Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мака́а, Спецыяльны адміністрацыйны раён Мака́а (парт.: Macao, Macau; кіт.: 澳門, Àomén ці 壕鏡澳 Haojing'ao; на кантонскім дыялекце: 馬交, Magau) — спецыяльны адміністрацыйны раён Кітайскай Народнай Рэспублікі, які знаходзіцца на ўсходнім узбярэжжы Кітая. Былая партугальская калонія. Мае плошчу 25,4 км² з насельніцтвам 520,4 тыс. чалавек. Да Макаа адносяцца і невялікія астравы і .
| |||||
 | |||||
| Гімн: | |||||
| Заснавана | 1557: партугальская акупацыя; 13 жніўня 1862: партугальская калонія; | ||||
| Афіцыйная мова | Кітайская, Партугальская | ||||
| Сталіца | — | ||||
| Форма кіравання | Залежная тэрыторыя | ||||
| Глава выканаўчай улады | |||||
| Плошча • Усяго • % воднай паверхні | 224-я ў свеце 29,2 км² 0 | ||||
| Насельніцтва • Ацэнка (2009) • Шчыльнасць | 541 200 чал. (165-я) 18 527 чал./км² | ||||
| ВУП • Разам (2007) • На душу насельніцтва | $15,997 млрд (94-ы) $36 357 | ||||
| Валюта | Патака | ||||
| Інтэрнэт-дамен | .mo | ||||
| Код ISO (Alpha-2) | MO | ||||
| Код ISO (Alpha-3) | MAC | ||||
| Код МАК | MAC | ||||
| Тэлефонны код | +853 | ||||
| Часавыя паясы | +8 | ||||
Геаграфія
Макаа — горад у Кітаі на ўзбярэжжы , у вусці ракі . Утрымлівае тэрыторыю паўвострава Макаа, астравоў Тайпа і Колаань, агульнай плошчай 28,6 км². Макаа знаходзіцца на мяжы трапічнай і субекватарыяльнай кліматычных зонаў, сярэдняя тэмпература студзеня складае 15 °C, ліпеня — 29 °C. Штогадовая колькасць ападкаў — 1800 мм.
Эканоміка
Пачынаючы з 80-х гадоў ХХ стагоддзя эканоміка Макаа развіваецца вельмі хуткімі тэмпамі. У 1982 годзе сукупны ўнутраны прадукт складаў $1,287 млрд, а ў 1998 ён склаў 6,15 млрд. Асновай эканомікі Макаа складаецца з рээкспарту кітайскіх тавараў, гэтаму спрыяе існаванне вялікага марскога порта і аэрапорта. Стымулам развіцця тэрыторыі з'яўляюцца і легальныя (казіно, спаборніцтвы сабакаў і коней), фінансавыя паслугі. Таксама развіццё атрымалі рыбалоўства і пераапрацоўка рыбы. Усё большы прыбытак прыносіць турызм (у апошнія гады гэта 40 % СУП і праца для кожнага трэцяга жыхара). Значнае месца ў экспарце Макаа займае Японія. Асноўная крыніца прадуктаў харчавання — Кітай.
Беспрацоўе ў горадзе мае нізкія паказчыкі (у 1998 годзе яно складала 3,8 % працаздольнага насельніцтва).
Насельніцтва
Афіцыйнымі мовамі тэрыторыі з'яўляюцца кітайская і партугальская. Асноўнымі рэлігійнымі канфесіямі з'яўляюцца: хрысціянства, даасізм, будызм. У горадзе размешчаны рэзідэнцыя каталіцкага біскупа, афіцыйнае прадстаўніцтва Ордэна іезуітаў, іншых каталіцкіх ардэноў, каталіцкія каледжы і манастыры. Валютай з'яўляецца патака, звязаная з ганконгскім доларам. Каля 97 % насельніцтва — кітайцы, 2 % — партугальцы.
Культура
Цэнтр горада адлюстроўвае часы партугальскай улады і сутыкненне еўрапейскай і кітайскай культур і каштоўнасцей. Восем плошчаў і дваццаць восем асобных аб'ектаў (руіны каталіцкага сабора 1582—1602 г.г.), некалькі партугальскіх фартоў, самы стары маяк у Кітаі, ў 2005 г. былі ўнесены ЮНЕСКА ў спіс сусветнай спадчыны.
