Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры — музей у Мінску. Знаходзіцца ў Траецкім прадмесці ў гістарычным будынку абутковай фабрыкі М. Цытвера. Мае 9 філіялаў.
Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры | |
---|---|
Профіль | літаратурны |
Заснаваны | 1987 |
Падпарадкаванасць | Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь |
Месцазнаходжанне | М.Багдановіча 13 Мінск |
Праезд | Да станцыі метро “Няміга”, маршруты тралейбусаў № 12, 29, 37, 40, 53, 46, аўтобусаў № 24, 38, 57, 91 (прыпынак “Оперны тэатр”) |
Дырэктар | Сяргей Іванавіч Усік |
Адкрыты | 10:00 - 19:00 (аўторак - нядзеля) |
bellitmuseum.by |
Гісторыя
Заснаваны 6 лістапада 1987 г. у Мінску паводле загаду Міністэрства культуры БССР. Адкрыты для наведвання ў 1991 г.
Першапачаткова з’яўляўся галаўной арганізацыяй у Аб’яднанні дзяржаўных літаратурных музеяў, утвораным 25 сакавіка 1986 г. на базе Аб’яднанай дырэкцыі літаратурных музеяў Мінска. 29 чэрвеня 2001 г. на падставе загаду Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь з аб’яднання былі выведзены Дзяржаўны літаратурны музей Янкі Купалы, Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа, Літаратурны музей Максіма Багдановіча, Дзяржаўны музей гісторыі тэатральнай і музычнай культуры і Дзяржаўны музей Петруся Броўкі. Аб’яднанне было рэарганізавана і далучана да ўстановы «Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры».
У 2007 г. адбылася перадача з рэспубліканскай уласнасці ў камунальную ўласнасць Маладзечанскага раёна двух філіялаў — Гісторыка-літаратурнага музея ў в. Гарадок і Музейнага комплекса ў Плябані. У 2010 г. Літаратурны музей Максіма Гарэцкага перададзены ў камунальную ўласнасць Мсціслаўскага райвыканкама.
У 2014 г. была праведзена чарговая рэарганізацыя музея, ў выніку якой да яго далучыліся Літаратурны музей Максіма Багдановіча і Літаратурны музей Петруся Броўкі з філіяламі.
Першым кіраўніком музея з’яўляўся Л. Т. Хадкевіч, у 2002—2016 гг. — Л. М. Макарэвіч, 2016—2018 гг. — З. Л. Яцкевіч. З лістапада 2018 па 31 снежня 2020 дырэктар .
Пасля масавых фальсіфікацый на прэзідэнцкіх выбарах 2020 года, жорсткага здушэння акцый пратэстаў, збіцця і катаванняў затрыманых пратэстоўцаў, супрацоўнікі музея і яго дырэктар напісалі зварот, у якім запатрабавалі справядлівых выбараў, спынення насілля і выконвання законаў. 31 снежня 2020 г. быў вымушаны звольніцца па патрабаванні наймальніка — Міністэрства культуры (міністр А. Маркевіч).
З лютага 2021 года дырэктарам установы з’яўляецца Сяргей Іванавіч Усік.
Фонды
Асноўны фонд музея з філіяламі ў 2008 г. налічваў 41 087 адзінак захоўвання, навукова-дапаможны — 4706 адзінак. Экспазіцыйна-выставачная плошча 8 залаў музея 371,9 м².
Музей з'яўляецца буйнейшым літаратурным музеем краіны: калекцыі музея ўключаюць матэрыялы, якія характарызуюць узнікненне і развіццё літаратурнай творчасці беларускага народа ад старажытнасці да сучаснасці.
Музейны збор уяўляе комплекс разнастайных крыніц (рукапісы, рукапісныя кнігі, друкаваныя выданні, старадрукі, кнігі з аўтографамі), што складае 69 % ад агульнай колькасці музейных прадметаў асноўнага фонду. Значнымі з'яўляюцца калекцыі рэчыўных помнікаў, фотаматэрыялаў, графікі, этнаграфіі. Большая частка музейнага збору ўкамплектавана ў 1987-97 гг. (62,5 % ад агульнай колькасці адзінак асноўнага фонду). Назіраецца тэндэнцыя пастаяннага росту новых паступленняў, колькасць фондавых паступленняў за 2002-07 гг. склала 20,4 % асноўнага фонду.
