Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ко́нсул-суфе́кт (лац.: consul suffectus) — асобая разнавіднасць старажытнарымскай магістратуры консула. У часы суфект выбіраўся у выпадку, калі адзін з консулаў паміраў падчас кансулату (не рэдкасць для тых часоў, калі консулы бывалі ў авангардзе бітвы) ці быў зняты з пасады. У гэтым выпадку іншы консул неадкладна прызначаў выбары консула-суфекта. Суфект выконваў абавязкі консула (і карыстаўся ўсімі яго правамі) да заканчэння тэрміна гэтага кансулату. У час і ў часы існавання стала практыкавацца абранне суфектаў пасля датэрміновага складання паўнамоцтваў консуламі, а ў I—II стст. н.э. прызначэнне суфектаў стала нормай.
Калі Актавіян Аўгуст заснаваў прынцыпат, ён змяніў палітычны характар консульства, пазбавіўшы яго большай часткі ваенных паўнамоцтваў, хоць захавалася старшынства ў Сенаце папераменна абодвух консулаў. Узроставы цэнз для заняцця пасады консула таксама быў зніжаны. Хоць гэта пасада ўсё яшчэ была вялікім гонарам — консул фактычна быў канстытуцыйным главой дзяржавы — і служыў неабходнай перадумовай для наступнага заняцця іншых пасад (напрыклад, консульскага намесніцтва), многія консулы складалі паўнамоцтвы да заканчэння года, каб дазволіць іншым людзям скончыць тэрмін кансулату ў якасці суфектаў. Часта консул-суфект, у сваю чаргу, сыходзіў у адстаўку, і прызначаўся іншы суфект. (Гэта практыка дасягнула свайго піка пры Комадзе, калі на працягу 190 года пасаду консула займалі дваццаць пяць чалавек). У выніку каля паловы тых, хто пабываў на пасадзе прэтара, маглі дасягнуць і консульства. Магістратам, якія займалі пасаду консула на 1 студзеня (так званыя consules ordinarii, адз. лік: consul ordinarius), выпадаў гонар звязаць свае імёны з гэтым годам.
Для перыяду I—II стагоддзяў імёны суфектаў фіксуюцца ў крыніцах, пачынаючы з III стагоддзя сустракаюцца ўсё радзей, з IV стагоддзя іх вядома вельмі мала. Пры гэтым заняцце ардынарнага кансулату пасля таго, як чалавек ужо быў суфектам, лічылася другім консульствам, і так і пазначалася ў крыніцах (консул у 2-і раз, у 3-і раз і да т.п.).
Да IV стагоддзя консулы прапаноўваліся імператарам і выбіраліся сенатам. Калі імператар хацеў аказаць гонар пэўнаму сенатару, ён мог падзяліць з ім кансулат; напрыклад, Траян быў ардынарным консулам у студзені і лютым 100 года разам з . Імператары часта станавіліся ардынарнымі консуламі, але не консуламі-суфектамі (Светоній паведамляе, што адзіным выключэннем быў Клаўдзій у трэцяе консульства). Канстанцін I (ці, магчыма, Канстанцый II) перадаў права вылучэння консулаў-суфектаў, якое было прэрагатывай імператара, у рукі сената, далучыўшы да іншых, ніжэйшых магістратур ( і прэтара), якія таксама выбіраліся сенатам . Пасля ў 395 годзе, у Канстанцінопалі ніякіх пасад консулаў-суфектаў, відаць, ніколі не стваралася, хоць заходняя імперыя працягвала прызначэнні на гэту пасаду, якая ўсё больш страчвала свой уплыў.
Гл. таксама
- Спіс консулаў Рымскай імперыі
Крыніцы
- Bagnall et al. 1987, p. 1.
- Bagnall et al. 1987, p. 2.
- Bagnall et al. 1987, p. 11.
