Катало́нія (катал.: Catalunya, акс.: Catalonha, ісп.: Cataluña) — гістарычны рэгіён і аўтаномная супольнасць (кат. Comunitat Autònoma) у Іспаніі, на паўночным усходзе Пірэнейскага паўвострава паміж міжземнаморскім узбярэжжам і Пірэнеямі.
Каталонія | |||||
---|---|---|---|---|---|
Catalunya Catalonha Cataluña | |||||
| |||||
Краіна | Іспанія | ||||
Гімн | Гімн Каталоніі[d] | ||||
Уваходзіць у | |||||
Адміністрацыйны цэнтр | Горад Барселона | ||||
Дата ўтварэння | 988 | ||||
Кіраўнік | Кім Тора | ||||
Насельніцтва (2007) | 7 210 508 | ||||
Шчыльнасць | 225 чал./км² | ||||
Плошча | 32 114 км² | ||||
Часавы пояс | UTC+1 | ||||
Код ISO 3166-2 | CT | ||||
Інтэрнэт-дамен | .cat | ||||
Афіцыйны сайт | |||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Агульныя звесткі
Плошча — 31,950 км ². Сталіцай аўтаномнай супольнасці з'яўляецца горад Барселона. Афіцыйныя мовы — каталонская, іспанская, аранская (у даліне Валь д'Аран). У Каталоніі жыве 7.210.508 чалавек (2007), пераважна каталонцы.
Рух за незалежнасць
Каталонія ў розны час раней спрабавала абвясціць (аднавіць) сваю незалежнасць ад Іспаніі, дамаглася аўтаноміі, афіцыйнага статусу каталонскай мовы і прызнання каталонцаў нацыяй, асобнай ад іспанцаў.
У 2006 годзе ў Каталоніі прынялі новы аўтаномны статус, пашырыўшы фінансавую самастойнасць. У 2009–2010 гадах тут праходзілі неафіцыйныя апытаьні-рэферэндумы наконт незалежнасці. У 2012 годзе ў масавай маніфестацыі пад лозунгам «Каталонія — новая дзяржава Еўропы» ўзялі ўдзел больш за 1 мільён чалавек.
9 лістапада 2015 года парламент Каталоніі зацвердзіў рэзалюцыю аб стварэнні незалежнай рэспублікі. Але Канстытуцыйны суд Іспаніі прызнаў рэзалюцыю аб незалежнасці неканстытуцыйнай.
У верасні 2017 года парламент Каталоніі прыняў закон аб парадку выхаду са складу Іспаніі.
1 кастрычніка 2017 года ў Каталоніі прайшоў рэферэндум аб незалежнасці ад Іспаніі. Канстытуцыйны суд Іспаніі прызнаў яго незаконным. Па звестках мясцовых улад, яўка склала 42% і за незалежнасць выказалася 90% з іх.
Урад Іспаніі паспрабаваў сарваць галасаванне. На некаторых участках для разгону людзей ужываліся гумовыя кулі. Улады Каталоніі абвясцілі, што пацярпела больш за 800 чалавек.
10 кастрычніка ў парламенце Каталоніі была падпісана Дэклярацыя незалежнасці. Прэзідэнт Карлес Пучдэмон заклікаў Мадрыд да перамоў. На датэрміновых выбарах у парламент Каталоніі 21 снежня большасць па суме месцаў зноў атрымалі партыі, якія выступаюць за незалежнасць рэгіёна.
На выбарах 14 лютага 2021 года кааліцыя незалежніцкіх партый упершыню набрала больш за 50% галасоў.
Вядомыя асобы
- Аліба
- Моніка Наранха
- Ісак Альбеніс
- Маргарыта Ксіргу
- Эрмесэнда Каркасонская
Гл. таксама
- Каталонская Рэспубліка (2017)
- Каштальеры з Вілафранкі
Зноскі
- Statute of Autonomy of Catalonia 2006 — 2006.
- (unspecified title) — ISBN 978-84-8415-915-5
- Who's On First — 2015. Праверана 17 сакавіка 2022.
- https://libro.uca.edu/lewis/index.htm Праверана 8 лютага 2019.
