy skulptury kruglaya statuya byust grupa ploskaya relef manumentalnaya pomniki manumenty manumentalna dekaratyynaya arhitekturny dekor sadova parkavaya stankovaya vykonvaecca na specyyalnym stanku Gl taksamaAdarantLitaraturaKulturalogiya Encykl daved E S Dubyanecki Mast A A Glekay Mn BelEn 2003 384 s il ISBN 985 11 0277 6