Мадагаскар (малаг. Madagasikara, фр.: Madagascar), афіцыйная назва — Рэспубліка Мадагаскар (малаг. Repoblikan'i Madagasikara [republikʲan madaɡaskʲarə̥], фр. République de Madagascar) — астраўная дзяржава ў Індыйскім акіяне, размешчана на востраве Мадагаскар (чацвёрты па велічыні востраў у свеце) і прылеглых дробных астравах ля ўзбярэжжа Афрыкі. Плошча - 587 тыс. км², насельніцтва - 24,2 млн чалавек. Сталіца - Антананарыву. З'яўляецца найбуйнейшай у свеце дзяржавай, якая займае адзін востраў.
| |||||
Дэвіз: «Tanindrazana, Fahafahana, Fandrosoana» «Айчына, Свабода, Прагрэс» | |||||
Гімн: «О, наша каханая Радзіма» | |||||
Дата незалежнасці | 26 чэрвеня 1960 (ад Францыі) | ||||
Афіцыйная мова | малагасійская і французская | ||||
Сталіца | Антананарыву | ||||
Найбуйнейшыя гарады | Антананарыву, Махадзанга | ||||
Форма кіравання | Прэзідэнцкая рэспубліка | ||||
Плошча • Усяго • % воднай паверхні | 45-я ў свеце 587 041 км² 7,0 | ||||
ВУП (ППЗ) • Разам (2017) • На душу насельніцтва | $39,7 млрд. (114-ы) $1551 (178-ы) | ||||
ВУП (намінал) • Разам (2017) • На душу насельніцтва | $9,74 млдр. (136-ы) $447 (180-ы) | ||||
ІРЧП (2015) | ▼ 0,512 (132-ы) | ||||
Валюта | арыяры (MGA) | ||||
Інтэрнэт-дамены | .mg | ||||
Код ISO (Alpha-2) | MG | ||||
Код ISO (Alpha-3) | MDG | ||||
Код МАК | MAD | ||||
Тэлефонны код | +261 | ||||
Часавыя паясы | +3 |
Пасля распаду суперкантынента Гандвана, каля 88 мільёнаў гадоў назад, Мадагаскар аддзяліўся ад Індыі, што абумовіла развіццё мясцовых раслін і жывёл у адноснай ізаляцыі. Больш за 90% відаў не сустракаюцца больш нідзе на Зямлі. Разнастайныя экасістэмы вострава і ўнікальны жывёльны свет знаходзяцца пад пагрозай вымірання з-за хуткага росту насельніцтва. Першыя чалавечыя паселішчы на Мадагаскары паўсталі паміж 350 годам да н. э. і 550 годам н. э. Аўстранезійскія народы прыбылі на каноэ з Калімантану. Каля 1000 гады н. э. да іх далучыліся банту, пераправіўшыся праз Мазамбіцкі праліў. Пазней на Мадагаскары аселі і іншыя перасяленцы. Кожны з іх зрабіў свой уклад у культурнае жыццё вострава. Этнічны склад жыхароў дзеліцца на васямнаццаць ці больш падгруп, з якіх найбольш буйным з'яўляецца народ імерына з цэнтральнай горнай мясцовасці.
Гісторыя
Археолагі даказалі, што першыя людзі з'явіліся на Мадагаскары паміж II і V стагоддзямі нашай эры. У VII стагоддзі арабскія купцы збудавалі на Мадагаскары факторыю.
- 10 жніўня 1500 года партугальскі карабель пад кіраўніцтвам , трапіў на невядомы востраў (Мадагаскар).
- У 1665 годзе кіраўнік Усходнеіндыйскай французскай кампаніі Франсуа Карон дасягнуў Мадагаскару. Кампанія не здолела стварыць тут калонію, але ў тым жа годзе французы пасяліліся на прылягаючых астравах.
- У 1643 годзе французы збудавалі першую калонію на Мадагаскары, якая існавала да 1672 года.
- Каля 1600 года тэрыторыя кантралізаваная народнасцю Мерына падзялілася на сем незалежных краін-гарадоў.
- У 1625 годзе адзін з правадыроў племені Мерына, Андрыяньяка заснаваў будучую сталіцу Мадагаскарскай Рэспублікі Антанарыву.
- У 1646—1649 гг. востраў спрабуюць каланізаваць англічане.
- У 1680—1725 гг. Мадагаскар быў адной з пірацкіх схованак.
- 1776 годзе , якога ў 1773 годзе ўрад Францыі выслаў на Мадагаскар для каланізацыі вострава, быў абраны мясцовымі жыхарамі каралём адной з выспаў.
- У 1883 годзе французы ўварваліся на востраў, і распачалі першую мадагаскарскую вайну.
