Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Фунт стэрлінгаў (£; англ.: pound sterling, міжнароднае абазначэнне GBP) — афіцыйная грашовая адзінка Вялікабрытаніі. Адзін фунт дзеліцца на 100 пенсаў. Існуюць манеты з наміналам: 1 пені, 2 пенсы, 5 пенсаў, 10 п., 20 п., 50 п., 1£, 2£; банкноты 5£, 10£, 20£, 50£ (сустракаюцца рэдка).
| Фунт стэрлінгаў | |||
|---|---|---|---|
| * англ.: Pound sterling | |||
| |||
| Коды і сімвалы | |||
| Коды ISO 4217 | GBP | ||
| £ | |||
| Тэрыторыя абарачэння | |||
 Вялікабрытанія | |||
| Вытворныя і паралельныя адзінкі | |||
| пенсы | |||
| Уведзена | 27 ліпеня 1694 | ||
| Валюта-папярэднік | Anglo-Saxon pound[d], East African rupee[d] і Шатландскі фунт | ||
| Эмісія і выраб монет і банкнот | |||
| Эмісійны цэнтр (рэгулятар) | Банк Англіі | ||
| Курсы на 2 кастрычніка 2024 года | |||
| 1 USD | 0,7532 £ | ||
| 1 EUR | 0,8338 £ | ||
| 1 RUB | 0,007969 £ | ||
| 1 GBP | 1 £ | ||
| 1 JPY | 0,005235 £ | ||
| 1 BYN | 0,2348 £ | ||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||
Паходжанне слова
Брытанскі фунт часта абазначаюць сімвалам £ (радзей L). Гэты сімвал з’яўляецца напісанай у старым стылі вялікай літарай L, перакрэсленай для абазначэння, што гэта скарачэнне. Скарачэнне бярэ паходжанне ад лацінскага слова libra, што азначае як вагу, так і адзінку масы — фунт. З гэтай прычыны назва брытанскай валюты часта перакладаецца на іншаземныя мовы, але толькі ў раманскіх мовах можа прыводзіць да непаразуменняў, напрыклад, на іспанскай і партугальскай мовах — libra, румынскай — lira, французскай — livre. Для адрознення грашовай адзінкі ад адзінкі вагі дадаюць слова стэрлінг, што ў выпадку срэбра можна перакласці з англійскай як «высокай пробы». Першапачаткова стэрлінгам называлі сярэбраную адзінку вагай 1,555 грамы, што складала 1/240 фунта аптэчнага.
Падзел
Брытанскі фунт дзеліцца на 100 пенсаў, якія абазначаюцца сімвалам «р», так ён завецца і ў штодзённай англійскай мове. Да 15 лютага 1971 года фунт дзяліўся на 240 пенсаў (напісанне якіх скарачалася як «d» ад слова «denar»), яны групаваліся на 20 шылінгаў («l», ці «s» ад «solid»).
Да 1971 года існавала складаная сістэма адпаведнасці грашовых адзінак. Пасля пераходу Вялікабрытаніі на дзесяцічную сістэму 1 фунт = 100 пенсаў. Пенс пасля пераходу на гэтую сістэму ў 1971 годзе першапачаткова меў назву «новы пенс», для азначэння розніцы вартасці.
Старая сістэма
| 1 фунт | 20 шылінгаў |
| 1 саверэн | 20 шылінгаў |
| 1 гінея | 21 шылінгаў |
| 1 крона | 5 шылінгаў |
| 1 паўкрона | 2,5 шылінга |
| 1 фларын | 2 шылінга |
| 1 шылінг | 12 пенсаў |
| 1 пені | 4 флорынга |
Гісторыя
Стэрлінг быў уведзены ў абарот англійскім каралём Генрыхам II у 1158 годзе і мяняўся на срэбра. У 1816 годзе быў зменены эквівалент фунта са срэбра на золата, і гэта доўжылася да 1914 года. Пасля гэтага фунта ўтрымліваўся на ўзроўні каля 4,9 USD за 1£. У 1926 годзе зноў быў уведзены абмен на золата, але з абароту былі вынятыя залатыя манеты, банкноты можна было абмяняць на эквівалентную вагу золата. Сістэма залатога абмену была канчаткова адменена 21 верасня 1931 года падчас Вялікай дэпрэсіі. Пасля адмены сістэмы залатой валюты фунт быў дэвальваваны на 20 %. Фунт стаў у 1946 годзе, што было ўмовай выдзялення 3,75 мільярдаў USD крэдыту Злучанымі Штатамі. Пасля скасавання сістэмы залатой валюты ішлі спробы стабілізаваць курс валюты звязваннем кошту фунта з іншымі валютамі, пачынаючы з амерыканскага долара. Але спробы былі няўдалымі, што прывяло да 30 % дэвальвацыі ў 1949 годзе.
