У склад Швейцарыі як федэратыўнай рэспублікі ўваходзіць 26 кантонаў (20 кантонаў і 6 паўкантонаў). Кантоны (ням.: Kantone, фр.: cantons, італ.: cantoni, рэтарам.: chantuns) — гэта найбуйнейшыя дзяржаўна-тэрытарыяльныя адзінкі Швейцарскай Канфедэрацыі. Ніжэйшы ўзровень тэрытарыяльна-адміністрацыйнага падзелу — абшчыны (ням.: Gemeinde), якіх станам на студзень 2012 года налічвалася 2495 (у 2011 годзе — 2495 абшчын). Ніжэй прыведзены спіс кантонаў (варта адзначыць, што нямала гарадоў Швейцарыі маюць розныя назвы, якія ўжываюцца на розных мовах краіны).
Кожны кантон мае сваю канстытуцыю і законы, заканадаўчы орган — кантанальны савет (kantonsrat), або вялікі савет, выканаўчы орган — кіруючы савет (regierungsrat), або дзяржаўны савет, які складаецца з губернатара (landammann), або старшыні дзяржаўнага савета, і ўрадавых саветнікаў (regierungsrat), або дзяржаўных саветнікаў. Кантон цалкам самастойны ў вырашэнні ўнутраных праблем. У распараджэнні цэнтральнага ўрада знаходзяцца міжнародныя пытанні, федэральны бюджэт і грошай. Тым не менш, Швейцарыя — адзіная дзяржава. Дэвіз краіны: «Адзін за ўсіх і ўсё за аднаго!» (лац.: Unus pro omnibus, omnes pro uno).
Самым апошнім паводле даты ўтварэння з'яўляецца кантон Юра (аддзелены ад кантона Берн у 1979 годзе паводле вынікаў рэферэндуму).
Адміністрацыйны падзел Швейцарыі на кантоны | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1 Да 1999 года меў статус паўкантона. Паводле канстытуцыі Швейцарыі 1999 года дэ-юрэ атрымаў статус кантона, але дэ-факта застаўся паўкантонам з абмежаванымі правамі.
2 Утварыўся ў 1979 годзе.
Крыніцы
- Der Bund kurz erklärt (ням.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 17 красавіка 2011. Праверана 1 красавіка 2012.
- Насельніцтва Швейцарыі (2012) Архівавана 6 сакавіка 2014.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Адміністрацыйны падзел Швейцарыі
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U sklad Shvejcaryi yak federatyynaj respubliki yvahodzic 26 kantonay 20 kantonay i 6 paykantonay Kantony nyam Kantone fr cantons ital cantoni retaram chantuns geta najbujnejshyya dzyarzhayna terytaryyalnyya adzinki Shvejcarskaj Kanfederacyi Nizhejshy yzroven terytaryyalna administracyjnaga padzelu abshchyny nyam Gemeinde yakih stanam na studzen 2012 goda nalichvalasya 2495 u 2011 godze 2495 abshchyn Nizhej pryvedzeny spis kantonay varta adznachyc shto nyamala garadoy Shvejcaryi mayuc roznyya nazvy yakiya yzhyvayucca na roznyh movah krainy Kozhny kanton mae svayu kanstytucyyu i zakony zakanadaychy organ kantanalny savet kantonsrat abo vyaliki savet vykanaychy organ kiruyuchy savet regierungsrat abo dzyarzhayny savet yaki skladaecca z gubernatara landammann abo starshyni dzyarzhaynaga saveta i yradavyh savetnikay regierungsrat abo dzyarzhaynyh savetnikay Kanton calkam samastojny y vyrashenni ynutranyh prablem U rasparadzhenni centralnaga yrada znahodzyacca mizhnarodnyya pytanni federalny byudzhet i groshaj Tym ne mensh