Расо́нскі раён — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Віцебскай вобласці Беларусі. Цэнтр — гарадскі пасёлак Расоны.
Расонскі раён | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Краіна | Беларусь | ||||
Уваходзіць у | Віцебская вобласць | ||||
Адміністрацыйны цэнтр | Расоны | ||||
Дата ўтварэння | 17 ліпеня 1924, 6 студзеня 1965 | ||||
Дата скасавання | 25 снежня 1962 | ||||
Кіраўнік | Уладзімір Уладзіміравіч Быкаў[d] | ||||
Афіцыйныя мовы | Родная мова: беларуская 69,77 %, руская 29,49 % Размаўляюць дома: беларуская 42,44 %, руская 54,16 % | ||||
Насельніцтва (2009) | 11 514 чал. (21-е месца) | ||||
Шчыльнасць | 5,97 чал./км² (21-е месца) | ||||
Нацыянальны склад | беларусы — 89,41 %, рускія — 8,97 %, іншыя — 1,62 % | ||||
Плошча | 1 926,87 (9-е месца) | ||||
Вышыня над узроўнем мора • Найвышэйшы пункт | 224,1 м | ||||
Афіцыйны сайт | |||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Раён размешчаны на поўначы Віцебскай вобласці. Мяжуе з Верхнядзвінскім і Полацкім раёнамі Віцебскай вобласці, Невельскім і Себежскім раёнамі Пскоўскай вобласці Расіі.
У раён уваходзяць 127 населеных пунктаў. Адміністрацыйна падзяляецца на 6 сельсаветаў: Альбрэхтаўскі, Гарбачэўскі, Клясціцкі, Краснапольскі, Сакалішчанскі, Янкавіцкі.
Прырода
Паверхня Расонскага раёна пераважна плоская, забалочаная, з асобнымі ўчасткамі марэнных град. Большая частка раёна знаходзіцца ў межах Полацкай нізіны, на ўсходзе — Нешчардаўскага ўзвышша. Нахіл паверхні з паўночнага ўсходу на паўднёвы захад. Найвышэйшы пункт — гара Гваздзіха, 224 м (знаходзіцца на захад ад в. Забор’е), найбольш нізкая адзнака (112 м) — урэз р. Дрыса пры сутоку з Нішчай. Глыбіня расчлянення рэльефу на ўсходзе да 30 м/км², на Полацкай нізіне да 2,5 м/км².
У тэктанічных адносінах раён прымеркаваны да Латвійскай седлавіны. Зверху залягаюць пароды антрапагенавага ўзросту паазерскага, сожскага і дняпроўскага зледзяненняў магутнасцю ад 25 да 70 м; ніжэй дэвонскія да 350—400 м, на 3 кембрыйскія да 100 м і ардовікскія да 30 м, паўсюдна верхнепратэразойскія (венд) да 250—300 м адклады. Пароды крышт. фундамента на глыбіні 600—700 м ніжэй узроўню мора. Вядомы радовішчы торфу, глін і суглінкаў, пясчана-жвіровага матэрыялу.
Глебы сельгасугоддзяў (у %): дзярновыя і дзярнова-карбанатныя (0,1), дзярнова-падзолістыя глебы (55,4), дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы (19,6), дзярновыя і дзярнова-карбанатныя забалочаныя (11,8), поймавыя (алювіяльныя) забалочаныя (2,2), тарфяна-балотныя глебы 10,9; паводле механічнага складу глебы пераважна сугліністыя (50,7) і супясчаныя (30,6).
Сярэдняя тэмпература паветра ў студзені −7,5, ліпені +17,4 °C. Выпадае 583 мм ападкаў за год. Вегетатыўны перыяд складае 182 сутак.
Найбольшая рака — Дрыса з прытокамі Свольна, Нішча, Нешчарда. Іншыя рэкі: рака Звёрынка. На тэрыторыі раёна шмат азёр. Найбольшымі з’яўляюцца Нешчарда, Усвечча, Валоба, Белае, Сіньша, Шэвіна, Расона, Дрысы, Межава, Межна. Іншыя азёры: возера Вядзета, возера Межна, возера Глыбочына.
