Бе́лаазё́рск (трансліт.: Bielaaziorsk) — горад раённага падпарадкавання ў Бярозаўскім раёне Брэсцкай вобласці Беларусі. Размешчаны за 27 км ад горада Бяроза каля возера Белае, за 136 км ад Брэста і 33 км ад чыгуначнай станцыі Бяроза-Картузская на лініі Мінск—Брэст. Насельніцтва — 12 421 чалавек (2017).
Горад Белаазёрск
± | ||||||||||||||||||||||||||||
Белаазёрск на Вікісховішчы |
Гісторыя
Узнік у 1958 годзе на месцы в. Ніўкі ў сувязі з будаўніцтвам Бярозаўскай ДРЭС. Першы прамысловы ток станцыя дала ў 1961 годзе. Магутнасць 920 тыс. кВт. У 1967 годзе пушчаны апошні 6-ы блок (на пачатку 1970-х г. ДРЭС выпрацоўвала 22,96 млрд кВт гадз.).
З 12 студзеня 1960 года рабочы пасёлак Бярозаўскі, цэнтр Бярозаўскага пасялковага Савета, у склад якога былі перададзены вёскі скасаванага Ніўкаўскага сельсавета. Сюды былі пракладзены шаша ад Бярозы, чыгуначная лінія да станцыі Бронная Гара. З 25 чэрвеня 1960 года рабочы пасёлак Белаазёрск, цэнтр Белаазёрскага пасялковага Савета. З 15 студзеня 1963 года пасёлак абласнога, з 27 студзеня 1965 года — раённага падпарадкавання. У 1962—1963 гг. у сувязі з павелічэннем магутнасці ДРЭС праект забудовы пасёлка перапрацаваны ў бок значнага пашырэння яго межаў. У 1966 годзе створана ПТВ-82. 3 16 верасня 1970 года — горад раённага падпарадкавання.
15 сакавіка 1971 года ўтвораны Белаазёрскі сельсавет.
З 1991 года горад у незалежнай Беларусі.
Мясцовыя выбары 2003 года завяршыліся перамогай дэмакратычных грамадскіх актывістаў, а іх лідар Юрась Губарэвіч стаў намеснікам старшыні гарсавета. Гэта, напэўна, быў адзіны горад, дзе пры існым рэжыме дэмакраты атрымалі большасць. Але ў хуткім часе былі праведзены давыбары, на якіх улады прыцягнулі сваіх людзей. У той жа час на ўзроўні Аляксандра Лукашэнкі было прынята рашэнне пра адмысловую праграму для развіцця горада, туды ўклалі шмат грошай — на рэканструкцыю, на інфраструктуру.
Насельніцтва
- XX стагоддзе: 1970 — 3591 чал.; 1994 — 12,4 тыс. чал.
- XXI стагоддзе: 2006 — 12 984 чал.; 2009 — 12 519 чал. (перапіс); 2016 — 12 468 чал.; 2017 — 12 421 чал.
Эканоміка
Дзейнічаюць Бярозаўская ДРЭС (другая па магутнасці пасля Лукомскай ДРЭС), энергамеханічны завод, завод ячэістэга бетону, камбінаты бытавога абслугоўвання і грамадскага харчавання, доследная рыбаводна-садковая гаспадарка, хлебазавод, фабрыка спартыўнага абутку (сумеснае беларуска-іспанскае прадпрыемства «Белкельме», створана ў 1993, цяпер акцыянернае таварыства).
Інфраструктура
электрамеханікаў, 3 сярэднія і музычная школы, філіял Бярозаўскай дзіцяча-юнацкай спартыўнай школы, 5 дашкольных устаноў, Палац культуры энергетыкаў, Дом піянераў і школьнікаў, бальніца (на 330 ложкаў), паліклініка, 2 бібліятэкі, кінатэатр.
Памятныя і гістарычныя мясціны
- Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі Ружанцовай
- Царква ў гонар прападобнага Серафіма Сароўскага (1992—1994)
- Брацкая магіла савецкіх воінаў партызан У цэнтры горада пахаваны 49 воінаў і партызан, у тым ліку 16 лётчыкаў 130-га хуткаснага, 207 і 212-га далёкага дзеяння бамбардзіровачных авіяпалкоў, якія 22 чэрвеня 1941 года нанеслі ўдары па нямецка-фашысцкім захопнікам ў раёне Бяла-Падляскі і загінулі. У 1973—1974 гадах астанкі лётчыкаў, воінаў і партызан перапахаваны ў Белаазёрску. У 1976 годзе на брацкай магіле пастаўлена стэла і запалены Вечны агонь. Імем удзельніка баёў М. Т. Бугаркова названа вуліца.
Вядомыя асобы
- Наталля Валянцінаўна Герасімава (нар. 1963) — беларускі архітэктар.
- Юрый Іванавіч Губарэвіч (нар. 1978) — беларускі палітык.
- Генадзь Лоска (1975—2020) — беларуска-польскі музыкант.
- Ніна Мацяш (1943—2008) — беларуская паэтэса і перакладчыца.
