Mark V

Mk V — брытанскі цяжкі танк часоў Першай сусветнай вайны. Як і папярэднія брытанскія танкі, выпускаўся ў двух мадыфікацыях, якія адрозніваюцца паміж сабой узбраеннем: «самец» (англ.: male) — са змяшаным гарматна-кулямётным узбраеннем і «самка» (англ.: female) — з чыста кулямётным узбраеннем.

Mark V
Класіфікацыя	цяжкі танк
Краіна	Вялікабрытанія
Гісторыя
Распрацоўнік	Walter Gordon Wilson^[d]
Вытворца	Metro-Cammell^[d]
Колькасць выпушчаных, шт.	400
Войны	Першая сусветная вайна
Габарыты
Даўжыня, мм	8060
Шырыня, мм	3950 («самец»), 3320 («самка»)
Вышыня, мм	2630
Узбраенне
Калібр і марка гарматы	2 × 57-мм «Гочкіс» («самец»)
Кулямёты	4 × 8-мм «Гочкіс» («самец»); 5 × 7,7-мм «Вікерс», 1 × 8-мм «Гочкіс» («самка»)
Рухомасць
Тып рухавіка	Рыкарда 6-цыліндравы
Магутнасць рухавіка, к. с.	150 (пры 1000 аб/хв)
Хуткасць па шашы, км/г	6,5
Пераадольваемая сценка, м	1,5
Пераадольваемы роў, м	4
Пераадольваемы , м	1
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя стварэння

Новая мадыфікацыя Mk V істотна адрознівалася ад сваіх папярэднікаў як унутрана, так і вонкава. На ёй усталявалі чатыроххуткастную, планятарную каробку перадач сістэмы Вільсана і спецыяльны танкавы рухавік «Рыкарда». З гэтага часу машынай кіраваў адзін чалавек — удалося пазбавіцца ад бартавых каробак перадач. Адметнай вонкавай прыкметай Mk V сталі паветразаборнікі сістэмы астуджэння, змантаваныя па бартах танка. Радыятар усталёўваўся ў адным блоку з маторам. Рубку камандзіра павялічылі, а ў карме ўсталявалі яшчэ адзін кулямёт. Першыя Mk V пачалі паступаць у войскі ў маі 1918 года, а ўсяго да канца вайны было пабудавана 400 машын — па 200 «самцоў» і «самак».

Далейшае выкарыстанне

Каманда танка «Генералъ Дроздовскій». Верасень 1919. На правым рукаве аднаго з афіцэраў экіпажа бачны шаўрон у выглядзе англійскага танка Mk.V

Баявыя машыны і Mk V — асноўныя англійскія танкі I сусветнай вайны. Нягледзячы на мноства недахопаў, яны паспяхова ўдзельнічалі ў шматлікіх бітвах і шырока выкарыстоўваліся ў арміях іншых краін: 77 машын англічане перадалі французам 1 лістапада 1918 года, некалькі асобнікаў былі і ў арміі ЗША. Трафейныя Mk IV былі ў кайзераўскай арміі, а Mk V — у войсках інтэрвентаў і «Белай гвардыі» ў Расіі. Некаторыя з іх былі захопленыя Чырвонай Арміяй і названы «Рыкарда», па адлітай на блоку цыліндраў рухавіка назве фірмы-вытворцы сілавога агрэгата (выкарыстоўваліся да 1930 года). Пасля I сусветнай вайны толькі танкі Mk V і Mk V* знаходзіліся на ўзбраенні брытанскай арміі. Таксама танкі былі ў арміях Польшчы, Японіі, Латвіі, Эстоніі (да пачатку Другой сусветнай). Маюцца звесткі аб удзеле танка ў абароне Берліна.

Трэцяя бітва за Царыцын

У ходзе аперацыі ў чэрвені 1919 года, якая скончылася ўзяццем горада войскамі Пятра Урангеля, упершыню ў грамадзянскай вайне раніцай 17 чэрвеня адначасова канцэнтравана адбылася атака 17-ці танкаў Першага танкавага дывізіёна, сфармаванага ў Екацерынадары, і 4 бронепаяздоў: Арол, Адзіная Расія, Наперад, за Радзіму, Атаман Самсонаў, у выніку чаго была цалкам узламаная абарона чырвоных. З танкаў, сфармаваных у чатыры танкавых атрада па 4 танка, восем штук былі цяжкімі гарматнымі Mk V, а дзевяць — лёгкімі кулямётнымі, з якіх у адным знаходзіўся «са спорту» брытанскі экіпаж аднарукага капітана Кокса.

Знаходзіўся на ўзбраенні

• ЗША
• Вялікабрытанія
• Францыя
• Расія (Белая армія Дзянікіна, )
• РСЧА з 1919 (харкаўская, затым лефортаўская танкавыя эскадры РСЧА)

Галерэя

Зноскі

1. А. Трембовельский. 3-й отряд танков [командир полк. ] под Царицыном. // Вооружённые силы на Юге России. Январь-июнь 1919 года. / д.и.н. . — М: Центрполиграф, 2003. — С. 588-590. — 672 с. — ("Россия забытая и неизвестная. Белое движение в России", том 17). — 3 000 экз. — ISBN 5-95-24-0666-1.

Спіс літаратуры

• Библиотека военной истории. Энциклопедия танков, Санкт-Петербург, 1998 год. Составитель Холявский Г. Л., Издатель АТС, 578 стр., ISBN 985-433-253-5.

Спасылкі

• http://www.youtube.com/watch?v=S2D9gW9bYRk&feature=related
• http://www.youtube.com/watch?v=tWu1GyBLYAg&feature=related
• http://www.youtube.com/watch?v=Tzk53VoKmtI&feature=related