Беда Вялебны

Беда Вялебны, Беда з Нартумбрыі (лац.: Bēda Venerābilis; 672/673 — 26 мая 735) — манах Ордэна бенедыкцінцаў з Нартумбрыі, багаслоў, гісторык і паэт. Прылічаны да святых хрысціянскай царквой.

Беда Вялебны
лац.: Beda Venerabilis
Дата нараджэння	каля 672
Месца нараджэння	магчыма Джараў^[d], Нартумбрыя
Дата смерці	735^[…]
Месца смерці	Джараў^[d], Нартумбрыя
У ліку	святы, каталіцкі святы і Настаўнік Царквы
Дзень памяці	25 мая
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вядомы сваёй працай «Царкоўная гісторыя народа англаў» (лац.: Historia ecclesiastica gentis Anglorum), за якую яго завуць бацькай англійскай гісторыі. У 1899 годзе Беда абвешчаны настаўнікам царквы.

Біяграфія

Бяда Вялебны, ілюстрацыя з , XV ст.

Ужо на восьмым годзе жыцця ён паступіў у манастыр Уірмаўт, дзе прабыў да 691 года, атрымаўшы там цудоўную для таго часу навуковую адукацыю. Адсюль ён перайшоў у суседні, падуладны Уірмаўту манастыр Джарау (заснаваны ў 681), дзе на 19-м годзе жыцця стаў дыяканам і ў 702 годзе — святаром. З гэтага часу пачынаецца яго пісьменніцкая дзейнасць, якая складалася, галоўным чынам, у тлумачэнні асобных кніг Старога і Новага Запаветаў. На смяротным ложы ён скончыў пераклад Евангеллі паводле Яна на англасаксонскую мову, дыктуючы яго сваім вучням. Паводле яго біёграфа Кутберта, апошняе сачыненне святога — на старажытнаанглійскай мове. Памёр 27 мая 735 і пахаваны ў манастыры Джарау; пазней яго рэшткі былі перанесены ў Дарэмскі сабор.

Зноскі

1. Berry A. A Short History of Astronomy — London: John Murray, 1898.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19939115"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q84"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19025604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1232629"></a>
2. Istituto dell'Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line Праверана 7 чэрвеня 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65921422"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3803714"></a>
3. BeWeB Праверана 14 лютага 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q77541206"></a>
4. Calendarium Romanum: Ex decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum. Editio typica — Civitas Vaticana: Typis Polyglottis Vaticanis, 1969. — С. 26.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q98782022"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123141159"></a>

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Беда Вялебны
• «Уславім годна гаспадара горняга: духоўная паэзія англасаксаў». Наша Вера, 4(46)/2008.
• Святы Бэда Вялебны, святар і доктар Касцёла