Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ганімед (стар.-грэч.: Γανυμήδης) — спадарожнік Юпітэра, адзін з галілеевых спадарожнікаў Юпітэра. З'яўляецца найбуйнейшым спадарожнікам ў Сонечнай сістэме. Яго дыяметр роўны 5268 кіламетраў, што на 2% больш, чым у Тытана (другога па велічыні спадарожніка ў Сонечнай сістэме) і на 8% больш, чым у Меркурыя. Пры гэтым маса Ганімеда складае ўсяго 45% масы Меркурыя, але сярод спадарожнікаў планет яна рэкордная.
| Ганімед | |
|---|---|
| спадарожнік Юпітэра | |
 | |
| Першаадкрывальнік | Галілеа Галілей |
| Дата адкрыцця | 7 студзеня 1610 |
| Арбітальныя характарыстыкі | |
| Вялікая паўвось | 1 070 400 км |
| Эксцэнтрысітэт | 0,0013 |
| Перыяд абарачэння | 7,154 суткі |
| Фізічныя характарыстыкі | |
| Маса | 148,148 ± 0,004 ётаграм |
| Шчыльнасць | 1,936 gram per cubic centimetre |
| Атмасфера | няма |
Гісторыя адкрыцця
Ганімед быў адкрыты Галілеа Галілеем ў 1610 годзе з дапамогай яго першага ў гісторыі тэлескопа. На адкрыццё спадарожніка прэтэндаваў таксама нямецкі астраном Сімон Марыус, які назіраў Ганімед ў 1609 годзе, і своечасова не апублікаваў даныя пра гэта.
Назва «Ганімед» была прапанавана менавіта Марыусам у 1614 годзе, аднак на працягу доўгага часу яна практычна не выкарыстоўвалася. Галілей прысвоіў чатыром адкрытым ім спадарожнікам парадкавыя нумары і Ганімед абазначаўся як «трэці спадарожнік Юпітэра». Толькі з сярэдзіны XX стагоддзя назва «Ганімед» стала агульнаўжывальнай.
Ганімед названы ад імя персанажа старажытнагрэчаскай міфалогіі (Ганімед, чашнік багоў).
Крыніцы
- Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480 Праверана 4 жніўня 2023.
- Нацыянальнае кіраванне ЗША па аэранаўтыцы і даследаванні касмічнай прасторы Jupiter's Moons Праверана 13 сакавіка 2024.
- https://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par Праверана 5 верасня 2020.
Літаратура
- БЭ ў 18 тамах. Т.15, Мн., 2002, С.93: Спадарожнікі планет
- БЭ ў 18 тамах. Т.5, Мн., 1997, С.28: Ганімед
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Ganimed znachenni Ganimed star grech Ganymhdhs spadarozhnik Yupitera adzin z galileevyh spadarozhnikay Yupitera Z yaylyaecca najbujnejshym spadarozhnikam y Sonechnaj sisteme Yago dyyametr royny 5268 kilametray shto na 2 bolsh chym u Tytana drugoga pa velichyni spadarozhnika y Sonechnaj sisteme i na 8 bolsh chym u Merkuryya Pry getym masa Ganimeda skladae ysyago 45 masy Merkuryya ale syarod spadarozhnikay planet yana rekordnaya Ganimedspadarozhnik YupiteraPershaadkryvalnik Galilea GalilejData adkryccya 7 studzenya 1610Arbitalnyya haraktarystykiVyalikaya payvos 1 070 400 kmEkscentrysitet 0 0013Peryyad abarachennya 7 154 sutkiFizichnyya haraktarystykiMasa 148 148 0 004 yotagramShchylnasc 1 936 gram per cubic centimetreAtmasfera nyamaGistoryya adkryccyaGanimed byy adkryty Galilea Galileem y 1610 godze z dapamogaj yago pershaga y gistoryi teleskopa Na adkryccyo spadarozhnika pretendavay taksama nyamecki astranom Simon Maryus yaki naziray Ganimed y 1609 godze i svoechasova ne apublikavay danyya pra geta Nazva Ganimed byla prapanavana menavita Maryusam u 1614 godze adnak na pracyagu doygaga chasu yana praktychna ne vykarystoyvalasya Galilej prysvoiy chatyrom adkrytym im spadarozhnikam paradkavyya numary i Ganimed abaznachaysya yak treci spadarozhnik Yupitera Tolki z syaredziny XX stagoddzya nazva Ganimed stala agulnayzhyvalnaj Ganimed nazvany ad imya persanazha starazhytnagrechaskaj mifalogii Ganimed chashnik bagoy KrynicyStore norske leksikon 1978 ISSN 2464 1480 Praverana 4 zhniynya 2023 lt a href https wikidata org wiki Track Q746368 gt lt a gt Nacyyanalnae kiravanne ZShA pa aeranaytycy i dasledavanni kasmichnaj prastory Jupiter s MoonsPraverana 13 sakavika 2024 lt a href https wikidata org wiki Track Q23548 gt lt a gt https ssd jpl nasa gov sat phys parPraverana 5 verasnya 2020 LitaraturaBE y 18 tamah T 15 Mn 2002 S 93 Spadarozhniki planet BE y 18 tamah T 5 Mn 1997 S 28 Ganimed