У музеі захоўваюцца і дэманструюцца матэрыялы, якія адносяцца да жыцця і творчасці вядомых беларускіх пісьменнікаў: ад рэдкіх аўтографаў, кніг, рукапісаў, фотаматэрыялаў, дакументаў да твораў выяўленчага мастацтва і мемарыяльных рэчаў. Сярод найбольш значных па колькасці і адметнасці персанальных матэрыялаў вылучаюцца архівы пісьменнікаў В. Быкава, В. Віткі, А. Вярцінскага, Ц. Гартнага, В. Дуніна-Марцінкевіча, А. Звонака, В. Зуёнка, У. Караткевіча, У. Карызны, К. Крапівы, М. Лынькова, С. Новіка-Пяюна, Я. Семяжона, Цёткі, І. Чыгрынава, І. Шамякіна і інш.
Рарытэты музея складаюць рукапісныя кнігі (царкоўнага і свецкага зместу) і старадрукі 17 — 18 ст. (Віленскай друкарні Мамонічаў, Радзівілаў, Полацкага езуіцкага калегіума), прыжыццёвыя выданні: «Гапон» В. Дуніна-Марцінкевіча (1855), «Вянок» М. Багдановіча (1913), «Абразкі» З. Бядулі (1913), «Сялянскія песні з-над Нёмана і Дзвіны» Я. Чачота (1845) і інш., асабістыя рэчы, рукапісы, творы класікаў беларускай літаратуры, пісьменнікаў 19 — пачатку 20 ст. (З. Бядулі, Цёткі, К. Буйло, Я. Купалы, Я. Коласа і інш.), каштоўныя выданні і перавыданні пачатку мінулага стагоддзя — «Дудка беларуская» (1907), «Смык беларускі» (1908) Ф. Багушэвіча, «Шчароўскія дажынкі. Купала» В. Дуніна-Марцінкевіча (1910), «На зачарованых гонях» (1923), «Салавей» (1927) З. Бядулі, «Вязанка» Я. Лучыны (1903) і інш., кнігі з аўтографамі, экслібрысы, рэдкія адзінкі іканаграфіі, фотаматэрыялы 19 — 1-й палавіны 20 ст., матэрыялы, звязаныя з развіццём літаратурнага працэсу 1920-30-х г. (А. Бабарэкі, М. Гарэцкага, М. Зарэцкага, А. Мрыя, Я. Пушчы, К. Чорнага і інш.).
У музеі захоўваюцца асабістыя рэчы Ц. Гартнага, У. Дубоўкі, К. Крапівы, М. Лынькова, Я. Маўра, С. Новіка-Пяюна, І. Шамякіна, партрэты беларускіх пісьменнікаў, экслібрысы, ілюстрацыі да твораў беларускай літаратуры мастакоў Э. Агуновіча, , В. Бялыніцкага-Бірулі, А. Волкава, П. Драчова, А. Кашкурэвіча, М. Купавы, , А. Марыкса, А. Тычыны, , М. Філіповіч, Л. Шчамялёва, В. Янушкевіча і інш.
Філіялы
Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры мае 9 філіялаў:
- Музей-сядзіба Францішка Багушэвіча «Кушляны»
- Музей-сядзіба Міцкевічаў «Завоссе»
- Літаратурны музей Кузьмы Чорнага
- Літаратурны музей Максіма Багдановіча
- Літаратурны музей Петруся Броўкі
- Музей-дача Васіля Быкава
- Філіял «Беларуская хатка»
- Філіял «Хата-музей Петруся Броўкі»
- Філіял «Фальварак Ракуцёўшчына»
Зноскі
- Дырэктара Музея гісторыі беларускай літаратуры прымусілі падаць у адстаўку
- [1]
Літаратура
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 527 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2. — С. 247.
- Музеі Беларусі Музеи Беларуси / [рэдакцыйны савет: Г. П. Пашкоў, Л. В. Календа, М. Г. Нікіцін]. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя, 2008. — 559 с.
