Вэб-партал — сайт у камп’ютарнай сетцы, які дае карыстальніку розныя інтэрактыўныя інтэрнэт-сэрвісы, якія працуюць у рамках гэтага сайта. Вэб-партал можа складацца з некалькіх сайтаў.
Таксама парталы функцыянуюць як кропкі доступу да інфармацыі ў інтэрнэце або сайты, якія дапамагаюць карыстальнікам у пошуку патрэбнай інфармацыі. Такія парталы ўяўляюць інфармацыю з розных крыніц у падобным выглядзе. Часам іх называюць навігацыйнымі сайтамі.
Як правіла, парталы выконваюць функцыі пошуку, а таксама прадастаўляюць доступ да розных інтэрнэт-сэрвісаў, напрыклад электроннай пошты, стужцы навін і г. д.
Канцэпцыя вэб-парталаў — прадастаўленне максімальнай колькасці інтэрнэт-сэрвісаў у адным месцы для прыцягнення найбольшай колькасці карыстальнікаў.
Тэрміналогія
Тэрміналагічная неспрактыкаванасць карыстальнікаў і відавочная для вытворцаў кантэнту сайтаў прывабнасць пазіцыянавання сваіх інтэрнэт-праектаў як парталаў прывялі да размывання паняцця. Парталамі часта называюць сябе буйныя сайты з разгалінаванай ўнутранай структурай і вялікай колькасцю спасылак. Аднак, калі вялікая частка гэтых спасылак — ўнутраныя (якія вядуць на іншую старонку таго ж сайта), называць такі сайт парталам няправільна.[крыніца?]
Гісторыя
Інтэнсіўнаму развіццю парталаў спрыяе шэраг праграмных прадуктаў, якія дазваляюць аб’яднаць у адзіную прастору інфармацыю з розных крыніц. Такія рашэнні звязаны, у прыватнасці, з:
- наяўнасцю англ.: Single Sign On, SSO), калі карыстальнік пераходзіць з аднаго падзелу партала ў іншы без паўторнай аўтэнтыфікацыі; (
- арганізацыяй перадачы дадзеных паміж рознымі праграмамі, задзейнічанымі карыстальнікам у ходзе працы на партале.
Класіфікацыя па спецыялізацыі інфармацыі
Гарызантальны партал
Гарызантальны партал (універсальны, агульнага прызначэння, general portal) — партал, які ахоплівае мноства тэматык, які ўяўляе набор сэрвісаў (якія абслугоўваюць, па магчымасці, усе тэмы) і арыентаваны на максімальна шырокую аўдыторыю — на максімальны ахоп яе інтарэсаў. Найбольш вядомыя гарызантальныя парталы: Yahoo! (англамоўныя); (рускамоўны); Yandex, Ukr.net (рускамоўныя і украінскамоўныя).
Такія парталы, як правіла, спалучаюць у сабе разнастайныя функцыі, прапануюць разнастайны кантэнт і розныя сэрвісы (навінавыя, фінансавыя, забаўляльныя, гульнявыя і г. д.).
Вертыкальны партал
Вертыкальны партал (нішавы, vertical portal, niche portal) — партал вузкай тэматычнай накіраванасці, які прадстаўляе розныя сэрвісы для карыстальнікаў сеткі па пэўным інтарэсам і арыентаваны на поўны ахоп пэўнай тэматыкі або вобласці дзейнасці.
Калі тэматыка вертыкальнага партала даволі цікавая, вакол яго можа скласціся інтэрнэт-супольнасць (community) — больш-менш пастаянная група асоб, якія сістэматычна маюць зносіны паміж сабой (напрыклад, у чаце такога партала).
Класіфікацыя па накіраванасці на карыстальнікаў
Карпаратыўны партал
Карпаратыўны партал (corporate portal, enterprise portal) — сукупнасць інфармацыйных сістэм і баз дадзеных прадпрыемства, арганізацыі або ўстановы, прадстаўленых у інтэрнэце.
Карпаратыўны партал прадастаўляе супрацоўнікам кампаніі (або яе пастаянным партнёрам) строга пэўныя правы доступу да аўтаматызаванай сістэме кіравання (інфармацыйнай сістэме падрыхтоўкі прыняцця рашэнняў, экспертнай сістэме, сістэме сумеснай працы, сістэме кіравання бізнэс-працэсамі і г. д.).
