Геракліт Эфескі (стар.-грэч.: Ἡράκλειτος ὁ Ἐφέσιος, 544 да н.э. — 483 да н.э.) — старажытнагрэчаскі філосаф-дасакратык.Заснавальнік першай гістарычнай ці першапачатковай формы дыялектыкі. Галоўная крыніца звестак пра жыццё Геракліта — Дыяген Лаэрцкі.
Геракліт | |
---|---|
стар.-грэч.: Ἡράκλειτος ὁ Ἐφέσιος | |
Дата нараджэння | каля |
Месца нараджэння |
|
Дата смерці | каля 470-я да н.э. |
Месца смерці |
|
Грамадзянства |
|
Род дзейнасці | філосаф, пісьменнік, фізік |
Навуковая сфера | філасофія |
Школа/традыцыя | па-за школамі |
Кірунак | |
Перыяд | |
Асноўныя інтарэсы | Анталогія, эпістэмалогія, этыка, палітыка |
Значныя ідэі | -агонь, усеагульная зменлівасць |
Зведалі ўплыў | , Платон, Арыстоцель, Фрыдрых Ніцшэ, Марцін Хайдэгер і шматлікія іншыя |
Вядомыя вучні | Эмпедокл |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Геракліт паходзіў з арыстакратычнага афінскага роду, але ўхіляўся ад удзелу ў палітычным жыцці Эфесу, дзяржаўнае ўладкаванне якога падавалася яму безнадзейна сапсаваным.
Адзінае сачыненне — «Аб прыродзе» - не захавалася, вядомыя толькі асобныя фрагменты, змешчаныя ў творах іншых аўтараў. Сімвалізм і шматзначнасць, характэрныя для гэтых фрагментаў, ускладняюць разуменне іхняга зместу, дзеля чаго яшчэ ў старажытнасці Геракліт атрымаў мянушку "Цёмны". Лісты, якія прыпісваюцца Геракліту, лічацца падробнымі.
Першапачаткам усяго Геракліт лічыў агню. Свет, паводле Геракліта не створаны багамі ці людзьмі. Дыялектыка па Геракліту ёсць канцэпцыя бесперапыннае перамены, станаўлення, кругавароту стыхіяў і вечнай барацьбы супрацьлегласцяў. Шырока вядомы створаны Гераклітам вобраз ракі, у якую нельга ўвайсці двойчы, бо яна кожны раз іншая. Вялікія спрэчкі выклікала вучэнне Геракліта пра , які ён тлумачыў як "бог", "кон", "неабходнасць", "вечнае", "агульнае", "мудрасць", "закон", - то бок універсальны прынцып парадку і неабходнасці.
Зноскі
- Любкер Ф. Empedocles // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга и др. — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 468.
Літаратура
- Marcovich M. Heraclitus: Greek text with a short commentary including fresh addenda, corrigenda and a select bibliography (1967 — 2000) / 2 ed. Sankt Austin: Academia-Verlag, 2001. (International Pre-Platonic Studies; Vol. 2). 677 p. ISBN 3-89665-171-4.
- Robinson, T.M. (1987). Heraclitus: Fragments: A Text and Translation with a Commentary. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-6913-4.
- Francesco De Martino, Livio Rossetti, Pierpaolo Rosati: Eraclito. Bibliografia 1970—1984 e complementi 1621—1969. Neapel 1986.
- Evangelos N. Roussos: Heraklit-Bibliographie. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1971, ISBN 3-534-05585-3.
Спасылкі
Геракліт на Вікісховішчы |
- Фрагменты Гераклита (арыгінал, англ.: і фр. пераклады)
- Фрагменты сачынення Архівавана 4 лістапада 2009.
- Сайт «Геракліт» — Сайт прысвечаны Геракліту і даследаванню яго светапогляду, яго спосабу мыслення.
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Geraklit Efeski star grech Ἡrakleitos ὁ Ἐfesios 544 da n e 483 da n e starazhytnagrechaski filosaf dasakratyk Zasnavalnik pershaj gistarychnaj ci pershapachatkovaj formy dyyalektyki Galoynaya krynica zvestak pra zhyccyo Geraklita Dyyagen Laercki Geraklitstar grech Ἡrakleitos ὁ ἘfesiosData naradzhennya kalyaMesca naradzhennya Efes Starazhytnaya GrecyyaData smerci kalya 470 ya da n e Mesca smerci Efes Starazhytnaya GrecyyaGramadzyanstva EfesRod dzejnasci filosaf pismennik fizikNavukovaya sfera filasofiyaShkola tradycyya pa za shkolamiKirunakPeryyadAsnoynyya intaresy Antalogiya epistemalogiya etyka palitykaZnachnyya idei agon useagulnaya zmenlivascZvedali yplyy Platon Arystocel Frydryh Nicshe Marcin Hajdeger i shmatlikiya inshyyaVyadomyya vuchni Empedokl Medyyafajly na Vikishovishchy Geraklit pahodziy z arystakratychnaga afinskaga rodu ale yhilyaysya ad udzelu y palitychnym zhycci Efesu dzyarzhaynae yladkavanne yakoga padavalasya yamu beznadzejna sapsavanym Adzinae sachynenne Ab pryrodze ne zahavalasya vyadomyya tolki asobnyya fragmenty zmeshchanyya y tvorah inshyh aytaray Simvalizm i shmatznachnasc harakternyya dlya getyh fragmentay uskladnyayuc razumenne ihnyaga zmestu dzelya chago yashche y starazhytnasci Geraklit atrymay myanushku Cyomny Listy yakiya prypisvayucca Geraklitu lichacca padrobnymi Pershapachatkam usyago Geraklit lichyy agnyu Svet pavodle Geraklita ne stvorany bagami ci lyudzmi Dyyalektyka pa Geraklitu yosc kancepcyya besperapynnae perameny stanaylennya krugavarotu styhiyay i vechnaj baracby supracleglascyay Shyroka vyadomy stvorany Geraklitam vobraz raki u yakuyu nelga yvajsci dvojchy bo yana kozhny raz inshaya Vyalikiya sprechki vyklikala vuchenne Geraklita pra yaki yon tlumachyy yak bog kon neabhodnasc vechnae agulnae mudrasc zakon to bok universalny pryncyp paradku i neabhodnasci ZnoskiLyubker F Empedocles Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga i dr SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 468 lt a href https wikidata org wiki Track Q101490 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1459210 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q694826 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4135787 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q24933120 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q30059240 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q45270574 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4249594 gt lt a gt LitaraturaMarcovich M Heraclitus Greek text with a short commentary including fresh addenda corrigenda and a select bibliography 1967 2000 2 ed Sankt Austin Academia Verlag 2001 International Pre Platonic Studies Vol 2 677 p ISBN 3 89665 171 4 Robinson T M 1987 Heraclitus Fragments A Text and Translation with a Commentary Toronto University of Toronto Press ISBN 0 8020 6913 4 Francesco De Martino Livio Rossetti Pierpaolo Rosati Eraclito Bibliografia 1970 1984 e complementi 1621 1969 Neapel 1986 Evangelos N Roussos Heraklit Bibliographie Wissenschaftliche Buchgesellschaft Darmstadt 1971 ISBN 3 534 05585 3 SpasylkiGeraklit na VikishovishchyFragmenty Geraklita aryginal angl i fr peraklady Fragmenty sachynennya Arhivavana 4 listapada 2009 Sajt Geraklit Sajt prysvechany Geraklitu i dasledavannyu yago svetapoglyadu yago sposabu myslennya