Вялікае Княства Літоўскае (1812) — праект дзяржавы пад патранатам Напалеона I падчас вайны 1812 года супраць Расіі.
Гістарычная дзяржава | |||
Вялікае Княства Літоўскае | |||
---|---|---|---|
| |||
1 ліпеня 1812 — снежань 1812 | |||
Сталіца | Вільня | ||
Мова(ы) | беларуская, руская, польская | ||
Рэлігія | праваслаўе, каталіцтва, уніяцтва | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя
16 (28) чэрвеня 1812 года Вялікай арміяй была занятая Вільня. Няглядзячы на тое, што палякі разлічвалі на аднаўленне Рэчы Паспалітай у межах 1772 года шляхам далучэння былых зямель Літвы да Княства Варшаўскага, Напалеон пайшоў на аднаўленне Вялікага Княства Літоўскага як умоўна самайстойнай (сатэліцкай) дзяржавы.
Адміністрацыйны падзел
Адноўленае Вялікае Княства Літоўскае ўключала Віленскую, Гродзенскую, Мінскую губерні (якія былі перайменаваны ў дэпартаменты) і Беластоцкую вобласць. Сталіцай зрабілі Вільню.
Органы ўлады
19 чэрвеня (1 ліпеня) быў створаны часовы ўрад, які называўся
. Часовы ўрад складаўся з сямі камітэтаў. Старшынёй кожнага камітэта быў член камісіі. Камітэты:- Камітэт харчавання і складоў — Станіслаў Солтан (Старшыня Камісіі),
- камітэт фінансаў — Караль Прозар,
- камітэт паліцыі — ,
- судовы камітэт — Францішак Ельскі,
- ваенны камітэт — князь Аляксандр Антоні Сапега,
- камітэт унутраных спраў — граф Аляксандр Патоцкі,
- камітэт адукацыі — Ян Снядэцкі.
Сакратар камісіі — .
Губернатар Вільні —
.Прэзідэнты часовага ўрада
- (з 18 ліпеня 1812 года)
- Станіслаў Солтан (з 24 жніўня 1812 года)
- (з верасня 1812 года)
- Станіслаў Солтан (з верасня 1812 года)
Армія
5 (17) ліпеня 1812 года Напалеон выдаў дэкрэт пра стварэнне арміі Вялікага Княства Літоўскага. Для стварэння арміі было вылучана 500 тысяч франкаў. Агулам армія ВКЛ павінна было скласці 14 тысяч чалавек. Акрамя таго некаторыя магнаты за свой кошт стваралі атрады і накіроўвалі іх да арміі. Напалеон стварыў і свой гвардзейскі літоўска-беларускі лёгкаконны полк колькасцю 1026 чалавек. 12 (24) жніўня Камісія часовага ўрада ВКЛ пастанавіла пра стварэнне 6 егерскіх батальёнаў у колькасці 5004 чалавек.
Рэкруты ў армію Вялікага Княства Літоўскага набіраліся на шасцігадовы тэрмін.
Гл. таксама
- Вялікае Княства Літоўскае
- Вялікае Княства Літоўскае (1811)
- Вялікае Княства Літоўска-Беларускае (1918)
Літаратура
- Януш Івашкевіч , Litwa w roku 1812 (Літва ў 1812 годзе), Варшава, 1912.
- Марыян Кукель , Wojna 1812 roku (Вайна 1812 года), Кракаў, 1937.
- А. Рэмбоўскі, «Konfederacja Generalna i pospolite ruszenie w roku 1812», Biblioteka Warszawska , vol. 1, 1896, fascicle 3, pp. 478—514; vol. 2, 1896, fascicle 1, pp. 67-86.
- Уладзіслаў Заеўскі, Józef Wybicki , Варшава, 1983.
Спасылкі
- В.Сянькевіч. Да 175-годзьдзя аднаўленьня Вялікага Княства Літоўскага(бел. (тар.)) // Зважай. — Таронта: Верасень, 1987. — № 4 (48). — С. 7-8. — ISSN 5172.
