Арбіта́льная ста́нцыя — касмічны апарат, які працяглы час функцыянуе на арбіце штучнага спадарожніка Зямлі або іншай планеты ці яе спадарожніка. Можа дзейнічаць у пілатуемым (з экіпажам касманаўтаў) і аўтаматычным рэжымах.
Першая ў свеце эксперыментальная арбітальная станцыя была створана 16 студзеня 1969 года на арбіце стыкоўкай караблёў «» і «»; доўгачасовая савецкая арбітальная станцыя «Салют» выведзена на арбіту 19 красавіка 1971 года; у ЗША арбітальная станцыя «» была запушчана 14 мая 1973 года; з 20 лютага 1986 па 23 сакавіка 2001 года дзейнічала арбітальная станцыя «Мір».
Арбітальная станцыя дастаўляецца на арбіту 2 спосабамі:
- цалкам збіраецца на Зямлі і выводзіцца на арбіту ракетай-носьбітам (маса і габарыты арбітальнай станцыі абмежаваны энергетычнымі магчымасцямі ракеты);
- зборка ажыццяўляецца на арбіце з элементаў, якія дастаўляюцца ракетамі-носьбітамі ці , што дае магчымасць ствараць арбітальныя станцыі неабходнай масы, аб'ёму і канфігурацыі, у працэсе эксплуатацыі мяняць яе прызначэнне і спецыялізацыю. Найбольш важная праблема пры стварэнні арбітальнай станцыі — стыкоўка на арбіце.
Канструкцыі арбітальных станцый прадугледжваюць вырашэнне праблем пераадольвання працяглага ўздзеяння бязважкасці на арганізм чалавека, аховы ад радыяцыі і мікраметэарытаў, забеспячэння надзейнасці і дастатковага рэсурсу працы бартавых сістэм і інш.
Арбітальныя станцыі выкарыстоўваюцца для даследавання каляземнай (каляпланетнай) касмічнай прасторы і планеты Зямлі з арбіты штучнага спадарожніка; правядзення метэаралагічных і астранамічных назіранняў, медыка-біялагічных і тэхнічных эксперыментаў, ваеннай разведкі і іншага, могуць служыць базай для зборкі і запуску цяжкіх міжпланетных касмічных караблёў.
Літаратура
- Арбітальная станцыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 458. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Арбітальная станцыя
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Arbita lnaya sta ncyya kasmichny aparat yaki pracyagly chas funkcyyanue na arbice shtuchnaga spadarozhnika Zyamli abo inshaj planety ci yae spadarozhnika Mozha dzejnichac u pilatuemym z ekipazham kasmanaytay i aytamatychnym rezhymah Stancyya Mir nad Zyamlyoyu Pershaya y svece eksperymentalnaya arbitalnaya stancyya byla stvorana 16 studzenya 1969 goda na arbice stykoykaj karablyoy i doygachasovaya saveckaya arbitalnaya stancyya Salyut vyvedzena na arbitu 19 krasavika 1971 goda u ZShA arbitalnaya stancyya byla zapushchana 14 maya 1973 goda z 20 lyutaga 1986 pa 23 sakavika 2001 goda dzejnichala arbitalnaya stancyya Mir Arbitalnaya stancyya dastaylyaecca na arbitu 2 sposabami calkam zbiraecca na Zyamli i vyvodzicca na arbitu raketaj nosbitam masa i gabaryty arbitalnaj stancyi abmezhavany energetychnymi magchymascyami rakety zborka azhyccyaylyaecca na arbice z elementay yakiya dastaylyayucca raketami nosbitami ci shto dae magchymasc stvarac arbitalnyya stancyi neabhodnaj masy ab yomu i kanfiguracyi u pracese ekspluatacyi myanyac yae pryznachenne i specyyalizacyyu Najbolsh vazhnaya prablema pry stvarenni arbitalnaj stancyi stykoyka na arbice Kanstrukcyi arbitalnyh stancyj pradugledzhvayuc vyrashenne prablem peraadolvannya pracyaglaga yzdzeyannya byazvazhkasci na arganizm chalaveka ahovy ad radyyacyi i mikrametearytay zabespyachennya nadzejnasci i dastatkovaga resursu pracy bartavyh sistem i insh Arbitalnyya stancyi vykarystoyvayucca dlya dasledavannya kalyazemnaj kalyaplanetnaj kasmichnaj prastory i planety Zyamli z arbity shtuchnaga spadarozhnika pravyadzennya metearalagichnyh i astranamichnyh nazirannyay medyka biyalagichnyh i tehnichnyh eksperymentay vaennaj razvedki i inshaga moguc sluzhyc bazaj dlya zborki i zapusku cyazhkih mizhplanetnyh kasmichnyh karablyoy LitaraturaArbitalnaya stancyya Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 1 A Arshyn Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 1996 T 1 S 458 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0036 6 t 1 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Arbitalnaya stancyya