У сярэдзіне 1960-х гадоў прайшла чарговая хваля зніжэння кошту фунта. У 1966 годзе ў выніку зніжэння курсу валюты брытанскі ўрад увёў валютныя абмежаванні. Адным з іх была забарона на вываз з краіны турыстамі больш за 50 фунтаў (адменена ў 1970 годзе). Але ў лістападзе 1967 года фунт быў дэвальваваны на 14,3 % да ўзроўню 2,41 долара. У 1976 годзе наступіў чарговы крызіс. Курс фунта ўпаў у адносінах да долара да ўзроўню 1,57, і Вялікабрытанія была вымушана ўзяць крэдыт у МВФ (2,3 мільярды фунтаў). Самы нізкі курс фунта зарэгістраваны ў лютым 1985 года, калі за адзін фунт давалі 1,05 долара.
У 1988 годзе ўрад Маргарэт Тэтчэр вырашыў звязаць фунт з нямецкай маркай, а ў 1990 годзе ўвайсці ў сістэму , з курсам да нямецкай маркі каля 2,9 DEM/GBP. Але ў 1992 годзе курс фунта быў зніжаны пасля гэтак званай «чорнай серады» (16 верасня), калі група валютных спекулянтаў на чале з Джорджам Сорасам правяла спекуляцыйную атаку на фунт, якая прынесла Сорасу каля мільярда долараў, але фунт страціў 25 % кошту на працягу некалькіх дзён. У наш час Вялікабрытанія пакінула фунт пад эгідай еўра, які мае хаджэнне разам з фунтам. Рашэнне аб поўным увядзенні еўра пакінута на будучыню.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фунт стэрлінгаў- Heiko Otto: Фунт стэрлінгаў (Банкноты). Праверана 14 лістапада 2016. (англ.) (ням.)
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Funt sterlingay angl pound sterling mizhnarodnae abaznachenne GBP aficyjnaya grashovaya adzinka Vyalikabrytanii Adzin funt dzelicca na 100 pensay Isnuyuc manety z naminalam 1 peni 2 pensy 5 pensay 10 p 20 p 50 p 1 2 banknoty 5 10 20 50 sustrakayucca redka Funt sterlingay angl Pound sterlingKody i simvalyKody ISO 4217 GBP Terytoryya abarachennya VyalikabrytaniyaVytvornyya i paralelnyya adzinkipensyUvedzena 27 lipenya 1694Valyuta papyarednik Anglo Saxon pound d East African rupee d i Shatlandski funtEmisiya i vyrab monet i banknotEmisijny centr regulyatar Bank AngliiKursy na 2 kastrychnika 2024 goda1 USD 0 7532 1 EUR 0 8338 1 RUB 0 007969 1 GBP 1 1 JPY 0 005235 1 BYN 0 2348 Medyyafajly na VikishovishchyPahodzhanne slovaBrytanski funt chasta abaznachayuc simvalam radzej L Gety simval z yaylyaecca napisanaj u starym styli vyalikaj litaraj L perakreslenaj dlya abaznachennya shto geta skarachenne Skarachenne byare pahodzhanne ad lacinskaga slova libra shto aznachae yak vagu tak i adzinku masy funt Z getaj prychyny nazva brytanskaj valyuty chasta perakladaecca na inshazemnyya movy ale tolki y ramanskih movah mozha pryvodzic da neparazumennyay napryklad na ispanskaj i partugalskaj movah libra rumynskaj lira francuzskaj livre Dlya adroznennya grashovaj adzinki ad adzinki vagi dadayuc slova sterling shto y vypadku srebra mozhna peraklasci z anglijskaj yak vysokaj proby Pershapachatkova sterlingam nazyvali syarebranuyu adzinku vagaj 1 555 gramy shto skladala 1 240 funta aptechnaga PadzelBrytanski funt dzelicca na 100 pensay yakiya