Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Саве́т Наро́дных Каміса́раў БССР (СНК БССР) — вышэйшы выканаўчы і распарадчы орган дзяржаўнай улады — Урад Беларускай ССР у 1920—1946 гадах. Створаны 18 снежня 1920 года ў адпаведнасці з дадаткамі да Канстытуцыі ССРБ 1919 года, прынятымі II з’ездам Саветаў Беларусі ў снежні 1920 года.
| Савет Народных Камісараў БССР | |
|---|---|
| скарочана — СНК БССР | |
 | |
Агульная інфармацыя | |
| Краіна | |
| Дата стварэння | 18 снежня 1920 |
| Дата скасавання | 26 сакавіка 1946 |
| Заменена на | Савет Міністраў БССР |
| Кіраўніцтва дзейнасцю ажыццяўляе | Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР |
| Першы Старшыня | Аляксандр Чарвякоў |
| Апошні Старшыня | Панцеляймон Панамарэнка |
Перадгісторыя
31 ліпеня 1920 года на ўрачыстым пасяджэнні Ваенна-рэвалюцыйнага камітэта, Мінскага губернскага камітэта Кампартыі Літвы і Беларусі з удзелам прадстаўнікоў прафесійных саюзаў і іншых грамадскіх арганізацый Мінска і Мінскай губерні была прынята «Дэкларацыя аб абвяшчэнні незалежнасці Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусь». Дэкларацыя ўстанаўлівала, што надалей да склікання Усебеларускага з’езда Саветаў вышэйшая ўлада ў рэспубліцы ажыццяўляецца Ваенна-рэвалюцыйным камітэтам (у склад Ваенна-рэвалюцыйнага камітэта Беларусі былі дэлегаваны тры прадстаўнікі Камуністычнай партыі Літвы і Беларусі) (А. Р. Чарвякоў, В. Г. Кнорын, Я. А. Адамовіч), па адным прадстаўніку ад бунда і Беларускай камуністычнай арганізацыі. Старшынёй ВРК з’яўляўся А. Р. Чарвякоў, сакратаром быў прызначаны . Мінскі губваенрэўкам скасоўваўся, і ўсе яго аддзелы пераўтвараліся ў аддзелы Ваенрэўкама ССР Беларусі. 19 жніўня 1920 года Ваенрэўкам ССРБ пераіменаваў аддзелы ў камісарыяты, а загадчыкаў аддзелаў прызначыў камісарамі.
Структура
Першапачаткова (да пастановы VI Надзвычайнага з’езду Саветаў БССР ад 16 сакавіка 1924 года) абавязкі старшыні ЦВК і СНК БССР, а таксама наркама па замежных справах выконваліся адной асобай; членамі СНК былі народныя камісары ўсіх наркаматаў БССР, старшыні СНГ і Надзвычайнай камісіі. Пры СНК БССР дзейнічалі яго сталыя камісіі — Эканамічны Савет, Камісія заканадаўчых здагадак (да 1927 года), Дзяржаўная планавая камісія. Кампетэнцыя і склад СНК БССР змяняліся ў сувязі з утварэннем СССР і зменамі ў дзяржаўна-прававой надбудове, з утварэннем новых цэнтральных органаў кіравання галінамі эканомікі і культуры БССР (наркаматаў і ўпраўленняў). З 1925 года ў склад СНК БССР уваходзілі намеснікі старшыні СНК БССР (уводзіліся дадаткова), наркамы саюзна-рэспубліканскіх наркаматаў, упаўнаважаныя асобных агульнасаюзных наркаматаў і ведамстваў з правам вырашальнага ці дарадчага голасу.
Дзейнасць
СНК БССР ажыццяўляў агульнае кіраўніцтва рэспублікай праз наркаматы, выканкамы Саветаў; прымаў пастановы і выдаваў распараджэнні па ўсіх пытаннях, якія не ставіліся выключна да кампетэнцыі з’езду Саветаў, ЦВК БССР і яго Прэзідыума. Пастановы СНК пра дзяржаўны і мясцовы бюджэт, падаткі, адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне рэспублікі, уводзіны мер па ахове рэвалюцыйнага парадку абавязкова сцвярджаліся Прэзідыумам ЦВК БССР. СНК БССР быў цалкам адказны перад Усебеларускім з’ездам Саветаў, ЦВК БССР, з 1927 года і перад Прэзідыумам ЦВК БССР. Старшыня СНК БССР меў права прыпыняць распараджэнні акруговых выканаўчых камітэтаў, народных камісарыятаў, кіраўнікоў цэнтральных устаноў і ведамстваў, распараджэнні ўпаўнаважаных Народных камісарыятаў СССР пры СНК БССР з наступным дакладам пра гэта СНК БССР на яго бліжэйшым пасяджэнні.
