Трамва́й (ад англ.: tram — вагон, ваганетка і way — шлях) — від рэйкавага грамадскага транспарту, звычайна на электрычнай цязе. Трамвай выкарыстоўваецца пераважна ў гарадах.
Трамвай | |
---|---|
Вугляродны след | 75 grams of CO₂ equivalent per person-kilometer, 55 grams of CO₂ equivalent per person-kilometer і 78,09 grams of CO₂ equivalent per person-kilometer |
Процілегла | Vollbahn[d] |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя
Першыя трамваі цягнулі коні. Першая ў свеце конка адчынілася ў Балтымары (ЗША, штат Мэрыленд) у 1828 годзе. Першы электрычны трамвай паехаў у 1881 годзе ў Грос-Ліхтэрфельдзе (сёння ў межах Берліна).
Рэкорды
Самая працяглая трамвайная сетка ў свеце належыць Санкт-Пецярбургу (Расійская Федэрацыя), агулам 285 км (2001), раней былі і больш працяглыя сеткі, напрыклад у Берліне, больш за 630 км у 1930 годзе.
Трамваю горада Цэрмат (Швейцарыя) належaць адразу два рэкорды: гэта самы кароткі маршрут у свеце (655 м) і самы высокі над узроўнем мора (2211 м.)
Берагавы трамвай, які курсіруе ў Бельгіі паміж гарадамі Дэ Панэ і Кноке мае самы працяглы ў свеце маршрут — 68 км.
У Будапешце ходзяць самыя доўгія, нізкападлогавыя вагоны (54 м) мадэлі Siemens Combino Plus.
Трамвай у розных краінах
Трамваі лініі Saarbahn (Саарбрукен) Германія перасякаюць мяжу з Францыяй, таксама на тэрыторыю Францыі магчыма трапіць на маршруце № 10 базельскага трамвая (Швейцарыя).
Першы трамвай у Беларусі быў пушчаны ў Віцебску ў 1898 годзе, пасля ў Мінск — 13 кастрычніка 1929. Трамвай таксама ёсць у Наваполацку (1974) і Мазыры (1988).
На афрыканскім кантыненце трамвай дзейнічае ў двух краінах: Тунісе (Туніс) і Егіпце (Каір, Александрыя і Хелуан).
Гл. таксама
- Vario LF3
Крыніцы
- Straßen-, Stadt- und U-Bahn // https://www.umweltbundesamt.de/bild/vergleich-der-durchschnittlichen-emissionen-0
- Straßen-, Stadt- und U-Bahn // https://www.umweltbundesamt.de/sites/default/files/medien/366/bilder/dateien/uba_emissionstabelle_personenverkehr_2020.pdf
- Tabelle 3 // https://www.umweltbundesamt.de/sites/default/files/medien/5750/publikationen/2021_fb_umweltfreundlich_mobil_bf.pdf
- БелЭн 2002.
- ТСБЛМ 2016.
Літаратура
- Багдановіч С. В. Трамва́й // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 504. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Трамва́й // Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5-ці т / АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа. — Мн.: Беларус. Сав. Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1983. — Т. 5 кн. 1: С — Улагодзіць / [рэдактар М. Р. Суднік]. — С. 506. — 663 с.
- Трамва́й // Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы / уклад.: І. Л. Капылоў [і інш.] ; пад рэд. І. Л. Капылова. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2016. — С. 824. — 968 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-11-0937-7.
- Трамва́й / Грунёнышев Н. А. // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 143—144. — ((Большая советская энциклопедия) : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
- Трамва́й // Большая политехническая энциклопедия (руск.) / Авт.-сост. В. Д. Рязанцев. — М.: Мир и образование, 2011. — С. 552. — 704 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-5-94666-621-3.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Tramvaj znachenni Tramva j ad angl tram vagon vaganetka i way shlyah vid rejkavaga gramadskaga transpartu zvychajna na elektrychnaj cyaze Tramvaj vykarystoyvaecca peravazhna y garadah Tramvaj source source source source Vuglyarodny sled75 grams of CO equivalent per person kilometer 55 grams of CO equivalent per person kilometer i 78 09 grams of CO equivalent per person kilometerProcileglaVollbahn d Medyyafajly na VikishovishchyTramvaj PESA 120NGistoryyaDvuhvosevy tramvaj z adkrytymi plyacoykami ZShA 1909 g Pershyya tramvai cyagnuli koni Pershaya y svece konka adchynilasya y Baltymary ZShA shtat Merylend u 1828 godze Pershy elektrychny tramvaj paehay u 1881 godze y Gros Lihterfeldze syonnya y mezhah Berlina RekordyBeragavy tramvaj u Belgii Samaya pracyaglaya tramvajnaya setka y svece nalezhyc Sankt Pecyarburgu Rasijskaya Federacyya agulam 285 km 2001 ranej byli i bolsh pracyaglyya setki napryklad u Berline bolsh za 630 km u 1930 godze Tramvayu gorada Cermat Shvejcaryya nalezhac adrazu dva rekordy geta samy karotki marshrut u svece 655 m i samy vysoki nad uzroynem mora 2211 m Beragavy tramvaj yaki kursirue y Belgii pamizh garadami De Pane i Knoke mae samy pracyagly y svece marshrut 68 km U Budapeshce hodzyac samyya doygiya nizkapadlogavyya vagony 54 m madeli Siemens Combino Plus Tramvaj u roznyh krainahTramvai linii Saarbahn Saarbruken Germaniya perasyakayuc myazhu z Francyyaj taksama na terytoryyu Francyi magchyma trapic na marshruce 10 bazelskaga tramvaya Shvejcaryya Pershy tramvaj u Belarusi byy pushchany y Vicebsku y 1898 godze paslya y Minsk 13 kastrychnika 1929 Tramvaj taksama yosc u Navapolacku 1974 i Mazyry 1988 Na afrykanskim kantynence tramvaj dzejnichae y dvuh krainah Tunise Tunis i Egipce Kair Aleksandryya i Heluan Gl taksamaVario LF3KrynicyStrassen Stadt und U Bahn https www umweltbundesamt de bild vergleich der durchschnittlichen emissionen 0 Strassen Stadt und U Bahn https www umweltbundesamt de sites default files medien 366 bilder dateien uba emissionstabelle personenverkehr 2020 pdf Tabelle 3 https www umweltbundesamt de sites default files medien 5750 publikationen 2021 fb umweltfreundlich mobil bf pdf BelEn 2002 TSBLM 2016 LitaraturaBagdanovich S V Tramva j Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 15 Sledaviki Tryo Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2002 T 15 S 504 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0251 2 t 15 Tramva j Tlumachalny sloynik belaruskaj movy U 5 ci t AN BSSR Instytut movaznaystva imya Ya Kolasa Mn Belarus Sav Encyklapedyya imya Petrusya Broyki 1983 T 5 kn 1 S Ulagodzic redaktar M R Sudnik S 506 663 s Tramva j Tlumachalny sloynik belaruskaj litaraturnaj movy uklad I L Kapyloy i insh pad red I L Kapylova Mn Belaruskaya Encyklapedyya imya Petrusya Broyki 2016 S 824 968 s 1 000 ekz ISBN 978 985 11 0937 7 Tramva j Grunyonyshev N A T 26 Tihohodki Ulyanovo M Sovetskaya enciklopediya 1977 S 143 144 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 rusk Tramva j Bolshaya politehnicheskaya enciklopediya rusk Avt sost V D Ryazancev M Mir i obrazovanie 2011 S 552 704 s 2 000 ekz ISBN 978 5 94666 621 3