Shvejcaryya adzinaya dzyarzhava Deviz krainy Adzin za ysih i ysyo za adnago lac Unus pro omnibus omnes pro uno Samym aposhnim pavodle daty ytvarennya z yaylyaecca kanton Yura addzeleny ad kantona Bern u 1979 godze pavodle vynikay referendumu Administracyjny padzel Shvejcaryi na kantonyVale Tychyna Graybyunden Gryzon Zheneva Vo Nyoyshatel Yura Bern Turgau Cyuryh Aargau Lyucern Zalaturn Bazel Land Shafhayzen Ury Shvic Glarus Sankt Galen AI AR Obvalden Nidvalden Cug Frybur Bazel Shtat Francyya Italiya Liht Aystryya Germaniya Gerb Kanton Ploshcha km Naselnictva chal 2012 Shchylnasc chal km Stalica1 Apencel Ayserroden 1 nyam Appenzell Ausserrhoden 242 9 53 438 220 00 Geryzau nyam Herisau 2 Apencel Inerroden 1 nyam Appenzell Innerrhoden 172 5 15 717 91 11 Apencel nyam Appenzell 3 Aargau nyam Aargau 1403 8 627 340 446 89 Aarau nyam Aarau 4 Bazel Land 1 nyam Basel Landschaft 517 5 276 537 534 37 Listal nyam Liestal 5 Bazel Shtat 1 nyam Basel Stadt 37 1 187 425 5051 89 Bazel nyam Basel 6 Bern nyam Bern fr Berne 5959 1 992 617 166 57 Bern nyam Bern fr Berne 7 Vale fr Valais nyam Wallis 5224 4 321 732 61 58 Syon fr Sion nyam Sitten 8 Vo fr Vaud 3212 1 734 356 228 62 Lazana fr Lausanne 9 Glarus nyam Glarus 685 4 39 369 57 44 Glarus nyam Glarus 10 Graybyunden abo Gryzon nyam Graubunden retaram Grischun ital Grigioni 7105 2 193 920 27 29 Kur nyam Chur retaram Cuira ital Coira 11 Zheneva fr Geneve 282 4 463 101 1639 88 Zheneva fr Geneve 12 Zolaturn nyam Solothurn 790 5 259 283 328 00 Zolaturn nyam Solothurn 13 Lyucern nyam Luzern 1493 4 386 082 258 53 Lyucern nyam Luzern 14 Nyoyshatel fr Neuchatel 803 1 174 554 217 35 Nyoyshatel fr Neuchatel 15 Nidvalden 1 nyam Nidwalden 276 1 41 584 150 61 Shtans nyam Stans 16 Obvalden 1 nyam Obwalden 490 6 36 115 73 61 Zarnen nyam Sarnen 17 Sankt Galen nyam Sankt Gallen 2025 5 487 060 240 46 Sankt Galen nyam St Gallen 18 Tychyna ital Ticino 2812 5 341 652 121 48 Belincona ital Bellinzona 19 Turgau nyam Thurgau 990 9 256 213 258 57 Frayenfeld Frauenfeld 20 Ury nyam Uri 1076 4 35 693 33 16 Altdorf nyam Altdorf 21 Frybur fr Fribourg nyam Freiburg 1670 8 291 395 174 40 Frybur fr Fribourg nyam Freiburg 22 Cug nyam Zug 238 7 116 575 488 37 Cug nyam Zug 23 Cyuryh nyam Zurich 1728 9 1 408 575 814 72 Cyuryh nyam Zurich 24 Shafgayzen nyam Schaffhausen 298 5 77 955 261 16 Shafgayzen nyam Schaffhausen 25 Shvic nyam Schwyz 908 1 149 830 164 99 Shvic nyam Schwyz 26 Yura2 fr Jura 838 8 70 942 84 58 Delemon fr Delemont Usyago 41 285 8 039 060 194 72 1 Da 1999 goda mey status paykantona Pavodle kanstytucyi Shvejcaryi 1999 goda de yure atrymay status kantona ale de fakta zastaysya paykantonam z abmezhavanymi pravami 2 Utvaryysya y 1979 godze KrynicyDer Bund kurz erklart nyam nedastupnaya spasylka Arhivavana z pershakrynicy 17 krasavika 2011 Praverana 1 krasavika 2012 Naselnictva Shvejcaryi 2012 Arhivavana 6 sakavika 2014 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Administracyjny padzel Shvejcaryi