- Парламент Каталоніі прыняў закон аб парадку выхаду з Іспаніі // Наша ніва
- Каталония: декларацию о независимости подписали, но независимость не объявили Архівавана 11 кастрычніка 2017. // Tut.by
- nn.by
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Каталонія
- Парламент
- Урад
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Katalo niya katal Catalunya aks Catalonha isp Cataluna gistarychny regiyon i aytanomnaya supolnasc kat Comunitat Autonoma u Ispanii na paynochnym ushodze Pirenejskaga payvostrava pamizh mizhzemnamorskim uzbyarezhzham i Pireneyami KataloniyaCatalunya Catalonha CatalunaGerb d Scyag d Kraina IspaniyaGimn Gimn Katalonii d Uvahodzic u IspaniyaAdministracyjny centr Gorad BarselonaData ytvarennya 988Kiraynik Kim ToraNaselnictva 2007 7 210 508Shchylnasc 225 chal km Ploshcha 32 114 km Chasavy poyas UTC 1Kod ISO 3166 2 CTInternet damen catAficyjny sajt Medyyafajly na VikishovishchyAgulnyya zvestkiPloshcha 31 950 km Stalicaj aytanomnaj supolnasci z yaylyaecca gorad Barselona Aficyjnyya movy katalonskaya ispanskaya aranskaya u daline Val d Aran U Katalonii zhyve 7 210 508 chalavek 2007 peravazhna kataloncy Ruh za nezalezhnascKataloniya y rozny chas ranej sprabavala abvyascic adnavic svayu nezalezhnasc ad Ispanii damaglasya aytanomii aficyjnaga statusu katalonskaj movy i pryznannya kataloncay nacyyaj asobnaj ad ispancay U 2006 godze y Katalonii prynyali novy aytanomny status pashyryyshy finansavuyu samastojnasc U 2009 2010 gadah tut prahodzili neaficyjnyya apytani referendumy nakont nezalezhnasci U 2012 godze y masavaj manifestacyi pad lozungam Kataloniya novaya dzyarzhava Eyropy yzyali ydzel bolsh za 1 milyon chalavek 9 listapada 2015 goda parlament Katalonii zacverdziy rezalyucyyu ab stvarenni nezalezhnaj respubliki Ale Kanstytucyjny sud Ispanii pryznay rezalyucyyu ab nezalezhnasci nekanstytucyjnaj U verasni 2017 goda parlament Katalonii prynyay zakon ab paradku vyhadu sa skladu Ispanii 1 kastrychnika 2017 goda y Katalonii prajshoy referendum ab nezalezhnasci ad Ispanii Kanstytucyjny sud Ispanii pryznay yago nezakonnym Pa zvestkah myascovyh ulad yayka sklala 42 i za nezalezhnasc vykazalasya 90 z ih Urad Ispanii pasprabavay sarvac galasavanne Na nekatoryh uchastkah dlya razgonu lyudzej uzhyvalisya gumovyya kuli Ulady Katalonii abvyascili shto pacyarpela bolsh za 800 chalavek 10 kastrychnika y parlamence Katalonii byla padpisana Deklyaracyya nezalezhnasci Prezident Karles Puchdemon zaklikay Madryd da peramoy Na daterminovyh vybarah u parlament Katalonii 21 snezhnya bolshasc pa sume mescay znoy atrymali partyi yakiya vystupayuc za nezalezhnasc regiyona Na vybarah 14 lyutaga 2021 goda kaalicyya nezalezhnickih partyj upershynyu nabrala bolsh za 50 galasoy Vyadomyya asobyAliba Monika Naranha Isak Albenis Margaryta Ksirgu Ermesenda KarkasonskayaGl taksamaKatalonskaya Respublika 2017 Kashtalery z VilafrankiZnoskiStatute of Autonomy of Catalonia 2006 2006 lt a href https wikidata org wiki Track Q1975265 gt lt a gt unspecified title ISBN 978 84 8415 915 5 Who s On First 2015 Praverana 17 sakavika 2022 lt a href https wikidata org wiki Track Q57967241 gt lt a gt https libro uca edu lewis index htmPraverana 8 lyutaga 2019 Parlament Katalonii prynyay zakon ab paradku vyhadu z Ispanii Nasha niva Kataloniya deklaraciyu o nezavisimosti podpisali no nezavisimost ne obyavili Arhivavana 11 kastrychnika 2017 Tut by nn bySpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Kataloniya Parlament Urad