«Гары Потэр» (англ.: «Harry Potter») — папулярная серыя раманаў англійскай пісьменніцы Джаан Кэтлін Роўлінг. Кожны з раманаў апісвае адзін год жыцця галоўнага героя — хлопчыка-чараўніка па імені Гары Потэр. Усе сем частак сталі і перакладзены на мноства моў свету, у тым ліку і на беларускую. Апошняя, сёмая, частка з’явілася ў продажы 21 ліпеня 2007 года. Агульны тыраж кніг склаў больш за 400 мільёнаў экзэмпляраў (на 64 мовах) — болей, чым у якой-небудзь іншай серыі дзіцячых кніг.
Гары Потэр | |
---|---|
Harry Potter | |
Аўтар | Дж. К. Роўлінг |
Жанр | Фэнтэзі, раман |
Мова арыгінала | англійская |
Серыя | Гары Потэр |
Выдавецтва | Bloomsbury |
Выпуск | 1997—2007 |
Месца публікацыі | Вялікабрытанія |
Гісторыя
Ідэя першай кнігі («Гары Потэр і філасофскі камень») з’явілася ў пісьменніцы ў 1990 годзе, калі яна ехала на цягніку з Манчэстэра ў Лондан. У 1995 годзе Роўлінг скончыла пісаць «Гары Потэр і філасофскі камень» на старой друкавальнай машынцы. Манускрыпт быў адасланы ў дванаццаць выдавецтваў, і ўсе з іх адмовіліся прымаць кнігу. Пазней невялікае выдавецтва «Блумсберы» («Bloomsbury») пагадзілася яе надрукаваць. Існуе меркаванне об тым, што рашэнне надрукаваць кнігу было прынята дзякуючы Эліс Ньютан (дачцэ старшыні кампаніі). Ёй далі першую старонку кнігі, якую яна прачытала і запатрабавала працяг.
У чэрвені 1997 года «Блумсберы» надрукавала «Філасофскі камень» тыражом у тысячу копій, з якіх пяцьсот былі адасланы ў бібліятэцы. Пазней гэтыя копіі ацэньваліся паміж $20,000 і $40,000.
У кастрычніку 1998 года амерыканскае выдавецтва «Скалэстык» (англ.: Scholastic) надрукавала «Філасофскі камень» пад назвай Harry Potter and the Sorcerer's Stone (літар. «Камень чараўніка»). Пазней Роўлінг сказала, што шкадуе аб тым, што яна дала згоду на змену назвы.
У снежні 1999 года трэцяя частка серыі, «Гары Потэр і Вязень Азкабана», выйграла Smarties Prize, што зрабіла Роўлінг першым чалавекам, які выйграў гэты прыз тры разы запар. Пазней яна зняла чацвёрты раман пра Гары Потэра з удзелу ў гэтым конкурсе, каб даць шанс іншым кнігам.
Англійская назва сёмай, апошняй, кнігі (англ.: Harry Potter and the Deathly Hallows) была аб’яўлена 21 снежня 2006 года. А сама кніга выйшла ў свет 11 ліпеня 2007 года на англійскай мове.
Кнігі перакладзены больш, чым на 60 моў свету, і ўсе сем тамоў серыі пабілі рэкорды продажу, а апошняя, сёмая кніга, стала самай хуткапрадаванай кнігай у гісторыі.
Кнігі пра Гары Потэра
- Гары Потэр і Філасофскі камень (1997)
- Гары Потэр і Таемная зала (2 ліпеня 1998)
- Гары Потэр і вязень Азкабана (8 ліпеня 1999)
- Гары Потэр і Келіх агню (8 ліпеня 2000)
- Гары Потэр і Ордэн Фенікса (21 чэрвеня 2003)
- Гары Потэр і Прынц-паўкроўка (16 ліпеня 2005)
- Гары Потэр і Дары Смерці (21 ліпеня 2007)
- Гары Потэр: прыквел (2008)
Чароўны свет
- Чароўныя істоты і дзе іх шукаць (2001)
- Квідытч скрозь стагоддзі (2001)
- Казкі барда Бідля (2007)
Беларускія пераклады
У маі 2019 выдавецтва «Янушкевіч» атрымала правы на выданне першай кнігі з серыі «Гары Потэр». За перакладчыцу кнігі выбралі Алену Пятровіч. Пераклад кнігі «Гары Потэр і філасофскі камень» выйшаў 14 снежня 2019 года, «Гары Потэр і Таемная зала» – 10 кастрычніка 2020, «Гары Потэр і вязень Азкабана» — 16 кастрычніка 2021 года.
