Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Канкла́ў (з лац.: cum clavis — «пад ключом») — сход Калегіі кардыналаў для выбараў Папы Рымскага. Канклаў адбываецца адпаведна апостальскай канстытуцыі Universi Dominici gregis («Уся паства Гасподняя»), выдадзенай пантыфікам Янам Паўлам ІІ 22 лютага 1996 года.
Паводле гэтага дакумента (артыкул 37), тэрмін склікання сходу вызначаецца не раней за 15 і не пазней за 20 дзён пасля смерці Папы.
Агульныя правілы
Выбары Папы Рымскага адбываюцца ў адпаведнасці з царкоўнымі законамі і традыцыямі. Актыўнае выбарчае права распаўсюджваецца, пачынаючы з 1059 года, толькі на кардыналаў. Дагэтуль у выбарах Папы Рымскага ўдзельнічалі прадстаўнікі царквы і акламацыйна таксама жыхары Рыма. Права на змену існых правілаў канклава мае толькі Папа Рымскі. У яго кампетэнцыю таксама ўваходзіць наданне кардынальскага тытулу, і таму Папа мае пэўны ўплыў на выбар свайго паслядоўніка. Права самому вызначаць свайго паслядоўніка Папа Рымскі не мае.
Да канца існавання Папскай вобласці ў 1870 г. канклаў адбываўся ў рымскім палацы Квірынталь, а пасля гэтага быў перанесены ў Сіксцінскую капэлу ў Ватыкан. Да выбараў новага Папы Рымскага ў 1978 г. кардыналы не мелі права адлучацца з памяшкання ўвесь час правядзення канлаву, таму ў Сіксцінскай капэле і прылягаючых да яе памяшканнях для кардыналаў неабходна было ўсталёўваць невялікія спальныя келлі. Згодна новаму рэгламенту, які быў прыняты Папам , кардыналы маюць цяпер права жыць у новым гасцінным доме Домус Санктэ Мартэ (Domus Sanctae Marthae) у час правядзення канклаву. Але і сёння кардыналы не маюць права на якія-небудзь кантакты з вонкавым светам. Усе астатнія жыхары гасціннага дома павінны на гэты час яго пакінуць. Тэлефонам, тэлебачаннем, радыё, поштай, газетамі і іншымі друкаванымі сродкамі масавай інфармацыі нельга карыстацца. Гэты рэгламент быў упершыню ўжыты ў 2005 г. пасля смерці Папы Яна Паўла II.
Жорсткі рэгламент абмежавання кардыналаў ад вонкавага свету раней меў за мэту вымусіць кардыналаў да прыняцця рашэння ў найкарацейшы тэрмін. Сённяшняя мэта такіх абмежаванняў — максімальнае адлучэнне выбаршчыкаў ад усялякага вонкавага ўплыву.
Выбарчы працэс
Канклаў пачынаецца не раней чым на 15-ы і не пазней чым на 20-ы дзень сэдысвакансіі з месы ў Саборы Святога Пятра і наступным пераходам кардыналаў з правам выбару ў Сіксцінскую капэлу. Пасля прысягі кардыналаў, папскі цэрыманіяльны майстар прамовай «Extra omnes» («усе наружу») прымушае ўсіх тых, хто не належыць да капэлы, пакінуць памяшканне, Сіксцінскую капэлу пасля гэтага зачыняюць.
Туры выбараў праходзяць у адпаведнасці з дэтальна выпрацаваным цэрыманіялам: у першы дзень адбываецца толькі адзін тур выбару, у наступныя дні — звычайна два туры да палудня і два пасля. Спісаў кандыдатаў пры гэтым не існуе. Кожны кардынал павінны максімальна непазнавальным почыркам, але дастаткова чытэльнымі літарамі напісаць не невялікім аркушы паперы імя таго кандыдата, якому ён аддае перавагу. Згорнутыя напалову, цыдулкі кардыналаў маюць велічыню не большую за 2х2 сантыметры. На кожным выбарчым «бюлетэні» напісана «Eligo in Summum Pontificem» (Я выбіраю найвышэйшага пантыфіка/біскупа, гэта значыць Папу). Кожны кардынал узыходзіць да алтару ў паслядоўнасці рангавага парадку, уздымае выбарчы бюлетэнь над сабой так, каб ён быў бачны ўсім, становіцца на калены для кароткай малітвы і клянецца: «Я прашу Хрыста, які будзе маім суддзём, быць сведкам таго, што той, каго я абраў, — гэта той, каго я лічу вартым быць абраным па волі Божай.» Пасля апускання выбарчага бюлетэня ў скрыню (велічыня праёму практычна выключае магчымасць праціснуць туды дзве паперкі адразу), скрынку з галасамі зачыняе адзін з трох выбарчых памочнікаў і трасе, каб змяшаць бюлетэні. Кожны з трох выбарчых памочнікаў запісвае імя выбранага кандыдата пры падліку галасоў на асобных аркушы паперы. Выбары прызнаюцца легітымнымі толькі ў тым выпадку, калі колькасць аркушаў з галасамі адпавядае колькасці кардыналаў, якія ўдзельнічаюць у выбарах, пры гэтым неабходнай умовай з’яўляюцца таксама аднолькавыя вынікі індывідуальнага падліку кожнага з трох выбарчых памочнікаў.