Спасылкі
- На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
- Афіцыйны сайт
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Dzyarzhayny muzej gistoryi belaruskaj litaratury muzej u Minsku Znahodzicca y Traeckim pradmesci y gistarychnym budynku abutkovaj fabryki M Cytvera Mae 9 filiyalay Dzyarzhayny muzej gistoryi belaruskaj litaraturyGaloyny fasad muzeya Profil litaraturny Zasnavany 1987 Padparadkavanasc Ministerstva kultury Respubliki Belarus Mescaznahodzhanne M Bagdanovicha 13 Minsk Praezd Da stancyi metro Nyamiga marshruty tralejbusay 12 29 37 40 53 46 aytobusay 24 38 57 91 prypynak Operny teatr Dyrektar Syargej Ivanavich Usik Adkryty 10 00 19 00 aytorak nyadzelya bellitmuseum by Zmest 1 Gistoryya 2 Fondy 3 Filiyaly 4 Znoski 5 Litaratura 6 SpasylkiGistoryyapravicZasnavany 6 listapada 1987 g u Minsku pavodle zagadu Ministerstva kultury BSSR Adkryty dlya navedvannya y 1991 g Pershapachatkova z yaylyaysya galaynoj arganizacyyaj u Ab yadnanni dzyarzhaynyh litaraturnyh muzeyay utvoranym 25 sakavika 1986 g na baze Ab yadnanaj dyrekcyi litaraturnyh muzeyay Minska 29 chervenya 2001 g na padstave zagadu Ministerstva kultury Respubliki Belarus z ab yadnannya byli vyvedzeny Dzyarzhayny litaraturny muzej Yanki Kupaly Dzyarzhayny litaraturna memaryyalny muzej Yakuba Kolasa Litaraturny muzej Maksima Bagdanovicha Dzyarzhayny muzej gistoryi teatralnaj i muzychnaj kultury i Dzyarzhayny muzej Petrusya Broyki Ab yadnanne bylo rearganizavana i daluchana da ystanovy Dzyarzhayny muzej gistoryi belaruskaj litaratury U 2007 g adbylasya peradacha z respublikanskaj ulasnasci y kamunalnuyu ylasnasc Maladzechanskaga rayona dvuh filiyalay Gistoryka litaraturnaga muzeya y v Garadok i Muzejnaga kompleksa y Plyabani U 2010 g Litaraturny muzej Maksima Gareckaga peradadzeny y kamunalnuyu ylasnasc Mscislayskaga rajvykankama U 2014 g byla pravedzena chargovaya rearganizacyya muzeya y vyniku yakoj da yago daluchylisya Litaraturny muzej Maksima Bagdanovicha i Litaraturny muzej Petrusya Broyki z filiyalami Pershym kiraynikom muzeya z yaylyaysya L T Hadkevich u 2002 2016 gg L M Makarevich 2016 2018 gg Z L Yackevich Z listapada 2018 pa 31 snezhnya 2020 dyrektar M L Rybakoy Paslya masavyh falsifikacyj na prezidenckih vybarah 2020 goda zhorstkaga zdushennya akcyj pratestay zbiccya i katavannyay zatrymanyh pratestoycay supracoyniki muzeya i yago dyrektar Mihail Rybakoy napisali zvarot u yakim zapatrabavali spravyadlivyh vybaray spynennya nasillya i vykonvannya zakonay 1 31 snezhnya 2020 g byy vymushany zvolnicca 2 pa patrabavanni najmalnika Ministerstva kultury ministr A Markevich Z lyutaga 2021 goda dyrektaram ustanovy z yaylyaecca Syargej Ivanavich Usik FondypravicAsnoyny fond muzeya z filiyalami y 2008 g nalichvay 41 087 adzinak zahoyvannya navukova dapamozhny 4706 adzinak Ekspazicyjna vystavachnaya ploshcha 8 zalay muzeya 371 9 m Muzej z yaylyaecca bujnejshym litaraturnym muzeem krainy kalekcyi muzeya yklyuchayuc materyyaly yakiya haraktaryzuyuc uzniknenne i razviccyo litaraturnaj tvorchasci belaruskaga naroda ad starazhytnasci da suchasnasci Muzejny zbor uyaylyae kompleks raznastajnyh krynic rukapisy rukapisnyya knigi drukavanyya vydanni staradruki knigi z aytografami shto skladae 69 ad agulnaj kolkasci muzejnyh pradmetay asnoynaga fondu Znachnymi z yaylyayucca kalekcyi rechyynyh pomnikay fotamateryyalay grafiki