Гарады-пабрацімы
![image]()
Брусель, Бельгія (1991)
![image]()
Дананг, В’етнам (2006)
![image]()
Каімбра, Партугалія (1998)
![image]()
К’еты, Італія
![image]()
Луанда, Ангола
![image]()
Лінчэпінг, Швецыя (1997)[…]![image]()
Лісабон, Партугалія (1982)
![image]()
Мапуту, Мазамбік![image]()
Порту, Партугалія (1997)
![image]()
Прая, Каба-Вердэ (2007)
![image]()
Рыа-дэ-Жанэйра, Бразілія![image]()
Рэсіфі, Бразілія![image]()
Сан-Паўлу, Бразілія (2000)![image]()
Фару, Партугалія
Зноскі
- У запісана, што афіцыйнымі мовамі тэрыторыі з'яўляюцца «кітайская і партугальская». У той жа час закон не адзначае, якая з разнавіднасцей кітайскай мовы з'яўляецца стандартам. У мацерыковым Кітаі ў якасці стандартызаванай формы вусновай мовы выкарыстоўваецца , а пісьмовай — , у той час як і ўжо доўгі час з'яўляюцца стандартнымі моўнымі формамі ў Макаа.
- Макаа ніколі не быў незалежнай дзяржавай. У розны час ён знаходзіўся пад суверэнітэтам Кітая, Партугаліі. У 1999 годзе Кітай вярнуў сабе суверэнітэт над тэрыторыяй. У той жа час Макаа захоўвае значную аўтаномію і фармальна можа незалежна выбіраць кіраўніка.
- Estimates of population. Statistics and Census Service (DSEC) of the Macau Government. Праверана 10 November 2009.
- Gross domestic product (GDP) and per-capita GDP. Statistics and Census Service (DSEC) of the Macau Government. Праверана 3 чэрвеня 2007.
- https://www.iacm.gov.mo/e/gemin/list/
- http://www.linkoping.se/Om-kommunen/Utveckling-och-samverkan/Internationellt-samarbete/Vanorter/
- https://www.linkoping.se/contentassets/a736c879059040aeb86eacddc492bfa6/positionspapper-guangzhou-rev-sept-2016.pdf?498a27
- http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-14471-de-10-de-julho-de-2007
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Макаа
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Maka a Specyyalny administracyjny rayon Maka a part Macao Macau kit 澳門 Aomen ci 壕鏡澳 Haojing ao na kantonskim dyyalekce 馬交 Magau specyyalny administracyjny rayon Kitajskaj Narodnaj Respubliki yaki znahodzicca na yshodnim uzbyarezhzhy Kitaya Bylaya partugalskaya kaloniya Mae ploshchu 25 4 km z naselnictvam 520 4 tys chalavek Da Makaa adnosyacca i nevyalikiya astravy i Specyyalny administracyjny rayon Makaa 澳門特別行政區 Regiao Administrativa Especial de Macau Gimn Zasnavana 1557 partugalskaya akupacyya 13 zhniynya 1862 partugalskaya kaloniya 20 snezhnya 1999 peradacha suverenitetuAficyjnaya mova Kitajskaya PartugalskayaStalica Forma kiravannya Zalezhnaya terytoryyaGlava vykanaychaj uladyPloshcha Usyago vodnaj paverhni 224 ya y svece 29 2 km 0Naselnictva Acenka 2009 Shchylnasc 541 200 chal 165 ya 18 527 chal km VUP Razam 2007 Na dushu naselnictva 15 997 mlrd 94 y 36 357Valyuta PatakaInternet damen moKod ISO Alpha 2 MOKod ISO Alpha 3 MACKod MAK MACTelefonny kod 853Chasavyya payasy 8GeagrafiyaMakaa gorad u Kitai na yzbyarezhzhy u vusci raki Utrymlivae terytoryyu payvostrava Makaa astravoy Tajpa i Kolaan agulnaj ploshchaj 28 6 km Makaa znahodzicca na myazhy trapichnaj i subekvataryyalnaj klimatychnyh zonay syarednyaya temperatura studzenya skladae 15 C lipenya 29 C Shtogadovaya kolkasc apadkay 1800 