Тэарэтычна кожны каталік, які па царкоўным праве можа стаць біскупам, г.зн. ва ўзросце не менш 35 гадоў і нежанаты мужчына, таксама мае права быць Папам. Каб выбары былі прызнаныя сапраўднымі, кандыдат павінны набраць дзве траціны галасоў. Пасля трыццаці беспаспяховых тураў кардыналы могуць прыняць пагадненне аб тым, што пачынаючы з гэтага моманту большасці галасоў хапае, каб абраць Папу. Таксама магчымым з’яўляецца ў гэтым выпадку выбар аднаго з двух кандыдатаў-пераможцаў па турах. У XX ст. больш чым 15 тураў па выбары Папы не было.
Выбарчыя лісты беспаспяховага туру выбараў па даўняй традыцыі спальваюць, дадаўшы пэўную колькасць вільготнай саломы і алею, якія надаюць дыму чорны колер і з’яўляюцца для назіральнікаў за працэсам галасавання завонку знакам таго, што канчатковага выніку пакуль няма. Пры паспяховым туры выбараў выбарчыя лісты паляць з сухой саломай, над Сіксцінскай капэлай уздымаецца белы дым і сігналізуе людзям аб тым, што новы Папа нарэшце абраны. Але з-за таго што дым не заўсёды быў такога колеру, які адпавядаў бы адпаведнаму выніку туру, сёння ў салому дадаюць хімікаліі, якія надаюць дыму адпаведна чорны ці белы колеры. Пасля гэтага Сіксцінсую капэлу адчыняюць, а ў Саборы Святога Пятра пачынаецца калакольны звон. Затым фразай «Annuntio vobis gaudium magnum, habemus Papam!» («Я абвяшчаю вам з вялікай радасцю: у нас ёсць новы Папа!») найстарэйшы па рангу першы кардынал-д’якан святочна называе імя абранага. Галасы і імёны кандыдатаў не абвяшчаюцца і застаюцца патаемнымі.
Права выбіраць у канклаве мае кожны кардынал рымска-каталіцкай царквы, узрост якога на дзень наступлення седысвакансіі не перавышае 80 гадоў. Колькасць кардыналаў не павінна быць большай за 120 чалавек. Кожны з кардыналаў павінны прымаць удзел у выбарах, прычынай няўдзелу можа стаць хвароба альбо іншая важная прычына. Але і ў тым выпадку, калі кардынал не з’яўляецца на цэрымонію, канклаў адбываецца без яго.
Традыцыйна існуюць тры розныя варыянты выбарчага працэсу Папы:
- Выбары per scrutinium — тайнае галасаванне пры дапамозе выбарчых лістоў, практыкуецца да сённяшняга дня
- Выбары per compromissum адбываюцца тады, калі кардынальны калегіум не можа дасягнуць згоды ў выбары адзінага кандыдата пасля шматлікіх тураў. У гэтым выпадку вынікі апошняга легітымнага туру дэлегіруюць невялікай групе кардыналаў.
- Выбары quasi ex inspiratione/per acclamationem seu inspirationem адбываюцца ў тым выпадку, калі кардынал прапанаваў імя аднаго кандыдата, а астатнія спантанна падтрымалі яго ў акламацыйным парадку.