- Серафім (свецк. Ігар Васільевіч Чыкіта; нар. 1973) — царкоўны дзеяч Беларускай аўтакефальнай праваслаўнай царквы (БАПЦ).
Гл. таксама
- Гарады Брэсцкай вобласці
- Гарады Беларусі
Зноскі
- GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
- Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Белстат, 2024.
- Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с. ISBN 978-985-458-198-9. (DJVU)
- Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
- Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР Аб утварэнні на тэрыторыі Бярозаўскага раёна Брэсцкай вобласці рабочага пасёлка Бярозаўскі ад 12 студзеня 1960 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1960, № 1.
- Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР Аб перайменаванні рабочага пасёлка Бярозаўскі Бярозаўскага раёна Брэсцкай вобласці ад 25 чэрвеня 1960 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1960, № 16.
- Рашэнне выканкома Брэсцкага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 15 сакавіка 1971 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1971, № 8 (1310).
- nashaniva.by
- Беларусь 1995.
- Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.
Літаратура
- Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 3, кн. 1. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2006. — 528 с.: іл. — 4 000 экз. — ISBN 985-11-0373-X.
- Белаазёрск // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 81. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- Белаазёрск // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 2. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2).
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Белаазёрск
- Геаграфічныя звесткі па тэме Белаазёрск на OpenStreetMap
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Be laazyo rsk translit Bielaaziorsk gorad rayonnaga padparadkavannya y Byarozayskim rayone Bresckaj voblasci Belarusi Razmeshchany za 27 km ad gorada Byaroza kalya vozera Belae za 136 km ad Bresta i 33 km ad chygunachnaj stancyi Byaroza Kartuzskaya na linii Minsk Brest Naselnictva 12 421 chalavek 2017 Gorad BelaazyorskVulica Glinskaga GerbKraina BelarusVoblasc BresckayaRayon ByarozayskiKaardynaty 52 28 18 pn sh 25 10 42 u d H G Ya OZasnavany 1958Gorad z 1970Vyshynya centra 148 mNaselnictva 10 984 chal 1 studzenya 2024 Chasavy poyas UTC 3Telefonny kod 375 1643Pashtovy indeks 225205 225215Aytamabilny kod 1SAATA 1208510000Belaazyorsk na karce Belarusi Belaazyorsk na VikishovishchyGistoryyaUznik u 1958 godze na mescy v Niyki y suvyazi z budaynictvam Byarozayskaj DRES Pershy pramyslovy tok stancyya dala y 1961 godze Magutnasc 920 tys kVt U 1967 godze pushchany aposhni 6 y blok na pachatku 1970 h g DRES vypracoyvala 22 96 mlrd kVt gadz Z 12 studzenya 1960 goda rabochy pasyolak Byarozayski centr Byarozayskaga pasyalkovaga Saveta u sklad yakoga byli peradadzeny vyoski skasavanaga Niykayskaga selsaveta Syudy byli prakladzeny shasha ad Byarozy chygunachnaya liniya da stancyi Bronnaya Gara Z 25 chervenya 1960 goda rabochy pasyolak Belaazyorsk centr Belaazyorskaga pasyalkovaga Saveta Z 15 studzenya 1963 goda pasyolak ablasnoga z 27 studzenya 1965 goda rayonnaga padparadkavannya U 1962 1963 gg u suvyazi z pavelichennem magutnasci DRES praekt zabudovy pasyolka perapracavany y bok znachnaga pashyrennya yago mezhay U 1966 godze stvorana PTV 82 3 16 verasnya 1970 goda gorad rayonnaga padparadkavannya 15 sakavika 1971 goda ytvorany Belaazyorski selsavet Z 1991 goda gorad u nezalezhnaj Belarusi Myascovyya vybary 2003 goda zavyarshylisya peramogaj demakratychnyh gramadskih aktyvistay a ih lidar Yuras Gubarevich stay namesnikam starshyni garsaveta Geta napeyna byy adziny gorad dze pry isnym rezhyme demakraty atrymali bolshasc Ale y hutkim chase byli pravedzeny davybary na yakih ulady prycyagnuli svaih lyudzej U toj zha chas na yzroyni Alyaksandra Lukashenki bylo prynyata rashenne pra admyslovuyu pragramu dlya razviccya gorada tudy yklali shmat groshaj na rekanstrukcyyu na infrastrukturu NaselnictvaXX stagoddze 1970 3591 chal 1994 12 4 tys chal XXI stagoddze 2006 12 984 chal 2009 12 519 chal perapis 2016 12 468 chal 2017 12 421 chal EkanomikaDzejnichayuc Byarozayskaya DRES drugaya pa magutnasci paslya Lukomskaj DRES energamehanichny zavod zavod yacheistega betonu kambinaty