Гіпо́тэза (стар.-грэч.: ὑπόθεσις — здагадка; ад ὑπό — знізу, пад + θέσις — ) — навуковая здагадка, якая вылучаецца дзеля тлумачэння любой і патрабуе праверкі на вопыт і тэарэтычнага абгрунтавання, дзеля таго каб стаць дакладнай навуковай тэорыяй. Таксама — недаказанае сцвярджэнне або здагадка. Любая гіпотэза павінна быць абвергнута ці пацверджана (даказана). Бясспрэчныя здагадкі (напрыклад, аксіёмы) гіпотэзамі не з'яўляюцца.
Асаблівасцю гіпотэзы, як формы навуковых ведаў з'яўляецца тое, што яна заўсёды мае пэўную ступень імавернасці, адрозную ад 100%.
Таксама гіпотэза можа вызначацца як форма развіцця ведаў, што ўяўляе сабой абгрунтаванае меркаванне, высунутае з мэтай высвятлення уласцівасцей і прычын доследных з'яў (В. І. Кірылаў, А. А. Старчанка).
Як правіла, гіпотэза выказваецца на аснове шэрага назіранняў (прыкладаў), якія пацвярджаюць яе, і таму выглядае праўдападобна. Гіпотэзу ў далейшым або даказваюць, ператвараючы яе ва ўстаноўлены факт (гл. тэарэма, тэорыя), або абвяргаюць (напрыклад, паказваючы контрпрыклад), пераводзячы ў разрад памылковых сцвярджэнняў.
Недаказаная і неабвергнутая гіпотэза называецца адкрытай праблемай.
Фарміраванне гіпотэз
Гіпотэзы, як ідэі, маюць імавернасны характар і ў сваім развіцці маюць тры стадыі:
- Назапашванне матэрыялу, вылучэнне гіпотэзы;
- Фарміраванне асноўнай гіпотэзы і яе абгрунтаванне;
- Праверка атрыманых вынікаў на практыцы.
Праверка гіпотэз
Пераверка гіпотэзы здзяйсняецца з дапамогай эксперыменту ці серыі эксперыментаў. Дзеля правядзення эксперыменту дзеля пераверкі гіпотэзы спачатку ствараецца , у рамках якой мяркуецца праводзіць дадзены эксперымент. Па выніках эксперыменту да гіпотэзы ўносяцца карэктыроўкі і праводзяцца новыя эксперыменты.
Прыклады матэматычных гіпотэз
- Вялікая тэарэма Ферма, больш 300 гадоў была адкрытай праблемай, даказана Эндру Уайлсам у 1995 годзе
- , адкрытая праблема
- , абвергнута
- , абвергнута
- Гіпотэза аб існаванні няцотнага дасканалага ліку, адкрытая праблема
- , адкрытая праблема
- задачы натуральных лікаў, даказана у 2002 годзе.
Праблемы тысячагоддзя
прапанаваў па мільёне долараў ЗША за рашэнне кожнай з наступных матэматычных праблем:
- Гіпотэза Бёрча — Свінертан-Даера
- Роўнасць класаў P і NP
- Гіпотэза Рымана
- Гіпотэза Пуанкарэ (даказана Рыгорам Перэльманам у 2003 годзе)
Гл. таксама
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
Gipo teza star grech ὑpo8esis zdagadka ad ὑpo znizu pad 8esis navukovaya zdagadka yakaya vyluchaecca dzelya tlumachennya lyuboj i patrabue praverki na vopyt i tearetychnaga abgruntavannya dzelya tago kab stac dakladnaj navukovaj teoryyaj Taksama nedakazanae scvyardzhenne abo zdagadka Lyubaya gipoteza pavinna byc abvergnuta ci pacverdzhana dakazana Byassprechnyya zdagadki napryklad aksiyomy gipotezami ne z yaylyayucca Asablivascyu gipotezy yak formy navukovyh veday z yaylyaecca toe shto yana zaysyody mae peynuyu stupen imavernasci adroznuyu ad 100 Taksama gipoteza mozha vyznachacca yak forma razviccya veday shto yyaylyae saboj abgruntavanae merkavanne vysunutae z metaj vysvyatlennya ulascivascej i prychyn doslednyh z yay V I Kirylay A A Starchanka Yak pravila gipoteza vykazvaecca na asnove sheraga nazirannyay prykladay yakiya pacvyardzhayuc yae i tamu vyglyadae praydapadobna Gipotezu y dalejshym abo dakazvayuc peratvarayuchy yae va ystanoyleny fakt gl tearema teoryya abo abvyargayuc napryklad pakazvayuchy kontrpryklad peravodzyachy y razrad pamylkovyh scvyardzhennyay Nedakazanaya i neabvergnutaya gipoteza nazyvaecca adkrytaj prablemaj Farmiravanne gipotezGipotezy yak idei mayuc imavernasny haraktar i y svaim razvicci mayuc try stadyi Nazapashvanne materyyalu vyluchenne gipotezy Farmiravanne asnoynaj gipotezy i yae abgruntavanne Praverka atrymanyh vynikay na praktycy Praverka gipotezPeraverka gipotezy zdzyajsnyaecca z dapamogaj eksperymentu ci seryi eksperymentay Dzelya pravyadzennya eksperymentu dzelya peraverki gipotezy spachatku stvaraecca u ramkah yakoj myarkuecca pravodzic dadzeny eksperyment Pa vynikah eksperymentu da gipotezy ynosyacca karektyroyki i pravodzyacca novyya eksperymenty Pryklady matematychnyh gipotezVyalikaya tearema Ferma bolsh 300 gadoy byla adkrytaj prablemaj dakazana Endru Uajlsam u 1995 godze adkrytaya prablema abvergnuta abvergnuta Gipoteza ab isnavanni nyacotnaga daskanalaga liku adkrytaya prablema adkrytaya prablema zadachy naturalnyh likay dakazana u 2002 godze Prablemy tysyachagoddzya Asnoyny artykul prapanavay pa milyone dolaray ZShA za rashenne kozhnaj z nastupnyh matematychnyh prablem Gipoteza Byorcha Svinertan Daera Roynasc klasay P i NP Gipoteza Rymana Gipoteza Puankare dakazana Rygoram Perelmanam u 2003 godze Gl taksamaTeoryya