Гётаку (яп.: 魚拓 Gyotaku, з gyo "рыба" + taku «адбітак каменю ») — традыцыйны японскі метад друку рыбы — практыка, якая ўзыходзіць да сярэдзіны 1800-х гадоў. З’яўляецца формай ценявога друку , якой карысталіся рыбакі для фіксацыі свайго ўлову, але таксама стала самастойнай формай мастацтва.
Метад гравюры гётаку выкарыстоўвае рыбу, марскіх істот або падобныя прадметы ў якасці «друкаваных пласцін». Адбіткі рабіліся чарніламі сумі і паперай васі . Ходзяць чуткі, што самураі ўладкоўвалі спаборніцтвы па рыбалцы з дапамогай адбіткаў гётаку. Гэтая арыгінальная форма гётаку, як метад запісу для рыбакоў, выкарыстоўваецца і сёння, і яе можна ўбачыць у крамах рыбалоўных снасцяў у Японіі.
Метады
Гётаку ў рэшце рэшт ператварылася ў форму мастацтва з трыма рознымі падыходамі:
- прамы метад (яп.: 直接法 chokusetsu-hō) найбольш блізкі да арыгінальнага. Рыбу чысцяць, падрыхтоўваюць, падтрымліваюць, а затым пакрываюць тушшу. У гэты момант на рыбу наносіцца змочаная («рысавая» папера), і акуратным расціраннем або націсканнем рукамі ствараецца малюнак.
- непрамы метад (яп.: 間接法 kansetsu-hō) з’яўляецца больш карпатлівым працэсам і дае вельмі далікатныя і падрабязныя выявы. Гэты метад прадугледжвае прыляпленне паперы васі, шоўку ці іншай тканіны да рыбы з дапамогай рысавай пасты. Рэльеф рыбы праглядваецца праз шоўк, а туш старанна наносіцца на шоўк, прыліпаючы да рыбы, з дапамогай тампонаў (аплікатараў з шоўку, абгорнутага вакол бавоўны).
- метад пераносу (яп.: 転写法 tensha-hō) менш вядомы і мала распаўсюджаны. Ён быў распрацаваны, калі мэтай друку было стварыць малюнак на цвёрдай паверхні, такой як дрэва, , пластык ці нават сцяна жылля. Гэта сітуацыі, калі немагчыма нанесці аснову твора непасрэдна на паверхню аб’екта, пакрытага тушшу. У tensha-hō суб’ект падрыхтоўваецца і пакрываецца тушшу, як і ў прамым метадзе. Затым малюнак здымаецца з аб’екта пасля размяшчэння і націскання кавалка нейлону або на аб’ект, пакрыты чарніламі. Затым пераносную плёнку падымаюць, асцярожна кладуць і прыціскаюць да мэтавай паверхні. У гэтым метадзе канчатковы малюнак не пераварочваецца, як у прамым метадзе. Падчас гэтага працэсу выява перагортваецца другі раз, у выніку чаго атрымліваецца права арыентаваны адбітак.
Часам прамыя адбіткі застаюцца ў чорна-белым выглядзе, у якім яны надрукаваны, а потым вочы размалёўваюцца ў адценнях шэрага . Гэта найбольш набліжана да першапачатковай формы гётаку як запісу ўлову рыбака. Колер звычайна дадаецца ў мастацкую версію гэтых тварэнняў, альбо выкарыстоўваючы каляровую туш непасрэдна на рыбе, альбо дадаючы колер да твора пасля, празрыстымі чарніламі або каляровымі сродкамі. Гатовыя работы можна замацаваць на скрутках, увільготненым спосабам замацаваць на палатне або замацаваць на фонавай паперы васі, а затым матыраваць і аформіць у рамку. Часта праца ўключае ў сябе чырвоную пячатку (адбітак) і/або нейкую каліграфію іерогліфаў кандзі, якая паказвае імя мастака і інфармацыю, або важную інфармацыю.