Гісторыя
Раён утвораны 17 ліпеня 1924 года ў складзе Полацкай акругі БССР. Цэнтр — станцыя Расоны. 20 жніўня 1924 года падзелены на 10 сельсаветаў: Альбрэхтаўскі, Гарбачэўскі, Дзмітраўскі, Клясціцкі, Мілавідскі, Парэцкі, Руднянскі, Сакалішчанскі, Сяляўшчынскі, Юхавіцкі. 4 жніўня 1927 года да раёна далучаны Круцікаўскі, Паповалуцкі, Старадворскі, Тродавіцкі, Чырванаборскі, Шнітаўскі сельсаветы скасаванага Краснапольскага раёна. Пасля скасавання акруговага падзелу 26 ліпеня 1930 года раён у прамым падпарадкаванні БССР. У 1931 годзе цэнтр раёна перанесены ў вёску , Паповалуцкі сельсавет перайменаваны ў Заборскі. З 21 чэрвеня 1935 года раён у складзе адноўленай Полацкай акругі, з 20 лютага 1938 года — у складзе Віцебскай вобласці. У 1939 годзе цэнтр раёна перанесены ў вёску Расоны. З 20 верасня 1944 года раён у складзе Полацкай вобласці, з 8 студзеня 1954 года — у складзе Віцебскай вобласці. 16 ліпеня 1954 года скасаваны Круцікаўскі, Руднянскі, Старадворскі, Тродавіцкі, Шнітаўскі сельсаветы, утвораны Дудчынскі і Шуляцінскі сельсаветы, Мілавідскі сельсавет перайменаваны ў Раўнапольскі. 16 верасня 1957 года скасаваны Дзмітраўскі сельсавет. 14 сакавіка 1958 года Расоны атрымалі статус гарадскога пасёлка. 7 красавіка 1958 года скасаваны Альбрэхтаўскі сельсавет. 4 чэрвеня 1962 года Шуляцінскі сельсавет перайменаваны ў Тродавіцкі. 25 снежня 1962 года раён скасаваны, гарадскі пасёлак Расоны, Гарбачэўскі, Дудчынскі, Заборскі, Парэцкі, Сяляўшчынскі, Тродавіцкі і Чырванаборскі сельсаветы перададзены Полацкаму раёну, Клясціцкі, Раўнапольскі, Сакалішчанскі і Юхавіцкі сельсаветы — Верхнядзвінскаму раёну.
6 студзеня 1965 года Расонскі раён утвораны зноў, уключаў гарадскі пасёлак Расоны, Гарбачэўскі, Заборскі, Парэцкі, Сяляўшчынскі, Тродавіцкі, Чырванаборскі сельсаветы Полацкага раёна, Клясціцкі, Раўнапольскі, Сакалішчанскі і Юхавіцкі сельсаветы Верхнядзвінскага раёна. 2 жніўня 1966 года Тродавіцкі сельсавет перайменаваны ў Краснапольскі, 14 ліпеня 1967 года Сяляўшчынскі сельсавет — у Янкавіцкі, 7 чэрвеня 1968 года Чырванаборскі сельсавет — у Дварышчанскі, 19 красавіка 1973 года Парэцкі сельсавет — у Бірузоўскі. На 1 студзеня 1974 года ў складзе раёна 10 сельсаветаў, 173 населеныя пункты, плошча тэрыторыі — 1,9 тыс. км². 3 лістапада 1983 года Раўнапольскі сельсавет перайменаваны ў Марачкоўскі. 20 кастрычніка 1995 года Расонскі раён і гарадскі пасёлак Расоны аб’яднаны ў адну адміністрацыйную адзінку. 16 лютага 1996 года Бірузоўскі сельсавет перайменаваны ў Альбрэхтаўскі. 4 красавіка 2004 года скасаваны Дварышчанскі, Заборскі, Марачкоўскі і Юхавіцкі сельсаветы. 1 ліпеня 2021 года ў склад Верхнядзвінскага раёна перададзены хутар Дабраплёсаўскі.
Насельніцтва
- 1995 — 15,4 тыс. чал.
- 1999 — 15,1 тыс. чал.
- 2006 — 12,1 тыс. чал.
- 2009 — 11,5 тыс. чал.
Пераважаюць сельскія жыхары.
Гаспадарка
Буйнейшыя прадпрыемствы:
- «Каапнарыхтпрам», ЧУП
- Обальскі керамічны завод, расонскі філіял, КПУП
- Расонскі камбінат прамысловых тавараў, КУВП
- Расонскі лясгас, ДЛГУ
Транспарт
Па тэрыторыі Расонскага раёна праходзяць аўтамабільныя дарогі Полацк—Апочка (Расія), Дзісна—Невель (Расія), Полацк—Расоны і інш.