bytavoga abslugoyvannya i gramadskaga harchavannya doslednaya rybavodna sadkovaya gaspadarka hlebazavod fabryka spartyynaga abutku sumesnae belaruska ispanskae pradpryemstva Belkelme stvorana y 1993 cyaper akcyyanernae tavarystva Infrastrukturaelektramehanikay 3 syaredniya i muzychnaya shkoly filiyal Byarozayskaj dzicyacha yunackaj spartyynaj shkoly 5 dashkolnyh ustanoy Palac kultury energetykay Dom piyaneray i shkolnikay balnica na 330 lozhkay paliklinika 2 bibliyateki kinateatr Pamyatnyya i gistarychnyya myascinyCarkva y gonar prapadobnaga Serafima Saroyskaga na pashtovaj marcyKascyol Najsvyacejshaj Dzevy Maryi Ruzhancovaj Carkva y gonar prapadobnaga Serafima Saroyskaga 1992 1994 Brackaya magila saveckih voinay partyzan U centry gorada pahavany 49 voinay i partyzan u tym liku 16 lyotchykay 130 ga hutkasnaga 207 i 212 ga dalyokaga dzeyannya bambardzirovachnyh aviyapalkoy yakiya 22 chervenya 1941 goda nanesli ydary pa nyamecka fashysckim zahopnikam y rayone Byala Padlyaski i zaginuli U 1973 1974 gadah astanki lyotchykay voinay i partyzan perapahavany y Belaazyorsku U 1976 godze na brackaj magile pastaylena stela i zapaleny Vechny agon Imem udzelnika bayoy M T Bugarkova nazvana vulica Vyadomyya asobyNatallya Valyancinayna Gerasimava nar 1963 belaruski arhitektar Yuryj Ivanavich Gubarevich nar 1978 belaruski palityk Genadz Loska 1975 2020 belaruska polski muzykant Nina Macyash 1943 2008 belaruskaya paetesa i perakladchyca Serafim sveck Igar Vasilevich Chykita nar 1973 carkoyny dzeyach Belaruskaj aytakefalnaj pravaslaynaj carkvy BAPC Gl taksamaGarady Bresckaj voblasci Garady BelarusiZnoskiGeoNames 2005 Praverana 9 lipenya 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q830106 gt lt a gt Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2024 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2023 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Belstat 2024 lt a href https wikidata org wiki Track Q125194897 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt Nazvy naselenyh punktay Respubliki Belarus Bresckaya voblasc narmatyyny davednik I A Gaponenka i insh pad red V P Lemcyugovaj Mn Tehnalogiya 2010 318 s ISBN 978 985 458 198 9 DJVU Kolkasc naselnictva na 1 studzenya 2017 g i syarednegadavaya kolkasc naselnictva za 2016 god pa Respublicy Belarus u razreze ablascej rayonay garadoy i pasyolkay garadskoga typu rusk Nacyyanalny statystychny kamitet Respubliki Belarus 29 sakavika 2017 Praverana 3 krasavika 2017 Ukaz Prezidyuma Vyarhoynaga Saveta BSSR Ab utvarenni na terytoryi Byarozayskaga rayona Bresckaj voblasci rabochaga pasyolka Byarozayski ad 12 studzenya 1960 g Zbor zakonay ukazay Prezidyuma Vyarhoynaga Saveta Belaruskaj SSR pastanoy i rasparadzhennyay Saveta Ministray Belaruskaj SSR 1960 1 Ukaz Prezidyuma Vyarhoynaga Saveta BSSR Ab perajmenavanni rabochaga pasyolka Byarozayski Byarozayskaga rayona Bresckaj voblasci ad 25 chervenya 1960 g Zbor zakonay ukazay Prezidyuma Vyarhoynaga Saveta Belaruskaj SSR pastanoy i rasparadzhennyay Saveta Ministray Belaruskaj SSR 1960 16 Rashenne vykankoma Bresckaga ablasnoga Saveta deputatay pracoynyh ad 15 sakavika 1971 g Zbor zakonay ukazay Prezidyuma Vyarhoynaga Saveta Belaruskaj SSR pastanoy i rasparadzhennyay Saveta Ministray Belaruskaj SSR 1971 8 1310 nashaniva by Belarus 1995 Kolkasc naselnictva na 1 studzenya 2016 g i syarednegadavaya kolkasc naselnictva za 2015 god pa Respublicy Belarus u razreze ablascej rayonay garadoy i pasyolkay garadskoga typu rusk Nacyyanalny statystychny kamitet Respubliki Belarus 30 sakavika 2016 Praverana 3 krasavika 2017 LitaraturaGarady i vyoski Belarusi Encyklapedyya T 3 kn 1 Bresckaya voblasc redkal G P Pashkoy dyrektar i insh Mn Belaruskaya Encyklapedyya imya Petrusya Broyki 2006 528 s il 4 000 ekz ISBN 985 11 0373 X Belaazyorsk Belarus encyklapedychny davednik Redkal B I Sachanka gal red i insh Mast M V Drako A M Hilkevich Mn BelEn 1995 S 81 800 s 5 000 ekz ISBN 985 11 0026 9 Belaazyorsk Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 2 Arshyca Belaruscy Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 1996 T 2 480 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0061 7 t 2 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme BelaazyorskGeagrafichnyya zvestki pa teme Belaazyorsk na OpenStreetMap