Калінінград да 1255 Тувангстэ да 1946 Кёнігсберг традыцыйная беларуская назва Каралявец горад на захадзе Расіі адміністр

Калінінград, (да 1255 — Тувангстэ, да 1946 — Кёнігсберг, традыцыйная беларуская назва — Каралявец) — горад на захадзе Расіі, адміністрацыйны цэнтр Калінінградскай вобласці. З Калінінграда да Берліна 500 км, да Масквы - больш за 1200 км. Насельніцтва 431,5 тыс. жыхароў (2010).

Горад

Калінінград
руск.: Калининград


Герб^[d]	Сцяг^[d]

Краіна	Расія
Рэгіён	Калінінградская вобласць
Каардынаты	54°43′00″ пн. ш. 20°30′00″ у. д.^HGЯO
Кіраўнік	Oleg Aminov^[d]
Заснаваны	1255
Ранейшыя назвы	Кёнігсберг
Плошча	224,7 км²
Вышыня цэнтра	5 м
Водныя аб’екты	Прэголя
Насельніцтва	▼489 735 чал. (2023)
Часавы пояс	UTC+2
Тэлефонны код	4812
Паштовыя індэксы	236000
Аўтамабільны код	39
Афіцыйны сайт	klgd.ru (руск.) (англ.)

Калінінград на карце Расіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Заснаваны ў 1256 годзе крыжакамі Тэўтонскага ордэну. Горад стаў членам Ганзейскай лігі, з 1457 г. — галоўнай рэзідэнцыяй Тэўтонскага ордэну, з 1525 г. — мірской сталіцай Прускага герцагства. У розныя часы горад на непрацяглы час быў у складзе Рэчы Паспалітай і Расійскай імперыі. Кёнігсберг быў важным адукацыйным цэнтрам дзякуючы ўніверсітэту Альбертына, заснаванаму ў 1544 князем Альбертам Прускім. У 1701 князь Фрыдрых III быў каранаваны ў якасці караля Фрыдрыха I.

Пасля Першай сусветнай вайны горад разам з усёй Усходняй Прусіяй быў адрэзаны ад асноўнай тэрыторыі Германіі «Польскім калідорам».

У 1944 г. Кёнігсберг моцна пацярпеў ад брытанскага авіябамбавання і за некалькі дзён згарэў. У красавіку 1945 г. горад быў захоплены савецкімі войскамі, рэшткі нямецкага насельніцтва выгнаныя. Кёнігсберг разам з усёй Усходняй Прусіяй заселены перасяленцамі з Расіі, Украіны і Беларусі (беларусы складаюць да 8% насельніцтва) і ўведзены ў склад РСФСР. У 1946 годзе перайменаваны ў Калінінград у гонар бальшавіка Міхаіла Калініна. За савецкім часам Калінінград быў важным стратэгічным апорным пунктам савецкага флоту на Балтыйскім моры і быў закрыты для наведвання замежнікамі.

Пасля распаду СССР у 1991 годзе, Калінінградская вобласць засталася расійскім эксклавам, аточаным Польшчай і незалежнай Літоўскай рэспублікай.

Эканоміка

Калінінград — адзіны незамярзаючы расійскі порт на Балтыцы. У 1996 г. Калінінград быў абвешчаны асаблівай эканамічнай зонай. Цяпер тут вырабляецца кожны трэці расійскі тэлевізар, наладжаная зборка аўтамабіляў. Еўрапейская камісія мае адмысловы праект па падтрымцы рэгіёну і развіццю гандлю паміж Калінінградскай вобласцю і краінамі ЕС. Рэгіён дынамічна развіваецца, сукупны рэгіянальны прадукт расце тэмпамі, большымі, чым ува ўсіх іншых рэгіёнах Расіі і нават у суседніх краінах Еўропы.

Транспарт

Калінінградскі трамвай
Калінінград-Пасажырскі

Адукацыя

Балтыйскі федэральны ўніверсітэт імя Імануіла Канта

Славутасці

Каралеўская брама
Музей бурштыну, Калінінград
Помнік Францыску Скарыну (2004).

Вядомыя асобы

Эрых Бернекер
Крысціян Гольдбах
Іаган Георг Гаман
Імануіл Кант

Тапаграфічныя карты

[1] Калининград. Маштаб: 1 : 200 000. Стан мясцовасці на 1984 год. Выданне 1988 г. (руск.)
[2] Бартошице. Маштаб: 1 : 200 000. Стан мясцовасці на 1980-1984 год. Выданне 1987 г. (руск.)

Зноскі

Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) — Federal State Statistics Service, 2023. Праверана 23 жніўня 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Калінінград
Афіцыйная старонка
Алесь Кудрыцкі. Востраў Калінінград(недаступная спасылка)
Фотаздымкі Калінінграда Архівавана 22 красавіка 2012.

[_687d8dfdc12f586e-1] Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) — Federal State Statistics Service, 2023. Праверана 23 жніўня 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>