Публічны партал
Публічны партал (public portal) з’яўляецца дыяметральнай супрацьлегласцю карпаратыўнага партала, так як з’яўляецца даступным для неабмежаванага кола карыстальнікаў.
Публічны партал дае любому наведвальніку любую інфармацыю і любыя сэрвісы. Як правіла, публічны партал належыць якой-небудзь кампаніі і з’яўляецца часткай яе бізнесу (напрыклад, Mail.Ru). Аднак яго нельга аднесці да карпаратыўных сайтаў, з прычыны чаго на такім партале рэдка можна ўбачыць дадзеныя аб самой гэтай кампаніі.
Прыклады вэб-парталаў
- «FB.ru». Інфармацыйны партал, дзе кожны мае магчымасць стаць аўтарам свайго артыкула. У адрозненне ад блогаў, мікраблогаў або Інтэрнэт-дзённікаў, на «FB» публікуюцца паўнавартасныя артыкулы, размеркаваныя па адпаведных катэгорыях, што значна спрашчае іх пошук.
- Вэб-партал «ToPedia.ru». ToPedia — гэта інтэрнэт-энцыклапедыя, у якой ахопліваецца шырокае кола тэматык, які ўключае ў сябе псіхалогію, падарожжа, здароўе, тэхналогіі, захапленні і многае іншае.
- Інтэрнэт-рэсурс «Woman.ru». Woman — жаночы часопіс онлайн.
- Партал «Сhampionat.com». Расейскі спартыўны інтэрнэт-партал, які публікуе навіны, вынікі матчаў, аналітычныя дадзеныя, які размяшчае фота-, відэаматэрыялы і онлайн-трансляцыі.
Стандарты
- Web Services for Remote Portlets (WSRP) — сеткавы пратакольны стандарт для сувязі з аддаленымі портлетами
- JSR 168 (Java Portlet Standard Definition) вызначае кантракт паміж портлетами і кантэйнерам портлетов і дае зручную праграмную мадэль распрацоўнікам портлетов
Гл. таксама
- Пошукавая сістэма
- Дынамічны сайт
- Рэгіянальны інфармацыйны партал
Спасылкі
- Інтэрнэт-партал, Карпаратыўны партал, Гарызантальны партал, Вертыкальны партал
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Dlya termina Partal gl taksama inshyya znachenni Veb partal sajt u kamp yutarnaj setcy yaki dae karystalniku roznyya interaktyynyya internet servisy yakiya pracuyuc u ramkah getaga sajta Veb partal mozha skladacca z nekalkih sajtay Taksama partaly funkcyyanuyuc yak kropki dostupu da infarmacyi y internece abo sajty yakiya dapamagayuc karystalnikam u poshuku patrebnaj infarmacyi Takiya partaly yyaylyayuc infarmacyyu z roznyh krynic u padobnym vyglyadze Chasam ih nazyvayuc navigacyjnymi sajtami Yak pravila partaly vykonvayuc funkcyi poshuku a taksama pradastaylyayuc dostup da roznyh internet servisay napryklad elektronnaj poshty stuzhcy navin i g d Kancepcyya veb partalay pradastaylenne maksimalnaj kolkasci internet servisay u adnym mescy dlya prycyagnennya najbolshaj kolkasci karystalnikay TerminalogiyaTerminalagichnaya nespraktykavanasc karystalnikay i vidavochnaya dlya vytvorcay kantentu sajtay pryvabnasc pazicyyanavannya svaih internet praektay yak partalay pryvyali da razmyvannya panyaccya Partalami chasta nazyvayuc syabe bujnyya sajty z razgalinavanaj ynutranaj strukturaj i vyalikaj kolkascyu spasylak Adnak kali vyalikaya chastka getyh spasylak ynutranyya yakiya vyaduc na inshuyu staronku tago zh sajta nazyvac taki sajt partalam nyapravilna krynica GistoryyaIntensiynamu razviccyu partalay spryyae sherag pragramnyh praduktay yakiya dazvalyayuc ab yadnac u adzinuyu prastoru infarmacyyu z roznyh krynic Takiya rashenni zvyazany u pryvatnasci z nayaynascyu en angl Single Sign On SSO kali karystalnik perahodzic z adnago padzelu partala y inshy bez paytornaj aytentyfikacyi arganizacyyaj peradachy dadzenyh