У паданнях
«Гара Рагнеды» знаходзіцца на паўвостраве Перавоз паміж вусцем ракі Ушчы пры яе ўпадзенні ў возера Дрысы і вытокам ракі Дрысы. Паводле народнага падання, тут быў забіты князь Рагвалод ударам каменнага молата, а потым тут жа пахавана княгіня Рагнеда. Паводле звестак А. Кіркора і А. Семянтоўскага, і на самой гары, і ў воз. Дрысы ў XIX ст. часта знаходзілі каменныя молаты і паліцы, што таксама можа сведчыць пра існаванне тут старажытнага скандынаўскага пасялення і кульце Тора.
Расонскі раён вядомы з нарысу ў творы Яна Баршчэўскага «Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях». Менавіта тут, у пушчах Паазер’я, адбываюцца падзеі апавяданняў.
Старшыні Расонскага райвыканкама
Вядомыя асобы
- Ян Баршчэўскі - беларускі і польскі пісьменнік, адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры.
- Генадзь Бураўкін (1936) — паэт, дзяржаўны дзеяч Беларусі (нарадзіўся ў в. Шуляціна, цяпер в. Тродавічы).
- Мікалай Матукоўскі (1929—2001) — драматург (нарадзіўся ў ).
- Хася Прусліна (1901, в. Гарбачова — 1972) — дзеячка мінскага падполля, узначальвала атрад супраціву нацыстам у яўрэйскім гета.
- Станіслаў Шантыр (каля 1763 — пасля 1846) — мемуарыст, гісторык рэлігіі.
- Аляксандр Кірылавіч Шэлепень (1918, вёска Забор’е — 1964) — Герой Савецкага Саюза.
- Аляксандр Шлюбскі (1897, Межава — 1941?) — рэпрэсаваны беларускі этнограф, фалькларыст, бібліёграф, літаратуразнаўца
Гл. таксама
- Замак Сокал
Крыніцы
- Вынікі перапісу 2009 года
- «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь» Архівавана 4 сакавіка 2016. (па стане на 1 студзеня 2011 г.)
- Горные вершины равнинной Беларуси / В. Э. Пасанен, Е. А. Дикусар, В. Е. Подлисских. — Минск: ГУ «Республиканский учебно-методический центр физического воспитания населения», 2014. — С. 150
- Белорусская ССР. Административно-территориальное деление. На 1 января 1974 года. (руск.). — Выданне 5-е. — Мн.: Беларусь, 1974. — С. 59. — 248 с. — 10 000 экз.
- Решение Витебского областного Совета депутатов от 8 апреля 2004 г. № 55 Об изменении административно-территориального устройства районов Витебской области Архівавана 5 кастрычніка 2021.
- Указ Президента Республики Беларусь от 5 апреля 2021 г. № 136 Об административно-территориальном устройстве Витебской, Гомельской и Могилевской областей
- Впервые границы всех областей и их районов на Публичной кадастровой карте(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 лютага 2024. Праверана 26 лютага 2023.
- Беларусь 1995.
- Працоўная слава Расоншчыны // Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Расонскага раена / Гал. рэд. Б. І. Сачанка і інш.; Маст. А. М. Хількевіч. — Мінск: БелЭн, 1994. — 557, [1] с.: іл. — С. 534. — ISBN 5-85700-118-8.
Літаратура
- Расонскі раён // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 624—625. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Расонскага раёна / гал. рэд. Б. І. Сачанка [і інш.]. — Мн., 1994. — 558 с.
- Расонскі раён // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — С. 366—367. — 599 с., іл. — 10 000 экз.
- Административно-территориальное устройство БССР: справочник: в 2 т. / Главное архивное управление при Совете Министров БССР, Институт философии и права Академии наук БССР. — Минск: «Беларусь», 1985―1987.