Месца правядзення канклаву
Месцам, дзе, пачынаючы з XIV ст., праходзілі канклавы, быў, за невялікімі выключэннямі, Рым. Але толькі пасля дакумента Яна Паўла II з назвай «Universi dominici gregis» у 1996 Ватыкан быў канчаткова вызначаны месцам правядзення канклаву. Канклаў павінны заўсёды і нязменна адбывацца ў Сіксцінскай капэле.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Kankla y z lac cum clavis pad klyuchom shod Kalegii kardynalay dlya vybaray Papy Rymskaga Kanklay adbyvaecca adpavedna apostalskaj kanstytucyi Universi Dominici gregis Usya pastva Gaspodnyaya vydadzenaj pantyfikam Yanam Paylam II 22 lyutaga 1996 goda Pavodle getaga dakumenta artykul 37 termin sklikannya shodu vyznachaecca ne ranej za 15 i ne paznej za 20 dzyon paslya smerci Papy Agulnyya pravilyVybary Papy Rymskaga adbyvayucca y adpavednasci z carkoynymi zakonami i tradycyyami Aktyynae vybarchae prava raspaysyudzhvaecca pachynayuchy z 1059 goda tolki na kardynalay Dagetul u vybarah Papy Rymskaga ydzelnichali pradstayniki carkvy i aklamacyjna taksama zhyhary Ryma Prava na zmenu isnyh pravilay kanklava mae tolki Papa Rymski U yago kampetencyyu taksama yvahodzic nadanne kardynalskaga tytulu i tamu Papa mae peyny yplyy na vybar svajgo paslyadoynika Prava samomu vyznachac svajgo paslyadoynika Papa Rymski ne mae Vyglyad Sikscinskaj kapely z kupalu Sabora Svyatoga Pyatra Da kanca isnavannya Papskaj voblasci y 1870 g kanklay adbyvaysya y rymskim palacy Kviryntal a paslya getaga byy peraneseny y Sikscinskuyu kapelu y Vatykan Da vybaray novaga Papy Rymskaga y 1978 g kardynaly ne meli prava adluchacca z pamyashkannya yves chas pravyadzennya kanlavu tamu y Sikscinskaj kapele i prylyagayuchyh da yae pamyashkannyah dlya kardynalay neabhodna bylo ystalyoyvac nevyalikiya spalnyya kelli Zgodna novamu reglamentu yaki byy prynyaty Papam kardynaly mayuc cyaper prava zhyc u novym gascinnym dome Domus Sankte Marte Domus Sanctae Marthae u chas pravyadzennya kanklavu Ale i syonnya kardynaly ne mayuc prava na yakiya nebudz kantakty z vonkavym svetam Use astatniya zhyhary gascinnaga doma pavinny na gety chas yago pakinuc Telefonam telebachannem radyyo poshtaj gazetami i inshymi drukavanymi srodkami masavaj infarmacyi nelga karystacca Gety reglament byy upershynyu yzhyty y 2005 g paslya smerci Papy Yana Payla II Zhorstki reglament abmezhavannya kardynalay ad vonkavaga svetu ranej mey za metu vymusic kardynalay da prynyaccya rashennya y najkaracejshy termin Syonnyashnyaya meta takih abmezhavannyay maksimalnae adluchenne vybarshchykay ad usyalyakaga vonkavaga yplyvu Vybarchy pracesKanklay pachynaecca ne ranej chym na 15 y i ne paznej chym na 20 y dzen sedysvakansii z mesy y Sabory Svyatoga Pyatra i nastupnym perahodam kardynalay z pravam vybaru y Sikscinskuyu kapelu Paslya prysyagi kardynalay papski cerymaniyalny majstar pramovaj Extra omnes use naruzhu prymushae ysih tyh hto ne nalezhyc da kapely pakinuc pamyashkanne Sikscinskuyu kapelu paslya getaga zachynyayuc Tury vybaray prahodzyac u adpavednasci z detalna vypracavanym cerymaniyalam u pershy dzen adbyvaecca tolki adzin tur vybaru u nastupnyya dni zvychajna dva tury da paludnya i dva paslya Spisay kandydatay pry getym ne isnue Kozhny kardynal pavinny maksimalna nepaznavalnym pochyrkam ale dastatkova chytelnymi litarami napisac ne nevyalikim arkushy papery imya tago kandydata yakomu yon addae peravagu Zgornutyya napalovu cydulki kardynalay mayuc velichynyu ne bolshuyu za 2h2 santymetry Na kozhnym vybarchym byuleteni napisana Eligo in Summum Pontificem Ya vybirayu najvyshejshaga pantyfika biskupa geta znachyc Papu Kozhny kardynal uzyhodzic da altaru y paslyadoynasci rangavaga paradku uzdymae vybarchy byuleten nad saboj tak kab yon byy bachny