Стэлс (англ.: stealth - патаемнасць, скрытасць) — назва комплексу тэхналогій, прызначанага памяншаць радыялакацыйную, інфрачырвоную, візуальна-аптычную і акустычную заўважальнасць баявой тэхнікі і ўзбраення.
Такія тэхналогіі, у тым ці іншым аб'ёме, былі выкарыстаны на знішчальніках F-117, і , бамбардзіроўшчыку B-2, ракетнай тэхніцы, баявых караблях, і іншых, у т.л., эксперыментальных, узорах тэхнікі і ўзбраення ЗША.
Працы над тэхналогіямі «стэлс» пачаліся ў канцы 1950-х гг. у аэракасмічнай кампаніі . Элементы тэхналогій дасягання нізкай заўважальнасці былі ўведзеныя ў канструкцыю звышхуткіх стратэгічных разведвальных самалётаў СР-71. З 1975 «Lockheed» пачаў распрацоўваць эксперыментальны самалёт «Have Blue», «нябачны» для радараў, і прызначаны для раптоўных удараў па цэлях асаблівай важнасці. У ліку комплексу выкарыстаных мер былі: «агранка» (faceting) — разбіццё вонкавай паверхні самалёту на плоскія трапецыявідныя і трыкутныя грані, размешчаныя такім чынам, каб бескарысна для праціўніка рассейваць большасць энергіі радыялакацыйнага імпульсу; пакрыццё самалёту цалкам радара-паглынальным матэрыялам; адмысловае фармаванне і размяшчэнне паветразабору і выхлапу рухавікоў і інш. Праграма завершылася поспехам, хоць у час яе і былі заўважаныя пэўныя адмоўныя рысы эксплуатацыі тэхнікі «стэлс», як непазбежнае пагаршэнне лётных якасцяў такой тэхнікі і яе высокая адчувальнасць да недасканаласцяў выканання, апрацоўкі і рамонту паверхні. Гэтаму давялося процідзейнічаць высокай аўтаматызацыяй палёту і ўдасканаленнем тэхналогій апрацоўкі і выпуску эксплуатацыйных матэрыялаў.
У складзе мер «стэлс» таксама ўваходзяць: пакрыццё аптычна-празрыстых паверхняў (ліхтар самалёта і пад.) адмысловымі плёнкамі на аснове золата, якія прапускаюць да 85% светлавой энергіі, але амаль цалкам паглынаюць радарны імпульс; пазбяганне просталінейных швоў і сутыкаў; пакрыццё канструкцыі чорнай матавай фарбай; удасканаленне рэжымаў работы рухавіка, што дазваляе выходзіць на такія самыя хуткасці без і наогул на меншай магутнасці, і інш.
З улікам досведу праграмы «Have Blue» з 1982 серыйна выпускаўся першы баявы самалёт, цалкам спраектаваны дзеля выкарыстання карысцяў тэхналогій «стэлс» — F-117. Пазней тэхналогіі «стэлс» пачалі выкарыстоўвацца і ў іншых родах ваеннай тэхнікі і ўзбраення.
Зноскі
- «Адна недакручаная шрубка рабіла з самалёту на экране радару цэлы свіран». Дж. Баўфер.
- Значэнне параметру ў канструкцыях 3-га пакалення, напр., у самалёце F-22. Яшчэ ў пачатку выкарыстання F-117 стала вядома, што шлем пілота дае вялікі радарны блік, параўнальны з блікам усяго скрытнага самалёта.
Спасылкі
- Joe Baugher. Lockheed F-117A // US Military Aircraft(недаступная спасылка)
- Адкрытыя матэрыялы ВПС ЗША (англ.)
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U getaj staronki nyama praveranyh versij hutchej za ysyo yae yakasc ne acenvalasya na adpavednasc standartam Stels angl stealth pataemnasc skrytasc nazva kompleksu tehnalogij pryznachanaga pamyanshac radyyalakacyjnuyu infrachyrvonuyu vizualna aptychnuyu i akustychnuyu zayvazhalnasc bayavoj tehniki i yzbraennya Samalyot F 117 Takiya tehnalogii u tym ci inshym ab yome byli vykarystany na znishchalnikah F 117 i bambardziroyshchyku B 2 raketnaj tehnicy bayavyh karablyah i inshyh u t l eksperymentalnyh uzorah tehniki i yzbraennya ZShA Pracy nad tehnalogiyami stels pachalisya y kancy 1950 h gg u aerakasmichnaj kampanii Elementy tehnalogij dasyagannya nizkaj zayvazhalnasci byli yvedzenyya y kanstrukcyyu zvyshhutkih strategichnyh razvedvalnyh samalyotay SR 71 Z 1975 Lockheed pachay raspracoyvac eksperymentalny samalyot Have Blue nyabachny dlya radaray i pryznachany dlya raptoynyh udaray pa celyah asablivaj vazhnasci U liku kompleksu vykarystanyh mer byli agranka faceting razbiccyo vonkavaj paverhni samalyotu na ploskiya trapecyyavidnyya i trykutnyya grani razmeshchanyya takim chynam kab beskarysna dlya praciynika rassejvac bolshasc energii radyyalakacyjnaga impulsu pakryccyo samalyotu calkam radara paglynalnym materyyalam admyslovae farmavanne i razmyashchenne pavetrazaboru i vyhlapu ruhavikoy i insh Pragrama zavershylasya pospeham hoc u chas yae i byli zayvazhanyya peynyya admoynyya rysy ekspluatacyi tehniki stels yak nepazbezhnae pagarshenne lyotnyh yakascyay takoj tehniki i yae vysokaya adchuvalnasc da nedaskanalascyay vykanannya apracoyki i ramontu paverhni Getamu davyalosya procidzejnichac vysokaj aytamatyzacyyaj palyotu i ydaskanalennem tehnalogij apracoyki i vypusku ekspluatacyjnyh materyyalay U skladze mer stels taksama yvahodzyac pakryccyo aptychna prazrystyh paverhnyay lihtar samalyota i pad admyslovymi plyonkami na asnove zolata yakiya prapuskayuc da 85 svetlavoj energii ale amal calkam paglynayuc radarny impuls pazbyaganne prostalinejnyh shvoy i sutykay pakryccyo kanstrukcyi chornaj matavaj farbaj udaskanalenne rezhymay raboty ruhavika shto dazvalyae vyhodzic na takiya samyya hutkasci bez i naogul na menshaj magutnasci i insh Z ulikam dosvedu pragramy Have Blue z 1982 seryjna vypuskaysya pershy bayavy samalyot calkam spraektavany dzelya vykarystannya karyscyay tehnalogij stels F 117 Paznej tehnalogii stels pachali vykarystoyvacca i y inshyh rodah vaennaj tehniki i yzbraennya Znoski Adna nedakruchanaya shrubka rabila z samalyotu na ekrane radaru cely sviran Dzh Bayfer Znachenne parametru y kanstrukcyyah 3 ga pakalennya napr u samalyoce F 22 Yashche y pachatku vykarystannya F 117 stala vyadoma shto shlem pilota dae vyaliki radarny blik paraynalny z blikam usyago skrytnaga samalyota SpasylkiJoe Baugher Lockheed F 117A US Military Aircraft nedastupnaya spasylka Adkrytyya materyyaly VPS ZShA angl