Падобным чынам прыродныя прынты развіваліся ў заходнім свеце, пачынаючы як функцыянальны працэс, а потым ператвараючыся ў від мастацтва. У самых ранніх прыродных гравюрах чарніла або пігменты наносіліся непасрэдна на рэльефную паверхню лісця і/ці іншых адносна плоскіх прыродных аб’ектаў, каб захапіць выявы іх памераў, формаў, тэкстуры паверхні і далікатных узораў жылак або лускі. Як правіла, абодва бакі ліста пакрываліся чарніламі, і затым ліст змяшчаўся ўнутр складзенага аркуша або паміж двума лістамі паперы. Калі церці ўручную або прапускаць праз , атрымліваецца люстраное адлюстраванне верхняга і ніжняга боку аднаго і таго ж ліста. Часта гравюры рабіліся чорнымі чарніламі, а колеры пазней маляваліся або рысаваліся мастаком. У іншых выпадках расплюшчаны высушаны ліст або расліну адзін раз пакрывалі чорнымі чарніламі, а потым некалькі разоў друкавалі ў друкарскім станку. Першапачатковы цёмны адбітак выкарыстоўваўся ў якасці рабочай копіі або пробнага адбітка. Наступныя адбіткі з больш слабымі слядамі чарнілаў расфарбоўваліся ўручную, каб больш нагадваць знешні выгляд рэальных прадметаў. Гэтая методыка звычайна прымяняецца да вырабу адбітка з рыбы. Майстры таксама выкарыстоўвалі дрэва і разьбяныя малюнкі для гэтага.
Прамы метад у цяперашні час выкарыстоўваецца ва ўсім свеце для стварэння малюнкаў шырокага спектру аб’ектаў. Многія рыбадрукары выкарыстоўваюць прамы метад, але наносяць каляровыя чарніла, каб больш дакладна паўтарыць натуральныя колеры аб’ектаў. Дублікаты малюнкаў можна ствараць прамым метадам для атрымання унікальных, адзіных у сваім родзе адбіткаў, таму іх можна выдаваць, як і іншыя формы рэльефнага друку.
Зноскі
Гётаку на Вікісховішчы |
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Gyotaku yap 魚拓 Gyotaku z gyo ryba taku adbitak kamenyu angl bel tradycyjny yaponski metad druku ryby praktyka yakaya yzyhodzic da syaredziny 1800 h gadoy Z yaylyaecca formaj cenyavoga druku angl bel yakoj karystalisya rybaki dlya fiksacyi svajgo ylovu ale taksama stala samastojnaj formaj mastactva Adbitak ryby y tehnicy gyotaku Metad gravyury gyotaku vykarystoyvae rybu marskih istot abo padobnyya pradmety y yakasci drukavanyh plascin Adbitki rabilisya charnilami sumi rusk bel i paperaj vasi rusk bel Hodzyac chutki shto samurai yladkoyvali spabornictvy pa rybalcy z dapamogaj adbitkay gyotaku Getaya aryginalnaya forma gyotaku yak metad zapisu dlya rybakoy vykarystoyvaecca i syonnya i yae mozhna ybachyc u kramah rybaloynyh snascyay rusk bel u Yaponii MetadypravicGyotaku y reshce resht peratvarylasya y formu mastactva z tryma roznymi padyhodami pramy metad yap 直接法 chokusetsu hō najbolsh blizki da aryginalnaga Rybu chyscyac padryhtoyvayuc padtrymlivayuc a zatym pakryvayuc tushshu U gety momant na rybu nanosicca zmochanaya vasi rysavaya papera i akuratnym rascirannem abo naciskannem rukami stvaraecca malyunak nepramy metad yap 間接法 kansetsu hō z yaylyaecca bolsh karpatlivym pracesam i dae velmi dalikatnyya i padrabyaznyya vyyavy Gety metad pradugledzhvae prylyaplenne papery vasi shoyku ci inshaj tkaniny da ryby z dapamogaj rysavaj pasty Relef ryby praglyadvaecca praz shoyk a tush staranna nanosicca na shoyk prylipayuchy da ryby z dapamogaj tamponay aplikataray z shoyku abgornutaga vakol bavoyny metad peranosu yap 転写法 tensha hō mensh vyadomy i mala raspaysyudzhany