Ява́нская мова (саманазва: ꦧꦱꦗꦮ, bạsạ Jạwạ) — аўстранезійская мова, родная мова яванцаў. З'яўляецца адной з найбуйнейшых моў свету, якая не мае афіцыйнага статусу. Распаўсюджана галоўным чынам у Інданезіі, а таксама ў Малайзіі, Сурынаме і іншых краінах. Агульная колькасць носьбітаў (2007 г.) - каля 82 млн. чал.
Яванская | |
---|---|
Саманазва | ꦧꦱꦗꦮ, bạsạ Jạwạ |
Краіны | Інданезія |
Рэгіёны | Ява |
Агульная колькасць носьбітаў | 82 млн. (2007) |
Статус | у бяспецы[d] |
Класіфікацыя | |
Аўстранезійская
| |
Пісьменнасць | лацінскае пісьмо, Pegon alphabet[d], Kawi script[d], Javanese script[d] і Formal Javanese Spelling[d] |
Моўныя коды | |
(ДАСТ 7.75–97) | ява 860 |
(ISO 639-1) | jv |
(ISO 639-2) | jav |
(ISO 639-3) | jav, jvn, jas, osi, tes |
jav | |
Ethnologue | jav |
ABS ASCL | 6518 |
Код мовы BPS | 0088 3 |
IETF | jv |
Glottolog | java1253 і java1254 |
Вікіпедыя на гэтай мове |
Рэгіянальныя асаблівасці
У Інданезіі вылучаюць 3 буйныя дыялекты яванскай мовы: заходні, цэнтральны і ўсходні. Яны ў сваю чаргу падзяляюцца на 18 больш дробных дыялектаў. Значныя асаблівасці таксама мае дыялект, на якім размаўляюць яванцы Сурынама і іншых краін Вест-Індыі.
Пісьмовасць
У раннім сярэднявеччы яванцы запазычылі алфавіт палава. На яго аснове ўзнікла мясцовая пісьмовасць, якой карысталіся пры напісанні кніг на мове каві:
ha | na | ca | ra | ka |
/hɔ/ | /nɔ/ | /tʃɔ/ | /ɽɔ/ | /kɔ/ |
da | ta | sa | wa | la |
/dɔ/ | /tɔ/ | /sɔ/ | /wɔ/ | /ɭɔ/ |
pa | dha | ja | ya | nya |
/pɔ/ | /ɖɔ/ | /dʒɔ/ | /jɔ/ | /ɲɔ/ |
ma | ga | ba | tha | nga |
/mɔ/ | /gɔ/ | /bɔ/ | /ʈɔ/ | /ŋɔ/ |
У XV ст. з распаўсюджаннем ісламу карысталіся арабскім алфавітам, які набыў на Яве назву пегон:
У XIX ст. была складзена яванская пісьмовасць на аснове лацінкі:
Aa, Bb, Cc, Dd, Ee, Éé, Èè, Ff, Gg, Hh, Ii, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr,Ss, Tt,Uu, Vv,Ww, Xx,Yy, Zz
Літары f, q, v, x, z звычайна выкарыстоўваюцца для напісання слоў, запазычаных з іншых моў.