- Административно-территориальное устройство Республики Беларусь (1981—2010 гг.): справочник. — Минск: БелНИИДАД, 2012. — 172 с.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Расонскі раён
- Спіс населенных пунктаў Расонскага раёна па сельсаветах
- Адметныя мясціны Расонскага раёна на Radzima.org
- Рэсурс Віцебскай абласной бібліятэкі «Прыдзвінскі край: гісторыя і сучаснасць»
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Raso nski rayon administracyjna terytaryyalnaya adzinka y skladze Vicebskaj voblasci Belarusi Centr garadski pasyolak Rasony Rasonski rayonGerb ScyagKraina BelarusUvahodzic u Vicebskaya voblascAdministracyjny centr RasonyData ytvarennya 17 lipenya 1924 6 studzenya 1965Data skasavannya 25 snezhnya 1962Kiraynik Uladzimir Uladzimiravich Bykay d Aficyjnyya movy Rodnaya mova belaruskaya 69 77 ruskaya 29 49 Razmaylyayuc doma belaruskaya 42 44 ruskaya 54 16 Naselnictva 2009 11 514 chal 21 e mesca Shchylnasc 5 97 chal km 21 e mesca Nacyyanalny sklad belarusy 89 41 ruskiya 8 97 inshyya 1 62 Ploshcha 1 926 87 9 e mesca Vyshynya nad uzroynem mora Najvyshejshy punkt 224 1 mAficyjny sajt Medyyafajly na Vikishovishchy Rayon razmeshchany na poynachy Vicebskaj voblasci Myazhue z Verhnyadzvinskim i Polackim rayonami Vicebskaj voblasci Nevelskim i Sebezhskim rayonami Pskoyskaj voblasci Rasii U rayon uvahodzyac 127 naselenyh punktay Administracyjna padzyalyaecca na 6 selsavetay Albrehtayski Garbacheyski Klyascicki Krasnapolski Sakalishchanski Yankavicki PryrodaPaverhnya Rasonskaga rayona peravazhna ploskaya zabalochanaya z asobnymi ychastkami marennyh grad Bolshaya chastka rayona znahodzicca y mezhah Polackaj niziny na yshodze Neshchardayskaga yzvyshsha Nahil paverhni z paynochnaga yshodu na paydnyovy zahad Najvyshejshy punkt gara Gvazdziha 224 m znahodzicca na zahad ad v Zabor e najbolsh nizkaya adznaka 112 m urez r Drysa pry sutoku z Nishchaj Glybinya raschlyanennya relefu na yshodze da 30 m km na Polackaj nizine da 2 5 m km U tektanichnyh adnosinah rayon prymerkavany da Latvijskaj sedlaviny Zverhu zalyagayuc parody antrapagenavaga yzrostu paazerskaga sozhskaga i dnyaproyskaga zledzyanennyay magutnascyu ad 25 da 70 m nizhej devonskiya da 350 400 m na 3 kembryjskiya da 100 m i ardovikskiya da 30 m paysyudna verhnepraterazojskiya vend da 250 300 m adklady Parody krysht fundamenta na glybini 600 700 m nizhej uzroynyu mora Vyadomy radovishchy torfu glin i suglinkay pyaschana zhvirovaga materyyalu Gleby selgasugoddzyay u dzyarnovyya i dzyarnova karbanatnyya 0 1 dzyarnova padzolistyya gleby 55 4 dzyarnova padzolistyya zabalochanyya gleby 19 6 dzyarnovyya i dzyarnova karbanatnyya zabalochanyya 11 8 pojmavyya alyuviyalnyya zabalochanyya 2 2 tarfyana balotnyya gleby 10 9 pavodle mehanichnaga skladu gleby peravazhna suglinistyya 50 7 i supyaschanyya 30 6 Syarednyaya temperatura pavetra y studzeni 7 5 lipeni 17 4 C Vypadae 583 mm apadkay za god Vegetatyyny peryyad skladae 182 sutak Najbolshaya raka Drysa z prytokami Svolna Nishcha Neshcharda Inshyya reki raka Zvyorynka Na terytoryi rayona shmat azyor Najbolshymi z yaylyayucca Neshcharda Usvechcha Valoba Belae Sinsha Shevina Rasona Drysy Mezhava Mezhna Inshyya azyory vozera Vyadzeta vozera Mezhna vozera Glybochyna GistoryyaRayon utvorany 17 lipenya 1924 goda y skladze Polackaj akrugi BSSR