abaznachayucca simvalam r tak yon zavecca i y shtodzyonnaj anglijskaj move Da 15 lyutaga 1971 goda funt dzyaliysya na 240 pensay napisanne yakih skarachalasya yak d ad slova denar yany grupavalisya na 20 shylingay l ci s ad solid Da 1971 goda isnavala skladanaya sistema adpavednasci grashovyh adzinak Paslya perahodu Vyalikabrytanii na dzesyacichnuyu sistemu 1 funt 100 pensay Pens paslya perahodu na getuyu sistemu y 1971 godze pershapachatkova mey nazvu novy pens dlya aznachennya roznicy vartasci Staraya sistema1 funt 20 shylingay1 saveren 20 shylingay1 gineya 21 shylingay1 krona 5 shylingay1 paykrona 2 5 shylinga1 flaryn 2 shylinga1 shyling 12 pensay1 peni 4 floryngaGistoryyaSterling byy uvedzeny y abarot anglijskim karalyom Genryham II u 1158 godze i myanyaysya na srebra U 1816 godze byy zmeneny ekvivalent funta sa srebra na zolata i geta doyzhylasya da 1914 goda Paslya getaga funta ytrymlivaysya na yzroyni kalya 4 9 USD za 1 U 1926 godze znoy byy uvedzeny abmen na zolata ale z abarotu byli vynyatyya zalatyya manety banknoty mozhna bylo abmyanyac na ekvivalentnuyu vagu zolata Sistema zalatoga abmenu byla kanchatkova admenena 21 verasnya 1931 goda padchas Vyalikaj depresii Paslya admeny sistemy zalatoj valyuty funt byy devalvavany na 20 Funt stay u 1946 godze shto bylo ymovaj vydzyalennya 3 75 milyarday USD kredytu Zluchanymi Shtatami Paslya skasavannya sistemy zalatoj valyuty ishli sproby stabilizavac kurs valyuty zvyazvannem koshtu funta z inshymi valyutami pachynayuchy z amerykanskaga dolara Ale sproby byli nyaydalymi shto pryvyalo da 30 devalvacyi y 1949 godze U syaredzine 1960 h gadoy prajshla chargovaya hvalya znizhennya koshtu funta U 1966 godze y vyniku znizhennya kursu valyuty brytanski yrad uvyoy valyutnyya abmezhavanni Adnym z ih byla zabarona na vyvaz z krainy turystami bolsh za 50 funtay admenena y 1970 godze Ale y listapadze 1967 goda funt byy devalvavany na 14 3 da yzroynyu 2 41 dolara U 1976 godze nastupiy chargovy kryzis Kurs funta ypay u adnosinah da dolara da yzroynyu 1 57 i Vyalikabrytaniya byla vymushana yzyac kredyt u MVF 2 3 milyardy funtay Samy nizki kurs funta zaregistravany y lyutym 1985 goda kali za adzin funt davali 1 05 dolara U 1988 godze yrad Margaret Tetcher vyrashyy zvyazac funt z nyameckaj markaj a y 1990 godze yvajsci y sistemu z kursam da nyameckaj marki kalya 2 9 DEM GBP Ale y 1992 godze kurs funta byy znizhany paslya getak zvanaj chornaj serady 16 verasnya kali grupa valyutnyh spekulyantay na chale z Dzhordzham Sorasam pravyala spekulyacyjnuyu ataku na funt yakaya prynesla Sorasu kalya milyarda dolaray ale funt straciy 25 koshtu na pracyagu nekalkih dzyon U nash chas Vyalikabrytaniya pakinula funt pad egidaj eyra yaki mae hadzhenne razam z funtam Rashenne ab poynym uvyadzenni eyra pakinuta na buduchynyu SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Funt sterlingay Heiko Otto Funt sterlingay Banknoty nyavyzn Praverana 14 listapada 2016 angl nyam