Кароткі размоўнік
Яванская мова | Беларуская мова |
---|---|
Inggih, iyo | Так |
Mboten, ora | Не |
Halo | Прывітанне |
Sugeng enjing | Добрай раніцы |
Sugeng siang | Добры дзень |
Sugeng dalu | Добры вечар |
Asmanipun panjenengan sinten? | Як тваё імя? |
Nami kula Mikalaj | Мяне завуць Мікалай |
Kulạ saking Bélarus | Я — беларус |
Maturnuwun sanget | Вялікі дзякуй |
Sami-sami | Калі ласка |
Aku ora mudeng | Не разумею |
Aku tresna karo kowe | Я цябе кахаю |
Tinggalna aku! | Пакінь мяне! |
Aku ora seneng | Мне гэта не цікава |
Pira regane | Колькі гэта каштуе? |
Larang | Дорага |
Murah | Танна |
Aku mung nonton wae | Мне трэба толькі паглядзець |
Kowe wis ora waras? | Здурэў? |
Зноскі
- Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
Спасылкі
- Javanese Language
- Javanese alphabet (Carakan)
- Learn Javanese
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Yava nskaya mova samanazva ꦧꦱꦗꦮ bạsạ Jạwạ aystranezijskaya mova rodnaya mova yavancay Z yaylyaecca adnoj z najbujnejshyh moy svetu yakaya ne mae aficyjnaga statusu Raspaysyudzhana galoynym chynam u Indanezii a taksama y Malajzii Suryname i inshyh krainah Agulnaya kolkasc nosbitay 2007 g kalya 82 mln chal YavanskayaSamanazva ꦧꦱꦗꦮ bạsạ JạwạKrainy IndaneziyaRegiyony YavaAgulnaya kolkasc nosbitay 82 mln 2007 Status u byaspecy d KlasifikacyyaAystranezijskaya Malajska palinezijskayayavanskaya dd Pismennasc lacinskae pismo Pegon alphabet d Kawi script d Javanese script d i Formal Javanese Spelling d Moynyya kodyDAST 7 75 97 yava 860ISO 639 1 jvISO 639 2 javISO 639 3 jav jvn jas osi tesjavEthnologue javABS ASCL 6518Kod movy BPS 0088 3IETF jvGlottolog java1253 i java1254Vikipedyya na getaj moveRegiyanalnyya asablivasciU Indanezii vyluchayuc 3 bujnyya dyyalekty yavanskaj movy zahodni centralny i yshodni Yany y svayu chargu padzyalyayucca na 18 bolsh drobnyh dyyalektay Znachnyya asablivasci taksama mae dyyalekt na yakim razmaylyayuc yavancy Surynama i inshyh krain Vest Indyi PismovascU rannim syarednyavechchy yavancy zapazychyli alfavit palava Na yago asnove yznikla myascovaya pismovasc yakoj karystalisya pry napisanni knig na move kavi ha na ca ra ka hɔ nɔ tʃɔ ɽɔ kɔ da ta sa wa la dɔ tɔ sɔ wɔ ɭɔ pa dha ja ya nya pɔ ɖɔ dʒɔ jɔ ɲɔ ma ga ba tha nga mɔ gɔ bɔ ʈɔ ŋɔ U XV st z raspaysyudzhannem islamu karystalisya arabskim alfavitam yaki nabyy na Yave nazvu pegon U XIX st byla skladzena yavanskaya pismovasc na asnove lacinki Aa Bb Cc Dd Ee Ee Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz Litary f q v x z zvychajna vykarystoyvayucca dlya napisannya sloy zapazychanyh z inshyh moy Karotki razmoynikYavanskaya mova Belaruskaya movaInggih iyo TakMboten ora NeHalo PryvitanneSugeng enjing Dobraj ranicySugeng siang Dobry dzenSugeng dalu Dobry vecharAsmanipun panjenengan sinten Yak tvayo imya Nami kula Mikalaj Myane zavuc MikalajKulạ saking Belarus Ya belarusMaturnuwun sanget Vyaliki dzyakujSami sami Kali laskaAku ora mudeng Ne razumeyuAku tresna karo kowe Ya cyabe kahayuTinggalna aku Pakin myane Aku ora seneng Mne geta ne cikavaPira regane Kolki geta kashtue Larang DoragaMurah TannaAku mung nonton wae Mne treba tolki paglyadzecKowe wis ora waras Zdurey ZnoskiEthnologue 25 19 Dallas Texas SIL International 1951 ISSN 1946 9675 lt a href https wikidata org wiki Track Q14793 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q14790 gt lt a gt SpasylkiVikipedyya mae razdzel napisany Kaca Utama yavanskaj Javanese Language Javanese alphabet Carakan Learn Javanese