Наро́дны камісарыя́т уну́траных спраў СССР (НКУС СССР) (руск.: Народный комиссариат внутренних дел СССР (НКВД СССР)) — цэнтральны орган дзяржаўнага кіравання СССР па барацьбе з злачыннасцю і падтрыманні грамадскага парадку ў 1934—1946 гадах. Пасля быў перайменаваны ў Міністэрства ўнутраных спраў СССР.
Народны камісарыят унутраных спраў СССР | |
---|---|
скарочана — НКУС СССР | |
| |
Агульная інфармацыя | |
Краіна | |
Дата стварэння | 10 ліпеня 1934 |
Папярэдняе ведамства | АДПУ СССР |
Дата скасавання | 26 жніўня 1946 |
Заменена на | Міністэрства ўнутраных спраў СССР |
Вышэйшае ведамства | Савет народных камісараў[d] |
Штаб-кватэра | Масква, пл. Дзяржынскага, 2 |
За перыяд свайго існавання НКУС СССР выконваў дзяржаўныя функцыі, як звязаныя з аховай парадку і дзяржаўнай бяспекі, так і ў сферы камунальнай гаспадаркі і эканомікі краіны. На тэрыторыі Беларусі функцыі НКУС ажыццяўляў Народны камісарыят унутраных спраў БССР (НКУС БССР).
У 1946 годзе ператвораны ў Міністэрства ўнутраных спраў СССР.
Гісторыя
Народны камісарыят унутраных спраў СССР створаны 10 ліпеня 1934 года. Наркамам унутраных спраў СССР быў прызначаны Генрых Ягода.
На НКУС былі ўскладзеныя наступныя задачы:
- забеспячэнне грамадскага парадку і дзяржаўнай бяспекі,
- ахова сацыялістычнай уласнасці,
- запіс актаў грамадзянскага стану,
- памежная ахова,
- утрыманне і ахова папраўча-працоўных лагераў.
У верасні 1936 года наркамам унутраных спраў СССР прызначаны Мікалай Яжоў.
Са снежня 1938 года наркамам унутраных спраў СССР прызначаны Лаўрэнцій Берыя.
3 лютага 1941 года ўказам Прэзідыума Вярхоўнага савета СССР НКУС быў падзелены на два самастойныя органы: НКУС (наркам — Лаўрэнцій Берыя) і наркамат дзяржаўнай бяспекі СССР (НКДБ) (наркам — Усевалад Мяркулаў). Пасля пачатку Вялікай Айчыннай вайны 20 ліпеня 1941 года НКУС і НКДБ былі вернутыя да структуры адзінага наркамата — НКУС, наркамам унутраных спраў СССР застаўся Берыя, а былы наркам дзяржбяспекі СССР Мяркулаў быў прызначаны яго першым намеснікам. 14 красавіка 1943 года ўказам Прэзідыума Вярхоўнага савета СССР шляхам выдзялення з НКУС аператыўна-чэкісцкіх упраўленняў і аддзелаў ізноў быў сфармаваны самастойны наркамат дзяржаўнай бяспекі СССР (НКДБ СССР) пад кіраўніцтвам Мяркулава.
У снежні 1945 года наркамам унутраных спраў СССР быў прызначаны Сяргей Круглоў.
У 1946 годзе Народны камісарыят унутраных спраў СССР ператвораны ў Міністэрства ўнутраных спраў СССР.
Кіраўнікі
№ | Імя (Гады жыцця) | Тэрмін паўнамоцтваў | Кіраўнік урада | ||
---|---|---|---|---|---|
Пачатак | Канец | ||||
Народны камісар унутраных спраў СССР | |||||
1 | Генрых Рыгоравіч Ягода (1891—1938) | 10 ліпеня 1934 | 25 верасня 1936 | Вячаслаў Молатаў (1930—1941) | |
2 | Мікалай Іванавіч Яжоў (1895—1940) | 26 верасня 1936 | 25 лістапада 1938 | Вячаслаў Молатаў (1930—1941) | |
3 | , з 9.07.1945 г. — Маршал Савецкага Саюза Лаўрэнцій Паўлавіч Берыя (1899—1953) | 25 лістапада 1938 | 29 снежня 1945 | Вячаслаў Молатаў (1930—1941) Іосіф Сталін (1941—1953) | |
4 | Генерал-палкоўнік Сяргей Нічыпаравіч Круглоў (1907—1977) | 29 снежня 1945 | 15 сакавіка 1946 | Іосіф Сталін (1941—1953) |
Рэпрэсіі
НКУС, як орган дзяржаўнай бяспекі, які выконваў пенітэцыярныя функцыі, быў выканаўцам палітычных рэпрэсій 1930-х гадоў. Многія грамадзяне СССР былі асуджаныя ў пазасудовым парадку асобымі тройкамі НКУС. Таксама НКУС СССР пасля заканчэння Вялікай Айчыннай вайны быў выканаўцам дэпартацыяў па нацыянальнай прыкмеце народаў СССР, якія абвінавачваліся ў супрацоўніцтве з Вермахтам.