etnagrafii Bolshaya chastka muzejnaga zboru ykamplektavana y 1987 97 gg 62 5 ad agulnaj kolkasci adzinak asnoynaga fondu Naziraecca tendencyya pastayannaga rostu novyh pastuplennyay kolkasc fondavyh pastuplennyay za 2002 07 gg sklala 20 4 asnoynaga fondu U muzei zahoyvayucca i demanstruyucca materyyaly yakiya adnosyacca da zhyccya i tvorchasci vyadomyh belaruskih pismennikay ad redkih aytografay knig rukapisay fotamateryyalay dakumentay da tvoray vyyaylenchaga mastactva i memaryyalnyh rechay Syarod najbolsh znachnyh pa kolkasci i admetnasci persanalnyh materyyalay vyluchayucca arhivy pismennikay V Bykava V Vitki A Vyarcinskaga C Gartnaga V Dunina Marcinkevicha A Zvonaka V Zuyonka U Karatkevicha U Karyzny K Krapivy M Lynkova S Novika Pyayuna Ya Semyazhona Cyotki I Chygrynava I Shamyakina i insh Rarytety muzeya skladayuc rukapisnyya knigi carkoynaga i sveckaga zmestu i staradruki 17 18 st Vilenskaj drukarni Mamonichay Nyasvizhskaj drukarni Radzivilay Polackaga ezuickaga kalegiuma pryzhyccyovyya vydanni Gapon V Dunina Marcinkevicha 1855 Vyanok M Bagdanovicha 1913 Abrazki Z Byaduli 1913 Syalyanskiya pesni z nad Nyomana i Dzviny Ya Chachota 1845 i insh asabistyya rechy rukapisy tvory klasikay belaruskaj litaratury pismennikay 19 pachatku 20 st Z Byaduli Cyotki K Bujlo Ya Kupaly Ya Kolasa i insh kashtoynyya vydanni i peravydanni pachatku minulaga stagoddzya Dudka belaruskaya 1907 Smyk belaruski 1908 F Bagushevicha Shcharoyskiya dazhynki Kupala V Dunina Marcinkevicha 1910 Na zacharovanyh gonyah 1923 Salavej 1927 Z Byaduli Vyazanka Ya Luchyny 1903 i insh knigi z aytografami ekslibrysy redkiya adzinki ikanagrafii fotamateryyaly 19 1 j palaviny 20 st materyyaly zvyazanyya z razviccyom litaraturnaga pracesu 1920 30 h g A Babareki M Gareckaga M Zareckaga A Mryya Ya Pushchy K Chornaga i insh U muzei zahoyvayucca asabistyya rechy C Gartnaga U Duboyki K Krapivy M Lynkova Ya Mayra S Novika Pyayuna I Shamyakina partrety belaruskih pismennikay ekslibrysy ilyustracyi da tvoray belaruskaj litaratury mastakoy E Agunovicha V Barabancava V Byalynickaga Biruli A Volkava P Drachova A Kashkurevicha M Kupavy P Luka A Maryksa A Tychyny V Fyodaravaj M Filipovich L Shchamyalyova V Yanushkevicha i insh FiliyalypravicDzyarzhayny muzej gistoryi belaruskaj litaratury mae 9 filiyalay Muzej syadziba Francishka Bagushevicha Kushlyany Muzej syadziba Mickevichay Zavosse Litaraturny muzej Kuzmy Chornaga Litaraturny muzej Maksima Bagdanovicha Litaraturny muzej Petrusya Broyki Muzej dacha Vasilya Bykava Filiyal Belaruskaya hatka Filiyal Hata muzej Petrusya Broyki Filiyal Falvarak Rakucyoyshchyna Znoski Dyrektara Muzeya gistoryi belaruskaj litaratury prymusili padac u adstayku 1 Litaraturapravic nbsp Ab ekt Dzyarzhaynaga spisa gistoryka kulturnyh kashtoynascej Respubliki Belarus shyfr 711E000001 Encyklapedyya gistoryi Belarusi U 6 t T 3 Gimnazii Kadencyya Redkal G P Pashkoy gal red i insh Mast E E Zhakevich Mn BelEn 1996 527 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0041 2 S 247 Muzei Belarusi Muzei Belarusi redakcyjny savet G P Pashkoy L V Kalenda M G Nikicin Minsk Belaruskaya Encyklapedyya 2008 559 s Spasylkipravic nbsp Na Vikishovishchy pakul nyama medyyafajlay pa teme ale Vy mozhace zagruzic ih Aficyjny sajt Uzyata z https be wikipedia org w index php title Dzyarzhayny muzej gistoryi belaruskaj litaratury amp oldid 4867428