Фільмы пра Гары Потэра
Усе 7 кніг пра Гары Потэра ўжо экранізіраваныя. Сёмы фільм выйшаў у 2 частках.
- Гары Потэр і філасофскі камень (4 лістапада 2001)
- Гары Потэр і Таемная зала (15 лістапада 2002)
- Гары Потэр і вязень Азкабана (31 мая 2004)
- Гары Потэр і Кубак агню (18 лістапада 2005)
- Гары Потэр і Ордэн Фенікса (13 ліпеня 2007)
- Гары Потэр і Прынц-паўкроўка (15 ліпеня 2009)
- Гары Потэр і Рэліквіі Смерці. Частка 1
- Гары Потэр і Рэліквіі Смерці. Частка 2
Апісанне свету
Дзеянне адбываецца ў нашым свеце, у Англіі, у 1990-я гады. У адрозненне ад рэальнага свету, сярод звычайных людзей жывуць чараўнікі. Іх няшмат, аднак у англійскіх чараўнікоў есць свой урад (Міністэрства Магіі), школа, газеты, грошы, банк і г.д. Такая ж сітуацыя і ў іншых краінах. Супольнасць чарадзеяў закрытая і самадастатковая.
Звычайных людзей чараўнікі называюць магламі (англ.: muggle), але афіцыйная назва — немагічнае насельніцтва (англ.: non-magical population) Акрамя чараўнікоў і маглаў, ёсць таксама (англ.: squib — нікчэмнасць) — дзеці чарадзеяў, якія не маюць ніякіх магічных здольнасцей.
Чараўнікі
Супольнасць чараўнікоў мае дзве значныя асаблівасці.
Па-першае, яе члены ўмеюць карыстацца магіяй. Здольнасць да магіі з’яўляецца прыроджанай і маральна нейтральнай, а ўменне вядзьмарыць мэтанакіравана і эфектыўна набываецца працяглым навучаннем. Чалавека, пазбаўленага здольнасцей да магіі, немагчыма навучыць чараваць. З дапамогай магіі можна зрабіць амаль усё: ад знаходжання зніклых аб'ектаў да забойства.
Па-другое, чараўнікі ўпэўнены, што маглы з імі не змогуць суіснаваць мірна. Маглы не ведаюць пра існаванне чарадзеяў дзякуючы таму, што апошнія прымаюць для гэтага шэраг мер (у прыватнасці, Статут аб сакрэтнасці). Прыкладам, непаўналетнія чараўнікі маюць права выкарыстоўваць магію толькі ў школе; забаронена зачароўваць рэчы, якія належаць маглам; любое наўмыснае раскрыццё магічных здольнасцей караецца. Калі ўсё ж такі маглы сустракаюцца з чымсьці магічным, спецыяльнае падраздзяленне Міністэрства Магіі зоймецца сціраннем непажаданых успамінаў.
Ёсць маглы, якія ведаюць пра магію, — гэта муж, або жонка, ці бліжэйшыя сваякі чараўніка і таксама найвышэйшыя чыны ўлады (у Англіі, хутчэй за ўсё, толькі прэм’ер-міністр; у іншых краінах, напэўна, аналагічны па рангу лідар).
Магічныя здольнасці
Здольнасць да магіі з’яўляецца прыроджанай. Яна або ёсць, або яе няма. Чараўніка, продкі якога былі магламі, называюць магланароджаным (англ.: muggle-born). Калі толькі адзін з продкаў быў маглам, чараўнік завецца паўкроўкам. Зняважлівая назва магланароджаных — бруднакроўкі. Калі ўсе продкі хаця б да другога пакалення былі чараўнікамі, ён завецца чыстакроўным.
Некаторыя чарадзеі маюць адметныя здольнасці. Так, Гары Потэр з’яўляецца змеямоўцам (англ.: parselmouth), гэта значыць, ён разумее мову змей.
Зноскі
- http://www.thebookseller.com/news/61161-page.html Архівавана 14 чэрвеня 2014.
- Гісторыя напісання кніг на сайце www.hp-lexicon.org (англ.)
- Артыкул Джона Лоўлеса ў газеце The New Zealand Herald Архівавана 29 верасня 2007. (англ.)
- Рэдкія кнігі пра Гары Потэра (англ.)
- Прэс-рэліз на афіцыйным сайце Bloomsbury Архівавана 28 верасня 2007. (англ.)
- Навіны BBC news (англ.)
- «Гары Потэр і Філасофскі камень» выйдзе ў снежні 2019 . belpotter.by. Праверана 12 верасня 2021.
