Кенет Вільсан

Кенет Гедэс Вільсан (англ.: Kenneth Geddes Wilson; 8 чэрвеня 1936, Уолтхэм, штат Масачусетс, ЗША — 15 чэрвеня 2013) — амерыканскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1982) «за тэорыю крытычных з’яў у сувязі з фазавым пераходам».

Кенет Вільсан
англ.: Kenneth Geddes Wilson
Дата нараджэння	8 чэрвеня 1936(1936-06-08)^[…]
Месца нараджэння	Уолтэм^[d], акруга Мідлсекс^[d], Масачусетс, ЗША
Дата смерці	15 чэрвеня 2013(2013-06-15)^[…](77 гадоў)
Месца смерці	Сака^[d], Ёрк^[d], Мэн, ЗША
Грамадзянства	ЗША
Род дзейнасці	фізік-тэарэтык, выкладчык універсітэта, педагог, фізік
Навуковая сфера	крытычныя з’явы^[d], фізіка і тэарэтычная фізіка
Месца працы	Карнельскі ўніверсітэт Агайскі дзяржаўны ўніверсітэт
Альма-матар	Каліфарнійскі тэхналагічны інстытут Гарвардскі ўніверсітэт Гарвардскі каледж George School^[d]
Навуковы кіраўнік	Мюрэй Гел-Ман
Вядомыя вучні	Майкл Пескін^[d]
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае фізічнае таварыства Амерыканскае філасофскае таварыства
Узнагароды	грант Гугенхайма Медаль Больцмана^[d] (1975) прэмія Вольфа па фізіцы (1980) медаль Дзірака^[d] (1989) Гібсаўская лекцыя^[d] (1980) медаль Эрынгена^[d] (1984) медаль Франкліна^[d] (1982) член Амерыканскага фізічнага таварыства^[d] прэмія Дэні Хайнемана ў галіне матэматычнай фізікі^[d] (1973) Aneesur Rahman Prize for Computational Physics^[d] (1993) член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Вільсан.

Біяграфія

Для навучання ў Гарвардскім універсітэце Вільсан атрымаў стыпендыю па выніках матэматычнага спаборніцтва імя Уільяма Лоўэла Путнэма. Ступень доктара філасофіі (PhD) ён атрымаў у 1961 годзе ў Каліфарнійскім тэхналагічным інстытуце пад кіраўніцтвам Мюрэя Гел-Мана.

У 1963 годзе прыйшоў працаваць у Карнельскі ўніверсітэт на фізічны факультэт у якасці асістэнт-прафесара, стаўшы ў 1970 годзе поўным прафесарам. У 1974 годзе атрымаў у Карнельскім універсітэце прафесуру імя Джэймса Уікса па фізіцы. Разам з Леа Каданавым і Майклам Фішэрам быў удастоены прэміі Вольфа па фізіцы ў 1980 годзе. У 1982 годзе стаў лаўрэатам Нобелеўскай прэміі па фізіцы за развіццё тэорыі фазавых пераходаў другога роду, якая ўлічвае ўплыў бліжэйшых малекул.

У 1985 годзе быў прызначаны дырэктарам Карнельскага цэнтра тэорыі і мадэлявання ў навуцы і канструктарскім справе (больш вядомы як Карнельскі тэарэтычны цэнтр) — аднаго з пяці суперкамп’ютарных цэнтраў, што былі створаны пры дапамозе нацыянальнага навуковага фонду (ЗША).

Яго вучнямі былі Раман Джакіў і Майкл Пескін.

З 1988 года Вільсан з’яўляецца прафесарам фізічнага факультэта Універсітэта штата Агая.

Зноскі

1. Kenneth Geddes Wilson // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
2. Kenneth G. Wilson // Музей Саламона Гугенхайма — 1937. Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10498496"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q201469"></a>
3. Czech National Authority Database Праверана 17 студзеня 2024.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
4. NNDB — 2002.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

Спасылкі

• Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
• Старонка Кенета Вільсана на сайце Універсітэта штата Агая (захаваная версія з archive.org) (англ.)
• Артыкулы Кенета Вільсана на сайце ArXiv