Паводле года ў склад СНК БССР уваходзілі Старшыня СНК, яго намеснік, старшыня ВСНГ, 10 наркамаў, кіраўнік ЦСУ (з правам рашаючага голасу), старшыня ДПУ БССР і 4 упаўнаважаныя народных камісарыятаў СССР (з правам рашаючага ці дарадчага голасу паводле пастановы ЦВК БССР). Кампетэнцыя і структура народных камісарыятаў і ўзаемаадносіны паміж іх асобнымі органамі вызначаліся агульным Палажэннем аб асобных камісарыятах.
Паводле пастановы XI Усебеларускага з’езда Саветаў «Аб змяненнях і дапаўненнях Канстытуцыі (Асноўнага закона) Беларускай ССР» (22 студзеня 1935 года) СНК БССР стаў адказным не толькі перад Усебеларускім з’ездам Саветаў і ЦВК БССР, але і перад Прэзідыумам ЦВК. Пры СНК пакінуты 2 пастаянныя камісіі: Эканамічны савет і Дзяржаўная планавая камісія.
Паводле года ў склад СНК БССР уваходзілі Старшыня СНК, яго намеснік, старшыня Дзяржплана, 14 наркамаў (харчовай, лясной, лёгкай прамысловасці, земляробства, збожжавых і жывёлагадоўчых саўгасаў, фінансаў, унутранаму гандлю, унутраных спраў, юстыцыі, аховы здароўя, асветы, мясцовай прамысловасці, камунальнай гаспадаркі, сацыяльнага забеспячэння), упаўнаважаны Камітэта нарыхтовак СССР, начальнік упраўлення па справах агульнасаюзных наркаматаў (абароны, замежных спраў, знешняга гандлю, шляхоў зносін, сувязі, воднага транспарту, цяжкай і абароннай прамысловасці).
Паводле Указу Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР ад 26 сакавіка 1946 года СНК БССР у сакавіку 1946 года ператвораны ў Савет Міністраў БССР.
Старшыні СНК БССР
- Аляксандр Рыгоравіч Чарвякоў (18.12.1920 — 16.03.1924)
- Язэп Аляксандравіч Адамовіч (17.03.1924 — 6.05.1927)
- Мікалай Мацвеевіч Галадзед (7.05.1927 — 29.05.1937)
- Даніла Іванавіч Валковіч (30.05 — 7.09.1937)
- Апанас Фёдаравіч Кавалёў (10.09.1937 — 22.07.1938)
- Кузьма Венедыктавіч Кісялёў (28.07.1938 — 27.06.1940)
- Іван Сямёнавіч Былінскі (28.06.1940 — 6.02.1944)
- Панцеляймон Кандратавіч Панамарэнка (07.02.1944 — 26.03.1946)
Кіраўнікі спраў
- Вільгельм Кнорын (1919)
- Міхаіл Мароз (1925—1928)
- М. Калевіч (1930)
- Сымон Кандыбовіч (1931—1933)
- (1936—1937)
- (1940)
Гл. таксама
- Часовы рабоча-сялянскі савецкі ўрад Беларусі
Зноскі
- Революционные комитеты БССР (июль—декабрь 1920 года), сборник документов и материалов, 1957, стр. 55
- Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь ф. 393, оп. 22, д. 437, л. 59.
- Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь ф. 8, оп. 1, д. 10, л. 274
Літаратура
- Савет Народных Камісараў Беларускай ССР, Саўнарком БССР, СНК БССР // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 639. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- История государства и права Белорусской ССР. Т. 1 — 2. — Мн., 1970—1976.
