Габсбургі — адна з найбольш магутных манархічных дынастый Еўропы на працягу Сярэднявечча і Новага часу. Прадстаўнікі дынастыі вядомыя як кіраўнікі Аўстрыі (з 1282), якая трансфармавалася пазней у шматнацыянальную Аўстрыйскую імперыю (да 1918 г.), якая з’яўлялася адной з вядучых еўрапейскіх дзяржаў, а таксама як імператары Свяшчэннай Рымскай імперыі, чый сталец Габсбургі займалі ў 1438--1806 гадах (з кароткім перапынкам у 1742—1745 гадах).
Габсбургі | |
---|---|
ням.: Habsburger | |
Краіна |
|
Родапачынальны дом | Этыханіды[d] |
Заснавальнік | |
Апошні кіраўнік | Карл I |
Цяперашні глава | |
Год заснавання | кал.930 года |
Зрушэнне | 1918 год |
Малодшыя лініі |
|
Тытулы | |
| |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя
Імаверным продкам Габсбургаў быў , граф Брэйсгаў, які жыў у сярэдзіне 10 стагоддзя. Унукам Гунтрама лічыцца Ра́дбат, які збудаваў замак Габсбург і даў пачатак роду гэтага імя.
У 1273 г. Рудольфа Габсбурга абралі імператарам Свяшчэннай Рымскай імперыі, гэты тытул успадкавалі і яго нашчадкі. Ён набыў у сваё ўладанне герцагства Аўстрыю і Штырыю. У XVI ст. Габсбургі падзяліліся на дзве галіны: іспанскую і аўстрыйскую. Імператарская карона захоўвалася аўстрыйскай галіной. Іспанская правячая дынастыя абарвалася ў 1700 годзе, саступіўшы дынастыі Бурбонаў. Аўстрыйская — згасла ў 1780 г., разам са смерцю імператрыцы Марыі Тэрэзіі. Але нашчадкі яе і яе мужа (вялікага герцага Тасканскага і былога герцага Латарынгіі) перанялі імя Габсбургаў (дакладней — Габсбург-Латарангіў). Унук Марыі Тэрэзіі, апошні імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі Франц II у 1804 г. абвясціў сябе першым імператарам новаўтворанай Аўстрыйскай імперыі пад імем Франца I (з 1867 г. — Аўстра-Венгрыя). Апошнім манархам з дынастыі Габсбургаў быў імператар Аўстра-Венгрыі Карл I, які зрокся ўлады ў 1918 г. Яго сын Ота Габсбург пасля быў дэпутатам Еўрапарламента.
Герцагі Аўстрыйскія
- (1296—1330)
- Леапольд I (1290—1326)
- Альбрэхт II (1298—1358)
- (1339—1365)
- Фрыдрых III (1347—1362)
- (1348—1395)
- (1377—1404)
- (1351—1386)
- (1370—1406)
- (1371—1411)
- (1377—1424)
Імператары Свяшчэннай рымскай імперыі
Дом Габсбургаў
- Рудольф I, правіў у 1273—1291.
- , правіў у 1298—1308.
- , правіў у 1438—1439.
- Фрыдрых III, правіў у 1440—1493.
- Максіміліян I, правіў у 1493—1519.
- Карл V, правіў у 1519—1556.
- Фердынанд I, правіў у 1556—1564.
- Максіміліян II, правіў у 1564—1576.
- Рудольф II, правіў у 1576—1612.
- , правіў у 1612—1619.
- Фердынанд II, правіў у 1619—1637.
- Фердынанд III, правіў у 1637—1657.
- Леапольд I, правіў у 1658—1705.
- Іосіф I, правіў у 1705—1711.
- Карл VI, правіў у 1711—1740.
Дом Габсбургаў-Латарангіў
- правіў у 1745—1765.
- Іосіф II правіў у 1765—1790.
- Леапольд II правіў у 1790—1792.
- Франц II правіў у 1792—1806.
Аўстрыйскія імператары
- Франц I, аўстрыйскі імператар 1804—1835.
- Фердынанд I аўстрыйскі імператар 1835—1848.
- Франц Іосіф I, аўстрыйскі імператар 1848—1916.
