Іва́н Сярге́евіч Турге́неў (руск.: Ива́н Серге́евич Турге́нев) (9 лістапада 1818 — 3 верасня 1883) — рускі пісьменнік, паэт, член-карэспандэнт Пецярбургскай АН (1860).
Іван Сяргеевіч Тургенеў | |
---|---|
Асабістыя звесткі | |
Псеўданімы | .....въ, —е—, И.С.Т., И.Т., Л., Недобобов, Иеремия, Т., Т…, Т. Л. і Т……в |
Дата нараджэння | 28 кастрычніка (9 лістапада) 1818[…] |
Месца нараджэння |
|
Дата смерці | 22 жніўня (3 верасня) 1883[…](64 гады) |
Месца смерці |
|
Пахаванне |
|
Грамадзянства | |
Бацька | Сяргей Мікалаевіч Тургенеў[d] |
Маці | Варвара Пятроўна Тургенева[d] |
Альма-матар |
|
Месца працы |
|
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | пісьменнік, паэт, драматург, раманіст, перакладчык, празаік, драматург, публіцыст |
Гады творчасці | 1834 — 1883 |
Кірунак | рэалізм |
Жанр | апавяданне, аповесць[d], раман, элегія і драма |
Мова твораў | нямецкая, французская, англійская і руская |
Грамадская дзейнасць | |
Член у |
|
Подпіс | |
Творы ў Вікікрыніцах | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Біяграфія
Іван Тургенеў нарадзіўся 28 кастрычніка 1818 года ў Арле. Бацька, Сяргей Мікалаевіч, быў адстаўным палкоўнікам-кірасірам. Маці, Варвара Пятроўна Лутавінава, паходзіла з дваранскай сям’і. У смутны час адзін з Тургеневых — Пётр Нікітыч — быў пакараны смерцю на Лобным месцы за тое, што выкрываў Ілжэдзмітрыя. Да 9 год Іван Тургенеў пражыў ва ўспадкаваным маёнтку Спаскае-Лутавінава ў 10 км ад Мцэнска Арлоўскай губерні. У 1827 годзе Тургеневы, каб даць дзецям адукацыю, пасяліліся ў Маскве, у купленым на Самацёке доме.
Іван Сяргеевіч спачатку вучыўся ў пансіёне Вейдэнгамера, затым яго аддалі пансіянерам дырэктару Лазараўскага інстытута Крузэ. У 1833 годзе 15-гадовы Тургенеў паступіў у славесны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта. Праз год, пасля таго, як старэйшы брат Івана паступіў у гвардэйскую артылерыю, сям’я пераехала ў Санкт-Пецярбург, і Іван Тургенеў тады ж перайшоў у Пецярбургскі ўніверсітэт.
У 1863 годзе Тургенеў скончыў курс са ступенню сапраўднага сутдэнта. Мроячы аб навуковай дзейнасці, ён у наступным годзе зноў прайшоў выпускны іспыт, атрымаў ступень кандыдата, а ў 1838 годзе адправіўся ў Германію. Пасяліўшыся ў Берліне, Іван узяўся за вучобу. Слухаючы ва ўніверсітэце лекцыі па гісторыі рымскай і грэчаскай літаратуры, ён дома занімаўся граматыкай старажытнагрэчаскай і лацінскай моў.
У 1841 годзе Тургенеў вярнуўся на радзіму. Напачатку 1842 года ён падаў у Маскоўскі ўніверсітэт просьбу аб дапушчэнні яго да іспыту на ступень магістра філасофіі. У гэты ж час ён пачаў сваю літаратурную дзейнасць. У 1846 годзе выйшлі аповесці «Брэтэр» і «Тры партрэта». Пазней ён піша такія творы, як «Нахлебнік» (1848), «Халасцяк» (1849), «Правінцыялка», «Месяц у вёсцы», «Заўтрак у правадыра» (1856), «Муму» (1854), «Зацішша» (1854), «Якаў Пасынкаў» (1855) і г. д.
У 1852 годзе выходзіць зборнік кароткіх аповедаў Тургенева пад агульнай назвай «Запіскі паляўнічага». У далейшым Тургенеў піша чатыры буйнейшыя творы: «Рудын» (1856), «Дваранскае гняздо» (1859), «Накануне» (1860) і «Бацькі і дзеці» (1862).
З пачатку 1860-х гадоў ён пасяляецца ў Бадэн-Бадэне. У выніку жыцця за мяжой атрымаўся самы вялікі па аб’ёму з раманаў Тургенева — «Новь» (1877).
Пісьменнік сканаў у пад Парыжам, 22 жніўня (3 верасня па новаму стылю) 1883 года. Цела Тургенева, згодна з яго жаданнем, было прывезена ў Пецярбург і пахавана на Валкоўскіх могілках пры вялікім збеге народа.
Зноскі
- autori vari Enciclopedia Treccani — Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1929.
- Freeborn R. H. Ivan Turgenev // Encyclopædia Britannica
- Румянцева Э. М. Тургенев Иван Сергеевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1977. — Т. 26 : Тихоходки — Ульяново. — С. 327–330. Праверана 28 верасня 2015.
