Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Тамбо́ра — стратавулкан у Інданезіі на востраве Сумбава.
| Тамбора | |
|---|---|
| індан. Tambora | |
 Кальдэра вулкана Тамбара | |
| Краіна | |
| Востраў | Сумбава |
| Форма вулкана | стратавулкан |
| Дыяметр кратара | 6500—7000 м |
| Глыбіня кратара | 700 м |
| Перыяд утварэння | 57 000 гадоў таму |
| Апошняе вывяржэнне | 2011 |
| Вышыня вяршыні | 2722 м |
| Адносная вышыня | 2 722 м |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Вывяржэнне вулкана ў красавіку 1815 года — наймацнейшае вулканічнае вывяржэнне ў рэгістраванай гісторыі чалавецтва (магнітуда VEI 7).
Вывяржэнне ў 1815 годзе
Магнітуда 10,1. Энергія выбуху 1027эрг. Аб’ём выкінутага матэрыялу 50—185 км³ (найбольш верагодна, больш за 100 км³).
Перад падзеямі
Перад вывяржэннем вышыня вулкану была прыкладна 4000 м. Ажыўленне вулканічнай дзейнасці пачалося не пазней за 1812 год, калі былі заўважаны газавыя струмені каля вяршыні.
Вывяржэнне
Першыя магутныя выбухі адбыліся 5 красавіка 1815 г. Іх гук быў чутны на адлегласці да 1400 км. Хмары вулканічнага попелу закрылі неба над вялікай тэрыторыяй. Масіўныя выпаданні попелу адбыліся на астравах Сумбава, Ламбок, Балі, Мадура, Ява.
Наступныя магутныя выбухі адбыліся 10, 11, 12 красавіка 1815 г. Яны адчуваліся на адлегласці да 1800 км. Неба над тэрыторыяй да 500 тыс. км² было цалкам закрытая хмарамі попелу. Камяні вагой да 5 кг выкідаліся з кратэра на адлегласць болей за 40 км. На востраве Ламбок слой попелу дасягнуў 60 см. Палі і сады на тэрыторыі выпадання попелу былі цалкам знішчаны.
Пасля вывяржэння
Вышыня вулкана зменшылася да 2850 м, утварылася кальдэра 6×6,5 км, глыбінёю 700 м. Загінула 92 тыс. чал., з іх 10 тыс. непасрэдна ў час выбухаў, а 82 тыс. у выніку неўраджаю і голаду.
Гл. таксама
Крыніцы
- Tambora(недаступная спасылка). Global Volcanism Program. Смітсанаўскі інстытут. Архівавана з першакрыніцы 20 лютага 2013. Праверана 22 студзеня 2012.
- MOUNTAINS OF THE INDONESIAN ARCHIPELAGO. Peaklist. Peaklist.org. Праверана 1 мая 2009.
- БелЭн 2002.
- Паводле .
Літаратура
- Тамбо́ра // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 413. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 418. — 538 с. — 100 000 экз. (руск.)
- The Year without a summer? : world climate in 1816 / ed. by C. R. Harrington. — Ottawa: Canadian Museum of Nature, 1992. ISBN 0-660-13063-7 (англ.)
- Stommel H., Stommel E. Volcano Weather: The Story of 1816, the Year without a Summer. — Newport RI, 1983. ISBN 0-915160-71-4 (англ.)
- Тамбо́ра // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 244. — ((Большая советская энциклопедия) : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
- Тамбо́ра // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 468. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
- Тамбо́ра // Энциклопедический географический словарь (руск.). — М.: РИПОЛ классик, 2011. — С. 659. — 800 с. — (Словари нового века). — 5 000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6.
Спасылкі
- Пра археалагічныя раскопкі (англ.)
- Пра археалагічныя раскопкі Архівавана 2 кастрычніка 2008.
- Indonesia Volcanoes and Volcanics. Cascades Volcano Observatory. USGS. Праверана 19 сакавіка 2006. (англ.)
- Tambora, Sumbawa, Indonesia(недаступная спасылка). Volcano World. Department of Geosciences at Oregon State University. Архівавана з першакрыніцы 2 ліпеня 2007. Праверана 22 студзеня 2012. (англ.)