Centr stancyya Rasony 20 zhniynya 1924 goda padzeleny na 10 selsavetay Albrehtayski Garbacheyski Dzmitrayski Klyascicki Milavidski Parecki Rudnyanski Sakalishchanski Syalyayshchynski Yuhavicki 4 zhniynya 1927 goda da rayona daluchany Krucikayski Papovalucki Staradvorski Trodavicki Chyrvanaborski Shnitayski selsavety skasavanaga Krasnapolskaga rayona Paslya skasavannya akrugovaga padzelu 26 lipenya 1930 goda rayon u pramym padparadkavanni BSSR U 1931 godze centr rayona peraneseny y vyosku Papovalucki selsavet perajmenavany y Zaborski Z 21 chervenya 1935 goda rayon u skladze adnoylenaj Polackaj akrugi z 20 lyutaga 1938 goda u skladze Vicebskaj voblasci U 1939 godze centr rayona peraneseny y vyosku Rasony Z 20 verasnya 1944 goda rayon u skladze Polackaj voblasci z 8 studzenya 1954 goda u skladze Vicebskaj voblasci 16 lipenya 1954 goda skasavany Krucikayski Rudnyanski Staradvorski Trodavicki Shnitayski selsavety utvorany Dudchynski i Shulyacinski selsavety Milavidski selsavet perajmenavany y Raynapolski 16 verasnya 1957 goda skasavany Dzmitrayski selsavet 14 sakavika 1958 goda Rasony atrymali status garadskoga pasyolka 7 krasavika 1958 goda skasavany Albrehtayski selsavet 4 chervenya 1962 goda Shulyacinski selsavet perajmenavany y Trodavicki 25 snezhnya 1962 goda rayon skasavany garadski pasyolak Rasony Garbacheyski Dudchynski Zaborski Parecki Syalyayshchynski Trodavicki i Chyrvanaborski selsavety peradadzeny Polackamu rayonu Klyascicki Raynapolski Sakalishchanski i Yuhavicki selsavety Verhnyadzvinskamu rayonu 6 studzenya 1965 goda Rasonski rayon utvorany znoy uklyuchay garadski pasyolak Rasony Garbacheyski Zaborski Parecki Syalyayshchynski Trodavicki Chyrvanaborski selsavety Polackaga rayona Klyascicki Raynapolski Sakalishchanski i Yuhavicki selsavety Verhnyadzvinskaga rayona 2 zhniynya 1966 goda Trodavicki selsavet perajmenavany y Krasnapolski 14 lipenya 1967 goda Syalyayshchynski selsavet u Yankavicki 7 chervenya 1968 goda Chyrvanaborski selsavet u Dvaryshchanski 19 krasavika 1973 goda Parecki selsavet u Biruzoyski Na 1 studzenya 1974 goda y skladze rayona 10 selsavetay 173 naselenyya punkty ploshcha terytoryi 1 9 tys km 3 listapada 1983 goda Raynapolski selsavet perajmenavany y Marachkoyski 20 kastrychnika 1995 goda Rasonski rayon i garadski pasyolak Rasony ab yadnany y adnu administracyjnuyu adzinku 16 lyutaga 1996 goda Biruzoyski selsavet perajmenavany y Albrehtayski 4 krasavika 2004 goda skasavany Dvaryshchanski Zaborski Marachkoyski i Yuhavicki selsavety 1 lipenya 2021 goda y sklad Verhnyadzvinskaga rayona peradadzeny hutar Dabraplyosayski Naselnictva1995 15 4 tys chal 1999 15 1 tys chal 2006 12 1 tys chal 2009 11 5 tys chal Peravazhayuc selskiya zhyhary GaspadarkaBujnejshyya pradpryemstvy Kaapnaryhtpram ChUP Obalski keramichny zavod rasonski filiyal KPUP Rasonski kambinat pramyslovyh tavaray KUVP Rasonski lyasgas DLGUTranspartPa terytoryi Rasonskaga rayona prahodzyac aytamabilnyya darogi Polack Apochka Rasiya Dzisna Nevel Rasiya Polack Rasony i insh U padannyah Gara Ragnedy znahodzicca na payvostrave Peravoz pamizh vuscem raki Ushchy pry yae ypadzenni y vozera Drysy i vytokam raki Drysy Pavodle narodnaga padannya tut byy zabity knyaz Ragvalod udaram kamennaga molata a potym tut zha pahavana knyaginya Ragneda Pavodle zvestak A Kirkora