Гл. таксама
- Народны камісарыят унутраных спраў БССР
- Курапаты
- ГУЛАГ
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Naro dny kamisaryya t unu tranyh spray SSSR NKUS SSSR rusk Narodnyj komissariat vnutrennih del SSSR NKVD SSSR centralny organ dzyarzhaynaga kiravannya SSSR pa baracbe z zlachynnascyu i padtrymanni gramadskaga paradku y 1934 1946 gadah Paslya byy perajmenavany y Ministerstva ynutranyh spray SSSR Narodny kamisaryyat unutranyh spray SSSRskarochana NKUS SSSRNarodnyj komissariat vnutrennih del SSSRAgulnaya infarmacyyaKraina SSSRData stvarennya 10 lipenya 1934Papyarednyae vedamstva ADPU SSSRData skasavannya 26 zhniynya 1946Zamenena na Ministerstva ynutranyh spray SSSRVyshejshae vedamstva Savet narodnyh kamisaray d Shtab kvatera Maskva pl Dzyarzhynskaga 2 Za peryyad svajgo isnavannya NKUS SSSR vykonvay dzyarzhaynyya funkcyi yak zvyazanyya z ahovaj paradku i dzyarzhaynaj byaspeki tak i y sfery kamunalnaj gaspadarki i ekanomiki krainy Na terytoryi Belarusi funkcyi NKUS azhyccyaylyay Narodny kamisaryyat unutranyh spray BSSR NKUS BSSR U 1946 godze peratvorany y Ministerstva ynutranyh spray SSSR GistoryyaNarodny kamisaryyat unutranyh spray SSSR stvorany 10 lipenya 1934 goda Narkamam unutranyh spray SSSR byy pryznachany Genryh Yagoda Na NKUS byli yskladzenyya nastupnyya zadachy zabespyachenne gramadskaga paradku i dzyarzhaynaj byaspeki ahova sacyyalistychnaj ulasnasci zapis aktay gramadzyanskaga stanu pamezhnaya ahova utrymanne i ahova papraycha pracoynyh lageray U verasni 1936 goda narkamam unutranyh spray SSSR pryznachany Mikalaj Yazhoy Sa snezhnya 1938 goda narkamam unutranyh spray SSSR pryznachany Layrencij Beryya 3 lyutaga 1941 goda ykazam Prezidyuma Vyarhoynaga saveta SSSR NKUS byy padzeleny na dva samastojnyya organy NKUS narkam Layrencij Beryya i narkamat dzyarzhaynaj byaspeki SSSR NKDB narkam Usevalad Myarkulay Paslya pachatku Vyalikaj Ajchynnaj vajny 20 lipenya 1941 goda NKUS i NKDB byli vernutyya da struktury adzinaga narkamata NKUS narkamam unutranyh spray SSSR zastaysya Beryya a byly narkam dzyarzhbyaspeki SSSR Myarkulay byy pryznachany yago pershym namesnikam 14 krasavika 1943 goda ykazam Prezidyuma Vyarhoynaga saveta SSSR shlyaham vydzyalennya z NKUS aperatyyna chekisckih upraylennyay i addzelay iznoy byy sfarmavany samastojny narkamat dzyarzhaynaj byaspeki SSSR NKDB SSSR pad kiraynictvam Myarkulava U snezhni 1945 goda narkamam unutranyh spray SSSR byy pryznachany Syargej Krugloy U 1946 godze Narodny kamisaryyat unutranyh spray SSSR peratvorany y Ministerstva ynutranyh spray SSSR Kirayniki Imya Gady zhyccya Termin paynamoctvay Kiraynik uradaPachatak KanecNarodny kamisar unutranyh spray SSSR1 Genryh Rygoravich Yagoda 1891 1938 10 lipenya 1934 25 verasnya 1936 Vyachaslay Molatay 1930 1941 2 Mikalaj Ivanavich Yazhoy 1895 1940 26 verasnya 1936 25 listapada 1938 Vyachaslay Molatay 1930 1941 3 z 9 07 1945 g Marshal Saveckaga Sayuza Layrencij Paylavich Beryya 1899 1953 25 listapada 1938 29 snezhnya 1945 Vyachaslay Molatay 1930 1941 Iosif Stalin 1941 1953 4 General palkoynik Syargej Nichyparavich Krugloy 1907 1977 29 snezhnya 1945 15 sakavika 1946 Iosif Stalin 1941 1953 RepresiiNKUS yak organ dzyarzhaynaj byaspeki yaki vykonvay penitecyyarnyya funkcyi byy vykanaycam palitychnyh represij 1930 h gadoy Mnogiya gramadzyane SSSR byli asudzhanyya y pazasudovym paradku asobymi trojkami NKUS Taksama NKUS SSSR paslya zakanchennya Vyalikaj Ajchynnaj vajny byy vykanaycam departacyyay pa nacyyanalnaj prykmece naroday SSSR yakiya abvinavachvalisya y supracoynictve z Vermahtam Gl taksamaNarodny kamisaryyat unutranyh spray BSSR Kurapaty GULAG