Марксізм-ленінізм

Камунізм Канцэпцыя Класавая барацьба Інтэрнацыяналізм Камуністычная партыя Ідэалогіі Марксізм Марксізм-ленінізм Трацкізм Сталінізм Цітаізм Мааізм Сталінізм-хаджаізм Чучхэ Геварызм Левы камунізм Камунізм рабочых саветаў Анарха-камунізм Рэлігійны камунізм Еўракамунізм Нацыянальны камунізм Інтэрнацыяналы Міжнароднае таварыства працоўных Другі Інтэрнацыянал Камуністычны інтэрнацыянал Чацвёрты Інтэрнацыянал Асобы Карл Маркс Фрыдрых Энгельс Уладзімір Ленін Роза Люксембург Іосіф Сталін Леў Троцкі Маа Цзэдун Іншае Анархізм Антыкапіталізм Антыкамунізм Камуністычныя краіны Камуністычная сімволіка Дэмакратычны цэнтралізм Дыктатура пралетарыяту Левыя Новыя левыя Сацыялізм Сталінізм Цітаізм СССР

Марксізм-ленінізм (руск.: марксизм-ленинизм) — навуковая сістэма філасофскіх, эканамічных і сацыяльна-палітычных поглядаў, складнікаў светапогляду працоўнага класа; навука пра спазнанне і рэвалюцыйнае пераўтварэнне свету, пра законы развіцця грамадства, прыроды і чалавечага мыслення, пра законы рэвалюцыйнай барацьбы працоўнага класа за звяржэнне капіталізму, стваральнай дзейнасці працаўнікоў у пабудове сацыялістычнага і камуністычнага грамадства. Заснавальнікамі марксізму-ленінізму былі К. Маркс і Ф. Энгельс; вялікі ўклад у яго развіццё зрабіў У. І. Ленін. Марксізм-ленінізм узбагачаецца ў выніку тэарэтычнай дзейнасці камуністычных і працоўных партый.

Гісторыя

Марксізм узнік у 1840-х гадах. Запатрабаванні грамадскага развіцця, выяўленыя карэнныя заганы капіталістычнага ладу, усёй сістэмы эксплуатацыі, абуджэнне пралетарыята да палітычнай барацьбы, вялікія адкрыцці ў вобласці прыродазнаўчых навук, узровень гістарычных і сацыяльных даследаванняў паставілі перад грамадскай думкай задачу распрацоўкі новай, сапраўдна навуковай тэорыі. Гэта гістарычная задача была вырашана Марксам і Энгельсам. Распачаўшы сваю навуковую і рэвалюцыйную дзейнасць на мяжы XIX і XX стст., Ленін у эпоху крушэння капіталізму, які ўступіў у сваю апошнюю стадыю — імперыялізм, і станаўлення сацыялістычнага грамадства абараніў марксізм ад нападак ворагаў, абагульніў навейшыя дасягненні навукі і новы вопыт класавай барацьбы, падняў марксісцкую тэорыю на якасна новую прыступку развіцця.

Структура

Станаўленне марксізму-ленінізму з’явілася рэвалюцыйным пераваротам у гісторыі грамадскай думкі. Разам з тым марксізм-ленінізм з’яўляецца прамым працягам і развіццём дасягненняў грамадскай думкі ў вобласці філасофіі, палітэканоміі і сацыялізму. Ён уяўляе сабою стройную, цэласную навуковую тэорыю, якая ўключае ў сябе тры галоўныя складовыя часткі:

• філасофію — дыялектычны і гістарычны матэрыялізм;
• палітычную эканомію;
• навуковы камунізм.

Марксізм-ленінізм узбагаціў новымі ідэямі і іншыя грамадскія навукі. Кожная са складовых частак марксізму-ленінізму падзяляецца, у сваю чаргу, на шэраг самастойных частак ці дысцыплін, якія паступова, па меры назапашвання людзьмі ведаў у адпаведнай вобласці вырастаюць у самастойныя навукі (напрыклад, палітэканомія сацыялізму). Усе складовыя часткі марксізму-ленінізму праймае шэраг галоўных, асноватворных ідэй. Да іх адносяцца паслядоўны матэрыялізм, гэта значыць матэрыялістычны падыход да ўсіх з’яў рэчаіснасці (у тым ліку і да грамадства), дыялектычны метад спазнання гэтых з’яў. Усім складовым часткам марксізму-ленінізму ўласцівы крытычны, дзейны, рэвалюцыйны дух, творчы характар.