- Тургенев Иван Сергеевич // Большая российская энциклопедия — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Іван Сяргеевіч Тургенеў
- Іван Тургенеў на «Радаводзе». Дрэва продкаў і нашчадкаў
- Іва́н Турге́неў стихи
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Iva n Syarge evich Turge ney rusk Iva n Serge evich Turge nev 9 listapada 1818 3 verasnya 1883 ruski pismennik paet chlen karespandent Pecyarburgskaj AN 1860 Ivan Syargeevich TurgeneyAsabistyya zvestkiPseydanimy v e I S T I T L Nedobobov Ieremiya T T T L i T vData naradzhennya 28 kastrychnika 9 listapada 1818 Mesca naradzhennya Arol Arloyskaya gubernya Rasijskaya imperyyaData smerci 22 zhniynya 3 verasnya 1883 64 gady Mesca smerci Buzhyval d Trecyaya francuzskaya respublikaPahavanne Litaratarskiya mastki d Gramadzyanstva Rasijskaya imperyyaBacka Syargej Mikalaevich Turgeney d Maci Varvara Pyatroyna Turgeneva d Alma matar Berlinski yniversitet d filasofski fakultet Sankt Pecyarburgskaga dzyarzhaynaga yniversiteta d Imperatarski Maskoyski yniversitetHU BerlinMesca pracy Pecyarburgskaya akademiya navukPrafesijnaya dzejnascRod dzejnasci pismennik paet dramaturg ramanist perakladchyk prazaik dramaturg publicystGady tvorchasci 1834 1883Kirunak realizmZhanr apavyadanne apovesc d raman elegiya i dramaMova tvoray nyameckaya francuzskaya anglijskaya i ruskayaGramadskaya dzejnascChlen u Pecyarburgskaya akademiya navukPodpisTvory y Vikikrynicah Medyyafajly na VikishovishchyBiyagrafiyaIvan Turgeney naradziysya 28 kastrychnika 1818 goda y Arle Backa Syargej Mikalaevich byy adstaynym palkoynikam kirasiram Maci Varvara Pyatroyna Lutavinava pahodzila z dvaranskaj syam i U smutny chas adzin z Turgenevyh Pyotr Nikitych byy pakarany smercyu na Lobnym mescy za toe shto vykryvay Ilzhedzmitryya Da 9 god Ivan Turgeney prazhyy va yspadkavanym mayontku Spaskae Lutavinava y 10 km ad Mcenska Arloyskaj guberni U 1827 godze Turgenevy kab dac dzecyam adukacyyu pasyalilisya y Maskve u kuplenym na Samacyoke dome Ivan Syargeevich spachatku vuchyysya y pansiyone Vejdengamera zatym yago addali pansiyaneram dyrektaru Lazarayskaga instytuta Kruze U 1833 godze 15 gadovy Turgeney pastupiy u slavesny fakultet Maskoyskaga yniversiteta Praz god paslya tago yak starejshy brat Ivana pastupiy u gvardejskuyu artyleryyu syam ya peraehala y Sankt Pecyarburg i Ivan Turgeney tady zh perajshoy u Pecyarburgski yniversitet U 1863 godze Turgeney skonchyy kurs sa stupennyu sapraydnaga sutdenta Mroyachy ab navukovaj dzejnasci yon u nastupnym godze znoy prajshoy vypuskny ispyt atrymay stupen kandydata a y 1838 godze adpraviysya y Germaniyu Pasyaliyshysya y Berline Ivan uzyaysya za vuchobu Sluhayuchy va yniversitece lekcyi pa gistoryi rymskaj i grechaskaj litaratury yon doma zanimaysya gramatykaj starazhytnagrechaskaj i lacinskaj moy U 1841 godze Turgeney vyarnuysya na radzimu Napachatku 1842 goda yon paday u Maskoyski yniversitet prosbu ab dapushchenni yago da ispytu na stupen magistra filasofii U gety zh chas yon pachay svayu litaraturnuyu dzejnasc U 1846 godze vyjshli apovesci Breter i Try partreta Paznej yon pisha takiya tvory yak Nahlebnik 1848 Halascyak 1849 Pravincyyalka Mesyac u vyoscy Zaytrak u pravadyra 1856 Mumu 1854 Zacishsha 1854 Yakay Pasynkay 1855 i g d U 1852 godze vyhodzic zbornik karotkih apoveday Turgeneva pad agulnaj nazvaj Zapiski palyaynichaga U dalejshym Turgeney pisha chatyry bujnejshyya tvory Rudyn 1856 Dvaranskae gnyazdo 1859 Nakanune 1860 i Backi i dzeci 1862 Z pachatku 1860 h gadoy yon pasyalyaecca y Baden Badene U vyniku zhyccya za myazhoj atrymaysya samy vyaliki pa ab yomu z ramanay Turgeneva Nov 1877 Pismennik skanay u pad Paryzham 22 zhniynya 3 verasnya pa novamu stylyu 1883 goda Cela Turgeneva zgodna z yago zhadannem bylo pryvezena y Pecyarburg i pahavana na Valkoyskih mogilkah pry vyalikim zbege naroda Znoskiautori vari Enciclopedia Treccani Istituto dell Enciclopedia Italiana 1929 lt a href https wikidata org wiki Track Q731361 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3803714 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2818964 gt lt a gt Freeborn R H Ivan Turgenev Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt Rumyanceva E M Turgenev Ivan Sergeevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1977 T 26 Tihohodki Ulyanovo S 327 330 Praverana 28 verasnya 2015 lt a href https wikidata org wiki Track Q5061737 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Turgenev Ivan Sergeevich Bolshaya rossijskaya enciklopediya M Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 lt a href https wikidata org wiki Track Q5061737 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1768199 gt lt a gt SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Ivan Syargeevich Turgeney Ivan Turgeney na Radavodze Dreva prodkay i nashchadkay Iva n Turge ney stihi