- У 1885 годзе Вялікабрытанія прызнала права французаў на Мадагаскар
- У 1895 годзе французы заваёўваюць Антананарыву.
- У 1896 годзе французскі парламент прыняў дэкларацыю аб анексіі Мадагаскару.
- 14 жніўня і 30 жніўня 1897 года 10 000 ваяроў племені Сакалава, узброеныя стрэльбамі правялі дзве бітвы з французскімі войскамі.
- 1912 года — узніклі першыя незалежніцкія арганізацыі.
- 1942 год — на Мадагаскар, кантраляваны Францыяй Вішы, адбылася высадка англійскіх войскаў.
- 1947—1948 гг. — узброенае паўстанне за незалежнасць.
- 1958 года — абвяшчэнне незалежнай Дэмакратычнай Рэспублікі Малагасі, якая мела шырокую аўтаномію ў рамках Французскага адзінства.
- 1960 — атрыманне поўнай незалежнасці
Зноскі
Спасылкі
Мадагаскар на Вікісховішчы |
- Малайскі свет у берагоў Афрыкі
- ProMadagascar.com — навуковы погляд на вялікі востраў(недаступная спасылка)
- Урад
- Урад Мадагаскара Архівавана 24 кастрычніка 2008.
- Нацыянальная Асамблея Мадагаскара Архівавана 29 чэрвеня 2008.
- Міністэрства замежных спраў Мадагаскара
- Пасольствы і прадстаўніцтвы
- Канада Архівавана 12 кастрычніка 2007. Венгрыя ЗША
- Глава дзяржавы і члены кабінета, з ЦРУ Архівавана 26 кастрычніка 2009.
- Асноўная інфармацыі
- Madagascar Архівавана 29 жніўня 2012. from UCB Libraries GovPubs
- Мадагаскар у
- Вікісховішча: Атлас: Мадагаскар
- СМІ
- Madagascar Навіны online на allAfrica.com
- Экалогія
- Madagascar’s National Parks and Reserves Афіцыйны вэб-сайт паркаў і запаведнікаў Мадагаскара
- Conservation International — Madagascar overview pages
- New York Academy of Sciences Архівавана 12 красавіка 2016. Conserving Madagascar — Podcast by Helen Crowley
- Journal Madagascar Conservation & Development Архівавана 1 кастрычніка 2009.
- WildMadagascar.org Агляды, навіны, фатаграфіі, гісторыя культуры. (англ.) (фр.)
- Madagascar Архівавана 7 снежня 2008. Фатаграфіі Мадагаскара
- The Palmarium reserve Архівавана 30 ліпеня 2009., is situated on the East coast of Madagascar.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Madagaskar malag Madagasikara fr Madagascar aficyjnaya nazva Respublika Madagaskar malag Repoblikan i Madagasikara republikʲan madaɡaskʲare fr Republique de Madagascar astraynaya dzyarzhava y Indyjskim akiyane razmeshchana na vostrave Madagaskar chacvyorty pa velichyni vostray u svece i pryleglyh drobnyh astravah lya yzbyarezhzha Afryki Ploshcha 587 tys km naselnictva 24 2 mln chalavek Stalica Antananaryvu Z yaylyaecca najbujnejshaj u svece dzyarzhavaj yakaya zajmae adzin vostray Respublika Madagaskar Repoblikan i Madagasikara Republique de Madagascar Scyag Madagaskara Gerb MadagaskaraDeviz Tanindrazana Fahafahana Fandrosoana Ajchyna Svaboda Pragres Gimn O nasha kahanaya Radzima Data nezalezhnasci 26 chervenya 1960 ad Francyi Aficyjnaya mova malagasijskaya i francuzskayaStalica AntananaryvuNajbujnejshyya garady Antananaryvu MahadzangaForma kiravannya Prezidenckaya respublikaPloshcha Usyago vodnaj paverhni 45 ya y svece 587 041 km 7 0VUP PPZ Razam 2017 Na dushu naselnictva 39 7 mlrd 114 y 1551 178 y VUP naminal Razam 2017 Na dushu naselnictva 9 74 mldr 136 y 447 180 y IRChP 2015 0 512 132 y Valyuta aryyary MGA Internet dameny mgKod ISO Alpha 2 MGKod ISO Alpha 3 MDGKod MAK MADTelefonny kod 261Chasavyya payasy 3Karta Paslya raspadu superkantynenta Gandvana kalya 88 milyonay gadoy nazad Madagaskar addzyaliysya ad Indyi shto abumovila razviccyo myascovyh raslin i zhyvyol u adnosnaj izalyacyi Bolsh za 90 viday ne sustrakayucca bolsh nidze na Zyamli Raznastajnyya ekasistemy vostrava i ynikalny zhyvyolny svet znahodzyacca pad pagrozaj vymirannya z