- В.Сянькевіч. Да 175-годзьдзя аднаўленьня Вялікага Княства Літоўскага(бел. (тар.)) // Зважай. — Таронта: Лістапад, 1987. — № 4 (48). — С. 2-3. — ISSN 5172.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Vyalikae Knyastva Litoyskae znachenni Vyalikae Knyastva Litoyskae 1812 praekt dzyarzhavy pad patranatam Napaleona I padchas vajny 1812 goda suprac Rasii Gistarychnaya dzyarzhavaVyalikae Knyastva LitoyskaeGerb gt 1 lipenya 1812 snezhan 1812Stalica VilnyaMova y belaruskaya ruskaya polskayaReligiya pravaslaye katalictva uniyactva Medyyafajly na VikishovishchyGistoryya16 28 chervenya 1812 goda Vyalikaj armiyaj byla zanyataya Vilnya Nyaglyadzyachy na toe shto palyaki razlichvali na adnaylenne Rechy Paspalitaj u mezhah 1772 goda shlyaham daluchennya bylyh zyamel Litvy da Knyastva Varshayskaga Napaleon pajshoy na adnaylenne Vyalikaga Knyastva Litoyskaga yak umoyna samajstojnaj satelickaj dzyarzhavy Administracyjny padzelAdnoylenae Vyalikae Knyastva Litoyskae yklyuchala Vilenskuyu Grodzenskuyu Minskuyu guberni yakiya byli perajmenavany y departamenty i Belastockuyu voblasc Stalicaj zrabili Vilnyu Organy ylady19 chervenya 1 lipenya byy stvorany chasovy yrad yaki nazyvaysya be tarask Chasovy yrad skladaysya z syami kamitetay Starshynyoj kozhnaga kamiteta byy chlen kamisii Kamitety Kamitet harchavannya i skladoy Stanislay Soltan Starshynya Kamisii kamitet finansay Karal Prozar kamitet palicyi sudovy kamitet Francishak Elski vaenny kamitet knyaz Alyaksandr Antoni Sapega kamitet unutranyh spray graf Alyaksandr Patocki kamitet adukacyi Yan Snyadecki Sakratar kamisii Gubernatar Vilni fr Prezidenty chasovaga yrada z 18 lipenya 1812 goda Stanislay Soltan z 24 zhniynya 1812 goda z verasnya 1812 goda Stanislay Soltan z verasnya 1812 goda Armiya5 17 lipenya 1812 goda Napaleon vyday dekret pra stvarenne armii Vyalikaga Knyastva Litoyskaga Dlya stvarennya armii bylo vyluchana 500 tysyach frankay Agulam armiya VKL pavinna bylo sklasci 14 tysyach chalavek Akramya tago nekatoryya magnaty za svoj kosht stvarali atrady i nakiroyvali ih da armii Napaleon stvaryy i svoj gvardzejski litoyska belaruski lyogkakonny polk kolkascyu 1026 chalavek 12 24 zhniynya Kamisiya chasovaga yrada VKL pastanavila pra stvarenne 6 egerskih batalyonay u kolkasci 5004 chalavek Rekruty y armiyu Vyalikaga Knyastva Litoyskaga nabiralisya na shascigadovy termin Gl taksamaVyalikae Knyastva Litoyskae Vyalikae Knyastva Litoyskae 1811 Vyalikae Knyastva Litoyska Belaruskae 1918 LitaraturaYanush Ivashkevich Litwa w roku 1812 Litva y 1812 godze Varshava 1912 Maryyan Kukel Wojna 1812 roku Vajna 1812 goda Krakay 1937 A Remboyski Konfederacja Generalna i pospolite ruszenie w roku 1812 Biblioteka Warszawska vol 1 1896 fascicle 3 pp 478 514 vol 2 1896 fascicle 1 pp 67 86 Uladzislay Zaeyski Jozef Wybicki Varshava 1983 SpasylkiV Syankevich Da 175 godzdzya adnaylennya Vyalikaga Knyastva Litoyskaga bel tar Zvazhaj Taronta Verasen 1987 4 48 S 7 8 ISSN 5172 V Syankevich Da 175 godzdzya adnaylennya Vyalikaga Knyastva Litoyskaga bel tar Zvazhaj Taronta Listapad 1987 4 48 S 2 3 ISSN 5172