Планетная сістэма — сістэма зоркі і розных незоркападобных астранамічных аб'ектаў: планет і іх спадарожнікаў, карлікавых планет і іх спадарожнікаў, астэроідаў, метэароідаў, камет і касмічнага пылу, якія круцяцца вакол агульнага барыцэнтра, г. зн. цэнтра мас. Сумесна адна або некалькі зорак і іх планетныя сістэмы ўтвараюць зорную сістэму. Наша ўласная планетная сістэма, у якую ўваходзіць Зямля, разам з Сонцам ўтварае Сонечную сістэму.
Паходжанне і развіццё планетных сістэм
Планетныя сістэмы вакол зорак тыпу Сонца звычайна лічацца такімі, што сфармаваліся падчас таго ж працэсу, які прывёў да ўтварэння зорак. Некаторыя раннія тэорыі выкарыстоўвалі здагадкі пра іншую зорку, якая праходзіла вельмі блізка да планетаўтваральнай зоркі і выцягвала з яго рэчыва, якое злівалася і ўтварала планеты. Але цяпер вядома, што імавернасць такога збліжэння ці сутыкнення занадта малая, каб лічыць гэтую мадэль жыццяздольнай. Агульнапрынятыя сучасныя тэорыі даказваюць, што планетныя сістэмы ўтворацца з газа-пылавога воблака навакол зоркі. Пад дзеяннем сіл (гравітацыйных і электрамагнітных) адбываецца кандэнсацыя асобных участкаў воблака. З прычыны анізатрапіі газа-пылавога воблака па шчыльнасці, складу і іншым фізічным уласцівасцям, кандэнсацыя адбываецца ў асобных месцах воблака, якое характарызуюцца найбольшай шчыльнасцю.
Па стане на канец 2011 года адкрыта 584 планетных сістэмы. . Паколькі на такіх адлегласцях зямляпадобную планету вельмі праблематычна выявіць сучасным абсталяваннем з-за яе невялікіх памераў і масы, амаль усе выяўленыя экзапланеты — гэта ў асноўным планеты-гіганты, якія з прычыны вялікіх памераў і мас могуць з'яўляцца толькі газавымі планетамі. Аднак у будучыні, калі адпаведныя тэхналогіі разаўюцца, навукоўцы змогуць выяўляць не толькі такія планеты, але нават іх спадарожнікі і планетоіды. Нядаўна была выяўленая камяністая экзапланета ў зоркі Gliese 581, у снежні 2011 года былі выяўленыя камяністыя планеты дыяметрам менш зямнога. Гэты безумоўны поспех, у сваю чаргу, сведчыць аб неунікальнасці нашай Сонечнай зорнай сістэмы і аб разнастайнасці светаў ў цэлым.
Згодна з шэрагу касмаганічных тэорый, у значнай часткі пазасонечных планетных сістэм экзапланеты таксама дзеляцца на ўнутраныя цвёрдацельныя планеты, падобныя да нашых планет зямной групы, і знешнія планеты, падобныя да нашых планет-гігантаў. Разлічаны таксама іншыя ўстойлівыя камбінацыі вялікіх і малых планет на рознай адлегласці ад сваёй зоркі, якія тэарэтычна магчымыя ў планетных сістэмах.
Некаторыя планетныя сістэмы вельмі адрозніваюцца ад нашай: планетныя сістэмы ў пульсараў былі выяўленыя па слабым ваганням перыяду пульсацыі электрамагнітнага выпраменьвання. Пульсары ўтвараюцца пры выбуху звышновых, а звычайная планетныя сістэма не змагла б перанесці такі выбух — або планеты выпарыліся б, або раптоўная страта большай частцы масы цэнтральнай зоркі дазволіла б ім пакінуць вобласць прыцягнення зоркі. Адна тэорыя абвяшчае, што існуючыя спадарожнікі зоркі амаль цалкам выпарыліся пры выбуху звышновай, пакінуўшы планетападобныя целы. Ці ж планеты могуць нейкім чынам фарміравацца ў акрэцыйным дыску навакол пульсара.
Планеты ў пульсара PSR 1257 +12 параўнальныя па шчыльнасці з Зямлёй. Але з'яўленне жыцця на іх вельмі малаімаверна з прычыны моцнага радыяцыйнага выпраменьвання пульсара.
Выяўленыя планетныя сістэмы, што фармуюцца вакол карычневых карлікаў.
