Венерын чаравічак сапраўдны, Чаравічак сапраўдны, Зязюлька (Cypripedium calceolus) — кветкавая расліна сямейства Архідныя (Orchidaceae).
Венерын чаравічак сапраўдны | ||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
Cypripedium calceolus L., Sp. Pl. 2: 951 (1753) | ||||||||||||||||
|
Апісанне
Шматгадовая травяністая расліна з моцным прамым, аблісцелым, апушаным сцяблом вышынёй 25—50 см і тоўстым паўзучым карэнішчам, якое мае моцны спецыфічны пах. Лісце (3—4) эліптычнае, чаргаванае, даўжынёй да 18 см і шырынёй 12 см, з выразнымі дугападобнымі жылкамі. Кветкі дыяметрам да 8 см, адзіночныя або па 2—3, з мешкападобна ўздутай накшталт чаравічка (адсюль назва) жоўтай губой з чырванаватымі плямкамі і пахам ванілі. Бакавыя лісцікі калякветніка завостраныя, чырванавата-бурыя, унутраныя — лінейна-ланцэтныя, завостраныя, гарызантальна адхіленыя, крыху закручаныя. Плод — сухая каробачка, якая раскрываецца 3-6 падоўжнымі шчылінамі.
Арэал
Еўропа, Азія (Урал, паўднёвыя раёны Сібіры і Далёкага Усходу). На тэрыторыі Беларусі трапляецца спарадычна, пераважна ў заходніх і паўднёвых раёнах. Расце ў разрэджаных шыракалістых, драбналістых і мяшаных лясах, на лясных палянах, узлесках, ускрайках балот, у сырых імшыстых яловых лясах. Аддае перавагу багатай карбанатамі глебе. Сустракаецца адзіночнымі экзэмплярамі і невялікімі групамі, старыя экзэмпляры ўтвараюць шматсцябловыя курціны.
Размнажэнне
Цвіце ў траўні-чэрвені, пладаносіць у чэрвені-ліпені. Зацвітае на 15—18 годзе жыцця, працягласць цвіцення 10—15 дзён. Насенне выспявае праз 2,5 месяца, мае недаразвіты зародак (прарастае толькі ў сімбіёзе з пэўнымі відамі глебавых грыбоў). Размнажаецца бакавымі пупышкамі карэнішча, рэдка насеннем.
Значэнне і ахова
Дэкаратыўная расліна.
Від уключаны ў Чырвоную кнігу СССР з 1978 года.
Зноскі
- Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. (раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя»).
- Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 43. — 160 с. — 2 350 экз.
- Носович И. И. Словарь белорусского наречия. — Спб, 1870.
- Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
Літаратура
- Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 383. Cypripedium calceolus L. — Башмачок настоящий, или Венерин башмачок // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2002. — Т. 1. Папоротники, хвощи, плауны, голосеменные, покрытосеменные (однодольные). — ISBN 8-87317-091-6.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Венерын чаравічак сапраўдны
- Венерин башмачок настоящий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Cypripedium calceolus L. (Башмачок настоящий, Венерин башмачок) // ИАС «ООПТ России» Архівавана 5 мая 2023. (руск.)
Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца . III катэгорыя (VU) |
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Veneryn charavichak sapraydny Charavichak sapraydny Zyazyulka Cypripedium calceolus kvetkavaya raslina syamejstva Arhidnyya Orchidaceae Veneryn charavichak sapraydnyNavukovaya klasifikacyyapramezhnyya rangi Damen EykaryyotyCarstva RaslinyAddzel KvetkavyyaKlas AdnadolnyyaParadak SparzhakvetnyyaSyamejstva ArhidnyyaPadsyamejstva Rod Veneryn charavichak Vid Veneryn charavichak sapraydnyMizhnarodnaya navukovaya nazvaCypripedium calceolus L Sp Pl 2 951 1753 Sistematyka na VikividahVyyavy na VikishovishchyITIS 43541NCBI 53038EOL 1092937GRIN t 12914IPNI 320700 2TPL kew 53948ApisanneVeneryn charavichak sapraydny Shmatgadovaya travyanistaya raslina z mocnym pramym abliscelym apushanym scyablom vyshynyoj 25 50 sm i toystym payzuchym karenishcham yakoe mae mocny specyfichny pah Lisce 3 4 eliptychnae chargavanae dayzhynyoj da 18 sm i shyrynyoj 12 sm z vyraznymi dugapadobnymi zhylkami Kvetki dyyametram da 8 sm adzinochnyya abo pa 2 3 z meshkapadobna yzdutaj nakshtalt charavichka adsyul nazva zhoytaj guboj z chyrvanavatymi plyamkami i paham vanili Bakavyya lisciki kalyakvetnika zavostranyya chyrvanavata buryya unutranyya linejna lancetnyya zavostranyya garyzantalna adhilenyya kryhu zakruchanyya Plod suhaya karobachka yakaya raskryvaecca 3 6 padoyzhnymi shchylinami ArealPashtovaya marka Belarusi 2001 Eyropa Aziya Ural paydnyovyya rayony Sibiry i Dalyokaga Ushodu Na terytoryi Belarusi traplyaecca sparadychna peravazhna y zahodnih i paydnyovyh rayonah Rasce y razredzhanyh shyrakalistyh drabnalistyh i myashanyh lyasah na lyasnyh palyanah uzleskah uskrajkah balot u syryh imshystyh yalovyh lyasah Addae peravagu bagataj karbanatami glebe Sustrakaecca adzinochnymi ekzemplyarami i nevyalikimi grupami staryya ekzemplyary ytvarayuc shmatscyablovyya kurciny RazmnazhenneCvice y trayni cherveni pladanosic u cherveni lipeni Zacvitae na 15 18 godze zhyccya pracyaglasc cvicennya 10 15 dzyon Nasenne vyspyavae praz 2 5 mesyaca mae nedarazvity zarodak prarastae tolki y simbiyoze z peynymi vidami glebavyh gryboy Razmnazhaecca bakavymi pupyshkami karenishcha redka nasennem Znachenne i ahovaDekaratyynaya raslina Vid uklyuchany y Chyrvonuyu knigu SSSR z 1978 goda ZnoskiUzhyvaecca taksama nazva Pakrytanasennyya Pra ymoynasc adnyasennya apisvanaj u getym artykule grupy raslin da klasa adnadolnyh gl razdzel Sistemy APG artykula Adnadolnyya Kiselevskij A I Latino russko belorusskij botanicheskij slovar Mn Nauka i tehnika 1967 S 43 160 s 2 350 ekz Nosovich I I Slovar belorusskogo narechiya Spb 1870 Cholovskij K Opyt opisaniya Mogilevskoj gubernii Po programme i pod redakciej A S Demboveckogo kn I Mogilev LitaraturaGubanov I A Kiselyova K V Novikov V S Tihomirov V N 383 Cypripedium calceolus L Bashmachok nastoyashij ili Venerin bashmachok Illyustrirovannyj opredelitel rastenij Srednej Rossii V 3 h tomah M T vo nauch izd KMK In t tehnolog issl 2002 T 1 Paporotniki hvoshi plauny golosemennye pokrytosemennye odnodolnye ISBN 8 87317 091 6 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Veneryn charavichak sapraydny Venerin bashmachok nastoyashij infarmacyya pra takson u praekce Plantarium vyznachalnik raslin i ilyustravany atlas viday rusk Cypripedium calceolus L Bashmachok nastoyashij Venerin bashmachok IAS OOPT Rossii Arhivavana 5 maya 2023 rusk Lagatyp Vikicytatnika U Vikikrynicah yosc teksty pa teme Venerin bashmachok Gety vid zaneseny y Chyrvonuyu knigu Belarusi i ahoyvaecca III kategoryya VU