mm EkanomikaPachynayuchy z 80 h gadoy HH stagoddzya ekanomika Makaa razvivaecca velmi hutkimi tempami U 1982 godze sukupny ynutrany pradukt skladay 1 287 mlrd a y 1998 yon sklay 6 15 mlrd Asnovaj ekanomiki Makaa skladaecca z reekspartu kitajskih tavaray getamu spryyae isnavanne vyalikaga marskoga porta i aeraporta Stymulam razviccya terytoryi z yaylyayucca i legalnyya kazino spabornictvy sabakay i konej finansavyya paslugi Taksama razviccyo atrymali rybaloystva i peraapracoyka ryby Usyo bolshy prybytak prynosic turyzm u aposhniya gady geta 40 SUP i praca dlya kozhnaga trecyaga zhyhara Znachnae mesca y eksparce Makaa zajmae Yaponiya Asnoynaya krynica praduktay harchavannya Kitaj Bespracoye y goradze mae nizkiya pakazchyki u 1998 godze yano skladala 3 8 pracazdolnaga naselnictva NaselnictvaAficyjnymi movami terytoryi z yaylyayucca kitajskaya i partugalskaya Asnoynymi religijnymi kanfesiyami z yaylyayucca hrysciyanstva daasizm budyzm U goradze razmeshchany rezidencyya katalickaga biskupa aficyjnae pradstaynictva Ordena iezuitay inshyh katalickih ardenoy katalickiya kaledzhy i manastyry Valyutaj z yaylyaecca pataka zvyazanaya z gankongskim dolaram Kalya 97 naselnictva kitajcy 2 partugalcy KulturaAsnoynyya slavutasci Makaa Centr gorada adlyustroyvae chasy partugalskaj ulady i sutyknenne eyrapejskaj i kitajskaj kultur i kashtoynascej Vosem ploshchay i dvaccac vosem asobnyh ab ektay ruiny katalickaga sabora 1582 1602 g g nekalki partugalskih fartoy samy stary mayak u Kitai y 2005 g byli yneseny YuNESKA y spis susvetnaj spadchyny Garady pabracimy Brusel Belgiya 1991 Danang V etnam 2006 Kaimbra Partugaliya 1998 K ety Italiya Luanda Angola Lincheping Shvecyya 1997 Lisabon Partugaliya 1982 Maputu Mazambik Portu Partugaliya 1997 Praya Kaba Verde 2007 Rya de Zhanejra Braziliya Resifi Braziliya San Paylu Braziliya 2000 Faru PartugaliyaZnoskiU zapisana shto aficyjnymi movami terytoryi z yaylyayucca kitajskaya i partugalskaya U toj zha chas zakon ne adznachae yakaya z raznavidnascej kitajskaj movy z yaylyaecca standartam U macerykovym Kitai y yakasci standartyzavanaj formy vusnovaj movy vykarystoyvaecca a pismovaj u toj chas yak i yzho doygi chas z yaylyayucca standartnymi moynymi formami y Makaa Makaa nikoli ne byy nezalezhnaj dzyarzhavaj U rozny chas yon znahodziysya pad suverenitetam Kitaya Partugalii U 1999 godze Kitaj vyarnuy sabe suverenitet nad terytoryyaj U toj zha chas Makaa zahoyvae znachnuyu aytanomiyu i farmalna mozha nezalezhna vybirac kiraynika Estimates of population nyavyzn Statistics and Census Service DSEC of the Macau Government Praverana 10 November 2009 Gross domestic product GDP and per capita GDP nyavyzn Statistics and Census Service DSEC of the Macau Government Praverana 3 chervenya 2007 https www iacm gov mo e gemin list http www linkoping se Om kommunen Utveckling och samverkan Internationellt samarbete Vanorter https www linkoping se contentassets a736c879059040aeb86eacddc492bfa6 positionspapper guangzhou rev sept 2016 pdf 498a27 http legislacao prefeitura sp gov br leis lei 14471 de 10 de julho de 2007SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Makaa