Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Фашы́зм (па-італьянску: fascismo) у вузкім сэнсе — палітычны рух у Італіі першай паловы XX стагоддзя, які ўзначальвалася Беніта Мусаліні. Пазней фашызмам сталі зваць любыя праявы таталітарызму ў спалучэнні з ідэяй нацыянальнай кансалідацыі або расавай выключнасці.
Фашызм у сучасным разуменні
Фашызм у сучасным разуменні — дзяржаўны лад, заснаваны на ідэі вяршэнства дзяржавы над нацыяй, аб'яднання народа вакол ідэі нацыянальнага выратавання, дэлегаванне шырокіх, а часта і надзвычайных паўнамоцтваў улады. Адпаведна, гэта першым чынам моцны , сфарміраваны па ідэалагічнай і палітычнай прыкмеце, цвёрдая або ваенная дысцыпліна. Фашызм можна таксама тлумачыць як форму папулісцкага ультранацыяналізму, заснаванага на звароце да мінулага, яго рамантызацыі і ідэалізацыі.
Ідэя перавагі дзяржаўнага, расавага на асабістым і індывідуальным — адна з базавых ідэй фашызму. Для фашызму характэрна моцнае імкненне да «аднастайнасці» і «нацыянальнай кансалідацыі»; адгэтуль паходзіць нетрывальнасць фашыстаў да любога іншадумства, а таксама да нацыянальных, рэлігійных і іншых .
Слова «фашысты» зараз часцей за ўсё асацыюецца з , хоць сябе яны фашыстамі ніколі не звалі. Гэта не зусім правільнае ўжыванне назвы пачалося з «піўнога путчу» 1923 годзе, калі амерыканскія газеты назвалі путчыстаў «баварскімі фашыстамі», праводзячы паралелі з дзяржаўным пераваротам, ажыццяўлёным Мусаліні ў Італіі ў 1922 годзе. Гэтая назва, асабліва ў краінах былога СССР, больш за ўсё асацыюецца з нямецка-фашысцкімі захопнікамі, распачаўшымі Другую сусветную вайну, іх зверствамі, цынізмам і катаваннямі, якія на шмат вякоў застануцца ў памяці народаў як твар фашызму.
Прыкметы фашызму
Фашызм звычайна характарызуецца наступнымі рысамі:
- Спрыяе моцнай нацыянальная кансалідацыі: узвышае дзяржаву над асобай, асабліва ў выглядзе перавагі самога дзяржаўнага апарата і зліцці народа з ім.
- Грунтуе сваю ўладу на адзіным лідару, правадыру.
- Выкарыстае гвалт і сучасныя палітычныя тэхналогіі прапаганды і цэнзуры з мэтай падаўлення палітычных апанентаў.
- Выступае за строгую эканамічную і сацыяльную рэгламентацыю.
- Гуртуе вытворчасць у блокі.
- Праводзіць палітыку татальнага кантролю над грамадствам.
Тым не менш, фашысцкім рэжымам часам атрымліваецца дабіцца сур'ёзных поспехаў у эканоміцы і ваеннай сферы.
Трэба адрозніваць фашызм ад нацызму, ідэі якога выраслі з ідэалогіі італьянскага фашызму. Калі фашызм абвяшчае ідэю нацыянальнай кансалідацыі, то нацызм грунтуецца на палітыцы расавай выключнасці.
Гл. таксама
- Рускі фашызм
- Папулізм
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Fashy zm pa italyansku fascismo u vuzkim sense palitychny ruh u Italii pershaj palovy XX stagoddzya yaki yznachalvalasya Benita Musalini Paznej fashyzmam stali zvac lyubyya prayavy tatalitaryzmu y spaluchenni z ideyaj nacyyanalnaj kansalidacyi abo rasavaj vyklyuchnasci Fashyzm u suchasnym razumenniFashyzm u suchasnym razumenni dzyarzhayny lad zasnavany na idei vyarshenstva dzyarzhavy nad nacyyaj ab yadnannya naroda vakol idei nacyyanalnaga vyratavannya delegavanne shyrokih a chasta i nadzvychajnyh paynamoctvay ulady Adpavedna geta pershym chynam mocny sfarmiravany pa idealagichnaj i palitychnaj prykmece cvyordaya abo vaennaya dyscyplina Fashyzm mozhna taksama tlumachyc yak formu papulisckaga ultranacyyanalizmu zasnavanaga na zvaroce da minulaga yago ramantyzacyi i idealizacyi Ideya peravagi dzyarzhaynaga rasavaga na asabistym i indyvidualnym adna z bazavyh idej fashyzmu Dlya fashyzmu harakterna mocnae imknenne da adnastajnasci i nacyyanalnaj kansalidacyi adgetul pahodzic netryvalnasc fashystay da lyuboga inshadumstva a taksama da nacyyanalnyh religijnyh i inshyh Slova fashysty zaraz chascej za ysyo asacyyuecca z hoc syabe yany fashystami nikoli ne zvali Geta ne zusim pravilnae yzhyvanne nazvy pachalosya z piynoga putchu 1923 godze kali amerykanskiya gazety nazvali putchystay bavarskimi fashystami pravodzyachy paraleli z dzyarzhaynym peravarotam azhyccyaylyonym Musalini y Italii y 1922 godze Getaya nazva asabliva y krainah byloga SSSR bolsh za ysyo asacyyuecca z nyamecka fashysckimi zahopnikami raspachayshymi Druguyu susvetnuyu vajnu ih zverstvami cynizmam i katavannyami yakiya na shmat vyakoy zastanucca y pamyaci naroday yak tvar fashyzmu Prykmety fashyzmuFashyzm zvychajna haraktaryzuecca nastupnymi rysami Spryyae mocnaj nacyyanalnaya kansalidacyi uzvyshae dzyarzhavu nad asobaj asabliva y vyglyadze peravagi samoga dzyarzhaynaga aparata i zlicci naroda z im Gruntue svayu yladu na adzinym lidaru pravadyru Vykarystae gvalt i suchasnyya palitychnyya tehnalogii prapagandy i cenzury z metaj padaylennya palitychnyh apanentay Vystupae za stroguyu ekanamichnuyu i sacyyalnuyu reglamentacyyu Gurtue vytvorchasc u bloki Pravodzic palityku tatalnaga kantrolyu nad gramadstvam Tym ne mensh fashysckim rezhymam chasam atrymlivaecca dabicca sur yoznyh pospehay u ekanomicy i vaennaj sfery Treba adroznivac fashyzm ad nacyzmu idei yakoga vyrasli z idealogii italyanskaga fashyzmu Kali fashyzm abvyashchae ideyu nacyyanalnaj kansalidacyi to nacyzm gruntuecca na palitycy rasavaj vyklyuchnasci Gl taksamaRuski fashyzm Papulizm