- Органы государственного управления Белорусской ССР (1919—1967 гг.). — Мн., 1968.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Save t Naro dnyh Kamisa ray BSSR SNK BSSR vyshejshy vykanaychy i rasparadchy organ dzyarzhaynaj ulady Urad Belaruskaj SSR u 1920 1946 gadah Stvorany 18 snezhnya 1920 goda y adpavednasci z dadatkami da Kanstytucyi SSRB 1919 goda prynyatymi II z ezdam Savetay Belarusi y snezhni 1920 goda Savet Narodnyh Kamisaray BSSRskarochana SNK BSSRAgulnaya infarmacyyaKraina BSSRData stvarennya 18 snezhnya 1920Data skasavannya 26 sakavika 1946Zamenena na Savet Ministray BSSRKiraynictva dzejnascyu azhyccyaylyae Centralny vykanaychy kamitet BSSRPershy Starshynya Alyaksandr CharvyakoyAposhni Starshynya Pancelyajmon PanamarenkaPeradgistoryya31 lipenya 1920 goda na yrachystym pasyadzhenni Vaenna revalyucyjnaga kamiteta Minskaga gubernskaga kamiteta Kampartyi Litvy i Belarusi z udzelam pradstaynikoy prafesijnyh sayuzay i inshyh gramadskih arganizacyj Minska i Minskaj guberni byla prynyata Deklaracyya ab abvyashchenni nezalezhnasci Sacyyalistychnaj Saveckaj Respubliki Belarus Deklaracyya ystanaylivala shto nadalej da sklikannya Usebelaruskaga z ezda Savetay vyshejshaya ylada y respublicy azhyccyaylyaecca Vaenna revalyucyjnym kamitetam u sklad Vaenna revalyucyjnaga kamiteta Belarusi byli delegavany try pradstayniki Kamunistychnaj partyi Litvy i Belarusi A R Charvyakoy V G Knoryn Ya A Adamovich pa adnym pradstayniku ad bunda i Belaruskaj kamunistychnaj arganizacyi Starshynyoj VRK z yaylyaysya A R Charvyakoy sakratarom byy pryznachany Minski gubvaenreykam skasoyvaysya i yse yago addzely peraytvaralisya y addzely Vaenreykama SSR Belarusi 19 zhniynya 1920 goda Vaenreykam SSRB peraimenavay addzely y kamisaryyaty a zagadchykay addzelay pryznachyy kamisarami StrukturaPershapachatkova da pastanovy VI Nadzvychajnaga z ezdu Savetay BSSR ad 16 sakavika 1924 goda abavyazki starshyni CVK i SNK BSSR a taksama narkama pa zamezhnyh spravah vykonvalisya adnoj asobaj chlenami SNK byli narodnyya kamisary ysih narkamatay BSSR starshyni SNG i Nadzvychajnaj kamisii Pry SNK BSSR dzejnichali yago stalyya kamisii Ekanamichny Savet Kamisiya zakanadaychyh zdagadak da 1927 goda Dzyarzhaynaya planavaya kamisiya Kampetencyya i sklad SNK BSSR zmyanyalisya y suvyazi z utvarennem SSSR i zmenami y dzyarzhayna pravavoj nadbudove z utvarennem novyh centralnyh organay kiravannya galinami ekanomiki i kultury BSSR narkamatay i ypraylennyay Z 1925 goda y sklad SNK BSSR uvahodzili namesniki starshyni SNK BSSR uvodzilisya dadatkova narkamy sayuzna respublikanskih narkamatay upaynavazhanyya asobnyh agulnasayuznyh narkamatay i vedamstvay z pravam vyrashalnaga ci daradchaga golasu DzejnascSNK BSSR azhyccyaylyay agulnae kiraynictva respublikaj praz narkamaty vykankamy Savetay prymay pastanovy i vydavay rasparadzhenni pa ysih pytannyah yakiya ne stavilisya vyklyuchna da kampetencyi z ezdu Savetay CVK BSSR i yago Prezidyuma Pastanovy SNK pra dzyarzhayny i myascovy byudzhet padatki administracyjna terytaryyalnae dzyalenne respubliki uvodziny mer pa ahove revalyucyjnaga paradku abavyazkova