Гл. таксама
- Экзапланета
Зноскі
- Jean Schneider.. Interactive Extra-solar Planets Catalog (англ.). The Extrasolar Planets Encyclopedia. Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2012. Праверана 6 лістапада 2013.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Planetnaya sistema sistema zorki i roznyh nezorkapadobnyh astranamichnyh ab ektay planet i ih spadarozhnikay karlikavyh planet i ih spadarozhnikay asteroiday metearoiday kamet i kasmichnaga pylu yakiya krucyacca vakol agulnaga barycentra g zn centra mas Sumesna adna abo nekalki zorak i ih planetnyya sistemy ytvarayuc zornuyu sistemu Nasha ylasnaya planetnaya sistema u yakuyu yvahodzic Zyamlya razam z Soncam ytvarae Sonechnuyu sistemu Sonechnaya sistemaSistema pulsaraPahodzhanne i razviccyo planetnyh sistemPlanetnyya sistemy vakol zorak typu Sonca zvychajna lichacca takimi shto sfarmavalisya padchas tago zh pracesu yaki pryvyoy da ytvarennya zorak Nekatoryya ranniya teoryi vykarystoyvali zdagadki pra inshuyu zorku yakaya prahodzila velmi blizka da planetaytvaralnaj zorki i vycyagvala z yago rechyva yakoe zlivalasya i ytvarala planety Ale cyaper vyadoma shto imavernasc takoga zblizhennya ci sutyknennya zanadta malaya kab lichyc getuyu madel zhyccyazdolnaj Agulnaprynyatyya suchasnyya teoryi dakazvayuc shto planetnyya sistemy ytvoracca z gaza pylavoga voblaka navakol zorki Pad dzeyannem sil gravitacyjnyh i elektramagnitnyh adbyvaecca kandensacyya asobnyh uchastkay voblaka Z prychyny anizatrapii gaza pylavoga voblaka pa shchylnasci skladu i inshym fizichnym ulascivascyam kandensacyya adbyvaecca y asobnyh mescah voblaka yakoe haraktaryzuyucca najbolshaj shchylnascyu Pa stane na kanec 2011 goda adkryta 584 planetnyh sistemy Pakolki na takih adleglascyah zyamlyapadobnuyu planetu velmi prablematychna vyyavic suchasnym abstalyavannem z za yae nevyalikih pameray i masy amal use vyyaylenyya ekzaplanety geta y asnoynym planety giganty yakiya z prychyny vyalikih pameray i mas moguc z yaylyacca tolki gazavymi planetami Adnak u buduchyni kali adpavednyya tehnalogii razayyucca navukoycy zmoguc vyyaylyac ne tolki takiya planety ale navat ih spadarozhniki i planetoidy Nyadayna byla vyyaylenaya kamyanistaya ekzaplaneta y zorki Gliese 581 u snezhni 2011 goda byli vyyaylenyya kamyanistyya planety dyyametram mensh zyamnoga Gety bezumoyny pospeh u svayu chargu svedchyc ab neunikalnasci nashaj Sonechnaj zornaj sistemy i ab raznastajnasci svetay y celym Zgodna z sheragu kasmaganichnyh teoryj u znachnaj chastki pazasonechnyh planetnyh sistem ekzaplanety taksama dzelyacca na ynutranyya cvyordacelnyya planety padobnyya da nashyh planet zyamnoj grupy i zneshniya planety padobnyya da nashyh planet gigantay Razlichany taksama inshyya ystojlivyya kambinacyi vyalikih i malyh planet na roznaj adleglasci ad svayoj zorki yakiya tearetychna magchymyya y planetnyh sistemah Nekatoryya planetnyya sistemy velmi adroznivayucca ad nashaj planetnyya sistemy y pulsaray byli vyyaylenyya pa slabym vagannyam peryyadu pulsacyi elektramagnitnaga vypramenvannya Pulsary ytvarayucca pry vybuhu zvyshnovyh a zvychajnaya planetnyya sistema ne zmagla b peranesci taki vybuh abo planety vyparylisya b abo raptoynaya strata bolshaj chastcy masy centralnaj zorki dazvolila b im pakinuc voblasc prycyagnennya zorki Adna teoryya abvyashchae shto isnuyuchyya spadarozhniki zorki amal calkam vyparylisya pry vybuhu zvyshnovaj pakinuyshy planetapadobnyya cely Ci zh planety moguc nejkim chynam farmiravacca y akrecyjnym dysku navakol pulsara Planety y pulsara PSR 1257 12 paraynalnyya pa shchylnasci z Zyamlyoj Ale z yaylenne zhyccya na ih velmi malaimaverna z prychyny mocnaga radyyacyjnaga vypramenvannya pulsara Vyyaylenyya planetnyya sistemy shto farmuyucca vakol karychnevyh karlikay Gl taksamaEkzaplanetaZnoskiJean Schneider Interactive Extra solar Planets Catalog angl The Extrasolar Planets Encyclopedia Arhivavana z pershakrynicy 15 lyutaga 2012 Praverana 6 listapada 2013