Кансерватызм (фр.: conservatisme, ад лац.: conservo — захоўваю) — ідэалагічная прывержанасць да традыцыйных каштоўнасцей і парадкаў, сацыяльных ці рэлігійных дактрын. У палітыцы — кірунак, які адстойвае каштоўнасць дзяржаўнага і грамадскага парадку, непрыйманне радыкальных рэформ і . Галоўнай каштоўнасцю ў кансерватызме прымаецца захаванне традыцый грамадства, яго інстытутаў, хаця пры гэтым не адвяргаецца развіццё грамадства, калі яно будзе паступовым, эвалюцыйным. Дапушчае няроўнасць як уласцівасць грамадства.
Кансерватызм | |
---|---|
Звязаная асоба | Эдмунд Бёрк, Michael Oakeshott[d], Joseph de Maistre[d], Louis de Bonald[d], Justus Möser[d] і Friedrich von Gentz[d] |
Кім названа | Франсуа Рэнэ дэ Шатабрыян |
Першаадкрывальнік | Эдмунд Бёрк |
Процілегла | лібералізм |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
У знешняй палітыцы кансерватызм праяўляецца праз стаўку на ўмацаванне бяспекі, прымяненне ваеннай сілы, падтрымку традыцыйных саюзнікаў, у — пратэкцыянізм. Для кансерватызму характэрныя прыхільнасць да існуючых і ўсталяваных сацыяльных сістэм і нормаў, «скептычнае» ўспрыманне ідэй роўнасці людзей, непрыманне рэвалюцый і радыкальных рэформ, адстойванне эвалюцыйнага арганічнага, максімальна павольнага развіцця. Ідэалагічна кансерватызм супрацьстаіць як лібералізму, гэтак і сацыялізму. Кансерватызм варта адрозніваць ад як ад імкнення назад і варожасці да новаўвядзенняў, і ад традыцыяналізму. Сучасны кансерватызм часам аказваецца нават больш гнуткім і рухомым, чым іншыя палітычныя плыні.
Упершыню тэрмін «кансерватызм» ужыў у 1891 годзе французскі палітык і пісьменнік Франсуа Рэнэ дэ Шатабрыян, падчас Французскай рэвалюцыі. У заходняй палітыцы кансерватызмам часцяком называюць школу мыслення, распачатую Эдмундам Бёркам, і падобнымі мыслярамі. Акрамя Бёрка, вялікі ўнёсак у афармленне кансерватызму зрабілі французскі езуіт і аўстрыйскі канцлер Клемент Метэрніх.
Меркаванні кансерватыўных партый у свеце вельмі розныя. Асноўнымі кансерватыўнымі палітычнымі сіламі ў сваіх краінах лічацца Ліберальна-дэмакратычная партыя Японіі, Рэспубліканская партыя ЗША, Кансерватыўная партыя Вялікабрытаніі, Ліберальная партыя Аўстраліі. Светапогляд і палітыка ўсіх гэтых партый моцна адрозніваюцца адзін ад аднаго.
Гл. таксама
- Традыцыяналізм
- Еўразійства
- Лібералізм
Зноскі
- Burke E. Reflections on the Revolution in France — 1790.