- «Дачакаліся! Старт продажаў «Гары Потэра» . belpotter.by. Праверана 12 верасня 2021.
Спасылкі
- Асабісты сайт Дж. К. Роўлінг
- Беларускі партал пра Гары Потэра
- Гары Потэр на Bloomsbury.com Архівавана 6 жніўня 2005.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Gary Poter angl Harry Potter papulyarnaya seryya ramanay anglijskaj pismennicy Dzhaan Ketlin Royling Kozhny z ramanay apisvae adzin god zhyccya galoynaga geroya hlopchyka charaynika pa imeni Gary Poter Use sem chastak stali i perakladzeny na mnostva moy svetu u tym liku i na belaruskuyu Aposhnyaya syomaya chastka z yavilasya y prodazhy 21 lipenya 2007 goda Agulny tyrazh knig sklay bolsh za 400 milyonay ekzemplyaray na 64 movah bolej chym u yakoj nebudz inshaj seryi dzicyachyh knig Gary PoterHarry PotterAytar Dzh K RoylingZhanr Fentezi ramanMova aryginala anglijskayaSeryya Gary PoterVydavectva Bloomsbury YanushkevichVypusk 1997 2007Mesca publikacyi VyalikabrytaniyaGistoryyaIdeya pershaj knigi Gary Poter i filasofski kamen z yavilasya y pismennicy y 1990 godze kali yana ehala na cyagniku z Manchestera y Londan U 1995 godze Royling skonchyla pisac Gary Poter i filasofski kamen na staroj drukavalnaj mashyncy Manuskrypt byy adaslany y dvanaccac vydavectvay i yse z ih admovilisya prymac knigu Paznej nevyalikae vydavectva Blumsbery Bloomsbury pagadzilasya yae nadrukavac Isnue merkavanne ob tym shto rashenne nadrukavac knigu bylo prynyata dzyakuyuchy Elis Nyutan dachce starshyni kampanii Yoj dali pershuyu staronku knigi yakuyu yana prachytala i zapatrabavala pracyag U cherveni 1997 goda Blumsbery nadrukavala Filasofski kamen tyrazhom u tysyachu kopij z yakih pyacsot byli adaslany y bibliyatecy Paznej getyya kopii acenvalisya pamizh 20 000 i 40 000 U kastrychniku 1998 goda amerykanskae vydavectva Skalestyk angl Scholastic nadrukavala Filasofski kamen pad nazvaj Harry Potter and the Sorcerer s Stone litar Kamen charaynika Paznej Royling skazala shto shkadue ab tym shto yana dala zgodu na zmenu nazvy U snezhni 1999 goda trecyaya chastka seryi Gary Poter i Vyazen Azkabana vyjgrala Smarties Prize shto zrabila Royling pershym chalavekam yaki vyjgray gety pryz try razy zapar Paznej yana znyala chacvyorty raman pra Gary Potera z udzelu y getym konkurse kab dac shans inshym knigam Anglijskaya nazva syomaj aposhnyaj knigi angl Harry Potter and the Deathly Hallows byla ab yaylena 21 snezhnya 2006 goda A sama kniga vyjshla y svet 11 lipenya 2007 goda na anglijskaj move Knigi perakladzeny bolsh chym na 60 moy svetu i yse sem tamoy seryi pabili rekordy prodazhu a aposhnyaya syomaya kniga stala samaj hutkapradavanaj knigaj u gistoryi Knigi pra Gary PoteraGary Poter i Filasofski kamen 1997 Gary Poter i Taemnaya zala 2 lipenya 1998 Gary Poter i vyazen Azkabana 8 lipenya 1999 Gary Poter i Kelih agnyu 8 lipenya 2000 Gary Poter i Orden Feniksa 21 chervenya 2003 Gary Poter i Prync paykroyka 16 lipenya 2005 Gary Poter i Dary Smerci 21 lipenya 2007 Gary Poter prykvel 2008 Charoyny svet Charoynyya istoty i dze ih shukac 2001 Kvidytch skroz stagoddzi 2001 Kazki barda Bidlya 2007 Belaruskiya perakladyU mai 2019 vydavectva Yanushkevich atrymala pravy na vydanne pershaj knigi z seryi Gary Poter Za perakladchycu knigi vybrali Alenu Pyatrovich Peraklad knigi Gary Poter i filasofski kamen vyjshay 14 snezhnya 2019 goda Gary Poter i Taemnaya zala 10 kastrychnika 2020 Gary Poter i vyazen Azkabana 16 kastrychnika 2021 goda Filmy pra Gary PoteraAsnoyny artykul