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Tambo ra 3 stratavulkan u Indanezii na vostrave Sumbava Tamboraindan Tambora Kaldera vulkana Tambara Kraina Indaneziya VostraySumbava Forma vulkanastratavulkan Dyyametr kratara6500 7000 m Glybinya kratara700 m Peryyad utvarennya57 000 gadoy tamu Aposhnyae vyvyarzhenne2011 Vyshynya vyarshyni2722 m 1 2 Adnosnaya vyshynya2 722 m Medyyafajly na Vikishovishchy Vyvyarzhenne vulkana y krasaviku 1815 goda najmacnejshae vulkanichnae vyvyarzhenne y registravanaj gistoryi chalavectva magnituda VEI 7 Zmest 1 Vyvyarzhenne y 1815 godze 1 1 Perad padzeyami 1 2 Vyvyarzhenne 1 3 Paslya vyvyarzhennya 2 Gl taksama 3 Krynicy 4 Litaratura 5 SpasylkiVyvyarzhenne y 1815 godzepravicMagnituda 4 10 1 Energiya vybuhu 1027 erg Ab yom vykinutaga materyyalu 50 185 km najbolsh veragodna bolsh za 100 km Perad padzeyamipravic Perad vyvyarzhennem vyshynya vulkanu byla prykladna 4000 m Azhyylenne vulkanichnaj dzejnasci pachalosya ne paznej za 1812 god kali byli zayvazhany gazavyya strumeni kalya vyarshyni Vyvyarzhennepravic Pershyya magutnyya vybuhi adbylisya 5 krasavika 1815 g Ih guk byy chutny na adleglasci da 1400 km Hmary vulkanichnaga popelu zakryli neba nad vyalikaj terytoryyaj Masiynyya vypadanni popelu adbylisya na astravah Sumbava Lambok Bali Madura Yava Nastupnyya magutnyya vybuhi adbylisya 10 11 12 krasavika 1815 g Yany adchuvalisya na adleglasci da 1800 km Neba nad terytoryyaj da 500 tys km bylo calkam zakrytaya hmarami popelu Kamyani vagoj da 5 kg vykidalisya z kratera na adleglasc bolej za 40 km Na vostrave Lambok sloj popelu dasyagnuy 60 sm Pali i sady na terytoryi vypadannya popelu byli calkam znishchany Paslya vyvyarzhennyapravic Vyshynya vulkana zmenshylasya da 2850 m utvarylasya kaldera 6 6 5 km glybinyoyu 700 m Zaginula 92 tys chal z ih 10 tys nepasredna y chas vybuhay a 82 tys u vyniku neyradzhayu i goladu Gl taksamapravicKultura TamboraKrynicypravic Tambora nyavyzn nedastupnaya spasylka Global Volcanism Program Smitsanayski instytut Arhivavana z pershakrynicy 20 lyutaga 2013 Praverana 22 studzenya 2012 MOUNTAINS OF THE INDONESIAN ARCHIPELAGO nyavyzn Peaklist Peaklist org Praverana 1 maya 2009 BelEn 2002 Pavodle P Hejdervary LitaraturapravicTambo ra Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 15 Sledaviki Tryo Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2002 T 15 S 413 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0251 2 t 15 Geograficheskij enciklopedicheskij slovar Geograficheskie nazvaniya Gl red A F Tryoshnikov Red kol E B Alaev P M Alampiev A G Voronov i dr M Sov enciklopediya 1983 S 418 538 s 100 000 ekz rusk The Year without a summer world climate in 1816 ed by C R Harrington Ottawa Canadian Museum of Nature 1992 ISBN 0 660 13063 7 angl Stommel H Stommel E Volcano Weather The Story of 1816 the Year without a Summer Newport RI 1983 ISBN 0 915160 71 4 angl Tambo ra T 25 Strunino Tihoreck M Sovetskaya enciklopediya 1976 S 244 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 rusk Tambo ra Geograficheskij enciklopedicheskij slovar Geograficheskie nazvaniya rusk Gl red A F Tryoshnikov Red kol E B Alaev P M Alampiev zam gl red i dr 2 e izd ispravl i dopoln M Sovetskaya enciklopediya 1989 S 468 592 s 210 000 ekz ISBN 5 85270 057 6 Tambo ra Enciklopedicheskij geograficheskij slovar rusk M RIPOL klassik 2011 S 659 800 s Slovari no vogo veka 5 000 ekz ISBN 978 5 386 03063 6 SpasylkipravicPra arhealagichnyya raskopki angl Pra arhealagichnyya raskopki Arhivavana 2 kastrychnika 2008 Indonesia Volcanoes and Volcanics nyavyzn Cascades Volcano Observatory USGS Praverana 19 sakavika 2006 angl Tambora Sumbawa Indonesia nyavyzn nedastupnaya spasylka Volcano World Department of Geosciences at Oregon State University Arhivavana z pershakrynicy 2 lipenya 2007 Praverana 22 studzenya 2012 angl Uzyata z https be wikipedia org w index php title Tambora amp oldid 4835887