Літаратура
- Bagnall, Roger S.; Cameron, Alan; Schwartz, Seth R.; Worp, Klaus Anthony (1987). Consuls of the later Roman Empire. Volume 36 of Philological monographs of the American Philological Association. London: Scholar Press.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Ko nsul sufe kt lac consul suffectus asobaya raznavidnasc starazhytnarymskaj magistratury konsula U chasy sufekt vybiraysya u vypadku kali adzin z konsulay pamiray padchas kansulatu ne redkasc dlya tyh chasoy kali konsuly byvali y avangardze bitvy ci byy znyaty z pasady U getym vypadku inshy konsul neadkladna pryznachay vybary konsula sufekta Sufekt vykonvay abavyazki konsula i karystaysya ysimi yago pravami da zakanchennya termina getaga kansulatu U chas i y chasy isnavannya stala praktykavacca abranne sufektay paslya daterminovaga skladannya paynamoctvay konsulami a y I II stst n e pryznachenne sufektay stala normaj Kali Aktaviyan Aygust zasnavay pryncypat yon zmyaniy palitychny haraktar konsulstva pazbaviyshy yago bolshaj chastki vaennyh paynamoctvay hoc zahavalasya starshynstva y Senace paperamenna abodvuh konsulay Uzrostavy cenz dlya zanyaccya pasady konsula taksama byy znizhany Hoc geta pasada ysyo yashche byla vyalikim gonaram konsul faktychna byy kanstytucyjnym glavoj dzyarzhavy i sluzhyy neabhodnaj peradumovaj dlya nastupnaga zanyaccya inshyh pasad napryklad konsulskaga namesnictva mnogiya konsuly skladali paynamoctvy da zakanchennya goda kab dazvolic inshym lyudzyam skonchyc termin kansulatu y yakasci sufektay Chasta konsul sufekt u svayu chargu syhodziy u adstayku i pryznachaysya inshy sufekt Geta praktyka dasyagnula svajgo pika pry Komadze kali na pracyagu 190 goda pasadu konsula zajmali dvaccac pyac chalavek U vyniku kalya palovy tyh hto pabyvay na pasadze pretara magli dasyagnuc i konsulstva Magistratam yakiya zajmali pasadu konsula na 1 studzenya tak zvanyya consules ordinarii adz lik consul ordinarius vypaday gonar zvyazac svae imyony z getym godam Dlya peryyadu I II stagoddzyay imyony sufektay fiksuyucca y krynicah pachynayuchy z III stagoddzya sustrakayucca ysyo radzej z IV stagoddzya ih vyadoma velmi mala Pry getym zanyacce ardynarnaga kansulatu paslya tago yak chalavek uzho byy sufektam lichylasya drugim konsulstvam i tak i paznachalasya y krynicah konsul u 2 i raz u 3 i raz i da t p Da IV stagoddzya konsuly prapanoyvalisya imperataram i vybiralisya senatam Kali imperatar hacey akazac gonar peynamu senataru yon mog padzyalic z im kansulat napryklad Trayan byy ardynarnym konsulam u studzeni i lyutym 100 goda razam z Imperatary chasta stanavilisya ardynarnymi konsulami ale ne konsulami sufektami Svetonij pavedamlyae shto adzinym vyklyuchennem byy Klaydzij u trecyae konsulstva Kanstancin I ci magchyma Kanstancyj II peraday prava vyluchennya konsulay sufektay yakoe bylo preragatyvaj imperatara u ruki senata daluchyyshy da inshyh nizhejshyh magistratur i pretara yakiya taksama vybiralisya senatam Paslya y 395 godze u Kanstancinopali niyakih pasad konsulay sufektay vidac nikoli ne stvaralasya hoc zahodnyaya imperyya pracyagvala pryznachenni na getu pasadu yakaya ysyo bolsh strachvala svoj uplyy Gl taksamaSpis konsulay Rymskaj imperyiKrynicyBagnall et al 1987 p 1 Bagnall et al 1987 p 2 Bagnall et al 1987 p 11 LitaraturaBagnall Roger S Cameron Alan Schwartz Seth R Worp Klaus Anthony 1987 Consuls of the later Roman Empire Volume 36 of Philological monographs of the American Philological Association London Scholar Press