pamizh roznymi pragramami zadzejnichanymi karystalnikam u hodze pracy na partale Klasifikacyya pa specyyalizacyi infarmacyiGaryzantalny partal Garyzantalny partal universalny agulnaga pryznachennya general portal partal yaki ahoplivae mnostva tematyk yaki yyaylyae nabor servisay yakiya abslugoyvayuc pa magchymasci use temy i aryentavany na maksimalna shyrokuyu aydytoryyu na maksimalny ahop yae intaresay Najbolsh vyadomyya garyzantalnyya partaly Yahoo anglamoynyya ruskamoyny Yandex Ukr net ruskamoynyya i ukrainskamoynyya Takiya partaly yak pravila spaluchayuc u sabe raznastajnyya funkcyi prapanuyuc raznastajny kantent i roznyya servisy navinavyya finansavyya zabaylyalnyya gulnyavyya i g d Vertykalny partal Vertykalny partal nishavy vertical portal niche portal partal vuzkaj tematychnaj nakiravanasci yaki pradstaylyae roznyya servisy dlya karystalnikay setki pa peynym intaresam i aryentavany na poyny ahop peynaj tematyki abo voblasci dzejnasci Kali tematyka vertykalnaga partala davoli cikavaya vakol yago mozha sklascisya internet supolnasc community bolsh mensh pastayannaya grupa asob yakiya sistematychna mayuc znosiny pamizh saboj napryklad u chace takoga partala Klasifikacyya pa nakiravanasci na karystalnikayKarparatyyny partal Karparatyyny partal corporate portal enterprise portal sukupnasc infarmacyjnyh sistem i baz dadzenyh pradpryemstva arganizacyi abo ystanovy pradstaylenyh u internece Karparatyyny partal pradastaylyae supracoynikam kampanii abo yae pastayannym partnyoram stroga peynyya pravy dostupu da aytamatyzavanaj sisteme kiravannya infarmacyjnaj sisteme padryhtoyki prynyaccya rashennyay ekspertnaj sisteme sisteme sumesnaj pracy sisteme kiravannya biznes pracesami i g d Publichny partal Publichny partal public portal z yaylyaecca dyyametralnaj supracleglascyu karparatyynaga partala tak yak z yaylyaecca dastupnym dlya neabmezhavanaga kola karystalnikay Publichny partal dae lyubomu navedvalniku lyubuyu infarmacyyu i lyubyya servisy Yak pravila publichny partal nalezhyc yakoj nebudz kampanii i z yaylyaecca chastkaj yae biznesu napryklad Mail Ru Adnak yago nelga adnesci da karparatyynyh sajtay z prychyny chago na takim partale redka mozhna ybachyc dadzenyya ab samoj getaj kampanii Pryklady veb partalay FB ru Infarmacyjny partal dze kozhny mae magchymasc stac aytaram svajgo artykula U adroznenne ad blogay mikrablogay abo Internet dzyonnikay na FB publikuyucca paynavartasnyya artykuly razmerkavanyya pa adpavednyh kategoryyah shto znachna sprashchae ih poshuk Veb partal ToPedia ru ToPedia geta internet encyklapedyya u yakoj ahoplivaecca shyrokae kola tematyk yaki yklyuchae y syabe psihalogiyu padarozhzha zdaroye tehnalogii zahaplenni i mnogae inshae Internet resurs Woman ru Woman zhanochy chasopis onlajn Partal Shampionat com Rasejski spartyyny internet partal yaki publikue naviny vyniki matchay analitychnyya dadzenyya yaki razmyashchae fota videamateryyaly i onlajn translyacyi StandartyWeb Services for Remote Portlets WSRP setkavy pratakolny standart dlya suvyazi z addalenymi portletami JSR 168 Java Portlet Standard Definition vyznachae kantrakt pamizh portletami i kantejneram portletov i dae zruchnuyu pragramnuyu madel raspracoynikam portletovGl taksamaPoshukavaya sistema Dynamichny sajt Regiyanalny infarmacyjny partalSpasylkiInternet partal Karparatyyny partal Garyzantalny partal Vertykalny partal