i A Semyantoyskaga i na samoj gary i y voz Drysy y XIX st chasta znahodzili kamennyya molaty i palicy shto taksama mozha svedchyc pra isnavanne tut starazhytnaga skandynayskaga pasyalennya i kulce Tora Rasonski rayon vyadomy z narysu y tvory Yana Barshcheyskaga Shlyahcic Zavalnya abo Belarus u fantastychnyh apavyadannyah Menavita tut u pushchah Paazer ya adbyvayucca padzei apavyadannyay Starshyni Rasonskaga rajvykankama2008 2017 Alyaksandr Mikalaevich ShubskiVyadomyya asobyYan Barshcheyski belaruski i polski pismennik adzin z pachynalnikay novaj belaruskaj litaratury Genadz Buraykin 1936 paet dzyarzhayny dzeyach Belarusi naradziysya y v Shulyacina cyaper v Trodavichy Mikalaj Matukoyski 1929 2001 dramaturg naradziysya y Hasya Pruslina 1901 v Garbachova 1972 dzeyachka minskaga padpollya uznachalvala atrad supracivu nacystam u yayrejskim geta Stanislay Shantyr kalya 1763 paslya 1846 memuaryst gistoryk religii Alyaksandr Kirylavich Shelepen 1918 vyoska Zabor e 1964 Geroj Saveckaga Sayuza Alyaksandr Shlyubski 1897 Mezhava 1941 represavany belaruski etnograf falklaryst bibliyograf litaraturaznaycaGl taksamaZamak SokalKrynicyVyniki perapisu 2009 goda Dzyarzhayny zyamelny kadastr Respubliki Belarus Arhivavana 4 sakavika 2016 pa stane na 1 studzenya 2011 g Gornye vershiny ravninnoj Belarusi V E Pasanen E A Dikusar V E Podlisskih Minsk GU Respublikanskij uchebno metodicheskij centr fizicheskogo vospitaniya naseleniya 2014 S 150 Belorusskaya SSR Administrativno territorialnoe delenie Na 1 yanvarya 1974 goda rusk Vydanne 5 e Mn Belarus 1974 S 59 248 s 10 000 ekz Reshenie Vitebskogo oblastnogo Soveta deputatov ot 8 aprelya 2004 g 55 Ob izmenenii administrativno territorialnogo ustrojstva rajonov Vitebskoj oblasti Arhivavana 5 kastrychnika 2021 Ukaz Prezidenta Respubliki Belarus ot 5 aprelya 2021 g 136 Ob administrativno territorialnom ustrojstve Vitebskoj Gomelskoj i Mogilevskoj oblastej Vpervye granicy vseh oblastej i ih rajonov na Publichnoj kadastrovoj karte nyavyzn nedastupnaya spasylka Arhivavana z pershakrynicy 13 lyutaga 2024 Praverana 26 lyutaga 2023 Belarus 1995 Pracoynaya slava Rasonshchyny Pamyac Gistoryka dakumentalnaya hronika Rasonskaga raena Gal red B I Sachanka i insh Mast A M Hilkevich Minsk BelEn 1994 557 1 s il S 534 ISBN 5 85700 118 8 LitaraturaRasonski rayon Belarus encyklapedychny davednik Redkal B I Sachanka gal red i insh Mast M V Drako A M Hilkevich Mn BelEn 1995 S 624 625 800 s 5 000 ekz ISBN 985 11 0026 9 Pamyac gistoryka dakumentalnaya hronika Rasonskaga rayona gal red B I Sachanka i insh Mn 1994 558 s Rasonski rayon Encyklapedyya pryrody Belarusi U 5 i t T 4 Nedalka Stayralit Redkal I P Shamyakin gal red i insh Mn BelSE imya Petrusya Broyki 1985 S 366 367 599 s il 10 000 ekz Administrativno territorialnoe ustrojstvo BSSR spravochnik v 2 t Glavnoe arhivnoe upravlenie pri Sovete Ministrov BSSR Institut filosofii i prava Akademii nauk BSSR Minsk Belarus 1985 1987 Administrativno territorialnoe ustrojstvo Respubliki Belarus 1981 2010 gg spravochnik Minsk BelNIIDAD 2012 172 s SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Rasonski rayon Spis naselennyh punktay Rasonskaga rayona pa selsavetah Admetnyya myasciny Rasonskaga rayona na Radzima org Resurs Vicebskaj ablasnoj bibliyateki Prydzvinski kraj gistoryya i suchasnasc