- Карл I, аўстрыйскі імператар 1916—1918. Памёр у выгнанні 1922.
Каралі Венгрыі
- , венгерскі кароль 1437—1439.
- , венгерскі кароль 1444—1457.
- Фердынанд I, венгерскі кароль 1540—1564.
- Максіміліян I, венгерскі кароль 1564—1576.
- Рудольф I, венгерскі кароль 1576—1608.
- , венгерскі кароль 1608—1619.
- Фердынанд II, венгерскі кароль 1619—1637.
- Фердынанд III, венгерскі кароль 1637—1657.
- Леапольд I, венгерскі кароль 1657—1705.
- Іосіф I, венгерскі кароль 1705—1711.
- Карл III, венгерскі кароль 1711—1740.
- , венгерская каралева 1740—1780.
- Іосіф II, венгерскі кароль 1780—1790.
- Леапольд II, венгерскі кароль 1790—1792.
- , венгерскі кароль 1792—1835.
- Фердынанд IV, венгерскі кароль 1835—1848.
- Франц Іосіф I, венгерскі кароль 1848—1916.
- Карл IV, венгерскі кароль 1916—1918.
Каралі Іспаніі
- Філіп I, 1506. (кароль Кастыліі)
- Карл I, 1516—1556.
- Філіп II, 1556—1598.
- Філіп III, 1598—1621.
- Філіп IV, 1621—1665.
- , 1665—1700.
Каралі Партугаліі
- Філіп I, 1580—1598.
- Філіп II, 1598—1621.
- Філіп III, 1621—1640.
Вялікія герцагі Тасканы
- , 1737—1765.
- Леапольд I, 1765—1790.
- Фердынанд III, 1790—1800, 1814—1824.
- Леапольд II, 1824—1849, 1849—1859.
- Фердынанд IV, 1859.
Герцагі Мадэны
- , 1814—1831, 1831—1846.
- , 1846—1848, 1849—1859.
Герцагі Пармы
- , 1814—1847
Гл. таксама
- Альбрэхт I Габсбург
- Сігізмунд Тасканскі
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Gabsburgi adna z najbolsh magutnyh manarhichnyh dynastyj Eyropy na pracyagu Syarednyavechcha i Novaga chasu Pradstayniki dynastyi vyadomyya yak kirayniki Aystryi z 1282 yakaya transfarmavalasya paznej u shmatnacyyanalnuyu Aystryjskuyu imperyyu da 1918 g yakaya z yaylyalasya adnoj z vyaduchyh eyrapejskih dzyarzhay a taksama yak imperatary Svyashchennaj Rymskaj imperyi chyj stalec Gabsburgi zajmali y 1438 1806 gadah z karotkim perapynkam u 1742 1745 gadah Gabsburginyam HabsburgerKraina Ercgercagstva Aystryya Karaleystva Kastyliya i Leon Aragonskaya karonaIberyjskaya uniya Karaleystva PartugaliyaRodapachynalny dom Etyhanidy d ZasnavalnikAposhni kiraynik Karl ICyaperashni glavaGod zasnavannya kal 930 godaZrushenne 1918 godMalodshyya linii Albertynskaya liniya Leapoldzinskaya liniya Shtyryjskaya galina Cirolskaya galina Ispanskaya liniya Gasburga Lataryngski domTytulyGraf Gabsburg knyaz Aystryi knyaz Shtyryi knyaz Karyntyi Graf Cirol Knyaz Krajny knyaz Pyarednyaj Aystryi knyaz Unutranaj Aystryi Karol Germanii Karol Vengryi knyaz Burgundyi Graf Galandyi Graf Lyuksemburga Ercgercag Aystryi Imperatar Svyashchennaj Rymskaj imperyi Karol Ispanii Karol Partugalii Karol Neapalya Karol Sicylii Medyyafajly na VikishovishchyGistoryyaImavernym prodkam Gabsburgay byy graf Brejsgay yaki zhyy u syaredzine 10 stagoddzya Unukam Guntrama lichycca Ra dbat yaki zbudavay zamak Gabsburg i day pachatak rodu getaga imya U 1273 g Rudolfa Gabsburga abrali imperataram Svyashchennaj Rymskaj imperyi gety tytul uspadkavali i yago nashchadki Yon nabyy u