Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Трынітраталуо́л (2,4,6-трынітраталуол, альфа-трынітраталуол, тратыл, тол, TНT), C7H5N3O6 — араматычнае нітразлучэнне, адно з найбольш распаўсюджаных брызантных выбуховых рэчываў. Вынайдзены ў 1863 годзе нямецкім хімікам Ёзэфам Вільбрандам.
| Трынітраталуол | |
 | |
| Агульныя | |
|---|---|
| Хім. формула | C₇H₅N₃O₆ |
| Тэрмічныя ўласцівасці | |
| Класіфікацыя | |
| PubChem | |
| 204-289-6 | |
| XU0175000 | |
| ChemSpider | |
Уяўляе сабой бясколернае крышталічнае рэчыва (тэхнічны ТНТ жоўтага колеру) з тэмпературай плаўлення 80,85°C (г.зн. плавіцца ў вельмі гарачай вадзе). Шчыльнасць 1663 кг/м³, літага — 1540—1590 кг/м³. Добра раствараецца ў бензоле, талуоле, ацэтоне, хлараформе, , азотнай і сернай кіслотах. Дрэнна раствараецца ў вадзе. Хімічна ўстойлівы, доўгі час захоўваецца без раскладання. Тэмпература раскладання 240 °C.
ТНТ атрымліваюць нітраваннем талуолу сумессю сернай і азотнай кіслот пры тэмпературы 50—120 °C з ачысткай водным растворам сульфіту натрыю.
Ужываецца ў прамысловасці і вайсковай справе як самастойна (у грануляваным (гранулатол), прэсаваным або адліваным выглядзе), так і ў складзе шматлікіх выбуховых сумесяў (алюматол, аманал, аманіт і інш.). У ЗША тратыл у прамысловасці і горнай справе не ўжываюць з пачатку 1990-х гг. з-за таксічнасці прадуктаў выбуху.
Выбуховыя паказчыкі
- Энергія выбуховага пераўтварэння — 1010 ккал/кг
- Хуткасць распаўсюджання ударнай хвалі — 6700—7000 м/с (пры шчыльнасці 1,6 г/см³)
- Цеплавая энергія выбуху — 4228 кДж/кг
- Брызантнасць па Гесу — 16 мм
- Брызантнасць па Касту — 3,9 мм
Зноскі
- 2,4,6-тринитротолуол // ХиМиК.ру (руск.)
Літаратура
- Тол; Трынітраталуо́л // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 483, 550. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Тринитротолуол // Российская энциклопедия по охране труда: В 3 т. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Изд-во НЦ ЭНАС, 2007. (руск.)
- Троти́л (тринитротолуол, ТНТ, тол) // Военный энциклопедический словарь (руск.) / Пред. Гл. ред. комиссии С. Ф. Ахромеев. — 2-е изд.. — М.: Воениздат, 1986. — С. 754. — 863 с. — 150 000 экз.
- Троти́л, тринитротолуол, тол, ТНТ // Военный энциклопедический словарь / Отв. ред. Еремина Н.. — М.: Эксмо, 2007. — С. 921. — 1024 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-5-699-23223-9. (руск.)
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Trynitrataluo l 2 4 6 trynitrataluol alfa trynitrataluol tratyl tol TNT C7H5N3O6 aramatychnae nitrazluchenne adno z najbolsh raspaysyudzhanyh bryzantnyh vybuhovyh rechyvay Vynajdzeny y 1863 godze nyameckim himikam Yozefam Vilbrandam TrynitrataluolAgulnyyaHim formula C H N O Termichnyya ylascivasciKlasifikacyya118 96 7PubChem 8376204 289 6 CC1 C C C C C1 N O O N O O N O O XU0175000ChemSpider 8073Trynitrataluol 3D Uyaylyae saboj byaskolernae kryshtalichnae rechyva tehnichny TNT zhoytaga koleru z temperaturaj playlennya 80 85 C g zn plavicca y velmi garachaj vadze Shchylnasc 1663 kg m litaga 1540 1590 kg m Dobra rastvaraecca y benzole taluole acetone hlaraforme azotnaj i sernaj kislotah Drenna rastvaraecca y vadze Himichna ystojlivy doygi chas zahoyvaecca bez raskladannya Temperatura raskladannya 240 C TNT atrymlivayuc nitravannem taluolu sumessyu sernaj i azotnaj kislot pry temperatury 50 120 C z achystkaj vodnym rastvoram sulfitu natryyu Uzhyvaecca y pramyslovasci i vajskovaj sprave yak samastojna u granulyavanym granulatol presavanym abo adlivanym vyglyadze tak i y skladze shmatlikih vybuhovyh sumesyay alyumatol amanal amanit i insh U ZShA tratyl u pramyslovasci i gornaj sprave ne yzhyvayuc z pachatku 1990 h gg z za taksichnasci praduktay vybuhu Vybuhovyya pakazchykiEnergiya vybuhovaga peraytvarennya 1010 kkal kg Hutkasc raspaysyudzhannya udarnaj hvali 6700 7000 m s pry shchylnasci 1 6 g sm Ceplavaya energiya vybuhu 4228 kDzh kg Bryzantnasc pa Gesu 16 mm Bryzantnasc pa Kastu 3 9 mmZnoski2 4 6 trinitrotoluol HiMiK ru rusk LitaraturaTol Trynitrataluo l Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 15 Sledaviki Tryo Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2002 T 15 S 483 550 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0251 2 t 15 Trinitrotoluol Rossijskaya enciklopediya po ohrane truda V 3 t 2 e izd pererab i dop M Izd vo NC ENAS 2007 rusk Troti l trinitrotoluol TNT tol Voennyj enciklopedicheskij slovar rusk Pred Gl red komissii S F Ahromeev 2 e izd M Voenizdat 1986 S 754 863 s 150 000 ekz Troti l trinitrotoluol tol TNT Voennyj enciklopedicheskij slovar Otv red Eremina N M Eksmo 2007 S 921 1024 s 5 000 ekz ISBN 978 5 699 23223 9 rusk