Ку́рды (курд.: کورد) — народ з выразна акрэсленымі этнічнымі прыметамі, тысячагоддзямі жывуць на сваёй гістарычнай радзіме, якую называюць Курдыстанам — краінай курдаў. Размаўляюць на курдскай мове. Курдыстан падзелены паміж Турцыяй, Іракам, Іранам і Сірыяй. Яны захавалі сваю мову, самабытныя рысы, традыцыі і культуру. Спробы іншаземных заваёўнікаў асіміляваць былі няўдалымі. Агульная колькасць — 14835000 чал.
Курды (کورد) | |
Агульная колькасць | 14835 тыс. |
---|---|
Рэгіёны пражывання | Турцыя, Іран, Ірак, Сірыя, Арменія, Грузія, Азербайджан, Ліван |
Мова | курдская |
Рэлігія | іслам, |
Блізкія этнічныя групы | персы, талышы, асеціны, |
Большасць вернікаў з'яўляюцца мусульманамі-сунітамі. Акрамя гэтага, 2 млн — езіды.
Рассяленне
У цяперашні час курдаў налічваецца не менш за 30 млн чалавек. Большасць курдаў расселена ў рэгіёне Курдыстана. Амаль за 2,5 млн курдаў раскіданыя па краінах Еўропы і Амерыкі, дзе яны стварылі магутныя і арганізаваныя суполкі.
Курды ў Турцыі
Самы вялікі масіў курдскай этнічнай тэрыторыі займае паўднёвы ўсход і ўсход Турцыі ў раёне возера Ван і горадзе Дыярбакыр. Асобныя курдскія паселішчы раскіданыя таксама па ўсёй Анатоліі, буйныя курдскія дыяспары сканцэнтраваны ў вялікіх гарадах на захадзе Турцыі. Экспертныя ацэнкі кажуць пра 20—23 % насельніцтва краіны, што можа складаць да 16—20 млн чалавек.
У сучаснай Турцыі выкарыстанне курдскай мовы не заахвочваецца, адзінай дзяржаўнай мовай з’яўляецца турэцкая, выкарыстанне курдскай мовы да нядаўняга часу каралася ўладамі. Курдская лацінка была забароненая, курдам адмаўлялі ў рэгістрацыі імёнаў, запісаных курдскай лацінкай. Пачынаючы з заснавання Турэцкай Рэспублікі, нават слова «курд» у Турцыі было забаронена, у афіцыйных паведамленнях курдаў называлі «горнымі туркамі».
У цяперашні час курдскае пытанне з’яўляецца адным з ключавых пры абмеркаванні далейшай еўраінтэграцыі Турцыі. Еўропа патрабуе большай рэгіяналізацыі і аўтанамізацыі курдаў, а таксама захавання іх правоў у адпаведнасці з еўрапейскімі стандартамі.
Зноскі
- Kurd, Kurmanji
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Ku rdy kurd کورد narod z vyrazna akreslenymi etnichnymi prymetami tysyachagoddzyami zhyvuc na svayoj gistarychnaj radzime yakuyu nazyvayuc Kurdystanam krainaj kurday Razmaylyayuc na kurdskaj move Kurdystan padzeleny pamizh Turcyyaj Irakam Iranam i Siryyaj Yany zahavali svayu movu samabytnyya rysy tradycyi i kulturu Sproby inshazemnyh zavayoynikay asimilyavac byli nyaydalymi Agulnaya kolkasc 14835000 chal Kurdy کورد Agulnaya kolkasc 14835 tys Regiyony prazhyvannya Turcyya Iran Irak Siryya Armeniya Gruziya Azerbajdzhan LivanMova kurdskayaReligiya islam Blizkiya etnichnyya grupy persy talyshy aseciny Karta rassyalennya kurday pa dadzenyh na 1986 g Bolshasc vernikay z yaylyayucca musulmanami sunitami Akramya getaga 2 mln ezidy RassyalenneU cyaperashni chas kurday nalichvaecca ne mensh za 30 mln chalavek Bolshasc kurday rasselena y regiyone Kurdystana Amal za 2 5 mln kurday raskidanyya pa krainah Eyropy i Ameryki dze yany stvaryli magutnyya i arganizavanyya supolki Kurdy y Turcyi Samy vyaliki masiy kurdskaj etnichnaj terytoryi zajmae paydnyovy yshod i yshod Turcyi y rayone vozera Van i goradze Dyyarbakyr Asobnyya kurdskiya paselishchy raskidanyya taksama pa ysyoj Anatolii bujnyya kurdskiya dyyaspary skancentravany y vyalikih garadah na zahadze Turcyi Ekspertnyya acenki kazhuc pra 20 23 naselnictva krainy shto mozha skladac da 16 20 mln chalavek U suchasnaj Turcyi vykarystanne kurdskaj movy ne zaahvochvaecca adzinaj dzyarzhaynaj movaj z yaylyaecca tureckaya vykarystanne kurdskaj movy da nyadaynyaga chasu karalasya yladami Kurdskaya lacinka byla zabaronenaya kurdam admaylyali y registracyi imyonay zapisanyh kurdskaj lacinkaj Pachynayuchy z zasnavannya Tureckaj Respubliki navat slova kurd u Turcyi bylo zabaronena u aficyjnyh pavedamlennyah kurday nazyvali gornymi turkami U cyaperashni chas kurdskae pytanne z yaylyaecca adnym z klyuchavyh pry abmerkavanni dalejshaj eyraintegracyi Turcyi Eyropa patrabue bolshaj regiyanalizacyi i aytanamizacyi kurday a taksama zahavannya ih pravoy u adpavednasci z eyrapejskimi standartami ZnoskiKurd Kurmanji