svayo yladanne gercagstva Aystryyu i Shtyryyu U XVI st Gabsburgi padzyalilisya na dzve galiny ispanskuyu i aystryjskuyu Imperatarskaya karona zahoyvalasya aystryjskaj galinoj Ispanskaya pravyachaya dynastyya abarvalasya y 1700 godze sastupiyshy dynastyi Burbonay Aystryjskaya zgasla y 1780 g razam sa smercyu imperatrycy Maryi Terezii Ale nashchadki yae i yae muzha vyalikaga gercaga Taskanskaga i byloga gercaga Lataryngii peranyali imya Gabsburgay dakladnej Gabsburg Latarangiy Unuk Maryi Terezii aposhni imperatar Svyashchennaj Rymskaj imperyi Franc II u 1804 g abvyasciy syabe pershym imperataram novaytvoranaj Aystryjskaj imperyi pad imem Franca I z 1867 g Aystra Vengryya Aposhnim manarham z dynastyi Gabsburgay byy imperatar Aystra Vengryi Karl I yaki zroksya ylady y 1918 g Yago syn Ota Gabsburg paslya byy deputatam Eyraparlamenta Gercagi Aystryjskiya 1296 1330 Leapold I 1290 1326 Albreht II 1298 1358 1339 1365 Frydryh III 1347 1362 1348 1395 1377 1404 1351 1386 1370 1406 1371 1411 1377 1424 Gerb pershyh GabsburgayImperatary Svyashchennaj rymskaj imperyi Dom Gabsburgay Rudolf I praviy u 1273 1291 praviy u 1298 1308 praviy u 1438 1439 Frydryh III praviy u 1440 1493 Maksimiliyan I praviy u 1493 1519 Karl V praviy u 1519 1556 Ferdynand I praviy u 1556 1564 Maksimiliyan II praviy u 1564 1576 Rudolf II praviy u 1576 1612 praviy u 1612 1619 Ferdynand II praviy u 1619 1637 Ferdynand III praviy u 1637 1657 Leapold I praviy u 1658 1705 Iosif I praviy u 1705 1711 Karl VI praviy u 1711 1740 Dom Gabsburgay Latarangiy praviy u 1745 1765 Iosif II praviy u 1765 1790 Leapold II praviy u 1790 1792 Franc II praviy u 1792 1806 Aystryjskiya imperatary Franc I aystryjski imperatar 1804 1835 Ferdynand I aystryjski imperatar 1835 1848 Franc Iosif I aystryjski imperatar 1848 1916 Karl I aystryjski imperatar 1916 1918 Pamyor u vygnanni 1922 Karali Vengryi vengerski karol 1437 1439 vengerski karol 1444 1457 Ferdynand I vengerski karol 1540 1564 Maksimiliyan I vengerski karol 1564 1576 Rudolf I vengerski karol 1576 1608 vengerski karol 1608 1619 Ferdynand II vengerski karol 1619 1637 Ferdynand III vengerski karol 1637 1657 Leapold I vengerski karol 1657 1705 Iosif I vengerski karol 1705 1711 Karl III vengerski karol 1711 1740 vengerskaya karaleva 1740 1780 Iosif II vengerski karol 1780 1790 Leapold II vengerski karol 1790 1792 vengerski karol 1792 1835 Ferdynand IV vengerski karol 1835 1848 Franc Iosif I vengerski karol 1848 1916 Karl IV vengerski karol 1916 1918 Karali Ispanii Filip I 1506 karol Kastylii Karl I 1516 1556 Filip II 1556 1598 Filip III 1598 1621 Filip IV 1621 1665 1665 1700 Karali Partugalii Filip I 1580 1598 Filip II 1598 1621 Filip III 1621 1640 Vyalikiya gercagi Taskany 1737 1765 Leapold I 1765 1790 Ferdynand III 1790 1800 1814 1824 Leapold II 1824 1849 1849 1859 Ferdynand IV 1859 Gercagi Madeny 1814 1831 1831 1846 1846 1848 1849 1859 Gercagi Parmy 1814 1847Gl taksamaAlbreht I Gabsburg Sigizmund Taskanski