za hutkaga rostu naselnictva Pershyya chalavechyya paselishchy na Madagaskary paystali pamizh 350 godam da n e i 550 godam n e Aystranezijskiya narody prybyli na kanoe z Kalimantanu Kalya 1000 gady n e da ih daluchylisya bantu perapraviyshysya praz Mazambicki praliy Paznej na Madagaskary aseli i inshyya perasyalency Kozhny z ih zrabiy svoj uklad u kulturnae zhyccyo vostrava Etnichny sklad zhyharoy dzelicca na vasyamnaccac ci bolsh padgrup z yakih najbolsh bujnym z yaylyaecca narod imeryna z centralnaj gornaj myascovasci GistoryyaArheolagi dakazali shto pershyya lyudzi z yavilisya na Madagaskary pamizh II i V stagoddzyami nashaj ery U VII stagoddzi arabskiya kupcy zbudavali na Madagaskary faktoryyu 10 zhniynya 1500 goda partugalski karabel pad kiraynictvam trapiy na nevyadomy vostray Madagaskar U 1665 godze kiraynik Ushodneindyjskaj francuzskaj kampanii Fransua Karon dasyagnuy Madagaskaru Kampaniya ne zdolela stvaryc tut kaloniyu ale y tym zha godze francuzy pasyalilisya na prylyagayuchyh astravah U 1643 godze francuzy zbudavali pershuyu kaloniyu na Madagaskary yakaya isnavala da 1672 goda Kalya 1600 goda terytoryya kantralizavanaya narodnascyu Meryna padzyalilasya na sem nezalezhnyh krain garadoy U 1625 godze adzin z pravadyroy plemeni Meryna Andryyanyaka zasnavay buduchuyu stalicu Madagaskarskaj Respubliki Antanaryvu U 1646 1649 gg vostray sprabuyuc kalanizavac anglichane U 1680 1725 gg Madagaskar byy adnoj z pirackih shovanak 1776 godze yakoga y 1773 godze yrad Francyi vyslay na Madagaskar dlya kalanizacyi vostrava byy abrany myascovymi zhyharami karalyom adnoj z vyspay U 1883 godze francuzy yvarvalisya na vostray i raspachali pershuyu madagaskarskuyu vajnu U 1885 godze Vyalikabrytaniya pryznala prava francuzay na Madagaskar U 1895 godze francuzy zavayoyvayuc Antananaryvu U 1896 godze francuzski parlament prynyay deklaracyyu ab aneksii Madagaskaru 14 zhniynya i 30 zhniynya 1897 goda 10 000 vayaroy plemeni Sakalava uzbroenyya strelbami pravyali dzve bitvy z francuzskimi vojskami 1912 goda uznikli pershyya nezalezhnickiya arganizacyi 1942 god na Madagaskar kantralyavany Francyyaj Vishy adbylasya vysadka anglijskih vojskay 1947 1948 gg uzbroenae paystanne za nezalezhnasc 1958 goda abvyashchenne nezalezhnaj Demakratychnaj Respubliki Malagasi yakaya mela shyrokuyu aytanomiyu y ramkah Francuzskaga adzinstva 1960 atrymanne poynaj nezalezhnasciZnoskiSpasylkiMadagaskar na VikishovishchyMalajski svet u beragoy Afryki ProMadagascar com navukovy poglyad na vyaliki vostray nedastupnaya spasylka UradUrad Madagaskara Arhivavana 24 kastrychnika 2008 Nacyyanalnaya Asambleya Madagaskara Arhivavana 29 chervenya 2008 Ministerstva zamezhnyh spray Madagaskara Pasolstvy i pradstaynictvy Kanada Arhivavana 12 kastrychnika 2007 Vengryya ZShA Glava dzyarzhavy i chleny kabineta z CRU Arhivavana 26 kastrychnika 2009 Asnoynaya infarmacyiMadagascar Arhivavana 29 zhniynya 2012 from UCB Libraries GovPubs Madagaskar u Vikishovishcha Atlas Madagaskar SMIMadagascar Naviny online na allAfrica comEkalogiyaMadagascar s National Parks and Reserves Aficyjny veb sajt parkay i zapavednikay Madagaskara Conservation International Madagascar overview pages New York Academy of Sciences Arhivavana 12 krasavika 2016 Conserving Madagascar Podcast by Helen Crowley Journal Madagascar Conservation amp Development Arhivavana 1 kastrychnika 2009 WildMadagascar org Aglyady naviny fatagrafii gistoryya kultury angl fr Madagascar Arhivavana 7 snezhnya 2008 Fatagrafii Madagaskara The Palmarium reserve Arhivavana 30 lipenya 2009 is situated on the East coast of Madagascar