Афразійскія мовы (у заходняй літаратуры афраазіяцкія, састар. семіта-хаміцкая) — макрасям'я моў, распаўсюджаных у паўночнай частцы Афрыкі ад Атлантычнага ўзбярэжжа і Канарскіх астравоў да ўзбярэжжа Чырвонага мора, а таксама ў Заходняй Азіі і на востраве Мальта. Групы носьбітаў на афразійскіх мовах (галоўным чынам на розных дыялектах арабскай мовы) ёсць у многіх краінах за межамі асноўнага арэала. Агульная колькасць носьбітаў каля 253 млн. чал.
Афразійская | |
---|---|
Таксон | макрасям'я |
Арэал | Пярэдняя Азія, Усходняя і Паўночная Афрыка |
Колькасць носьбітаў | 270—300 млн |
Класіфікацыя | |
Катэгорыя | Мовы Еўразіі, |
Настратычныя мовы (гіпотэза)
| |
Склад | |
, егіпецкая мова, кушыцкія, , семіцкія, | |
X—VIII тыс. да н.э. | |
Коды моўнай групы | |
ДАСТ 7.75–97 | афз 069 |
ISO 639-2 | afa |
ISO 639-5 | afa |
Уключае 5 (або шэсць) сем'яў моў, якія маюць прыкметы агульнага паходжання - наяўнасць роднасных каранёвых і граматычных марфем). Часам уключаецца ў больш агульнае ўтварэнне - настратычную макрасям'ю моў, якая аб'ядноўвае індаеўрапейскую, алтайскія, уральскія, паўночнакаўказскія і алтайскія сем'і. Аднак у апошні час афразійская макрасям'я выключаецца з настратычнай і разглядаецца разам з апошняй як асобная і самастойная, але бліжэйша роднасная настратычнай.
Класіфікацыя
У лік афразійскіх моў уваходзяць як жывыя, так і мёртвыя мовы. Першыя ў наш час распаўсюджаны на шырокай прасторы, займаючы тэрыторыю Пярэдняй Азіі (ад Месапатаміі да ўзбярэжжа Міжземнага і Чырвонага мораў) і шырокія тэрыторыі Усходняй і Паўночнай Афрыкі — аж да атлантычнага ўзбярэжжы. Асобныя групы прадстаўнікоў афразійскіх моў сустракаюцца і па-за асноўнай тэрыторыяй іх распаўсюджвання. Агульная колькасць носьбітаў у наш час па розных падліках вагаецца паміж 270 млн і 300 млн чалавек. У афразійскую макрасям'ю ўваходзяць наступныя моўныя сем'і (ці галіны).
Егіпецкая галіна
Бербера-канарская галіна
Чадская галіна
Кушыцкая галіна
Амоцкая галіна
Семіцкая галіна
Літаратура
- Cohen M., Essai comparatif sur le vocabulaire et la phonétique du chamito-sémitique, P., 1947.
- Greenberg J., The languages of Africa, Bloomington, 1963.
- Linguistics in South-West Asia and North Africa, CTI, 1970, v, 6.
- Actes du premier Congrès International de linguistique sémitique et chamito-sémitique. Paris, 1969. Réunis par A. Caquot et D. Cohen, The Hague — P., 1974.
- Hamito-semitica, ed. by J. and Th. Bynon, The Hague — P., 1975.
- The Non-Semitic languages of Ethiopia, ed. by M. L. Bender, East Lansing, 1976.
- Atti del Secondo Congresso Internazionale di linguistica camito-semitica, Firenze, 1978.
- Diakonoff I. M., Afrasian languages, M., 1988.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Afrazijskiya movy u zahodnyaj litaratury afraaziyackiya sastar semita hamickaya makrasyam ya moy raspaysyudzhanyh u paynochnaj chastcy Afryki ad Atlantychnaga yzbyarezhzha i Kanarskih astravoy da yzbyarezhzha Chyrvonaga mora a taksama y Zahodnyaj Azii i na vostrave Malta Grupy nosbitay na afrazijskih movah galoynym chynam na roznyh dyyalektah arabskaj movy yosc u mnogih krainah za mezhami asnoynaga areala Agulnaya kolkasc nosbitay kalya 253 mln chal AfrazijskayaTakson makrasyam yaAreal Pyarednyaya Aziya Ushodnyaya i Paynochnaya AfrykaKolkasc nosbitay 270 300 mlnKlasifikacyyaKategoryya Movy Eyrazii Nastratychnyya movy gipoteza Zahodne nastratychnyya movySklad egipeckaya mova kushyckiya semickiya X VIII tys da n e Kody moynaj grupyDAST 7 75 97 afz 069ISO 639 2 afaISO 639 5 afa Uklyuchae 5 abo shesc sem yay moy yakiya mayuc prykmety agulnaga pahodzhannya nayaynasc rodnasnyh karanyovyh i gramatychnyh marfem Chasam uklyuchaecca y bolsh agulnae ytvarenne nastratychnuyu makrasyam yu moy yakaya ab yadnoyvae indaeyrapejskuyu altajskiya uralskiya paynochnakaykazskiya i altajskiya sem i Adnak u aposhni chas afrazijskaya makrasyam ya vyklyuchaecca z nastratychnaj i razglyadaecca razam z aposhnyaj yak asobnaya i samastojnaya ale blizhejsha rodnasnaya nastratychnaj KlasifikacyyaRaspaysyudzhvanne afraaziyackaj makrasem i moy i yae susedzi U lik afrazijskih moy uvahodzyac yak zhyvyya tak i myortvyya movy Pershyya y nash chas raspaysyudzhany na shyrokaj prastory zajmayuchy terytoryyu Pyarednyaj Azii ad Mesapatamii da yzbyarezhzha Mizhzemnaga i Chyrvonaga moray i shyrokiya terytoryi Ushodnyaj i Paynochnaj Afryki azh da atlantychnaga yzbyarezhzhy Asobnyya grupy pradstaynikoy afrazijskih moy sustrakayucca i pa za asnoynaj terytoryyaj ih raspaysyudzhvannya Agulnaya kolkasc nosbitay u nash chas pa roznyh padlikah vagaecca pamizh 270 mln i 300 mln chalavek U afrazijskuyu makrasyam yu yvahodzyac nastupnyya moynyya sem i ci galiny Egipeckaya galinaAsnoyny artykul Egipeckaya movaBerbera kanarskaya galinaAsnoyny artykul Chadskaya galinaAsnoyny artykul Kushyckaya galinaAsnoyny artykul Kushyckiya movyAmockaya galinaAsnoyny artykul Semickaya galinaAsnoyny artykul Semickiya movyLitaraturaCohen M Essai comparatif sur le vocabulaire et la phonetique du chamito semitique P 1947 Greenberg J The languages of Africa Bloomington 1963 Linguistics in South West Asia and North Africa CTI 1970 v 6 Actes du premier Congres International de linguistique semitique et chamito semitique Paris 1969 Reunis par A Caquot et D Cohen The Hague P 1974 Hamito semitica ed by J and Th Bynon The Hague P 1975 The Non Semitic languages of Ethiopia ed by M L Bender East Lansing 1976 Atti del Secondo Congresso Internazionale di linguistica camito semitica Firenze 1978 Diakonoff I M Afrasian languages M 1988