ysim stanovicca na kaleny dlya karotkaj malitvy i klyanecca Ya prashu Hrysta yaki budze maim suddzyom byc svedkam tago shto toj kago ya abray geta toj kago ya lichu vartym byc abranym pa voli Bozhaj Paslya apuskannya vybarchaga byuletenya y skrynyu velichynya prayomu praktychna vyklyuchae magchymasc pracisnuc tudy dzve paperki adrazu skrynku z galasami zachynyae adzin z troh vybarchyh pamochnikay i trase kab zmyashac byuleteni Kozhny z troh vybarchyh pamochnikay zapisvae imya vybranaga kandydata pry padliku galasoy na asobnyh arkushy papery Vybary pryznayucca legitymnymi tolki y tym vypadku kali kolkasc arkushay z galasami adpavyadae kolkasci kardynalay yakiya ydzelnichayuc u vybarah pry getym neabhodnaj umovaj z yaylyayucca taksama adnolkavyya vyniki indyvidualnaga padliku kozhnaga z troh vybarchyh pamochnikay Tearetychna kozhny katalik yaki pa carkoynym prave mozha stac biskupam g zn va yzrosce ne mensh 35 gadoy i nezhanaty muzhchyna taksama mae prava byc Papam Kab vybary byli pryznanyya sapraydnymi kandydat pavinny nabrac dzve traciny galasoy Paslya tryccaci bespaspyahovyh turay kardynaly moguc prynyac pagadnenne ab tym shto pachynayuchy z getaga momantu bolshasci galasoy hapae kab abrac Papu Taksama magchymym z yaylyaecca y getym vypadku vybar adnago z dvuh kandydatay peramozhcay pa turah U XX st bolsh chym 15 turay pa vybary Papy ne bylo Vybarchyya listy bespaspyahovaga turu vybaray pa daynyaj tradycyi spalvayuc dadayshy peynuyu kolkasc vilgotnaj salomy i aleyu yakiya nadayuc dymu chorny koler i z yaylyayucca dlya naziralnikay za pracesam galasavannya zavonku znakam tago shto kanchatkovaga vyniku pakul nyama Pry paspyahovym tury vybaray vybarchyya listy palyac z suhoj salomaj nad Sikscinskaj kapelaj uzdymaecca bely dym i signalizue lyudzyam ab tym shto novy Papa nareshce abrany Ale z za tago shto dym ne zaysyody byy takoga koleru yaki adpavyaday by adpavednamu vyniku turu syonnya y salomu dadayuc himikalii yakiya nadayuc dymu adpavedna chorny ci bely kolery Paslya getaga Sikscinsuyu kapelu adchynyayuc a y Sabory Svyatoga Pyatra pachynaecca kalakolny zvon Zatym frazaj Annuntio vobis gaudium magnum habemus Papam Ya abvyashchayu vam z vyalikaj radascyu u nas yosc novy Papa najstarejshy pa rangu pershy kardynal d yakan svyatochna nazyvae imya abranaga Galasy i imyony kandydatay ne abvyashchayucca i zastayucca pataemnymi Prava vybirac u kanklave mae kozhny kardynal rymska katalickaj carkvy uzrost yakoga na dzen nastuplennya sedysvakansii ne peravyshae 80 gadoy Kolkasc kardynalay ne pavinna byc bolshaj za 120 chalavek Kozhny z kardynalay pavinny prymac udzel u vybarah prychynaj nyaydzelu mozha stac hvaroba albo inshaya vazhnaya prychyna Ale i y tym vypadku kali kardynal ne z yaylyaecca na cerymoniyu kanklay adbyvaecca bez yago Tradycyjna isnuyuc try roznyya varyyanty vybarchaga pracesu Papy Vybary per scrutinium tajnae galasavanne pry dapamoze vybarchyh listoy praktykuecca da syonnyashnyaga dnya Vybary per compromissum adbyvayucca tady kali kardynalny kalegium ne mozha dasyagnuc zgody y vybary adzinaga kandydata paslya shmatlikih turay U getym vypadku vyniki aposhnyaga legitymnaga turu delegiruyuc nevyalikaj grupe kardynalay Vybary quasi ex inspiratione per acclamationem seu inspirationem adbyvayucca y tym vypadku kali kardynal prapanavay imya adnago kandydata a astatniya spantanna padtrymali yago y aklamacyjnym paradku Mesca pravyadzennya kanklavuMescam dze pachynayuchy z XIV st prahodzili kanklavy byy za nevyalikimi vyklyuchennyami Rym Ale tolki paslya dakumenta Yana Payla II z nazvaj Universi dominici gregis u 1996 Vatykan byy kanchatkova vyznachany mescam pravyadzennya kanklavu Kanklay pavinny zaysyody i nyazmenna adbyvacca y Sikscinskaj kapele