Yon byy raspracavany kali metaj druku bylo stvaryc malyunak na cvyordaj paverhni takoj yak dreva skura plastyk ci navat scyana zhyllya Geta situacyi kali nemagchyma nanesci asnovu tvora nepasredna na paverhnyu ab ekta pakrytaga tushshu U tensha hō sub ekt padryhtoyvaecca i pakryvaecca tushshu yak i y pramym metadze Zatym malyunak zdymaecca z ab ekta paslya razmyashchennya i naciskannya kavalka nejlonu abo polietylenu na ab ekt pakryty charnilami Zatym peranosnuyu plyonku padymayuc ascyarozhna kladuc i pryciskayuc da metavaj paverhni U getym metadze kanchatkovy malyunak ne peravarochvaecca yak u pramym metadze Padchas getaga pracesu vyyava peragortvaecca drugi raz u vyniku chago atrymlivaecca prava aryentavany adbitak Chasam pramyya adbitki zastayucca y chorna belym vyglyadze u yakim yany nadrukavany a potym vochy razmalyoyvayucca y adcennyah sheraga Geta najbolsh nablizhana da pershapachatkovaj formy gyotaku yak zapisu ylovu rybaka Koler zvychajna dadaecca y mastackuyu versiyu getyh tvarennyay albo vykarystoyvayuchy kalyarovuyu tush nepasredna na rybe albo dadayuchy koler da tvora paslya prazrystymi charnilami abo kalyarovymi srodkami Gatovyya raboty mozhna zamacavac na skrutkah uvilgotnenym sposabam zamacavac na palatne abo zamacavac na fonavaj papery vasi a zatym matyravac i aformic u ramku Chasta praca yklyuchae y syabe chyrvonuyu pyachatku adbitak i abo nejkuyu kaligrafiyu ieroglifay kandzi yakaya pakazvae imya mastaka i infarmacyyu abo vazhnuyu infarmacyyu Padobnym chynam pryrodnyya prynty razvivalisya y zahodnim svece pachynayuchy yak funkcyyanalny praces a potym peratvarayuchysya y vid mastactva U samyh rannih pryrodnyh gravyurah charnila abo pigmenty nanosilisya nepasredna na relefnuyu paverhnyu liscya i ci inshyh adnosna ploskih pryrodnyh ab ektay kab zahapic vyyavy ih pameray formay tekstury paverhni i dalikatnyh uzoray zhylak abo luski Yak pravila abodva baki lista pakryvalisya charnilami i zatym list zmyashchaysya ynutr skladzenaga arkusha abo pamizh dvuma listami papery Kali cerci yruchnuyu abo prapuskac praz drukarski stanok atrymlivaecca lyustranoe adlyustravanne verhnyaga i nizhnyaga boku adnago i tago zh lista Chasta gravyury rabilisya chornymi charnilami a kolery paznej malyavalisya abo rysavalisya mastakom U inshyh vypadkah rasplyushchany vysushany list abo raslinu adzin raz pakryvali chornymi charnilami a potym nekalki razoy drukavali y drukarskim stanku Pershapachatkovy cyomny adbitak vykarystoyvaysya y yakasci rabochaj kopii abo probnaga adbitka Nastupnyya adbitki z bolsh slabymi slyadami charnilay rasfarboyvalisya yruchnuyu kab bolsh nagadvac zneshni vyglyad realnyh pradmetay Getaya metodyka zvychajna prymyanyaecca da vyrabu adbitka z ryby Majstry taksama vykarystoyvali dreva i razbyanyya malyunki dlya getaga Pramy metad u cyaperashni chas vykarystoyvaecca va ysim svece dlya stvarennya malyunkay shyrokaga spektru ab ektay Mnogiya rybadrukary vykarystoyvayuc pramy metad ale nanosyac kalyarovyya charnila kab bolsh dakladna paytaryc naturalnyya kolery ab ektay Dublikaty malyunkay mozhna stvarac pramym metadam dlya atrymannya unikalnyh adzinyh u svaim rodze adbitkay tamu ih mozhna vydavac yak i inshyya formy relefnaga druku Znoski nbsp Gyotaku na Vikishovishchy Uzyata z https be wikipedia org w index php title Gyotaku amp oldid 4698634