Халіфа т або Арабскі халіфат араб خلافة إسلامية феадальная араба мусульманская дзяржава якае ўзнікла ў выніку арабскіх з

Халіфа́т або Арабскі халіфат (араб. خلافة إسلامية‎‎) — феадальная араба - мусульманская дзяржава, якае ўзнікла ў выніку арабскіх заваяванняў VII — IX стагоддзяў і ўзначальвалася халіфамі. Таксама халіфат як тэрмін азначае ісламскую тэакратычную дзяржаву, якая павінна аб'ядноўваць усіх мусульман. Зрэшты толькі першы Амеядскі халіфат сапраўды аб'ядноўваў усю уму.

Арабскі халіфат араб. خلافة إسلامية‎‎
Гістарычная дзяржава
Арабская Халіфат ў 750 годзе. Рознымі колерамі пазначаныя ўладанні мусульман на момант смерці Мухамада, заваяванні першых трох халіфаў і заваяванні Амеядаў.
630 — 1258
Сталіца	630—656 Медзіна 656 — 661 Мека 661 — 754 Дамаск 754 — 762 Эль-Куфа 762 — 836 Багдад 836 — 892 892 — 1258 Багдад
Мова(ы)	Арабская мова
Афіцыйная мова	арабская
Насельніцтва	арабы, персы, копты, туркі, армяне, , грузіны (разам з і абхазамі), іспанцы, партугальцы, паўднёвыя італьянцы, дагестанскія народы, , узбекі, таджыкі.
Пераемнасць
< Сасаніды
>

Пад кантролем гэтай дзяржавы ў перыяд яе росквіту знаходзіліся землі Блізкага Усходу, Афрыкі і паўднёвага захаду Еўропы. Халіфат кантактаваў з такімі рэгіёнамі як Еўропа і , цесна ўзаемадзейнічаў з тагачасным ўтварэннямі на гэтых землях - Вялікай Булгарыяй, Цюркскім і Хазарскім каганатам, Вялікім княствам Рускім, Усходняй Рымскай імперыяй.

Гісторыя

Першапачатковым ядром Халіфата стала створаная Прарокам Мухамадам ў пачатку VII ст. у Хіджазе (Заходняя Аравія) мусульманская супольнасць — ума. У выніку арабскіх заваяванняў была створана вялізная дзяржава, якая ўключала Аравійскі паўвостраў, сучасныя Ірак, Іран, большую частку Закаўказзя, Сярэдняй Азіі, Сірыю, Ізраіль, Іарданію, Егіпет, Паўночную Афрыку, вялікую частку Іспаніі і Партугаліі, частку .

Слова Халіфат (араб. خليفة‎‎ — Khalīfah «спадчыннік», «прадстаўнік») — азначае як тытул халіфа, так і вялікую дзяржаву, створаную пасля Мухамада арабамі-заваёўнікамі пад кіраўніцтвам яго «халіфаў» — «прадстаўнікоў».

Эпоха існавання Багдадскага халіфата, разам з некалькімі наступнымі стагоддзямі росквіту агульнаісламскай навукі і культуры, называюцца ў заходняй гістарыяграфіі Залатым векам Ісламу.

Гл. таксама

Абасідскі халіфат