scvyardzhalisya Prezidyumam CVK BSSR SNK BSSR byy calkam adkazny perad Usebelaruskim z ezdam Savetay CVK BSSR z 1927 goda i perad Prezidyumam CVK BSSR Starshynya SNK BSSR mey prava prypynyac rasparadzhenni akrugovyh vykanaychyh kamitetay narodnyh kamisaryyatay kiraynikoy centralnyh ustanoy i vedamstvay rasparadzhenni ypaynavazhanyh Narodnyh kamisaryyatay SSSR pry SNK BSSR z nastupnym dakladam pra geta SNK BSSR na yago blizhejshym pasyadzhenni Pavodle goda y sklad SNK BSSR uvahodzili Starshynya SNK yago namesnik starshynya VSNG 10 narkamay kiraynik CSU z pravam rashayuchaga golasu starshynya DPU BSSR i 4 upaynavazhanyya narodnyh kamisaryyatay SSSR z pravam rashayuchaga ci daradchaga golasu pavodle pastanovy CVK BSSR Kampetencyya i struktura narodnyh kamisaryyatay i yzaemaadnosiny pamizh ih asobnymi organami vyznachalisya agulnym Palazhennem ab asobnyh kamisaryyatah Pavodle pastanovy XI Usebelaruskaga z ezda Savetay Ab zmyanennyah i dapaynennyah Kanstytucyi Asnoynaga zakona Belaruskaj SSR 22 studzenya 1935 goda SNK BSSR stay adkaznym ne tolki perad Usebelaruskim z ezdam Savetay i CVK BSSR ale i perad Prezidyumam CVK Pry SNK pakinuty 2 pastayannyya kamisii Ekanamichny savet i Dzyarzhaynaya planavaya kamisiya Pavodle goda y sklad SNK BSSR uvahodzili Starshynya SNK yago namesnik starshynya Dzyarzhplana 14 narkamay harchovaj lyasnoj lyogkaj pramyslovasci zemlyarobstva zbozhzhavyh i zhyvyolagadoychyh saygasay finansay unutranamu gandlyu unutranyh spray yustycyi ahovy zdaroyya asvety myascovaj pramyslovasci kamunalnaj gaspadarki sacyyalnaga zabespyachennya upaynavazhany Kamiteta naryhtovak SSSR nachalnik upraylennya pa spravah agulnasayuznyh narkamatay abarony zamezhnyh spray zneshnyaga gandlyu shlyahoy znosin suvyazi vodnaga transpartu cyazhkaj i abaronnaj pramyslovasci Pavodle Ukazu Prezidyuma Vyarhoynaga Saveta BSSR ad 26 sakavika 1946 goda SNK BSSR u sakaviku 1946 goda peratvorany y Savet Ministray BSSR Starshyni SNK BSSRAlyaksandr Rygoravich Charvyakoy 18 12 1920 16 03 1924 Yazep Alyaksandravich Adamovich 17 03 1924 6 05 1927 Mikalaj Macveevich Galadzed 7 05 1927 29 05 1937 Danila Ivanavich Valkovich 30 05 7 09 1937 Apanas Fyodaravich Kavalyoy 10 09 1937 22 07 1938 Kuzma Venedyktavich Kisyalyoy 28 07 1938 27 06 1940 Ivan Syamyonavich Bylinski 28 06 1940 6 02 1944 Pancelyajmon Kandratavich Panamarenka 07 02 1944 26 03 1946 Kirayniki sprayVilgelm Knoryn 1919 Mihail Maroz 1925 1928 M Kalevich 1930 Symon Kandybovich 1931 1933 1936 1937 1940 Gl taksamaChasovy rabocha syalyanski savecki yrad BelarusiZnoskiRevolyucionnye komitety BSSR iyul dekabr 1920 goda sbornik dokumentov i materialov 1957 str 55 Nacyyanalny arhiy Respubliki Belarus f 393 op 22 d 437 l 59 Nacyyanalny arhiy Respubliki Belarus f 8 op 1 d 10 l 274LitaraturaSavet Narodnyh Kamisaray Belaruskaj SSR Saynarkom BSSR SNK BSSR Belarus encyklapedychny davednik Redkal B I Sachanka gal red i insh Mast M V Drako A M Hilkevich Mn BelEn 1995 S 639 800 s 5 000 ekz ISBN 985 11 0026 9 Istoriya gosudarstva i prava Belorusskoj SSR T 1 2 Mn 1970 1976 Organy gosudarstvennogo upravleniya Belorusskoj SSR 1919 1967 gg Mn 1968