На раў рака ў Пружанскім Свіслацкім раёнах Беларусі і Польшчы правы прыток Віслы Да 1962 года лічыўся правым прытокам За

На́раў — рака ў Пружанскім, Свіслацкім раёнах Беларусі і Польшчы, правы прыток Віслы. Да 1962 года лічыўся правым прытокам Заходняга Буга.

Нараў
польск. Narew
Рака Нараў на Падляшшы (Польшча)
Характарыстыка
Даўжыня	484 км
Басейн	75 175 км²
Расход вады	320 м³/с
Вадацёк
Выток
• Каардынаты	52°43′56″ пн. ш. 24°20′27″ у. д.^HGЯO
Вусце	Вісла
• Каардынаты	52°26′00″ пн. ш. 20°40′37″ у. д.^HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма	Вісла → Балтыйскае мора
Краіны	Беларусь Польшча

выток вусце
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пры зліцці рэк Вісла і Нараў (бачна крэпасць Модлін)

Даўжыня 497 км, у межах Беларусі 44 км. Вадазбор 74,8 тыс. км². Сярэднегадавы расход вады ў межах Беларусі (з прытокамі, якія ўпадаюць на тэрыторыі Польшчы) 5 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні ў межах Беларусі 0,3 ‰.

Назва

Назва Нараў балцкага паходжання.

Корань Nar- у літоўскіх гідронімах Narantis, Narasa, Nar-upis. На ўсходзе старабалцкай тэрыторыі корань Nar- у рачных назвах тыпу Нароўля на Верхнім Падняпроўі, Нара на Верхнім Павоччы. Роднасны яму корань Ner- у гідронімах тыпу Няропля, Нярус(с) (прыток Дзясны).

Корань Nar- (Ner-) звязаны з літоўскім nerti «ныраць», naras «нырок (у ваду)», далей да індаеўрапейскага *ner- «ныраць, пагружацца; прытулак, логвішча, нара».

У «Яцвяжскім слоўнічку» зафіксаваны яцвяжскі варыянт назвы Нарава Naura. Ён узнік у выніку метатэзы (перастаноўкі гукаў) адпачатнай асновы *nar-ṷ- у аснову *naṷ-r-. Таго ж паходжання і назва мазурскага возера Naury (цяпер ^[pl]), а над ім вядомая «Нау́рская гара».

Яцвяжская форма назвы ракі Наўра пацвярджае прывязку лакалізацыі дагістарычных неўраў да вобласці цячэння гэтай ракі, што рабілі яшчэ да адкрыцця «Яцвяжскага слоўнічка».

Гідраграфія

Пачынаецца з вярхоўя за 6 км на паўночны ўсход ад в. Клепачы Пружанскага раёна, вусце на тэрыторыі Польшчы. У Беларусі цячэ па Прыбужскай раўніне праз Белавежскую пушчу. Замярзае ў першай дэкадзе снежня, крыгалом у сярэдзіне сакавіка. Шырыня ракі ў межань — 8—10 м.

Даліна ў межах Беларусі амаль на ўсім працягу невыразная. Каналізавана 13 км рэчышча ад вытоку да вусця ; на астатнім працягу яно звілістае, месцамі выраўнаванае.

Асноўныя прытокі

Справа: Мядзянка, Рудаўка, Пчолка, Калонка, Бебжа, , , . Злева: Нямержанка, Тушамлянка, Нараўка.

Крыніцы

A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. Vilnius, 1981. С. 223.
В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 198.
В. Н. Топоров. Древняя Москва в балтийской перспективе // Балто-славянские исследования 1981. Москва, 1982. С. 36.
J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 766.
Топоров В. Н. Еще раз о неврах и селах в общебалтийском этноязыковом контексте (народ, земля, язык, имя). Из истории и.-евр. *neur-: *-nour- и *sel- (неумирающая память об одном балтийском племени) // Балто-славянские исследования. XVII. Москва, 2006. С. 453—462.

Літаратура

Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1–2. – Л., 1971.
Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил. (руск.)
Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.

[1] A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. Vilnius, 1981. С. 223.

[2] В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 198.

[3] В. Н. Топоров. Древняя Москва в балтийской перспективе // Балто-славянские исследования 1981. Москва, 1982. С. 36.

[4] J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 766.

[5] Топоров В. Н. Еще раз о неврах и селах в общебалтийском этноязыковом контексте (народ, земля, язык, имя). Из истории и.-евр. *neur-: *-nour- и *sel- (неумирающая память об одном балтийском племени) // Балто-славянские исследования. XVII. Москва, 2006. С. 453—462.