Gary Poter seryya filmay Use 7 knig pra Gary Potera yzho ekraniziravanyya Syomy film vyjshay u 2 chastkah Gary Poter i filasofski kamen 4 listapada 2001 Gary Poter i Taemnaya zala 15 listapada 2002 Gary Poter i vyazen Azkabana 31 maya 2004 Gary Poter i Kubak agnyu 18 listapada 2005 Gary Poter i Orden Feniksa 13 lipenya 2007 Gary Poter i Prync paykroyka 15 lipenya 2009 Gary Poter i Relikvii Smerci Chastka 1 Gary Poter i Relikvii Smerci Chastka 2Apisanne svetuDzeyanne adbyvaecca y nashym svece u Anglii u 1990 ya gady U adroznenne ad realnaga svetu syarod zvychajnyh lyudzej zhyvuc charayniki Ih nyashmat adnak u anglijskih charaynikoy esc svoj urad Ministerstva Magii shkola gazety groshy bank i g d Takaya zh situacyya i y inshyh krainah Supolnasc charadzeyay zakrytaya i samadastatkovaya Zvychajnyh lyudzej charayniki nazyvayuc maglami angl muggle ale aficyjnaya nazva nemagichnae naselnictva angl non magical population Akramya charaynikoy i maglay yosc taksama angl squib nikchemnasc dzeci charadzeyay yakiya ne mayuc niyakih magichnyh zdolnascej CharaynikiSupolnasc charaynikoy mae dzve znachnyya asablivasci Pa pershae yae chleny ymeyuc karystacca magiyaj Zdolnasc da magii z yaylyaecca pryrodzhanaj i maralna nejtralnaj a ymenne vyadzmaryc metanakiravana i efektyyna nabyvaecca pracyaglym navuchannem Chalaveka pazbaylenaga zdolnascej da magii nemagchyma navuchyc charavac Z dapamogaj magii mozhna zrabic amal usyo ad znahodzhannya zniklyh ab ektay da zabojstva Pa drugoe charayniki ypeyneny shto magly z imi ne zmoguc suisnavac mirna Magly ne vedayuc pra isnavanne charadzeyay dzyakuyuchy tamu shto aposhniya prymayuc dlya getaga sherag mer u pryvatnasci Statut ab sakretnasci Prykladam nepaynaletniya charayniki mayuc prava vykarystoyvac magiyu tolki y shkole zabaronena zacharoyvac rechy yakiya nalezhac maglam lyuboe naymysnae raskryccyo magichnyh zdolnascej karaecca Kali ysyo zh taki magly sustrakayucca z chymsci magichnym specyyalnae padrazdzyalenne Ministerstva Magii zojmecca scirannem nepazhadanyh uspaminay Yosc magly yakiya vedayuc pra magiyu geta muzh abo zhonka ci blizhejshyya svayaki charaynika i taksama najvyshejshyya chyny ylady u Anglii hutchej za ysyo tolki prem er ministr u inshyh krainah napeyna analagichny pa rangu lidar Magichnyya zdolnasciZdolnasc da magii z yaylyaecca pryrodzhanaj Yana abo yosc abo yae nyama Charaynika prodki yakoga byli maglami nazyvayuc maglanarodzhanym angl muggle born Kali tolki adzin z prodkay byy maglam charaynik zavecca paykroykam Znyavazhlivaya nazva maglanarodzhanyh brudnakroyki Kali yse prodki hacya b da drugoga pakalennya byli charaynikami yon zavecca chystakroynym Nekatoryya charadzei mayuc admetnyya zdolnasci Tak Gary Poter z yaylyaecca zmeyamoycam angl parselmouth geta znachyc yon razumee movu zmej Znoskihttp www thebookseller com news 61161 page html Arhivavana 14 chervenya 2014 Gistoryya napisannya knig na sajce www hp lexicon org angl Artykul Dzhona Loylesa y gazece The New Zealand Herald Arhivavana 29 verasnya 2007 angl Redkiya knigi pra Gary Potera angl Pres reliz na aficyjnym sajce Bloomsbury Arhivavana 28 verasnya 2007 angl Naviny BBC news angl Gary Poter i Filasofski kamen vyjdze y snezhni 2019 bel belpotter by Praverana 12 verasnya 2021 Dachakalisya Start prodazhay Gary Potera bel belpotter by Praverana 12 verasnya 2021 SpasylkiAsabisty sajt Dzh K Royling Belaruski partal pra Gary Potera Gary Poter na Bloomsbury com Arhivavana 6 zhniynya 2005