Літаратура
- Eccleshall, Robert. English Conservatism since the Restoration: An Introduction and Anthology. London: Unwin Hyman, 1990 ISBN 978-0-04-445346-8
- Hainsworth, Paul. The extreme right in Western Europe, Abingdon, OXON: Routledge, 2008 ISBN 0-415-39682-4
- Osterling, Jorge P. Democracy in Colombia: Clientelist Politics and Guerrilla Warfare. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers, 1989 ISBN 0887382290, 9780887382291
- Winthrop, Norman and Lovell, David W. "Varieties of Conservative Theory". In Winthrop, Norman. Liberal Democratic Theory and Its Critics. Beckenham, Kent: Croom Helm Ltd., 1983 ISBN 0-7099-2766-5, 9780709927662
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кансерватызм
- Кансерватыўная энцыклапедыя
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Kanservatyzm fr conservatisme ad lac conservo zahoyvayu idealagichnaya pryverzhanasc da tradycyjnyh kashtoynascej i paradkay sacyyalnyh ci religijnyh daktryn U palitycy kirunak yaki adstojvae kashtoynasc dzyarzhaynaga i gramadskaga paradku nepryjmanne radykalnyh reform i Galoynaj kashtoynascyu y kanservatyzme prymaecca zahavanne tradycyj gramadstva yago instytutay hacya pry getym ne advyargaecca razviccyo gramadstva kali yano budze pastupovym evalyucyjnym Dapushchae nyaroynasc yak ulascivasc gramadstva Kanservatyzm source source source source source Zvyazanaya asobaEdmund Byork Michael Oakeshott d Joseph de Maistre d Louis de Bonald d Justus Moser d i Friedrich von Gentz d Kim nazvanaFransua Rene de ShatabryyanPershaadkryvalnikEdmund ByorkProcileglaliberalizm Medyyafajly na VikishovishchyScyag kanservatyzmu U zneshnyaj palitycy kanservatyzm prayaylyaecca praz stayku na ymacavanne byaspeki prymyanenne vaennaj sily padtrymku tradycyjnyh sayuznikay u pratekcyyanizm Dlya kanservatyzmu harakternyya pryhilnasc da isnuyuchyh i ystalyavanyh sacyyalnyh sistem i normay skeptychnae ysprymanne idej roynasci lyudzej neprymanne revalyucyj i radykalnyh reform adstojvanne evalyucyjnaga arganichnaga maksimalna pavolnaga razviccya Idealagichna kanservatyzm supracstaic yak liberalizmu getak i sacyyalizmu Kanservatyzm varta adroznivac ad yak ad imknennya nazad i varozhasci da novayvyadzennyay i ad tradycyyanalizmu Suchasny kanservatyzm chasam akazvaecca navat bolsh gnutkim i ruhomym chym inshyya palitychnyya plyni Upershynyu termin kanservatyzm uzhyy u 1891 godze francuzski palityk i pismennik Fransua Rene de Shatabryyan padchas Francuzskaj revalyucyi U zahodnyaj palitycy kanservatyzmam chascyakom nazyvayuc shkolu myslennya raspachatuyu Edmundam Byorkam i padobnymi myslyarami Akramya Byorka vyaliki ynyosak u afarmlenne kanservatyzmu zrabili francuzski ezuit i aystryjski kancler Klement Meternih Merkavanni kanservatyynyh partyj u svece velmi roznyya Asnoynymi kanservatyynymi palitychnymi silami y svaih krainah lichacca Liberalna demakratychnaya partyya Yaponii Respublikanskaya partyya ZShA Kanservatyynaya partyya Vyalikabrytanii Liberalnaya partyya Aystralii Svetapoglyad i palityka ysih getyh partyj mocna adroznivayucca adzin ad adnago Gl taksamaTradycyyanalizm Eyrazijstva LiberalizmZnoskiBurke E Reflections on the Revolution in France 1790 lt a href https wikidata org wiki Track Q2287584 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q165792 gt lt a gt LitaraturaEccleshall Robert English Conservatism since the Restoration An Introduction and Anthology London Unwin Hyman 1990 ISBN 978 0 04 445346 8 Hainsworth Paul The extreme right in Western Europe Abingdon OXON Routledge 2008 ISBN 0 415 39682 4 Osterling Jorge P Democracy in Colombia Clientelist Politics and Guerrilla Warfare New Brunswick NJ Transaction Publishers 1989 ISBN 0887382290 9780887382291 Winthrop Norman and Lovell David W Varieties of Conservative Theory In Winthrop Norman Liberal Democratic Theory and Its Critics Beckenham Kent Croom Helm Ltd 1983 ISBN 0 7099 2766 5 9780709927662SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Kanservatyzm Kanservatyynaya encyklapedyya