Звесткі ў артыкуле або некаторых яго раздзелах састарэлі |
Нобелеўская прэмія па хіміі — найбольш прэстыжная ўзнагарода за навуковыя дасягненні ў галіне хіміі, штогод прысуджаецца Нобелеўскім камітэтам у Стакгольме.
Патрабаванні да вылучаемых кандыдатаў
Згодна са статутам Нобелеўскага фонду, вылучаць кандыдатаў могуць наступныя асобы:
- 1) члены Каралеўскай Шведскай акадэміі навук;
- 2) члены Нобелеўскіх камітэтаў па фізіцы і хіміі;
- 3) лаўрэаты Нобелеўскіх прэмій у галіне фізікі і хіміі;
- 4) пастаянна і часова працуючыя прафесары фізікі і хіміі ўніверсітэтаў і тэхнічных ВНУ Швецыі, Даніі, Фінляндыі, Ісландыі, Нарвегіі, а таксама стакгольмскага Каралінскага інстытута;
- 5) загадчыкі адпаведных кафедраў, па меншай меры, у шасці ўніверсітэтах або інстытутах, выбраных Акадэміяй навук;
- 6) іншыя навукоўцы, ад якіх Акадэмія палічыць патрэбным прыняць прапановы.
Выбар асоб, згаданых у пунктах 5 і 6 для вылучэння кандыдатаў, павінен быць зроблены да канца верасня кожнага года.
Лаўрэаты
1900-я
- (1901) Якаб Хендрык вант Гоф
- (1902) Герман Эміль Фішэр
- (1903) Свантэ Аўгуст Арэніус
- (1904) Уільям Рамзай
- (1905) Адольф Баер
- (1906) Анры Муасан
- (1907) Эдуард Бухнер
- (1908) Эрнэст Рэзерфорд
- (1909) Вільгельм Фрыдрых Оствальд
- (1910) Ота Валах
1910-я
- (1911) Марыя Кюры
- (1912) Поль Сабацье
- (1914) Тэадор Уільям Рычардс
- (1920) Вальтэр Герман Нернст
1920-я
- (1921) Фрэдэрык Содзі
- (1922) Фрэнсіс Астан
- (1923) Фрыц Прэгль
- (1929) Артур Гардэн, Ханс Карл Аўгуст Сімон фон Эйлер-Хельпін
- (1930) Ханс Фішэр
1930-я
- (1932) Ірвінг Ленгмюр
- (1934) Гаральд Клейтан Юры
- (1935) Ірэн Жаліё-Кюры, Фрэдэрык Жаліо-Кюры
- (1936) Петэр Іозеф Вільгельм Дэбай
1940-я
- (1944) Ота Ган
- (1945) Артуры Ілмары Віртанен
- (1946) Джэймс Бэтчэлер Самнер, Уэндэл Мерэдыт Стэнлі
- (1947) Роберт Робінсан
1950-я
- (1951) Глен Тэадор Сібарг, Эдвін Матысан Макмілан
- (1954) Лайнус Карл Полінг
- (1956) Сірыл Норман Хіншэлвуд, Мікалай Мікалаевіч Сямёнаў
- (1957) Александэр Тод
- (1958) Фрэдэрык Сенгер
1960-я
- (1962) Макс Фердынанд Перуц, Джон Коўдэры Кендру
- (1964) Дораці Кроўфут-Ходжкін
- (1965) Роберт Бёрнс Вудвард
- (1966) Роберт Сандэрсан Малікен
- (1967) Манфрэд Эйген
1970-я
- (1972) Станфард Мур, Уільям Хоўвард Стайн,
- (1975) Джон Уоркап Корнфарт
- (1977) Ілля Раманавіч Прыгожын
- (1979) Герберт Чарлз Браўн
- (1980) Фрэдэрык Сенгер
1980-я
- (1986) Ян Лі
- (1987) Дональд Джэймс Крэм
- (1990) Эліяс Джэймс Коры
1990-я
- (1991) Рыхард Эрнст
- (1992) Рудольф Артур Маркус
- (1993) Кэры Муліс, Майкл Сміт
- (1995) Паўль Крутцэн
- (1996) Роберт Кёрл, Рычард Смелі
- (1997) Енс Крысціян Скоу
- (1999) Ахмед Зевейл
2000-я
- (2002) Каіці Танака,
- (2003) Пітэр Эгр
- (2008) Марцін Чалфі,
- (2009) Томас Стэйц, Ада Ёнат
- (2010) Рычард Хек
2010-я
- Дан Шэхтман
- (2012) Браян Кабылка, Роберт Лефкавіц
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Zvestki y artykule abo nekatoryh yago razdzelah sastareliVy mozhace dapamagchy praektu abnaviyshy ih i paslya prybrayshy gety shablon Nobeleyskaya premiya pa himii najbolsh prestyzhnaya yznagaroda za navukovyya dasyagnenni y galine himii shtogod prysudzhaecca Nobeleyskim kamitetam u Stakgolme Patrabavanni da vyluchaemyh kandydatayZgodna sa statutam Nobeleyskaga fondu vyluchac kandydatay moguc nastupnyya asoby 1 chleny Karaleyskaj Shvedskaj akademii navuk 2 chleny Nobeleyskih kamitetay pa fizicy i himii 3 layreaty Nobeleyskih premij u galine fiziki i himii 4 pastayanna i chasova pracuyuchyya prafesary fiziki i himii yniversitetay i tehnichnyh VNU Shvecyi Danii Finlyandyi Islandyi Narvegii a taksama stakgolmskaga Karalinskaga instytuta 5 zagadchyki adpavednyh kafedray pa menshaj mery u shasci yniversitetah abo instytutah vybranyh Akademiyaj navuk 6 inshyya navukoycy ad yakih Akademiya palichyc patrebnym prynyac prapanovy Vybar asob zgadanyh u punktah 5 i 6 dlya vyluchennya kandydatay pavinen byc zrobleny da kanca verasnya kozhnaga goda LayreatyAsnoyny artykul Spis layreatay Nobeleyskaj premii pa himii 1900 ya 1901 Yakab Hendryk vant Gof 1902 German Emil Fisher 1903 Svante Aygust Arenius 1904 Uilyam Ramzaj 1905 Adolf Baer 1906 Anry Muasan 1907 Eduard Buhner 1908 Ernest Rezerford 1909 Vilgelm Frydryh Ostvald 1910 Ota Valah1910 ya 1911 Maryya Kyury 1912 Pol Sabace 1914 Teador Uilyam Rychards 1920 Valter German Nernst1920 ya 1921 Frederyk Sodzi 1922 Frensis Astan 1923 Fryc Pregl 1929 Artur Garden Hans Karl Aygust Simon fon Ejler Helpin 1930 Hans Fisher1930 ya 1932 Irving Lengmyur 1934 Garald Klejtan Yury 1935 Iren Zhaliyo Kyury Frederyk Zhalio Kyury 1936 Peter Iozef Vilgelm Debaj1940 ya 1944 Ota Gan 1945 Artury Ilmary Virtanen 1946 Dzhejms Betcheler Samner Uendel Meredyt Stenli 1947 Robert Robinsan1950 ya 1951 Glen Teador Sibarg Edvin Matysan Makmilan 1954 Lajnus Karl Poling 1956 Siryl Norman Hinshelvud Mikalaj Mikalaevich Syamyonay 1957 Aleksander Tod 1958 Frederyk Senger1960 ya 1962 Maks Ferdynand Peruc Dzhon Koydery Kendru 1964 Doraci Kroyfut Hodzhkin 1965 Robert Byorns Vudvard 1966 Robert Sandersan Maliken 1967 Manfred Ejgen1970 ya 1972 Stanfard Mur Uilyam Hoyvard Stajn 1975 Dzhon Uorkap Kornfart 1977 Illya Ramanavich Prygozhyn 1979 Gerbert Charlz Brayn 1980 Frederyk Senger1980 ya 1986 Yan Li 1987 Donald Dzhejms Krem 1990 Eliyas Dzhejms Kory1990 ya 1991 Ryhard Ernst 1992 Rudolf Artur Markus 1993 Kery Mulis Majkl Smit 1995 Payl Krutcen 1996 Robert Kyorl Rychard Smeli 1997 Ens Krysciyan Skou 1999 Ahmed Zevejl2000 ya 2002 Kaici Tanaka 2003 Piter Egr 2008 Marcin Chalfi 2009 Tomas Stejc Ada Yonat 2010 Rychard Hek2010 ya Dan Shehtman 2012 Brayan Kabylka Robert Lefkavic